Kompania graniczna KOP „Chominka”
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
Historia | ||
Państwo | II Rzeczpospolita | |
Rozformowanie | 1939 | |
Organizacja | ||
Dyslokacja | Chominka[a] | |
Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza | |
Podległość | batalion KOP „Kleck” |
Kompania graniczna KOP „Chominka” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba graniczna
3 Struktura organizacyjna
4 Dwie kompanie graniczne KOP „Chominka” w 1939
5 Dowódcy kompanii
6 Uwagi
7 Przypisy
8 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Na podstawie rozkazu szefa Sztabu Generalnego L. dz. 12044/O.de B./24 z 27 września 1924 roku, w pierwszym etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza sformowano 9 batalion graniczny [1][2], a w jego składzie 2 kompanię graniczną KOP. Początkowo dowództwo stacjonowało w Kuncowszczyźnie. 23 kwietnia 1925 przedyslokowano odwód kompanijny do Chominki. W listopadzie 1936 roku kompania liczyła 2 oficerów, 8 podoficerów, 4 nadterminowych i 82 żołnierzy służby zasadniczej[b].
Latem 1937 roku, w wyniku realizacji drugiej fazy reorganizacji KOP „R.3”, przeorganizowano 2 kompanię graniczną „Chominka” na 2 kompanię graniczną „Woronino”[c] ze strażnicami „Kuncowszczyzna” i „Helenowo” oraz 1 kompanię graniczną „Chominka” ze strażnicami „Morocz” i „Kołki”[3]. Pluton odwodowy 2 kompanii granicznej „Woronino” rozmieszczono w koszarach 1 kompanii granicznej „Lubieniec”, a dowództwo tej kompanii w koszarach w Chomince wspólnie z dowództwem 1 kompanii granicznej „Chominka” baonu „Ludwikowo”[4].
Z dniem 19 stycznia 1938 dowódca KOP zarządzeniem nr L.4840/tj.og.org/37 zmienił nazwę strażnicy KOP „Morocz” na „Rybna”.
Służba graniczna |
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[5]. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza[6].
2 kompania graniczna „Chominka” w 1934 roku ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 28 kilometrów 616 metrów[7]. Po stronie sowieckiej granicę ochraniał zastawa „Staryna” z komendantury „Krasnaja Słoboda”[8].
Kompanie sąsiednie:
- 1 kompania graniczna KOP „Lubieniec” ⇔ 2 kompania graniczna KOP „Wysiłek” – 1928[9], 1929[10], 1931[8], 1932[11], 1934[12], 1938[13]
Struktura organizacyjna |
Strażnice kompanii w latach 1928 – 1934[14][9][15][8][16][17]:
- 133 strażnica KOP „Kuncowszczyzna”[d]
- 134 strażnica KOP „Helenowo”[e]
- 135 strażnica KOP „Morocz”[f][g]
- 136 strażnica KOP „Kołki”[h][i]
Strażnice kompanii w 1938[13]
- strażnica KOP „Kuncowszczyzna”
- strażnica KOP „Helenowo”
- strażnica KOP „Rybna”
- strażnica KOP „Jastrzębów”
Dwie kompanie graniczne KOP „Chominka” w 1939 |
W 1939 roku dowództwa dwóch kompanii granicznych stacjonowały w Chomince.
2 kompania graniczna KOP „Chominka” („Woronino”) podlegała dowódcy batalionu KOP „Kleck”[18].
Organizacja kompanii 17 września 1939[18]:
- dowództwo kompanii
- pluton odwodowy
- 1 strażnica KOP „Kuncowszczyzna”
- 2 strażnica KOP „Helenowo”
1 kompania graniczna KOP „Chominka” podlegała dowódcy batalionu KOP „Ludwikowo”[18][19].
Organizacja kompanii 17 września 1939[18]:
- dowództwo kompanii
- pluton odwodowy
- 1 strażnica KOP „Rybna”
- 2 strażnica KOP „Jastrzębów”
Dowódcy kompanii |
- kpt. Zygmunt Kledzik[j] (– 1939)
- por. Lucjan Woronowicz[k] (– 1939)
Uwagi |
↑ nadleśnictwo Chominka, gmina Zaostrowiecze, powiat nieświeski, województwo nowogródzkie
↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 367
↑ W literaturze przedmioty często nazywana od miejsca postoju strażnicą KOP „Chominka”.
↑ folwark Kuncowszczyzna, gmina Zaostrowiecze, powiat nieświeski, województwo nowogródzkie → Baza miejscowości kresowych
↑ zaścianek Helenowo, gmina Zaostrowiecze, powiat nieświeski, województwo nowogródzkie → Baza miejscowości kresowych
↑ Z dniem 19 stycznia 1938 roku dowódca KOP zarządzeniem nr L.4840/tj.og.org/37 zmienił nazwę strażnicy KOP „Morocz” na „Rybna”
↑ wieś Morocz, gmina Zaostrowiecze, powiat nieświeski, województwo nowogródzkie → Baza miejscowości kresowych
↑ Z dniem 19 stycznia 1938 roku dowódca KOP zarządzeniem nr L.4840/tj.og.org/37 zmienił nazwę strażnicy KOP „Kołki” na „Jastrzębów”
↑ wieś Kołki, gmina Zaostrowiecze, powiat nieświeski, województwo nowogródzkie → Baza miejscowości kresowych
↑ Kledzik Zygmunt Jan, kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dca 2 kompanii granicznej „Chominka“ baonu KOP „Kleck”. We wrześniu 1939 dca II batalionu piechoty 96 pułku piechoty. W trakcie walk z Niemcami ranny 20 września pod Hołoskiem. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 724
↑ Woronowicz Lucjan, por. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 1 kompanii granicznej „Chominka” baonu KOP „Ludwikowo”. Przydział mobilizacyjny nieznany. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 757
Przypisy |
↑ Prochwicz 3/1994 ↓, s. 152.
↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
↑ Zarządzenie nr L.3300/Tjn.Og.Org/37 ↓, s. 2/1.
↑ Zarządzenie nr L.3300/Tjn.Og.Org/37 ↓, s. 20/1.
↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 300.
↑ abc Szkice dyslokacyjne ↓.
↑ ab Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1928.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7 i 8/1929.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 25 i 29/1932.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 55 i 56/1934.
↑ ab Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 86 i 89/1938.
↑ Wykaz L.dz. 1040/2Br.OP. ↓.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 8/1929.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 25/1932.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 55/1934.
↑ abcd Prochwicz 2003 ↓, s. 309.
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 89/1938.
Bibliografia |
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułkusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 2 Brygady KOP nr L.dz. 1040/2Br.OP.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
|