Ferenc Puskás (wym. [ˈfɛrɛnt͡s ˈpuʃkaːʃ]; prawdziwe nazwisko Ferenc Purczeld; ur. 1 kwietnia 1927 roku w Budapeszcie[1], zm. 17 listopada 2006 roku tamże) – węgierski piłkarz i trener piłkarski, zwany przez rodaków Puskás Öcsi (öcsi tłumaczy się jako "młodszy brat"). Jeden z najwybitniejszych piłkarzy w historii piłki nożnej[2]. Zmarł 17 listopada 2006 roku po długiej i ciężkiej chorobie, był dotknięty chorobą Alzheimera i od 2000 roku znajdował się pod stałą opieką medyczną. Z powodu stopnia uzyskanego w węgierskiej armii, Puskása określano również pseudonimem Galopujący major. Puskás, występujący na pozycji łącznika, był zawodnikiem lewonożnym.
Spis treści
1Lata młodzieńcze
2Reprezentacja narodowa Węgier
3Emigracja do Hiszpanii i gra w Realu Madryt
4Osiągnięcia i rekordy
5Zakończenie kariery
6Choroba i śmierć
7Pamięć
8Sukcesy
8.1Zawodnicze
8.2Trenerskie
9Statystyki
10Przypisy
Lata młodzieńcze |
W wieku 12 lat Puskás porzucił szkołę i już jako nastolatek stał się profesjonalnym piłkarzem. Klubową karierę rozpoczął w roku 1943 w klubie Kispest Budapest Honvéd FC.
Reprezentacja narodowa Węgier |
Przez wiele lat był kapitanem Złotej jedenastki. Puskás grał w olimpijskiej reprezentacji Węgier, która zdobyła złoty medal na igrzyskach w 1952 roku. W latach 1945–1956 Puskás wystąpił w zespole narodowym 85 razy i zdobył 84 bramki. W 1954 roku awansował z drużyną do finału mistrzostw świata, w którym jego drużyna przegrała z Niemcami Zachodnimi 2:3, mimo prowadzenia 2:0 (pierwszego z goli dla Węgier strzelił właśnie Puskás).
Piłkarska licencja Ferenca Puskása
Emigracja do Hiszpanii i gra w Realu Madryt |
Na skutek powstania węgierskiego Puskás opuścił Węgry w roku 1956 i wyemigrował do Hiszpanii[3]. W 1958 roku przeniósł się do Realu Madryt, z którym trzy razy zdobył Puchar Europy Mistrzów Krajowych w 1959, 1960 i 1966 roku. W 1960, w finale z Eintrachtem Frankfurt zdobył 4 gole[3]. W latach 1961–1962 zaliczył również 4 występy reprezentacji Hiszpanii (także podczas MŚ 1962), jednak nie zdobył w nich gola.
Osiągnięcia i rekordy |
Łącznie w dwóch reprezentacjach rozegrał 89 spotkań międzypaństwowych i strzelił 84 bramki, co do 2003, kiedy to pobił go piłkarz reprezentacji Iranu Ali Daei, było rekordem skuteczności na szczeblu reprezentacyjnym. W całej klubowej karierze Puskás zdobył 616 goli w 620 występach, co czyni go najskuteczniejszym napastnikiem w Europie po Josefie Bicanie, a na równi z Gerdem Müllerem. W sezonie 1959/60 strzelił 47 goli we wszystkich rozgrywkach, co było rekordem Hiszpanii do 2011 roku, kiedy rekord poprawili Cristiano Ronaldo i Lionel Messi. Jest najlepszym strzelcem Realu Madryt w Pucharze Króla z 49 golami, ze średnią 0,92 gola na mecz był też najbardziej bramkostrzelnym piłkarzem Realu (nie uwzględniając C. Ronaldo) oraz najstarszym, który dla niego wystąpił (38 lat i 233 dni).
Zakończenie kariery |
Puskás zakończył karierę w 1966 roku. W 1981 wrócił na Węgry. Trenował zespoły w takich krajach jak: Hiszpania, Australia, Stany Zjednoczone, Kanada, Paragwaj, Chile, Arabia Saudyjska i Egipt, zanim w 1993 roku objął posadę selekcjonera reprezentacji Węgier, jednak tylko na 4 mecze. Największym jego trenerskim osiągnięciem było doprowadzenie w 1971 roku Panathinaikosu Ateny do finału Klubowego Pucharu Europy.
Choroba i śmierć |
Ferenc Puskás cierpiał na chorobę Alzheimera i wymagał specjalistycznej domowej opieki[4]. Był jednym z najsłynniejszych Węgrów, mieszkał w Budapeszcie. W 2001 roku jego imieniem nazwano węgierski stadion narodowy, na którym 14 sierpnia 2005 roku rozegrany został mecz Real Madryt – All Stars 2006, z którego dochód został przeznaczony na leczenie chorego Puskása.
W połowie września 2006 Puskas trafił do budapeszteńskiego szpitala na oddział intensywnej terapii. 16 listopada jego stan znacznie się pogorszył. Miał wysoką gorączkę i zapalenie płuc. Zmarł na drugi dzień nad ranem. Bezpośrednią przyczyną śmierci była niewydolność układu oddechowego oraz krążenia, spowodowane zapaleniem płuc.
Pamięć |
Jego imieniem nazwano jedną z ulic w pobliżu Stadionu Bozsika w Budapeszcie. Od 2009 roku patronuje on również nagrodzie nadawanej przez FIFA strzelcowi najpiękniejszej bramki sezonu.
Niedawno został nakręcony o nim film dokumentalny pt. Puskás Hungary reżyserii Tamása Almásiego (Węgry 2009, 116')[5]. Film wyświetlany był na festiwalu Era Nowe Horyzonty.
Sukcesy |
Zawodnicze |
Budapest Honvéd FC
Mistrzostwo Węgier: 1949/1950, 1950, 1952, 1954, 1955
Real Madryt
Mistrzostwo Hiszpanii: 1961, 1962, 1963, 1964, 1965
Puchar Króla: 1962
Puchar Europy: 1959, 1960, 1966
Puchar Interkontynentalny: 1960
Reprezentacja Węgier
Mistrz olimpijski: 1952
Wicemistrz świata: 1954
Balkan Cup: 1947
Indywidualne
Król strzelców ligi węgierskiej: 1948, 1949/1950,1950, 1953
Trofeo Pichichi: 1960, 1961, 1963, 1964
Piłkarz roku na Węgrzech: 1950
Piłkarz Roku na świecie: 1953[6]
Piłkarz Roku w Europie: 1953
Najlepszy zawodnik mistrzostw świata (Złota piłka): 1954
Trzeci strzelec mistrzostw świata (Brązowy But): 1954
Drużyna marzeń mistrzostw świata: 1954
Najlepszy piłkarz w Europie XX wieku według dziennika L'Équipe
Gyula Grosics • Jenő Buzánszky • Gyula Lóránt • Mihály Lantos • József Bozsik • József Zakariás • László Budai • Sándor Kocsis • Nándor Hidegkuti • Ferenc Puskás • Zoltán Czibor • trener: Gusztáv Sebes
p•d•e
Jedenastka gwiazd Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1954
Gyula Grosics • Ernst Ocwirk • Djalma Santos • José Santamaría • Fritz Walter • József Bozsik • Nándor Hidegkuti • Zoltán Czibor • Helmut Rahn • Ferenc Puskás • Sándor Kocsis
Carlos Alberto • Batistuta • Cafu • Crespo • Cubillas • Di Stéfano • Falcão • Figueroa • Francescoli • Júnior • Kempes • Maradona • Passarella • Pelé • Rivaldo • Rivelino • Roberto Carlos da Silva • Romário • Romerito • Ronaldinho • Ronaldo • Djalma Santos • Nílton Santos • Saviola • Sívori • Sócrates • Valderrama • Verón • Zamorano • Zanetti • Zico
CAF
Diouf • Milla • Okocha • Abédi Pelé • Weah
CONCACAF
Akers • Hamm • Sánchez
AFC
Hong • Nakata
p•d•e
Królowie strzelców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów
Puchar Europy
1956: Milutinović •
1957: Viollet •
1958: Di Stéfano •
1959: Fontaine •
1960: Puskás •
1961: J. Águas •
1962: Di Stéfano, Løfqvist, Puskás, Strehl i Tejada •
1963: Altafini •
1964: Kovačević, Mazzola i Puskás •
1965: Eusébio i Torres •
1966: Albert i Eusébio •
1967: Piepenburg i Van Himst •
1968: Eusébio •
1969: Law •
1970: Jones •
1971: Antoniadis •
1972: Dunai, Macari i Takač •
1973: Müller •
1974: Müller •
1975: Markarow i Müller •
1976: Heynckes •
1977: Cucinotta i Müller •
1978: Simonsen •
1979: Sulser •
1980: Lerby •
1981: McDermott, Rummenigge i Souness •
1982: Hoeneß •
1983: Rossi •
1984: Sokał •
1985: Nilsson i Platini •
1986: Nilsson •
1987: Cvetković •
1988: R. Águas, Ferreri, Hagi, Madjer, McCoist, Míchel i Novák •
1989: van Basten •
1990: Papin i Romário •
1991: Pacult i Papin •
1992: Papin i Juran
Liga Mistrzów
1993: Sauzée •
1994: Stoiczkow •
1995: Weah •
1996: Litmanen •
1997: Pantić •
1998: Del Piero •
1999: Szewczenko •
2000: Jardel, Rivaldo, Raúl •
2001: Raúl •
2002: van Nistelrooy •
2003: van Nistelrooy •
2004: Morientes •
2005: van Nistelrooy •
2006: Szewczenko •
2007: Kaká •
2008: C. Ronaldo •
2009: Messi •
2010: Messi •
2011: Messi •
2012: Messi •
2013: C. Ronaldo •
2014: C. Ronaldo •
2015: Messi, C. Ronaldo i Neymar •
2016: C. Ronaldo •
2017: C. Ronaldo •
2018: C. Ronaldo
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No. built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]