Egftnjytyk

Wydarzenia w Polsce |

• 
  1 stycznia – otwarcie linii kolejowej Kraków-Lwów (dł. 242,37 km), należącej do Austriackich Kolei Państwowych.


• 
  31 stycznia – powstanie Polskiej Partii Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD).


• 
  1 maja – w Łodzi wybuchł strajk powszechny, zwany buntem łódzkim.


• 
  23 maja – krakowski kościół Ducha Świętego został wyburzony pod budowę miejskiego teatru; sprzeciwiający się tym planom Jan Matejko na znak protestu zrzekł się tytułu honorowego obywatela miasta.


• 
  18 września – na warszawskich Dynasach otwarto owalny tor kolarski WTC (długość 383 m, szerokość 6 m).


• Listopad – powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS).

Wydarzenia na świecie |

• 
  7 stycznia – Abbas II został ostatnim kedywem Egiptu.


• 
  11 stycznia – późniejszy prezydent USA William McKinley został gubernatorem Ohio.


• 
  15 stycznia – w Kanadzie opublikowane zostały reguły gry w koszykówkę; gry wymyślonej przez Jamesa Naismitha.


• 
  31 stycznia – odbył się pierwszy w historii konkurs skoków narciarskich na skoczni narciarskiej w norweskim Holmenkollen.


• 
  28 lutego – Rudolf Diesel opatentował silnik wysokoprężny.


• 
  4 marca – niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę (325) Heidelberga.


• 
  15 marca:
  
  
  
  • powstał klub sportowy Liverpool FC.
  
  
  • Amerykanin Jesse Reno opatentował schody ruchome.
  
  
  
  


• 
  18 marca – niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę (328) Gudrun.


• 
  19 marca – austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (326) Tamara.


• 
  21 marca – niemiecki astronom Max Wolf odkrył planetoidę (329) Svea.


• 
  23 marca – Botho zu Eulenburg został premierem Prus.


• 
  14 maja – założono holenderski klub piłkarski Vitesse Arnhem.


• 
  15 maja – Giovanni Giolitti został premierem Włoch.


• 
  21 maja – w mediolańskim Teatro Dal Verme odbyła się premiera opery Pajace Ruggiera Leoncavalla.


• 
  22 maja – w Göteborgu rozegrano pierwszy w historii Szwecji oficjalny mecz piłki nożnej (Örgryte IS-IS Lyckans Soldate 1:0).


• 
  23 maja – w Syjamie (obecnie Tajlandia) otwarto pierwszy odcinek kolei (Bangkok-Ayutthaya).


• 
  24 maja – w Kownie uruchomiono pierwszą linię tramwaju konnego.


• 
  26 maja – zwodowano brytyjski transatlantyk SS Naronic.


• 
  31 maja – w wyniku pożaru w kopalni Marie koło czeskiego miasta Przybram zginęło 319 górników.


• 
  13 czerwca – w Kijowie uruchomiono pierwszą linię tramwaju elektrycznego.


• 
  25 czerwca – w Turynie założono Międzynarodową Federację Wioślarską.


• 
  8 lipca – pożar zniszczył Saint John’s na Nowej Fundlandii.


• 
  25 lipca – założono klub piłkarski Hertha BSC.


• 
  17 sierpnia – Francja i Rosja zawarły sojusz wojskowy zwany „dwuporozumieniem”, zalążek późniejszej ententy.


• 
  9 września – amerykański astronom Edward Emerson Barnard odkrył księżyc Jowisza Amalteę.


• 
  5 października – w trakcie strzelaniny po napadzie na bank w Coffeyville w stanie Kansas, zginęli wszyscy, oprócz jednego, członkowie gangu Daltonów.


• 
  26 października – wodowanie statku Fram, który służył w wyprawach arktycznych i antarktycznych Fridtjofowi Nansenowi, Ottonowi Sverdrupowi i Roaldowi Amundsenowi.


• 
  31 października – Arthur Conan Doyle wydał zbiór opowiadań Przygody Sherlocka Holmesa.


• 
  8 listopada – Dania: wykonano ostatni wyrok śmierci.


• 
  17–23 listopada – odbył się zjazd polskich socjalistów w Paryżu. Uchwalono program Polskiej Partii Socjalistycznej.


• 
  23 listopada – francuski astronom Auguste Charlois odkrył planetoidę Tercidina.


• 
  9 grudnia – francuski astronom Auguste Charlois odkrył planetoidę Dembowska.


• 
  18 grudnia – w Petersburgu odbyła się premiera baletu Dziadek do orzechów z muzyką Piotra Czajkowskiego.


• 
  22 grudnia – powstał klub sportowy Newcastle United.


• Początek prac wykopaliskowych w Delfach.


• W Charlottenburgu rozegrano pierwszy bieg sztafetowy 4 × 100 m (zamiast pałeczki stosowano klepnięcie poniżej pleców).


• W Falun odbyły się pierwsze zawody w rzucie oszczepem.


• Brytyjczyk Cecil Lee jako pierwszy lekkoatleta przebiegł 100 m w czasie poniżej 11 s (jego wynik: 10,8 s).

Urodzili się |

• 
  2 stycznia – Zoltán Meszlényi, węgierski biskup katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1953)


• 
  3 stycznia – John Ronald Reuel Tolkien, angielski filolog i pisarz fantasy, autor m.in. Hobbita, Władcy Pierścieni i Silmarillionu (zm. 1973)


• 
  10 stycznia – Melchior Wańkowicz, polski pisarz i publicysta (zm. 1974)


• 
  14 stycznia – Martin Niemöller, niemiecki pastor luterański, teolog i działacz antynazistowski (zm. 1984)


• 
  18 stycznia – Oliver Hardy, amerykański komik z duetu Flipa i Flapa (zm. 1957)


• 
  1 lutego – Stanisław Guzicki, inżynier mechanik, profesor Politechniki Śląskiej, działacz komunistyczny (zm. 1976)


• 
  2 lutego
  
  
  
  • 
    Stanisław Grolicki, polski aktor (zm. 1947)
  
  
  • 
    Cuno Hoffmeister, niemiecki astronom (zm. 1968)
  
  
  
  


• 
  3 lutego – Juan Negrín, hiszpański polityk, premier Hiszpanii (zm. 1956)


• 
  10 lutego – Christian Staib, norweski żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1956)


• 
  11 lutego – Max Alfthan, fiński żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1960)


• 
  26 lutego – Julian Ejsmond, polski pisarz i poeta (zm. 1930)


• 
  29 lutego – Vilmos Apor, węgierski biskup katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1945)


• 
  4 marca – Gunnar Asther, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1974)


• 
  6 marca – Iwan Czmoła, ukraiński działacz społeczny i wojskowy (zm. 1941)


• 
  10 marca – Arthur Honegger, szwajcarski kompozytor (zm. 1955)


• 
  11 marca – Tadeusz Tański, polski konstruktor samochodowy, inżynier mechanik, wynalazca (zm. 1941)


• 
  16 marca – Nikołaj Kondratiew, rosyjski ekonomista (zm. 1938)


• 
  20 marca – Jerzy Bohdan Rychliński, polski prozaik marynista, tłumacz, sędzia Sądu Najwyższego (zm. 1974)


• 
  28 marca – Stanisław Dąbek, polski pułkownik, dowódca Lądowej Obrony Wybrzeża podczas kampanii wrześniowej (zm. 1939)


• 
  30 marca – Stefan Banach, polski matematyk (zm. 1945)


• 
  31 marca – Stanisław Maczek, polski generał, dowódca 10 Brygady Kawalerii podczas kampanii wrześniowej, dowódca 1 Dywizji Pancernej walczącej na froncie zachodnim i 1 Korpusu Polskiego (zm. 1994)


• 
  4 kwietnia – Karl Wilhelm Reinmuth, niemiecki astronom (zm. 1979)


• 
  8 kwietnia – Mary Pickford, amerykańska aktorka filmowa, gwiazda kina niemego (zm. 1979)


• 
  13 kwietnia – Helena Dłuska, polska taterniczka (zm. 1921)


• 
  18 kwietnia – Bolesław Bierut, polski działacz komunistyczny, polityk, prezydent Polski, premier Polski, I sekretarz KC PZPR (zm. 1956)


• 
  19 kwietnia – Germaine Tailleferre, francuska kompozytorka (zm. 1983)


• 
  2 maja – Manfred von Richthofen, pruski arystokrata, pułkownik lotnictwa, as myśliwski z I wojny światowej (zm. 1918)


• 
  5 maja – Antoni Perulles Estivill, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)


• 
  7 maja – Josip Broz Tito, jugosłowiański przywódca komunistyczny (zm. 1980)


• 
  8 maja – Stanisław Sosabowski, polski dowódca wojskowy, generał, dowódca 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej (zm. 1967)


• 
  9 maja – Zyta Burbon-Parmeńska, cesarzowa Austrii i królowa Węgier (zm. 1989)


• 
  23 maja – Władysław Ziętkiewicz, pułkownik piechoty Wojska Polskiego, taternik, działacz narciarski i pionier narciarstwa wysokogórskiego (zm. 1940)


• 
  28 maja – Josef Dietrich – SS-Oberstgruppenführer i generał pułkownik Waffen-SS (zm. 1966)


• 
  1 czerwca – Amanullah Chan, król Afganistanu (zm. 1960)


• 
  2 czerwca – James Fitzpatrick, amerykański sportowiec, medalista olimpijski (zm. 1973)


• 
  6 czerwca – Leon Kozłowski, polski archeolog i polityk, premier rządu II RP (zm. 1944)


• 
  25 czerwca – Shirō Ishii, japoński zbrodniarz wojenny, dowódca jednostki 731 (zm. 1959)


• 
  29 czerwca – Józef Maliszewski, polski aktor (zm. 1972)


• 
  4 lipca – Józef Putek, polski pisarz, doktor praw, działacz ruchu ludowego (zm. 1974)


• 
  9 lipca – Erik Herseth, norweski żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1993)


• 
  12 lipca – Bruno Schulz, polski prozaik, krytyk literacki, grafik i rysownik żydowskiego pochodzenia (zm. 1942)


• 
  14 lipca – Bertil Bothén, szwedzki żeglarz, olimpijczyk (zm. 1966)


• 
  18 lipca – Arthur Friedenreich, brazylijski piłkarz (zm. 1969)


• 
  23 lipca – Haile Selassie I, cesarz Etiopii (zm. 1975)


• 
  25 lipca – Otto Aust, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1943)


• 
  2 sierpnia – Jack Warner, przedsiębiorca amerykański, współzałożyciel wytwórni filmowej Warner Bros. (zm. 1978)


• 
  6 sierpnia – Kazimiera Iłłakowiczówna, polska poetka (zm. 1983)


• 
  11 sierpnia – Władysław Anders, polski generał, polityk, Naczelny Wódz i Generalny Inspektor Sił Zbrojnych RP na uchodźstwie (zm. 1970)


• 
  15 sierpnia:
  
  
  
  • 
    Louis de Broglie, francuski fizyk, laureat Nagrody Nobla w 1929 za odkrycie falowej natury elektronów. (zm. 1987)
  
  
  • 
    Gösta Lundqvist, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1944)
  
  
  
  


• 
  20 sierpnia – Stanisław Jaster, żołnierz Legionów Polskich, major WP, kawaler orderu Virtuti Militari (zm. 1942)


• 
  24 sierpnia – Anna Kokołowicz (Maria Rajmunda od Jezusa i Maryi), polska nazaretanka, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1943)


• 
  2 września – Lazër Shantoja, albański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1945)


• 
  9 września – Nils Westermark, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (zm. 1980)


• 
  10 września – Arthur Compton, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1962)


• 
  14 września – María de la Purificación Vidal Pastor, hiszpańska działaczka Akcji Katolickiej, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1936)


• 
  24 września – Franciszek Polniaszek, polski wojskowy, kawaler Virtuti Militari, zamordowany w kwietniu 1940 roku w Charkowie


• 
  26 września – Bronisław Szwalm, nauczyciel, krajoznawca, turysta, regionalista, organizator turystyki, patron Oddziału Nauczycielskiego PTTK w Łodzi (zm. 1969)


• 
  30 września – Władysław Miegoń, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1942)


• 
  2 października – Emanuel Martin Sierra, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)


• 
  8 października – Marina Cwietajewa (ros. Марина Ивановна Цветаева), rosyjska pisarka, poetka (zm. 1941)


• 
  20 października – Jan Stanisław Bystroń, polski etnolog i socjolog (zm. 1964)


• 
  22 października – Harry King Goode, angielski pilot myśliwski (zm. 1942)


• 
  24 października – Rafał Malczewski, polski malarz, publicysta i taternik (zm. 1965)


• 
  26 października – Antoni Silvestre Moya, hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)


• 
  29 października - Prezydent RP na Uchodźstwie
  


• 
  2 listopada – Pál Ábrahám, węgierski kompozytor operetkowy (zm. 1960)


• 
  4 grudnia – Francisco Franco, hiszpański generał i polityk, dyktator Hiszpanii (zm. 1975)


• 
  10 grudnia – Maria od Jezusa Ukrzyżowanego Petković, założycielka Córek Miłosierdzia, błogosławiona katolicka (zm. 1966)


• 
  12 grudnia – Ansgary Malina, polski kompozytor, franciszkanin (zm. 1969)


• 
  17 grudnia – Leslie William Sutherland, australijski as lotnictwa (zm. 1967)


• 
  23 grudnia:
  
  
  
  • 
    Maria Crocifissa Gargani, włoska zakonnica, założycielka Apostołek Najświętszego Serca, błogosławiona katolicka (zm. 1973)
  
  
  • 
    Franciszek Rogaczewski, polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1940)
  
  
  
  


• 
  26 grudnia – Štefan Krčméry, słowacki duchowny ewangelicki, poeta, redaktor (zm. 1955)


• 
  29 grudnia – Maria Imelda (Jadwiga Karolina Żak), polska nazaretanka, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1943)

Zmarli |

• 
  2 stycznia:
  
  
  
  • 
    George Biddell Airy, angielski astronom, odkrywca astygmatyzmu oka (ur. 1801)
  
  
  • 
    Wincenty Niewiadomski, polski literat, popularyzator nauk przyrodniczych, urzędnik (ur. 1826)
  
  
  
  


• 
  6 stycznia – Aleksandra z Potockich Potocka, polska magnatka, właścicielka dóbr wilanowskich, działaczka charytatywna (ur. 1818)


• 
  31 stycznia – Charles Spurgeon, brytyjski kaznodzieja baptystyczny, teolog i autor pieśni religijnych (ur. 1834)


• 
  26 marca – Walt Whitman, amerykański poeta, uważany za jednego z prekursorów współczesnej literatury amerykańskiej (ur. 1819)


• 
  11 kwietnia – Štefan Marko Daxner, słowacki prawnik, publicysta, działacz narodowy i polityk, zaliczany do tzw. „generacji Szturowców” (ur. 1822)


• 
  17 kwietnia – Alexander Mackenzie, kanadyjski polityk, premier Kanady (ur. 1822)


• 
  7 lipca – Jan Czerski, polski geolog, paleontolog, przyrodnik i badacz Syberii (ur. 1845)


• 
  2 października – Ernest Renan, francuski pisarz, historyk i filozof, badacz historii religii, zwłaszcza chrześcijaństwa (ur. 1823)


• 
  6 października – Alfred Tennyson, angielski poeta przedstawiciel postromantyzmu wiktoriańskiego (ur. 1809)


• 
  18 listopada – Hannes Finsen, duński polityk, prefekt Wysp Owczych (ur. 1828)


• 
  6 grudnia – Werner von Siemens, niemiecki wynalazca i konstruktor w dziedzinie elektrotechniki (ur. 1816)

Święta ruchome |

• 
  Tłusty czwartek: 25 lutego


• 
  Ostatki: 1 marca


• 
  Popielec: 2 marca


• 
  Niedziela Palmowa: 10 kwietnia


• 
  Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 10 kwietnia


• 
  Wielki Czwartek: 14 kwietnia


• 
  Wielki Piątek: 15 kwietnia


• 
  Wielka Sobota: 16 kwietnia


• 
  Wielkanoc: 17 kwietnia


• 
  Poniedziałek Wielkanocny: 18 kwietnia


• 
  Wniebowstąpienie Pańskie: 26 maja


• 
  Zesłanie Ducha Świętego: 5 czerwca


• 
  Boże Ciało: 16 czerwca

Zobacz też |

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem: 1892

• 1892 w filmie


• 1892 w muzyce


• 1892 w literaturze


• 1892 w sztuce