Egftnjytyk

Mapa powiatu Regenwalde z 1905 r.

Herb powiatu Regenwalde w latach 1938-45

Powiat Regenwalde (niem. Landkreis Regenwalde, Kreis Regenwalde; pol. powiat reski) – dawny powiat na terenie kolejno Prus, Cesarstwa Niemieckiego, Republiki Weimarskiej oraz III Rzeszy, istniejący od 1818 do 1945 z siedzibą do roku 1860 w Regenwalde, a następnie w Labes^[1]. Do 30 września 1938 należał do rejencji szczecińskiej, w prowincji Pomorze ale dzień później został przyłączony do rejencji koszalińskiej w tej samej prowincji. Teren dawnego powiatu leży obecnie w Polsce, w województwie zachodniopomorskim.

Historia |

W 1932 roku w powiecie Regenwalde było 19 gmin:
Bonin, Elvershagen, Grabow, Henkenhagen, Lessenthin, Maldewin, Neukirchen, Plathe A, Plathe B, Regenwalde, Roggow A, Ruhnow, Schönwalde, Silligsdorf, Stargordt, Stramehl, Wisbu, Witzmitz, Wolkow^[2][3].

1 stycznia 1945 na terenie powiatu znajdowały się cztery miasta:

• 
  Regenwalde (Resko, siedziba powiatu do roku 1860, 5.014 mieszk^[3].)


• 
  Labes (Łobez, siedziba powiatu od roku 1860, 7 310 mieszk^[3].)


• 
  Plathe (Płoty, 3 653 mieszk^[3].)


• 
  Wangerin (Węgorzyno, 3 449 mieszk^[3].)

W 1939 roku powiat zamieszkiwało 49 232 osób, z czego 47 081 ewangelików, 1 033 katolików, 585 pozostałych chrześcijan i 37 Żydów^[2].

Wiosną 1945 obszar powiatu zdobyły wojska 2 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej. Po odejściu wojsk frontowych, powiat na podstawie uzgodnień jałtańskich został przekazany polskiej administracji. Jeszcze w tym samym roku zmieniono nazwę powiatu na powiat Ławiczka, a następnie (1945-6) na powiat łobeski.

Starostami powiatu (Landrat) byli^[4][5][6]:

• 1818-31 Ernst August Philipp von Borcke (żył w latach 1776-1850)


• 1832-56 Georg August Adolf Heinrich von der Osten (1785–1855)


• 1856-64 Kurt Moritz Lebrech von der Osten (1815-88)


• 1864–71 Johann Georg von Loeper (1819–1900)^[7]
  


• 1871-77 Ludwig Ferdinand von Lockstedt (1837–1877)


• 1877-84 Johann Georg von Loeper (1819–1900)


• 1884-93 August Hans Adam Berthold von der Osten (1855-1895)


• 1893-1910 Ernst von Döring (1860-1910)


• 1910-18 Hans Joachim Philipp Hartwig von Normann (1880-1918)


• 1918-31 Herbert Rudolf von Bismarck (1884–1955)


• 1931-45 dr Erich Hüttenhein (ur.1889 - †1945)^[8].


• 1945-46 Pełnomocnik Leopold Płachecki (powiat Ławiczka/powiat łobeski)


• 1946-48 Leopold Płachecki (powiat łobeski)


• 1949-50 Lucjan Sokólski (powiat łobeski)

Herb |

W roku 1938 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych III Rzeszy zatwierdziło projekt herbu powiatu Regenwalde, który miał trzy pola, gdzie jedno przedstawiało herb rodu Borków, drugie rodu Ostenów, a trzecie pole pług^[9]. Autorem projektu herbu był berliński malarz, ilustrator, historyk i heraldyk Gustav Adolf Closs (1864-1938). Oryginalny, kolorowy wzór herbu nie zachował się w archiwach. Obecny herb powiatu łobeskiego wykazuje znaczne podobieństwo do tego herbu.

Wydawnictwa powiatowe i lokalne |

Lokalne wydawnictwa^[10][11]

• 
  Heimatkreiskalender Kreis Regenwalde- kalendarz powiatowy wydawany w latach 1924-42


• „Kreis Zeitung”


• „Kreis Blatt”


• „Die Kreiszeitung in Labes”


• „Kreiszeitung für den Kreis Regenwalde”


• „Evangelische Rundschau für Pommern”


• „Blätter für Schulrecht und Schulstatistik”


• „Regenwalder Kreisblatt” , Labes, 1846–1848^[12]
  

Zobacz też |

• Regenwalde

Bibliografia |

• Zbigniew Harbuz: Kalendarium ziemi i powiatu łobeskiego, Łabuź, Łobez 2007, ISSN 1509-6378.


• 
  Powstanie powiatu reskiego (Regenwalde) z siedzibą w Łobzie, Łabuź, 2007, ISSN 1509-6378.

Przypisy |

p • d • e Podział administracyjny Prowincji Pomorze (Provinz Pommern) 1815-1945 Rejencja koszalińska Regierungsbezirk Köslin Powiaty miejskie Kolberg Köslin Stolp Powiaty ziemskie Belgard (Persante) (od 1818) Belgard-Polzin (do 1817) Borcke (do 1817) Bublitz (1872-1932) Bütow (od 1846) Dramburg (do 1938) Fürstenthum (do 1872) Fürstenthum (do 1872) Greifenberg i. Pom. (od 1938) Kolberg-Körlin (od 1872) Köslin (od 1872) Lauenburg i. Pom. (od 1846) Lauenburg-Bütow (do 1845) Neustettin (do 1938) Osten–Blücher (do 1817) Regenwalde (1918–1938) Rummelsburg i. Pom. Schivelbein (← 1816–1932) Schlawe i. Pom. (od 1818) Schlawe-Pollnow (do 1817) Stolp Rejencja pilska (od 1938) Regierungsbezirk Grenzmark Posen-Westpreußen Powiaty miejskie Schneidemühl Powiaty ziemskie Arnswalde Deutsch Krone Dramburg Flatow Friedeberg Nm. Netzekreis Neustettin Schlochau Rejencja stralsundzka (1818-1932) Regierungsbezirk Stralsund Powiaty miejskie Greifswald Stralsund Powiaty ziemskie Franzburg-Barth Greifswald Grimmen Rügen Rejencja szczecińska Regierungsbezirk Stettin Powiaty miejskie Greifswald (od 1932) Stargard in Pommern Stettin (1818-1826, od 1857) Stralsund (od 1932) Powiaty ziemskie Anklam Cammin i. Pom. (od 1818) Daber-Naugard-Dewitz (do 1817) Demmin Flemming (do 1817) Franzburg-Barth (od 1932) Greifenberg i. Pom. (do 1938) Greifenhagen Greifswald (od 1932) Grimmen (od 1932) Naugard (od 1818) Pyritz Randow (do 1939) Regenwalde (do 1938) Rügen (od 1932) Saatzig (od 1818) Saatzig, Freienwalde-Wedel i Pansin-Borcke (do 1817) Ueckermünde (od 1818) Usedom (do 1817) Usedom-Wollin (od 1818) Wollin (do 1817)