Strażnica KOP „Gajlutyszki”
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
| Historia | ||
Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1926 | |
| Rozformowanie | 1939 | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Gajlutyszki[a] | |
| Formacja | Korpus Ochrony Pogranicza | |
| Podległość | Kompania graniczna KOP „Dukszty” | |
Rozmieszczenie batalionu KOP
„Nowe Świeciany” w 1931
Strażnica KOP „Gajlutyszki” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-litewskiej.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba graniczna
3 Dowódcy strażnicy
4 Uwagi
5 Przypisy
6 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
W 1926 roku, w składzie 6 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 20 batalion graniczny. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 12 strażnic[1]. Strażnica KOP „Gajlutyszki” w latach 1929 – 1939 znajdowała się w strukturze 1 kompanii KOP „Dukszty”[2][3][4][5][6][7] z pułku KOP „Wilno”[8]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej[9].
W 1932 roku obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku prywatnym[4]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga leśna długości 12 km[6].
Służba graniczna |
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi[10]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza[9].
Strażnica KOP „Gajlutyszki” w 1932 roku ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 6 kilometrów 150 metrów[4], a w 1938 roku pododcinek szerokości 6 kilometrów 510 metrów od słupa granicznego nr 996 do 1008[6].
Sąsiednie strażnice:
strażnica KOP „Rytkuniszki” ⇔ strażnica KOP „Smołwy” – 1929[2], 1931[3], 1932[4]
strażnica KOP „Samanta” ⇔ strażnica KOP „Smołwy” – 1934[5], 1938[6]
Dowódcy strażnicy |
- sierż. Konstantyn Kozłowski (VIII 1936) – (?)[11]
Uwagi |
↑ wieś Gajlutyszki, gmina Smojwy, powiat brasławski, województwo wileńskie
Przypisy |
↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 5/1928.
↑ ab Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 9/1929.
↑ ab Szkice dyslokacyjne ↓.
↑ abcd Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 15/1932.
↑ ab Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 51/1934.
↑ abcd Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 82/1938.
↑ Szubański 2000 ↓, s. 88.
↑ Polak 1999 ↓, s. 217.
↑ ab Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 32.
↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
↑ Archiwum StrażyA.S. Granicznej Archiwum StrażyA.S., Lista Płac 20 baonu KOP .
Bibliografia |
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
