Egftnjytyk

Wydarzenia w Polsce |

• 
  5 stycznia – Rosjanie wprowadzili obowiązek nauki języka rosyjskiego we wszystkich gimnazjach Królestwa Polskiego.


• 
  14 maja – Louis Diebel został pierwszym nadburmistrzem Katowic.


• 
  Czerwiec – mieszkańcy Krakowa dowiedzieli się o wojnie prusko-austriackiej, co nie wzbudziło wielkich emocji, mimo zbliżania się Prusaków.


• 
  13 lipca – w Olsztynie wybuchła epidemia cholery.


• 
  13 września – Józef Dietl został prezydentem Krakowa.


• 
  21 listopada – car Aleksander II wydał rozkaz o likwidacji Twierdzy Zamość.


• 
  1 grudnia – uruchomiono dwutorową linię kolejową Siedlce – Łuków (dł. 27,75 km), otwarto dworzec kolejowy w Łukowie.


• 
  11 grudnia – otwarto pierwszą linię tramwaju konnego w Warszawie.

• Dopuszczenie w Królestwie Kongresowym Żydów do służby publicznej.

Wydarzenia na świecie |

• 
  11 stycznia – w czasie sztormu na wodach Zatoki Biskajskiej zatonął brytyjski statek pasażerski SS London; zginęło 220 spośród 239 osób na pokładzie.


• 
  14 stycznia – wybuchła wojna Chile i Peru z Hiszpanią.


• 
  5 marca:
  
  
  
  • oddano do użytku budynek parlamentu w Oslo.
  
  
  • biskupstwo Buenos Aires zostało podniesione do godności archidiecezji.
  
  
  
  


• 
  21 marca – w wiedeńskim Carlstheater odbyła się premiera operetki Lekka kawaleria Franza von Suppégo.


• 
  23 marca – pierwsze lekkoatletyczne mistrzostwa Wielkiej Brytanii (6 konkurencji biegowych i 5 technicznych). Bieg na 100 jardów wygrał Colmore (10,5 s).


• 
  28 marca – dekretem cesarza Franciszka Józefa Jablonec nad Nysą otrzymał prawa miejskie.


• 
  31 marca – wojna Chile i Peru z Hiszpanią: flota hiszpańska ostrzelała chilijski port Valparaíso.


• 
  1 kwietnia – została założona Akademia Rumuńska w Bukareszcie.


• 
  10 kwietnia:
  
  
  
  • 
    cesarz Meksyku Maksymilian I ustanowił Order Świętego Karola.
  
  
  • założono Amerykańskie Towarzystwo Zapobiegania Okrucieństwu wobec Zwierząt (ASPCA).
  
  
  
  


• 
  2 maja – wojna Chile i Peru z Hiszpanią: zwycięstwo wojsk peruwiańskich nad flotą hiszpańską blokującą port Callao.


• 
  7 maja – student Ferdinand Cohen-Blind usiłował w Berlinie dokonać zamachu na premiera Prus Otto von Bismarcka.


• 
  16 maja:
  
  
  
  • brytyjski astronom Norman Robert Pogson odkrył planetoidę (87) Sylvia.
  
  
  • Amerykanin Charles Elmer Hires opracował recepturę tzw. piwa korzennego.
  
  
  
  


• 
  24 maja – wojna paragwajska: zwycięstwo wojsk koalicji antyparagwajskiej w bitwie pod Tuyuti.


• 
  30 maja – w Pradze odbyła się premiera opery Sprzedana narzeczona Bedřicha Smetany.


• 
  1 czerwca – Julius van Zuylen van Nijevelt został premierem Holandii.


• 
  2 czerwca – Fenianie pokonali wojska brytyjskie w bitwie pod Ridgeway w Ontario.


• 
  6 czerwca – według obliczeń Pluton osiągnął aphelium swojej orbity; następne takie zdarzenie będzie miało miejsce w sierpniu 2113.


• 
  8 czerwca – w Ottawie rozpoczęły się pierwsze obrady Parlamentu Kanady.


• 
  15 czerwca – niemiecki astronom Christian Peters odkrył planetoidę (88) Thisbe.


• 
  16 czerwca – początek wojny prusko-austriackiej, zwanej potocznie drugą wojną zjednoczeniową lub wojną siedmiotygodniową.


• 
  20 czerwca – wojna prusko-austriacka: w ramach wywiązania się z sojuszu z Prusami, Włochy wypowiedziały wojnę Austrii.


• 
  24 czerwca:
  
  
  
  • na Syberii wybuchło powstanie zabajkalskie polskich zesłańców.
  
  
  • wojna prusko-austriacka: zwycięstwo wojsk austriackich nad sprzymierzoną z Prusami armią włoską w bitwie pod Custozą.
  
  
  
  


• 
  26 czerwca – wojna prusko-austriacka: zwycięstwo wojsk pruskich w bitwie pod Podolem.


• 
  27 czerwca – wojna prusko-austriacka: stoczono bitwy: pod Náchodem, pod Trutnovem i pod Langesalza.


• 
  28 czerwca – wojna prusko-austriacka: zwycięstwa wojsk pruskich w bitwach pod Mnichovym Hradištěm, Burkatowem i Czeską Skalicą.


• 
  29 czerwca – uchwalono pierwszą konstytucję Rumunii.


• 
  3 lipca – wojna prusko-austriacka: Austriacy ponieśli klęskę w bitwie pod Sadową.


• 
  4 lipca – kampania pruska nad Menem: zwycięstwo wojsk pruskich nad bawarskimi w bitwie pod Dermbach.


• 
  13 lipca – kampania pruska nad Menem: stoczono bitwę pod Frohnhofen.


• 
  20 lipca – wojna siedmiotygodniowa: floty Włoch i Austrii stoczyły bitwę pod Lissą.


• 
  21 lipca – włoska wojna wyzwoleńcza: zwycięstwo wojsk włoskich nad austriackimi w bitwie pod Bezzeccą.


• 
  27 lipca – zakończono układanie transatlantyckiego kabla telegraficznego.


• 
  6 sierpnia – Édouard Stephan odkrył planetoidę Julia.


• 
  23 sierpnia – zawarcie pokoju w Pradze, kończącego wojnę prusko-austriacką.


• 
  22 września – wojna paragwajska: w bitwie pod Curupayty wojska paragwajskie pod dowództwem dyktatora Francisca Lópeza rozgromiły siły trójprzymierza (Argentyna, Brazylia, Urugwaj).


• 
  1 października – niemiecki astronom Karl Luther odkrył planetoidę podwójną Antiope.


• 
  3 października – Wiedeń: podpisano traktat pokojowy kończący wojnę austriacko-włoską, w wyniku którego Włochy odzyskały Wenecję.


• 
  20 listopada – James Haven i Charles Hittrick z Cincinnati (Ohio, USA) opatentowali jojo.


• 
  27 listopada – władze carskie straciły w Irkucku przywódców powstania zabajkalskiego.


• 
  21 grudnia – wojna Czerwonej Chmury: Indianie wciągnęli w zasadzkę i wymordowali 163 żołnierzy oddziału Williama J. Fettermanna z Fortu Phil Kearny w Wyoming.

• Założenie przez Henry’ego Bergha organizacji ASPCA.

Urodzili się |

• 
  9 stycznia – Antoni Kostanecki, profesor ekonomii i rektor Uniwersytetu Warszawskiego (zm. 1941)


• 
  4 lutego – Władysław Podkowiński, polski malarz i ilustrator, prekursor polskiego impresjonizmu (zm. 1895)


• 
  5 lutego – Ignacy Chrzanowski, polski historyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (zm. 1940)


• 
  4 marca – Jan Zagleniczny, polski przemysłowiec i polityk (zm. 1931)


• 
  8 marca – Maria Adolfina Dierk, holenderska misjonarka, męczennica, święta katolicka (zm. 1900)


• 
  18 marca – Karol Adamiecki, polski teoretyk zarządzania (zm. 1933)


• 
  21 marca – Tomasz Sitjar Fortiá, hiszpański jezuita, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)


• 
  1 kwietnia – Ferruccio Busoni, włoski kompozytor i pianista (zm. 1924)


• 
  9 kwietnia – Maria Anna Moreau, francuska misjonarka, męczennica, święta katolicka (zm. 1900)


• 
  12 kwietnia – Konstantyn Carbonell Sempere, hiszpański jezuita, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)


• 
  23 kwietnia – Henryk Dembiński, polski ziemianin, polityk (zm. 1915)


• 
  28 kwietnia – Maria Hermina Grivot, francuska misjonarka, męczennica, święta katolicka (zm. 1900)


• 
  12 maja – Leopold Mandić, kapucyn, święty katolicki (zm. 1942)


• 
  13 maja – Wiktoria Quintana Argos, hiszpańska męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)


• 
  17 maja:
  
  
  
  • 
    Julian Marchlewski, polski i radziecki działacz komunistyczny (zm. 1925)
  
  
  • 
    Erik Satie, francuski kompozytor (zm. 1925)
  
  
  
  


• 
  19 maja – Tadeusz Rozwadowski, generał broni Wojska Polskiego (zm. 1928)


• 
  29 maja – Karol Liviero, włoski biskup katolicki, błogosławiony (zm. 1932)


• 
  13 czerwca – Aby Warburg, niemiecki historyk sztuki (zm. 1929)


• 
  26 czerwca – George Herbert, 5. hrabia Carnarvon, brytyjski arystokrata i archeolog (zm. 1923)


• 
  20 lipca – Ignacy Kłopotowski, polski ksiądz, założyciel loretanek, błogosławiony katolicki (zm. 1931)


• 
  23 lipca – Mateusz Correa Megallanes, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1927)


• 
  28 lipca - Ludwik Mieczkowski, polski aptekarz, polityk, samorządowiec, burmistrz Ostrowi Mazowieckiej (zm. 1932)


• 
  29 sierpnia:
  
  
  
  • 
    Hermann Löns, niemiecki dziennikarz, pisarz i poeta (zm. 1914)
  
  
  • 
    Kornel Stodola, słowacki taternik i narciarz (zm. 1946)
  
  
  
  


• 
  21 września – Herbert George Wells, brytyjski pisarz science fiction (zm.1946)


• 
  23 września – Maria Grazia Tarallo, włoska zakonnica, stygmatyczka, błogosławiona katolicka (zm. 1912)


• 
  27 września – Eurozja Fabris Barban, włoska tercjarka franciszkańska, błogosławiona katolicka (zm. 1932)


• 
  23 października – Aurelia Arambarri Fuente, hiszpańska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)


• 
  26 października – Ignacy Daszyński, polski polityk socjalistyczny (zm. 1936)


• 
  29 października – Carl Gustav Witt, niemiecki astronom (zm. 1946)


• 
  2 listopada – Bronisław Piłsudski, polski zesłaniec, etnograf, zajmujący się ludami i kulturami Dalekiego Wschodu (zm. 1918)


• 
  12 listopada – Sun Jat-sen (chin. upr. 孙中山), chiński polityk, twórca Kuomintangu (zm. 1925)


• 
  20 listopada – Józef Izabel Flores Varela, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1927)


• 
  15 grudnia – Marko Radulović, czarnogórski polityk, premier Czarnogóry (zm. ?)


• 
  16 grudnia:
  
  
  
  • 
    Narcyz Basté Basté, hiszpański jezuita, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1936)
  
  
  • 
    Wassily Kandinsky (ros. Василий Васильевич Кандинский), rosyjski malarz i grafik (zm. 1944)
  
  
  
  


• 
  19 grudnia – Edmund Biernacki, polski lekarz, patolog i neurolog, filozof medycyny (zm. 1911)


• 
  20 grudnia:
  
  
  
  • 
    Juliusz Álvarez Mendoza, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (zm. 1927)
  
  
  • 
    Jan Ewangelista Mocko, polski duchowny katolicki, wieloletni proboszcz i burmistrz w Skoczowie (zm. 1935)
  
  
  
  


• 
  28 grudnia – Szymon Askenazy, polski historyk (zm. 1935)

data dzienna nieznana:

• 
  Antonina Leśniewska, polska farmaceutka (zm. 1937)

Zmarli |

• 
  23 stycznia – Peter Joseph Lenné, pruski ogrodnik i architekt krajobrazu (ur. 1789)


• 
  17 lutego
  
  
  
  • 
    Philipp Franz Balthasar von Siebold, niemiecki lekarz i botanik (ur. 1796)
  
  
  • 
    Piotr Yu Chŏng-nyul (ko. 유정률 베드로), koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1836)
  
  
  
  


• 
  20 lutego – Antoni Żelazny, proboszcz jarosławski (ur. 1810)


• 
  7 marca:
  
  
  
  • 
    Szymon Berneux, francuski misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (ur. 1814)
  
  
  • 
    Justyn Ranfer de Bretenieres, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1838)
  
  
  • 
    Henryk Dorie, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1839)
  
  
  • 
    Bernard Ludwik Beaulieu, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1840)
  
  
  • 
    Jan Chrzciciel Nam Chong-sam, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1812)
  
  
  
  


• 
  9 marca:
  
  
  
  • 
    Jan Chrzciciel Chŏn Chang-un, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1811)
  
  
  • 
    Piotr Ch'oe Hyŏng, koreański męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1813)
  
  
  
  


• 
  10 marca – Icchak Meir Alter (jid. יצחק מאיר אלטער), polski rabin, założyciel i pierwszy cadyk chasydzkiej dynastii Ger (ur. 1798)


• 
  11 marca:
  
  
  
  • 
    Marek Chŏng Ŭi-bae, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1794)
  
  
  • 
    Aleksy U Se-yŏng, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1845)
  
  
  
  


• 
  24 marca – Maria Amelia Burbon, królowa Francuzów, żona Ludwika Filipa I (ur. 1782)


• 
  30 marca:
  
  
  
  • 
    Antoni Daveluy, francuski misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (ur. 1818)
  
  
  • 
    Marcin Huin, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1836)
  
  
  • 
    Piotr Aumaitre, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur. 1837)
  
  
  • 
    Józef Chang Chu-gi, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1802)
  
  
  • 
    Łukasz Hwang Sŏk-tu, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1813)
  
  
  
  


• 
  11 kwietnia – Władysław Oleszczyński, polski rzeźbiarz, medalier i grafik (ur. 1807)


• 
  18 kwietnia – Łukasz Passi, włoski ksiądz, błogosławiony katolicki (ur. 1789)


• 
  25 kwietnia – Józef Bonawentura Załuski, polski generał walczący w czasie powstania listopadowego (ur. 1787)


• 
  18 maja – Tomasz Son Cha-sŏn, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1839)


• 
  31 maja – Marian z Roccacasale, włoski franciszkanin, błogosławiony katolicki (ur. 1778)


• 
  11 czerwca – Theodor Kotschy, austriacki botanik i podróżnik (ur. 1813)


• 
  15 czerwca – Zygmunt Jordan, generał wojsk polskich w czasie powstania styczniowego (ur. 1824)


• 
  21 czerwca – Piotr Szembek, hrabia, właściciel dóbr Siemianice, generał dywizji wojsk polskich w 1831 (ur. 1788)


• 
  3 lipca – Maria Ana Mogas Fontcuberta, hiszpańska zakonnica, założycielka Franciszkanek Misjonarek Matki Bożego Pasterza, błogosławiona katolicka (ur. 1827)


• 
  20 lipca – Georg Friedrich Bernhard Riemann, niemiecki fizyk i matematyk (ur. 1826)


• 
  1 sierpnia – John Ross (Kooweskoowe), wódz Irokezów (ur. 1790)


• 
  14 sierpnia – Karol Kuzmány, słowacki duchowny ewangelicki, działacz narodowy, pisarz i publicysta (ur. 1806)


• 
  20 sierpnia – Maria De Mattias, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Adoratorek Krwi Chrystusa, święta katolicka (ur. 1805)


• 
  2 września – Stefan Catargiu, kajmakam Mołdawii (ur. 1789)


• 
  6 września – Francis Baring, 1. baron Northbrook, brytyjski polityk, członek stronnictwa wigów (ur. 1796)


• 
  17 września – Franciszek Maria z Camporosso, włoski kapucyn (brat zakonny), święty katolicki (ur. 1804)


• 
  18 października – Philipp Franz Balthasar von Siebold, niemiecki lekarz, botanik, zoolog, badacz fauny i flory Japonii (ur. 1796)


• 
  23 listopada – Paul Gavarni, francuski rysownik i karykaturzysta (ur. 1804)


• 
  1 grudnia – George Everest, walijski pułkownik, geograf oraz główny geodeta Indii (ur. 1790)


• 
  13 grudnia:
  
  
  
  • 
    Bartłomiej Chŏng Mun-ho, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1801)
  
  
  • 
    Piotr Cho Hwa-sŏ, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1815)
  
  
  • 
    Piotr Son Sŏn-ji, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1820)
  
  
  • 
    Piotr Yi Myŏng-sŏ, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1821)
  
  
  • 
    Piotr Chŏng Wŏn-ji, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1845)
  
  
  
  


• 
  23 grudnia – Józef Cho Yun-ho, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1848)

Święta ruchome |

• 
  Tłusty czwartek: 8 lutego


• 
  Ostatki: 13 lutego


• 
  Popielec: 14 lutego


• 
  Niedziela Palmowa: 25 marca


• 
  Wielki Czwartek: 29 marca


• 
  Wielki Piątek: 30 marca


• 
  Wielka Sobota: 31 marca


• 
  Wielkanoc: 1 kwietnia


• 
  Poniedziałek Wielkanocny: 2 kwietnia


• 
  Wniebowstąpienie Pańskie: 10 maja


• 
  Zesłanie Ducha Świętego: 20 maja


• 
  Boże Ciało: 31 maja

Zobacz też |

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem: 1866

• 1866 w literaturze


• 1866 w sztuce