Kolędy polskie






Kolęda Jezus malusieńki – link do informacji o autorach


Kolędy polskie – polskojęzyczne pieśni o charakterze religijnym związane ze świętami Bożego Narodzenia.




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Lista polskich kolęd


  • 3 Zobacz też


  • 4 Przypisy


  • 5 Bibliografia





Historia |


Najstarsza zachowana polska kolęda, pochodząca z 1424 roku, zaczyna się od słów Zdrow bądź, krolu anjelski. Pierwotnie na początku XV wieku tłumaczono na język polski kolędy z łaciny i ze śpiewników braci czeskich[1]. Wzrost popularności gatunku nastąpił na przełomie XVII i XVIII wieku, wtedy ustalił się sam termin kolęda w znaczeniu pieśni bożonarodzeniowej. Powstała wówczas jedna z najważniejszych polskich kolęd W żłobie leży, przypisywana Piotrowi Skardze – do melodii poloneza koronacyjnego króla Władysława IV. Inną bardzo popularną kolędę Bóg się rodzi, do melodii w rytmie poloneza, napisał Franciszek Karpiński. Twórcami kolęd byli także między innymi Mikołaj Sęp Szarzyński i Andrzej Morsztyn, w XIX w Zygmunt Noskowski, a na pocz. XX w Feliks Nowowiejski. Kolędę Lulajże, Jezuniu Fryderyk Chopin zacytował w środkowej części scherza h-moll op.20. Ze współczesnych kolędy komponował Witold Lutosławski.


W polskim dorobku kulturalnym zachowało się ponad 500 kolęd i pastorałek. W XIX wieku rozpoczęto na większą skalę zbieranie kolęd i pastorałek, a punktem odniesienia jest wydany w 1843 zbiór Pastorałki i kolędy z melodiami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane autorstwa księdza Michała Mioduszewskiego.


Współcześnie kolędy nadal wykonywane są w praktyce ludowej na wsiach podczas okresu Bożego Narodzenia oraz Godów oraz w kościołach, szkołach, podczas jasełek, w domach podczas Wigilii. Kolędy polskie jako jedne z nielicznych w Europie są żywym elementem tzw. kolędowania po domach.


Powstają też nowe kolędy, komponowane przez współczesnych twórców, których popularność dorównuje kolędom tradycyjnym, np. kolęda z lat 30. XX w Nie było miejsca dla Ciebie, czy Kolęda o gwieździe z musicalu Kolęda Nocka z lat. 80 XX w.


W praktyce estradowej wykonują programy kolędowe oraz wydają płyty zespoły folkloru stylizowanego: Mazowsze, Śląsk, chóry: Poznańskie Słowiki, a także wykonawcy rozmaitych gatunków muzycznych.


Wśród polskich artystów, którzy posiadają w swej dyskografii albumy kolędowe, są zespoły folkowe: Arka Noego, Joszko Broda, Kapela Brodów, Drewutnia, Golec Orkiestra, Jarzębina, Muzykanci, Trebunie Tutki, Werchowyna, Zespół Polski; rockowe Edyta Bartosiewicz, De Press, Para Wino; jazzowe Hanna Banaszak, Włodek Pawlik; gwiazdy muzyki popularnej: Eleni, Teresa Haremza, Anna Maria Jopek, Krzysztof Krawczyk, Grażyna Łobaszewska, No To Co, Krystyna Prońko, Sława Przybylska, Irena Santor, Mateusz Pospieszalski, Joanna Słowińska, Stanisław Sojka, Justyna Steczkowska, Ryszard Rynkowski, Jacek Wójcicki, Violetta Villas oraz gwiazdy scen operowych, takie jak Teresa Żylis-Gara czy Bernard Ładysz, Wiesław Ochman.



Lista polskich kolęd |


Niektóre popularne kolędy polskie (alfabetycznie):




  • A cóż z tą dzieciną

  • A wczora z wieczora

  • Ach, ubogi żłobie

  • Anioł pasterzom mówił

  • Bóg się rodzi, moc truchleje

  • Bracia patrzcie jeno

  • Chrystus się nam narodził

  • Do szopy, hej pasterze

  • Dzieciątko się narodziło

  • Dziecina mała

  • Dzisiaj w Betlejem

  • Gdy się Chrystus rodzi

  • Gdy śliczna Panna

  • Gore gwiazda Jezusowi

  • Hej bracia! czy śpicie

  • Hej hej, lelija Panna Maryja

  • Hej w dzień narodzenia

  • Hej, weselmy się

  • Hola hola, pasterze z pola

  • Jam jest dudka Jezusa mojego

  • Jezu, śliczny kwiecie

  • Jezus Bóg i człowiek w stajence betlejemskiej narodzony

  • Jezus malusieńki

  • Jezusa narodzonego wszyscy witajmy

  • Lulajże, Jezuniu

  • Mędrcy świata, Monarchowie

  • Mizerna cicha

  • My też pastuszkowie

  • Najświętsza Panienka po świecie chodziła

  • Narodził się Jezus Chrystus

  • Nowy Rok bieży

  • O gwiazdo betlejemska

  • Oj, maluśki, maluśki

  • Pasterze mili

  • Pójdźmy wszyscy do stajenki

  • Północ już była

  • Powiedzcie pasterze mili

  • Przybieżeli do Betlejem

  • Skrzypi wóz

  • Świeć, gwiazdeczko, świeć

  • Tryumfy Króla Niebieskiego

  • W żłobie leży

  • Wesołą nowinę bracia

  • Witaj gwiazdko złota

  • Wśród nocnej ciszy

  • Z narodzenia Pana

  • Zaśnij Dziecino

  • Zdrow bądź, krolu anjelski




Zobacz też |





Ikona portalu
Portal: Boże Narodzenie




Zobacz w Wikibooks publikację
Kolędy




Zobacz w Wikiźródłach tekst
kolęd





Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem:
Kolędy polskie


  • jasełka

  • kolędowanie

  • polska kolęda patriotyczna



Przypisy |




  1. ↑ Kolędy (pol.). zsp2krosno.pl. [dostęp 2014-12-15].



Bibliografia |




  • Z dziejów polskiej kolędy (Roman Mazurkiewicz)


  • O typach i odmianach gatunkowych kolęd polskich – Gadki z Chatki nr 60/61 grudzień 2005 (Jan Adamowski )
















































-

這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

圖片
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No.  built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
閱讀完整內容

Shark

圖片
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
閱讀完整內容

Wiciokrzew

圖片
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]
閱讀完整內容