Egftnjytyk

Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „czerwony”. Zobacz też: inne znaczenia dla słowa czerwony.

czerwony
Odcienie czerwieni
Przybliżone współrzędne barw1
Hex (szesnastkowo)	#FF0000
RGB [0-255]	(255, 0, 0)
CMYK [0–100%]	(0, 100%, 100%, 0)
HSV [°, %, %]	(0°, 100%, 100%)
1dla większości barw są to tylko dane orientacyjne

Czerwonak

Czerwona tkanina w XIX-wiecznej spódnicy podhalańskiej.

Barwa czerwona (czerwień) – jedna z addytywnych barw podstawowych. Na kole barw dopełnia barwę cyjanową.

Niegdyś była uważana za jedną z barw podstawowych w metodzie subtraktywnej i stosowana w poligrafii jako jedna z podstawowych barw farb drukowych, obecnie w tej metodzie jest barwą czystą składającą się z żółtego i magenty. W palecie RGB używanej w telewizorach i monitorach komputerowych czerwony jest jednym z trzech kanałów (oznaczonym literą R).

Zakres światła czerwonego ma długość fali od ok. 630 do ok. 780 nm i stanowi przedział najniższych częstotliwości rozpoznawalnych przez ludzkie oko. Promieniowanie o długości fali powyżej tego zakresu nazywa się podczerwonym i jest dla człowieka niewidzialne.

Nazwa |

Nazwa koloru czerwonego w języku polskim pochodzi od nazwy czerw określającej larwę owada zwanego czerwcem polskim, z którego uzyskiwano koszenilę służącą do barwienia tkanin na kolor czerwony^[1].

Historia i symbolika |

Zachód Słońca

Czerwień, najgorętsza ze wszystkich barw, od najdawniejszych czasów była kolorem życia i skrajnych uczuć. Często jest uznawana za „kolor kolorów”. W niektórych językach jest synonimem słowa „kolorowy”, zaś w innych słowa „piękny”^[2]. Ma setki znaczeń, z których wiele jest sprzecznych, zaś żadne nie jest uniwersalne.

Ciekawostki kulturowe związane z czerwonym: w Chinach jest kolorem szczęścia, powodzenia i miłości, na ślubie panny młode zakładają tam czerwone suknie (w Polsce podobnie jest na maturach), zaś w południowej Afryce stanowi kolor żałoby. Do połowy XIX wieku Polska była głównym europejskim producentem czerwonego pigmentu wytwarzanego ze sproszkowanych owadów czerwca polskiego. Prestiż od wieków łączony z kolorem czerwonym, dostępność i związana z nią niska cena czerwonego pigmentu w Polsce w pewnym stopniu tłumaczy przywiązanie do czerwieni w kulturze sarmackiej – polska szlachta nosiła buty i szaty wierzchnie barwione na krwisto-czerwono, złoty polski nazywano potocznie „czerwonym”, czyli szlacheckim^{[potrzebny przypis]}.

Pozytywne konotacje czerwieni to te kojarzone z miłością (czerwona róża, czerwone serduszka walentynkowe) i pasją (gorące uczucia – płomień). Czerwień symbolizuje też siły witalne, życie i piękno. Z ogromnej ilości symbolizowanych przez nią cech, do najważniejszych należą: ekstrawertyzm, odwaga, antydepresyjność, asertywność, determinacja, przyjazność, ciepło i wrażliwość. Jest kojarzona z organizacjami charytatywnymi, pomocą medyczną (czerwony krzyż) i organizacjami lewicowymi, a w krajach Europy Wschodniej i Środkowej również z komunizmem. Do XIX w. mundury wojskowe zawsze zawierały w sobie przynajmniej akcent czerwieni^{[potrzebny przypis]}, zaś rękawice bokserskie i samochody sportowe do dziś nieodłącznie kojarzą się z tą barwą.

To także symbol rewolucji. Kolor czerwony użyty w odpowiednim kontekście może kojarzyć się z powstaniem, rewolucją, śmiercią, walką.

Wpływ na człowieka |

Z badań wynika jednoznacznie, że czerwień jest najsilniej stymulującym ludzką psychikę kolorem^[3]. Nie należy malować pomieszczeń na czystą czerwień, dużo lepiej sprawdzają się odcienie stonowane, przyciemnione, bądź pastelowe.

Czerwony jest kolorem dynamicznym i przykuwającym uwagę, świetnie pasuje do pomieszczeń, w których panuje duży ruch, jak na przykład hall, korytarz, pokój do ćwiczeń, czy kuchnia.

Czerwień ze względu na silny ładunek emocjonalny jest bardzo często używana w reklamie. Najczęściej wykorzystuje się tu fakt, że barwa ta wyróżnia się spośród innych i przykuwa uwagę. Warto zauważyć, że wszelkie promocje, czy „okazje” są opisane przede wszystkim na czerwono.

Dodatkowe wiadomości |

W kulturze |

W Japonii kolor czerwony jest symbolem i atrybutem bohaterstwa.

W Chinach i w Feng shui, czerwień jest symbolem mocy, bogactwa, szczęścia, pomyślności.

W koncepcji Yin i yang, czerwień jest symbolem Yang czyli siły, ciepła, gęstości, jasności, energii.

W okultyzmie czerwień jest kolorem czakry korzenia. Symbolizuje pewność siebie, dobre funkcjonowanie w codzienności, rozwój osobowości, lecz zarazem lęk i zachłanność.

Powiedzenia związane z czerwienią |

• być czerwonym ze złości


• zaczerwienić się ze wstydu


• czerwony jak burak
  


• ang. to be caught red handed (być złapanym na gorącym uczynku)

Farby czerwone i purpurowe w malarstwie |

• caput mortuum


• cynober antymonowy


• 
  cynober naturalny


• 
  karmin, lazur karminowy


• 
  karmin czerwcowy, lazur polski
  


• purpura


• smocza krew


• szkarłat

Niektóre minerały o kolorze czerwonym |

• rubin


• granat


• pirop


• 
  spinel (w zależności od domieszek)


• krwawnik


• jaspis


• 
  hematyt (nie zawsze)

Zobacz też |

Zobacz hasła czerwony i czerwień w Wikisłowniku

Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o czerwieni

• czerwiec polski


• odcień czerwieni na polskiej fladze


• 
  karmazyn, cynober
  


• lista kolorów w języku polskim


• czerwień faluńska

Przypisy |