Egftnjytyk

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie AGH University of Science and Technology
Dewiza	Labore creata, labori et scientiae servio. (Z pracy powstałem, pracy i nauce służę.)
Data założenia	8 kwietnia 1919
Typ	publiczna
Patron	św. Barbara
Państwo	Polska
Adres	al. Mickiewicza 30 30-059 Kraków
Liczba pracowników • naukowych	4 167[1] (31 XII 2017) 1 921[1] (31 XII 2017)
Liczba studentów	29 935[1] (30 XI 2017)
Rektor	prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka
Członkostwo	ACRU, EUA, IAU, SEFI, AEUA
Położenie na mapie Krakowa AGH
Położenie na mapie województwa małopolskiego AGH
Położenie na mapie Polski AGH
50°03′52,3″N 19°55′24,8″E/50,064528 19,923556
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pomniki górników i hutników przed budynkiem A-0

Znak graficzny Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, AGH (dawniej Akademia Górnicza w Krakowie), nazwa międzynarodowa AGH University of Science and Technology (dawniej University of Mining and Metallurgy) – największa polska uczelnia techniczna, powołana 8 kwietnia 1919 uchwałą Rady Ministrów. Jedna z najlepszych uczelni w Polsce^[2].

Lokalizacja |

Większość obiektów dydaktycznych, administracyjnych oraz o innym charakterze (w tym domów studenckich) należących do AGH mieści się w rejonie Krakowa ograniczonym ulicami: Reymonta, Piastowską, Nawojki i Czarnowiejską oraz aleją Mickiewicza. Powierzchnia całego kampusu wynosi 38 hektarów^[3]. Budynek główny uczelni mieści się przy alei Adama Mickiewicza 30. Wzniesiono go w latach 1923–1935 według projektu Sławomira Odrzywolskiego i Wacława Krzyżanowskiego. Dwa budynki znajdują się przy ulicy Gramatyka, a Studium Wychowania Fizycznego i Sportu przy ulicy Piastowskiej.

Władze |

Obecne władze uczelni |

• 
  Rektor prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka
  


• 
  Prorektor ds. Kształcenia – prof. dr hab. inż. Wojciech Łużny
  


• 
  Prorektor ds. Nauki – prof. dr hab. inż. Andrzej Pach
  


• 
  Prorektor ds. Współpracy – prof. dr hab. inż. Jerzy Lis
  


• 
  Prorektor ds. Ogólnych – prof. dr hab. inż. Mirosław Karbowniczek
  


• 
  Prorektor ds. Studenckich – dr hab. Anna Siwik, prof. nadzw. AGH

Rektorzy AGH |

 Osobny artykuł: Rektorzy Akademii Górniczo-Hutniczej.

• 1919-1922 – Antoni Maria Emilian Hoborski
  


• 1922-1924 – Jan Studniarski
  


• 1924-1926 – Jan Krauze
  


• 1926-1928 – Edmund Chromiński
  


• 1928-1930 – Stanisław Skoczylas
  


• 1930-1931 – Henryk Korwin-Krukowski
  


• 1931-1933 – Zygmunt Bielski-Sariusz
  


• 1933-1939 – Władysław Takliński
  


• 1939-1951 – Walery Goetel
  


• 1951-1956 – Zygmunt Kowalczyk
  


• 1956-1958 – Witold Budryk
  


• 1958-1961 – Feliks Olszak
  


• 1961-1963 – Tadeusz Kochmański
  


• 1963-1969 – Kiejstut Żemaitis
  


• 1969-1972 – Jan Anioła
  


• 1972-1975 – Roman Ney
  


• 1975-1979 – Henryk Filcek
  


• 1979-1981 – Roman Ney
  


• 1981-1987 – Antoni Stanisław Kleczkowski
  


• 1987-1993 – Jan Janowski
  


• 1993-1998 – Mirosław Handke
  


• 1998-2005 – Ryszard Tadeusiewicz
  


• 2005-2012 – Antoni Tajduś
  


• 2012-nadal – Tadeusz Słomka
  

 Zobacz też: Kategoria:Rektorzy AGH.

Historia |

Pierwsze zabiegi o zgodę na powołanie w Krakowie wyższej uczelni kształcącej inżynierów górnictwa rozpoczęły się w 1912 roku z udziałem grupy inżynierów i działaczy górniczych, pod przewodnictwem Jana Zarańskiego. W 1913 roku Ministerstwo Robót Publicznych w Wiedniu powołało Komitet Organizacyjny Akademii Górniczej, którego przewodniczącym został profesor Józef Morozewicz. Ostatecznie Akademia Górnicza w Krakowie została zatwierdzona przez Najwyższe Postanowienie cesarza Franciszka Józefa z dnia 31 maja 1913. W tym samym roku mianowano pierwszego profesora Akademii – został nim Zarański. Inaugurację zaplanowano na rok akademicki 1914/15, był już gotowy rozkład wykładów na semestr zimowy. Wybuch I wojny światowej uniemożliwił jednak rozpoczęcie działalności Akademii.

W 1918, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Komitet Organizacyjny podjął ponownie pracę i 8 kwietnia 1919, uchwałą Rady Ministrów została powołana do życia Akademia Górnicza w Krakowie. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał pierwszych profesorów 1 maja 1919, a 20 października 1919 dokonał uroczystego otwarcia Akademii Górniczej w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rektorem został mianowany prof. Stanisław Płużański, ale nie podjął tych obowiązków. Po uruchomieniu pierwszego roku studiów w krakowskiej Akademii Górniczej cały ciężar prac i obowiązków organizacyjnych wzięli na siebie profesorowie Józef Morozewicz i Antoni Hoborski, który został pierwszym dziekanem Wydziału Górniczego, pierwszym urzędującym rektorem (1920-1922) i kierownikiem Zakładu Matematyki (1919-1939)^[4]. Budowa pierwszego budynku uczelni rozpoczęła się 15 czerwca 1923 symbolicznym zakopaniem kamienia węgielnego. W 1935 odsłonięte zostały przed wejściem do gmachu głównego Akademii pomniki górników i hutników, wykonane przez artystę rzeźbiarza Jana Raszkę. Rzeźbę św. Barbary, patronki uczelni, która została umieszczona na dachu gmachu głównego pod koniec sierpnia 1939 wykonał Stefan Zbigniewicz^[5][6].

Po wybuchu II wojny światowej, w latach 1939–1945 gmach główny zajął okupacyjny rząd niemieckiego Generalnego Gubernatorstwa^[7]. Zaraz na początku niemieckiej okupacji w ramach akcji Sonderaktion Krakau, 22 profesorów i docentów zostało aresztowanych przez Niemców i wysłanych do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Mienie uczelni uległo wówczas kompletnej grabieży i dewastacji przez niemieckiego okupanta, a rzeźba św. Barbary została rozbita przez zrzucenie z dachu (rzeźba widoczna dziś na dachu gmachu głównego jest kopią zniszczonej rzeźby). Dzięki ofiarności pracowników Akademii Górniczej udało się uratować część księgozbioru. Działalność Akademii zeszła do konspiracyjnego podziemia, a władze rektorskie starały się odzyskać lub stworzyć prowizoryczną bazę lokalową i materiałową.

Po zakończeniu wojny, w pierwszych miesiącach Akademia Górnicza była jedyną w Polsce zorganizowaną uczelnią techniczną. Stała się ośrodkiem pomocy dla innych wyższych szkół technicznych, m.in. z inicjatywy Akademii powstała Politechnika Krakowska (która do roku 1954 nosiła nazwę Wydziały Politechniczne AG), przyczyniła się do powstania Politechniki Śląskiej i Politechniki Częstochowskiej oraz miała znaczny udział w odradzaniu się Politechniki Warszawskiej oraz organizację Politechniki Wrocławskiej i Politechniki Gdańskiej.

Obecna nazwa Akademii Górniczo-Hutniczej została wprowadzona na mocy wewnętrznej uchwały z 1947 roku, która została następnie formalnie zatwierdzona przez władze nadrzędne w 1949.

W 50. rocznicę otwarcia Akademia Górniczo-Hutnicza otrzymała imię Stanisława Staszica, sztandar i wprowadzoną centralnie strukturę instytutową. Akademia Górniczo-Hutnicza kontynuuje tradycje Akademii Górniczej założonej w Kielcach przez Stanisława Staszica, która istniała w latach 1816–1826.

W 2015 w ogólnoświatowym rankingu szkół wyższych (opracowanym przez hiszpański instytut Consejo Superior de Investigaciones Científicas), uczelnia zajmowała 1. miejsce w Polsce wśród uczelni technicznych, a na świecie 388. pośród uczelni wszystkich typów^[8].

Lokomotywa |

Na terenie akademii stoi parowóz towarowy Ty2-559 (pot. Żyleta^[9]) umieszczony jako pomnik przed budynkiem Wydziału Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej (pawilon B-5) Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Waży 115 ton i ma długość 23 metry.

Parowóz został zbudowany w 1943 roku w fabryce maszyn i lokomotyw F. Schichau GmbH, w Elblągu. W 1945 przeszedł w posiadanie Polskich Kolei Państwowych. Kolejno znajdował się w taborze w Olsztynie, Korszach, ponownie w Olsztynie, Oświęcimiu, Gdyni-Grabówku, Kościerzynie, ponownie w Gdyni-Grabówku i w końcu w Chojnicach, gdzie trafił 21 grudnia 1966 roku. Po zakończeniu eksploatacji pod koniec lat 70. lokomotywa rdzewiała na bocznicy w Chojnicach. Przed zezłomowaniem uratowała ją inicjatywa krakowskich studentów^{[10][11][12][13][14]}.

Pomysł na sprowadzenie lokomotywy na teren AGH narodził się na początku roku akademickiego 2007/08. Jego autorem był Łukasz Wzorek, wówczas student Wydziału Metali Nieżelaznych AGH. Wraz z Maciejem Królem z Politechniki Krakowskiej przedstawił ideę na zebraniu międzyuczelnianego Studenckiego Koła Naukowego Przedsiębiorców „Firma”. Uzyskali akceptację projektu. Najpierw zwrócili uwagę na przeznaczony na złom zabytkowy parowóz z XIX wieku w Krzeszowicach. Następnie, po wizycie w Tarnowskich Górach, postanowili spróbować sprowadzić do Krakowa lokomotywę typu Ty2. Dzięki współpracy z przedstawicielami fundacji „Era Parowozów” oraz właścicielami skansenu kolejowego w Pyskowicach, uzyskali listę lokomotyw przeznaczonych do złomowania. Udali się na Pomorze i po oględzinach wybrali Ty2-559 stojący w Chojnicach. Po powrocie do Krakowa zyskali akceptację dla pomysłu od rektora AGH, prof. Antoniego Tajdusia. Dzięki poparciu oraz pomocy fundacji „Era Parowozów” udało się przekonać PKP Cargo do odstąpienia od pozbycia się parowozów. Kartą przetargową okazała się luka prawna w postaci braku wyceny historycznej eksponatów. Po pół roku wynegocjowano warunki przekazania parowozu: lokomotywę otrzymano za darmo, do tego PKP dołożyło tender oraz wagon z lat 50. Ponadto kolej zrezygnowała z pobrania opłaty za transport parowozu do Krakowa. 30 marca 2008 roku, po dwudniowej podróży, dojechał on na stację Kraków Płaszów^{[10][11][12][15][14][16][17][18]}.

Następnie należało odrestaurować będący w nie najlepszym stanie technicznym parowóz. Wybrano PTK ZNiUT w Dzierżnie (Pyskowice), gdzie przebywał on od września 2008 do maja 2009. 21 maja 2009 odnowiona lokomotywa zawitała na stację Kraków Łobzów. W nocy z 22 maja na 23 maja została przetransportowana ulicami Krakowa do zatoczki na przystanku „Kawiory” (wymagało to m.in. podnoszenia tramwajowych przewodów trakcyjnych), gdzie przeczekała cały dzień. Kolejnej nocy, 24 maja dowieziono ją na skwer przed pawilonem B-5. Oficjalne przekazanie parowozu społeczności akademickiej odbyło się 30 maja o godzinie 11. Uroczystość zbiegła się z obchodami 90-lecia AGH^{[11][12][19][14][17]}.

Struktura |

Eksponat w budynku A-0

Parowóz Ty2 na terenie kampusu AGH

Wydziały |

W skład uczelni wchodzi 16 wydziałów:

• 
  Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej (www.eaiib.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Energetyki i Paliw (weip.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej (www.fis.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska (www.geod.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska (www.geol.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Górnictwa i Geoinżynierii (www.gorn.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Humanistyczny (www.wh.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji (www.iet.agh.edu.pl) powstały w wyniku podziału Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki w 2012 roku


• 
  Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki (www.ceramika.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki (www.imir.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej (www.wmiim.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Matematyki Stosowanej (www.wms.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Metali Nieżelaznych (www.wmn.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Odlewnictwa (www.odlew.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu (wnig.agh.edu.pl)


• 
  Wydział Zarządzania (www.zarz.agh.edu.pl)

Inne podstawowe jednostki organizacyjne |

• [Akademickie Centrum Materiałów i Nanotechnologii Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie|Akademickie Centrum Materiałów i Nanotechnologii] ([1])

Jednostki pozawydziałowe prowadzące lub wspierające kształcenie |

• Studium Języków Obcych


• Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

Jednostki pozawydziałowe obsługujące i wspierające działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą uczelni |

• Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości


• Akademickie Centrum Komputerowe „Cyfronet” AGH


• Biblioteka Główna


• Centrum Badań Nawarstwień Historycznych


• Centrum e-Learningu


• Centrum Energetyki


• Centrum Fotowoltaiki


• Centrum Gazu Niekonwencjonalnego


• Centrum Mechatroniki


• Centrum Międzynarodowej Promocji Technologii i Edukacji AGH – UNESCO


• Centrum Pierwiastków Krytycznych


• Centrum Transferu Technologii


• Centrum Zaawansowanych Technologii Miasta Przyszłości


• Międzynarodowe Centrum Mikroskopii Elektronowej dla Inżynierii Materiałowej


• Naukowe Centrum Inżynierii Akustycznej


• Uniwersytet Otwarty AGH


• Szkoła Ochrony i Inżynierii Środowiska im. Walerego Goetla


• Wydawnictwa AGH

Inne jednostki organizacyjne |

• Uczelniane Centrum Informatyki


• Muzeum AGH


• Miasteczko Studenckie AGH


• Basen AGH


• Centrum Karier AGH


• Dział Zamówień Publicznych


• Kwestura AGH

Związki zawodowe |

• Związek Nauczycielstwa Polskiego


• 
  NSZZ „Solidarność” AGH

Stowarzyszenia |

• Stowarzyszenie Wychowanków Akademii Górniczo-Hutniczej


• Stowarzyszenie Elektryków Polskich

Fundacje |

• Fundacja dla AGH


• Fundacja Studentów i Absolwentów AGH „Academica”


• Fundacja Zespołu Pieśni i Tańca „Krakus”


• Fundacja „Odlewnictwo”

Uczelniane organizacje doktoranckie, studenckie i społeczności internetowe |

• Zespół Pieśni i Tańca AGH „Krakus”


• Akademicki Klub Motocyklowy „Pistons”


• Akademicki Klub Podwodny „Krab”


• Akademicki Klub Turystyki Kajakowej „Bystrze”


• Akademicki Związek Sportowy AGH


• ESN AGH


• IAESTE


• EESTEC LC Kraków


• Orkiestra Reprezentacyjna AGH


• 
  Zrzeszenie Studentów Polskich AGH


• Studenckie Koło SEP nr 19 przy AGH


• Uczelniana Rada Samorządu Doktorantów


• Językowe Koło Naukowe Blabel


• Grupa Naukowa Pro Futuro


• Akademicki Klub Grotołazów AGH


• „Sakwa” Sekcja Akademicka Klubu Wysokogórskiego przy AGH


• AZS AGH Wisła Kraków


• Balet Form Nowoczesnych AGH


• Chór i orkiestra smyczkowa AGH „Con Fuoco”


• BEST AGH Kraków


• KOiST Hawiarska Koliba


• Krakowska Studencka Agencja Fotograficzna AGH


• Akademicki Klub Żeglarski AGH


• Niezależne Zrzeszenie Studentów AGH


• SIFE AGH


• Stowarzyszenie Akademickie „Beczka”


• Studencki Klub Taneczny AGH


• Studenckie Koła Naukowe AGH


• Studenckie Towarzystwo Naukowe


• Serwis Studentów Wydziału Matematyki Stosowanej AGH „Strefa WMS”


• Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” gniazdo AGH


• Sekcja siatkówki mężczyzn AZS AGH


• Uczelniana Rada Samorządu Studentów


• Uczelniana Organizacja Studencka Erasmus Student Network AGH


• Zrzeszenie Studentów Niepełnosprawnych AGH


• Akademickie Koło PCK i Klub HDK przy AGH


• Forum Socjologiczne AGH


• Centrum Mediów AGH

Czasopisma naukowe |

• Rocznik AGH „Computer Science”


• Kwartalnik AGH „Opuscula Mathematica”


• Półrocznik AGH „Elektrotechnika i Elektronika”


• Półrocznik AGH „Geodezja”


• Kwartalnik AGH „Geologia”


• Kwartalnik AGH „Górnictwo i Geoinżynieria”


• Półrocznik AGH „Inżynieria Środowiska”


• Kwartalnik AGH „Mechanics”


• Półrocznik AGH „Metallurgy and Foundry Engineering”


• Półrocznik AGH „Automatyka”


• Półrocznik AGH „Wiertnictwo Nafta Gaz”


• Rocznik AGH „Telekomunikacja Cyfrowa, Technologie i Usługi”


• Rocznik AGH „Studia Humanistyczne”


• Półrocznik AGH „Decision Making in Manufacturing and Services”


• Półrocznik AGH „Ekonomia Menedżerska”


• Kwartalnik AGH „Geomatics and Environmental Engineering”

Galeria zdjęć |

• 
  

  

  
  

  
  

  Główny budynek AGH, A0
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Kampus AGH, budynki B3, B2 i B1
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Pomnik górników przy wejściu do A0
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Pomnik hutników przy wejściu do A0
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Budynki Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki
  

  
  

  
  


• 
  

  

  
  

  
  

  Budynek Katedry Informatyki
  

  
  

  
  

Zobacz też |

Zobacz hasło AGH w Wikisłowniku

• Doktorzy honoris causa Akademii Górniczo-Hutniczej

Przypisy |

Bibliografia |

• 60 lat AGH w fotografii. Kraków: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, 1979. (pol.)


• Biuletyn Informacyjny Pracowników AGH. Kraków: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, 1997. (pol.)


• Kto jest kim w Polsce. Edycja 3. Warszawa: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, 1993. (pol.)

Linki zewnętrzne |

• Historia i tradycja AGH


• Baza fotografii AGH


• Biblioteka Główna AGH


• 
  Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI)

p • d • e Uczelnie w Krakowie Uczelnie publiczne Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica • Akademia Muzyczna • Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki • Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha • Akademia Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego • Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki • Uniwersytet Ekonomiczny • Uniwersytet Jagielloński • Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej • Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja Uczelnie niepubliczne Akademia Ignatianum • Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego • Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia • Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa • Uniwersytet Papieski Jana Pawła II • Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” • Wyższa Szkoła Ekonomii i Informatyki • Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera • Wyższa Szkoła Ubezpieczeń • Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości • Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego w Warszawie • Wyższa Szkoła Zarządzania / Polish Open University w Warszawie