Fiord







Ten artykuł dotyczy rodzaju zatoki. Zobacz też: koń fiordzki, nazywany niekiedy fiordem.




Geirangerfjorden, Norwegia





Fjord à Christiania, Claude Monet (1895).


Fiord – rodzaj głębokiej zatoki, mocno wcinającej się w głąb lądu, często rozgałęzionej, z charakterystycznymi stromymi brzegami, powstałej przez zalanie żłobów i dolin polodowcowych[1].


Fiordy są charakterystycznym elementem peryglacjalnego krajobrazu wybrzeży Norwegii oraz Szkocji, Grenlandii, Islandii, Nowej Zelandii, półwyspu Labrador, chilijskiej Patagonii i Alaski[2].


Błędnie nazwą „fiord” określa się również adriatycką Zatokę Kotorską w Czarnogórze, nie jest ona jednak pochodzenia lodowcowego – jest to zalana dolina rzeczna, czyli rias[3].


Fiordy pozbawione wysokich brzegów występują m.in. w Danii: Lammefjord został w większej części osuszony w ostatnich dwóch stuleciach i zamieniony na żyzny polder. W Lammefjord, jako depresji, znajduje się najniższy punkt Danii[4].



Największe fiordy |


Najdłuższymi fiordami na świecie są:




  1. Kangertittivaq (Scoresby Sund) na Grenlandii – 350 km


  2. Sognefjorden w Norwegii – 203 km


  3. Hardangerfjord w Norwegii – 179 km


Najgłębszymi fiordami są:




  1. Skelton Inlet na Antarktydzie – 1933 m

  2. Kangertittivaq na Grenlandii – 1450 m

  3. Sognefjorden w Norwegii – 1308 m


  4. Canal Messier w Chile – 1288 m



Przypisy |




  1. Działalność lodowców i lądolodów « PROCESY LITOSFERY.


  2. W ojczyźnie lodowców.


  3. Sylwia Krakówka. Zatoka Kotorska / Бока Которска (Czarnogóra) – przewodnik. „Libertas”. 


  4. Dania – podróże do Danii.















這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Shark

Wiciokrzew