Park kulturowy




Park kulturowy – jedna z czterech form ochrony zabytków w Polsce określonych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (art. 7)[1]. Chroni ona określony obszar krajobrazu kulturowego oraz wyróżniające się krajobrazowo tereny z zabytkami nieruchomymi, charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej[2].




Spis treści






  • 1 Procedura uznania za park kulturowy


  • 2 Lista parków kulturowych


  • 3 Zobacz też


  • 4 Uwagi


  • 5 Przypisy





Procedura uznania za park kulturowy |


Park może być powoływany przez radę gminy, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. Parki wykraczające poza obszar jednej gminy, mogą być ustanawiane wspólnie przez gminy, bądź związek gmin[2]. W uchwale przedstawia się takie elementy jak:



  • nazwa parku

  • sposób ochrony

  • zakazy i ograniczenia związane z prowadzeniem robót budowlanych, różnego rodzaju działalnością (rolniczą, przemysłową itp.), zmianami sposobu korzystania z zabytków nieruchomych oraz umieszczaniem znaków niezwiązanych bezpośrednio z samym parkiem.


Organ władzy wykonawczej w gminie (wójt, burmistrz, prezydent miasta) odpowiedzialny jest, w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, za utworzenie planu ochrony, który podlega uchwaleniu przez radę gminy.


Parki kulturowe o szczególnej wartości dla kultury mogą zostać uznane za pomnik historii, a nawet wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO[3].



Lista parków kulturowych |


Według danych NID z 31 grudnia 2015 w Polsce istniało 30 parków kulturowych[4]. W 2016 roku utworzono 6 kolejnych[5].































































































































































































































Nazwa parku kulturowego
Województwo
Data utworzenia[a]
[b]

Forteczny Park Kulturowy w Srebrnej Górze

dolnośląskie

2002-06-2020 czerwca 2002
[6]

Forteczny Park Kulturowy Twierdza Kłodzka
dolnośląskie

2006-01-1010 stycznia 2006

[7][8]

Park Kulturowy Kotliny Jeleniogórskiej
dolnośląskie

2009-03-2626 marca 2009
[9]

Park Kulturowy „ Wzgórze Zamkowe, Dolina Budzówki i Nysy Kłodzkiej” w Kamieńcu Ząbkowickim
dolnośląskie
2014

Park Kulturowy Stare Miasto we Wrocławiu
dolnośląskie

2015-04-2323 kwietnia 2015


Park Kulturowy Wietrzychowice

kujawsko-pomorskie

2006-10-1313 października 2006
[10]

Park Kulturowy Kalwaria Pakoska
kujawsko-pomorskie

2008-05-3030 maja 2008

[11][12]

Park Kulturowy „Kościół p.w. Św. Oswalda” w Płonkowie
kujawsko-pomorskie

2009-10-3030 października 2009
[13]

Park Kulturowy Sarnowo
kujawsko-pomorskie

2011-01-077 stycznia 2011

[14][15]

Park Kulturowy Osieczek w Osieczku
kujawsko-pomorskie
2014

Park Kulturowy Kościół św. Marii Magdaleny w Łopatkach
kujawsko-pomorskie
2014

Park Kulturowy „Dolina Trzech Młynów” w Bogdańcu

lubuskie

2006-09-2929 września 2006
[16]

Park Kulturowy Grodzisko w Wicinie
lubuskie

2013-07-1111 lipca 2013

[17][18]

Park Kulturowy Miasto Tkaczy w Zgierzu

łódzkie

2003-12-3030 grudnia 2003

[19][20]

Park Kulturowy Wzgórze Zamkowe w Sieradzu
łódzkie
2009


Park Kulturowy etnograficznego podregionu kutnowskiego związanego z poetą romantycznym Józefem Bohdanem Zaleskim
łódzkie
2015


Park Kulturowy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi
łódzkie
2015


Park Kulturowy Kotliny Zakopiańskiej

małopolskie
2006
[21]

Park Kulturowy Stare Miasto w Krakowie
małopolskie
2010
[22]

Park Kulturowy obszaru ulicy Krupówki
małopolskie

2016-07-011 lipca 2016


Park Kulturowy „Ossów Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”

mazowieckie
2009


Park Kulturowy Stary Radom
mazowieckie
2011


Wilanowski Park Kulturowy
mazowieckie
2012


Park Kulturowy „Książęce Miasto Brzeg”
opolskie
2016


Park Kulturowy Zespołu Staromiejskiego oraz Zespołu oo. Dominikanów w Jarosławiu

podkarpackie
2009


Park Kulturowy Fortyfikacji Miejskich „Twierdza Gdańsk” (Centrum Hewelianum)

pomorskie

2002-09-2626 września 2002

[23][24][25]

Park Kulturowy Ośmiu Błogosławieństw w Sierakowicach
pomorskie
2006


Park Kulturowy „Osada Łowców Fok” w Rzucewie
pomorskie
2008
[26]

Park Kulturowy „Klasztorne Stawy”
pomorskie
2009


Park Kulturowy Cmentarz Żydowski w Żorach

śląskie

2004-06-2424 czerwca 2004
[27]

Park Kulturowy „Hałda Popłuczkowa”
śląskie
2006


Park Kulturowy dla Obszaru Staromiejskiego w Bieruniu
śląskie
2016


Park Kulturowy dla Obszaru Grobli w Bieruniu
śląskie
2016


Park Kulturowy Miasta Końskie

świętokrzyskie

2005-02-2828 lutego 2005
[28]

Park Kulturowy Warmińskiej Drogi Krajobrazowej Gietrzwałd-Woryty

warmińsko-mazurskie
2009


Mickiewiczowski Park Kulturowy

wielkopolskie

2007-12-1515 grudnia 2007

[29][30]



Zobacz też |



  • Pomnik historii

  • Liga Polskich Miast i Miejsc UNESCO



Uwagi |




  1. Data wejścia w życie uchwały lub, w przypadku braku możliwości ustalenia, data podjęcia tejże uchwały.


  2. Źródło informacji w uchwale, dzienniku urzędowym jednostki administracyjnej lub, w przypadku braku dostępu, inne źródło potwierdzające dane.



Przypisy |




  1. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2018 r. poz. 2067).


  2. ab Art. 16 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami


  3. Art. 15 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami


  4. Lista parków kulturowych – stan na 31 grudnia 2015 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2017-07-25].


  5. Parki kulturowe w Polsce - rozmieszczenie i typologia - dworniczak architektura krajobrazu, www.dworniczak.com [dostęp 2017-11-25]  (pol.).


  6. Plan Ochrony Fortecznego Parku Kulturowego w Srebrnej Górze (pol.). www.stoszowice.pl. [dostęp 2014-01-14].


  7. Uchwała nr XLIII/355/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27 października 2005 r. (pol.). bip.um.klodzko.pl. [dostęp 2014-01-14].


  8. Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego Nr 261 – Wrocław, 27.12.2005 r. (pol.). BIP Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego. [dostęp 2014-01-14].


  9. Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego 2009.42.890 (pol.). Elektroniczny Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego. [dostęp 2014-07-01].


  10. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko – Pomorskiego Nr 127 Bydgoszcz, 29 wrzesień 2006 (pol.). BIP Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. [dostęp 2014-01-20].


  11. Uchwała nr XIII/104/08 Rady Miejskiej w Pakości (pol.). BIP Gminy Pakość. [dostęp 2014-07-02].


  12. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko – Pomorskiego Nr 73 Bydgoszcz, 16 maja 2008 (pol.). BIP Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. [dostęp 2014-07-02].


  13. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko - Pomorskiego Nr 101 Bydgoszcz, 16 października 2009 (pol.). BIP Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. [dostęp 2014-07-03].


  14. Uchwała nr XL/324/2010 Rady Miejskiej w Lubrańcu z dnia 22 października 2010 roku (pol.). BIP Urzędu Miasta i Gminy Lubraniec. [dostęp 2014-02-09].


  15. Dziennik Urzędowy Województwa Kujawsko-Pomorskiego nr 210 z 2010 roku (pol.). BIP Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. [dostęp 2014-02-09].


  16. Uchwała nr XXXIII/170 /2006 Rady Gminy Bogdaniec z 29 września 2006 r. (pol.). BIP Urzędu Gminy Bogdaniec. [dostęp 2014-01-26].


  17. Uchwała nr XXVI/254/13 Rady Miejskiej w Jasieniu z dnia 20 czerwca 2013 r. (pol.). BIP Urzędu Gminy Jasień. [dostęp 2014-06-30].


  18. Dziennik Urzędowy Województwa Lubuskiego 2013.1582 (pol.). Elektroniczny Dziennik Urzędowy Województwa Lubuskiego. [dostęp 2014-06-30].


  19. Uchwała nr XV / 142 / 03 Rady Miasta Zgierza z dnia 30 grudnia 2003 r. (pol.). www.zgierz.pl. [dostęp 2014-01-16].


  20. MIASTO TKACZY W ZGIERZU. PARK KULTUROWY JAKO INSTRUMENT OCHRONY I REWITALIZACJI KRAJOBRAZU KULTUROWEGO (pol.). Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2014-01-16].


  21. Uchwała nr XLIX/496/2006 w sprawie utworzenia parku kulturowego (pol.). zakopane.eu. [dostęp 2014-01-08].


  22. Uchwała Nr CXV/1547/10 Rady Miasta Krakowa z dnia 3 listopada 2010 r. (pol.). BIP Kraków. [dostęp 2014-01-08].


  23. Uchwała nr LIII/1653/2002 Rady Miasta Gdańska z dnia 26 września 2002 r. (pol.). www.gdansk.pl. [dostęp 2014-01-15].


  24. Uchwała nr XXXVI/781/13 Rady miasta Gdańska z dnia 28 marca 2013 r. (pol.). www.gdansk.pl. [dostęp 2014-01-15].


  25. Załącznik do Uchwały nr XXXVI/781/13 Rady Miasta Gdańska z dnia 28 marca 2013 r. (pol.). www.gdansk.pl. [dostęp 2014-01-15].


  26. Uchwała nr XV/25/08 Rady Gminy Puck z dnia 18 marca 2008 r. (pol.). BIP Gminy Puck. [dostęp 2014-02-06].


  27. Uchwała nr 267/XXII/04 Rady Miasta Żory z dnia 24.06.2004 r. w sprawie utworzenia parku kulturowego (pol.). BIP Urzędu Miasta Żory. [dostęp 2014-01-19].


  28. Uchwała nr XXIV/234/05 Rady Miejskiej w Końskich z 28 lutego 2005 r. (pol.). BIP Urzędu Miasta Końskie. [dostęp 2014-01-26].


  29. Uchwała nr VII/56/07 Rady Miejskiej Żerkowa z dnia 28 września 2007 r. (pol.). BIP Gminy Żerków. [dostęp 2014-01-26].


  30. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego nr 173 2007 (pol.). Wielkopolski Urząd Wojewódzki. [dostęp 2014-01-26].








這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

University of Vienna

Rikitea