Gubernatorzy generalni Australii
Gubernator generalny Australii | |
Governor-General of Australia | |
Sztandar gubernatora generalnego Australii | |
Obecny gubernator | |
Peter Cosgrove, gubernator generalny Australii | |
Stanowisko | |
Państwo | Australia |
Data utworzenia | 1901 |
Pierwszy gubernator | lord Hopetoun |
Długość kadencji | nieokreślona (zwyczajowo ok. 5 lat) |
Obecny gubernator | Peter Cosgrove |
Obecny od | 28 marca 2014 |
Siedziba | Government House, Canberra Admiralty House, Sydney |
Strona internetowa |
Australia Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Australii Ustrój polityczny
Konstytucja
Monarcha
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
Wikiprojekt Polityka |
Gubernator generalny Związku Australijskiego (ang. Governor-General of the Commonwealth of Australia) – formalnie najwyższe stanowisko władzy wykonawczej na szczeblu federalnym w Australii. W praktyce jego rola jest głównie ceremonialna, zaś od zajmującej ten urząd osoby oczekuje się apolitycznego realizowania funkcji "Ojca (lub Matki) Narodu".
Spis treści
1 Charakterystyka urzędu
2 Powoływanie i kadencja
3 Lista gubernatorów generalnych Australii
4 Zobacz też
Charakterystyka urzędu |
Istnienie tego urzędu wiąże się z faktem, iż Australia pozostaje w unii personalnej z Wielką Brytanią, w związku z czym królowa Australii, będąca zarazem królową Wielkiej Brytanii i pozostałych Commonwealth realms, przez zdecydowaną większość czasu pozostaje poza terytorium kraju. W czasie jej nieobecności większość obowiązków i kompetencji, które w klasycznym modelu westminsterskim spoczywają na monarsze, jest realizowana przez gubernatora generalnego.
Gubernator ma prawo mianowania ministrów i sędziów, rozwiązania parlamentu oraz sygnowania ustaw. Przewodniczy Federalnej Radzie Wykonawczej i jest nominalnym dowódcą Australijskich Sił Zbrojnych. W praktyce jednak wszystkie swoje kompetencje realizuje w ścisłym porozumieniu z gabinetem federalnym, a zwłaszcza z premierem Australii. Gubernator generalny ma prawo użyć swych szczególnych prerogatyw samodzielnie tylko w zupełnie wyjątkowych sytuacjach. Ostatni raz zdarzyło się to w 1975 roku podczas kryzysu konstytucyjnego, jednak do dziś zasadność ich użycia w tamtej sytuacji budzi liczne kontrowersje.
Stołeczną rezydencją gubernatora jest Government House w Canberze, popularnie zwany Yarralumla. Inną oficjalną rezydencją jest Admirality House w Sydney.
Powoływanie i kadencja |
Formalnie powołanie gubernatora generalnego jest osobistym aktem królewskim, jednak zwyczajowo królowa mianuje kandydata wskazanego przez premiera Australii. Długość kadencji gubernatora nie jest prawnie uregulowana, zależy głównie od decyzji premiera oraz samego gubernatora, jednak historycznie gubernatorzy urzędowali zwykle od 4 do 7 lat.
Lista gubernatorów generalnych Australii |
lp. | osoba | od | do |
---|---|---|---|
1 | John Hope, 7. hrabia Hopetoun | 1901 | 1903 |
2 | Hallam Tennyson, 2. baron Tennyson | 1903 | 1904 |
3 | Henry Northcote, 1. baron Northcote | 1904 | 1908 |
4 | William Ward, 2. hrabia Dudley | 1908 | 1911 |
5 | Thomas Denman, 3. baron Denman | 1911 | 1914 |
6 | Ronald Munro-Ferguson | 1914 | 1920 |
7 | Henry Forster, 1. baron Forster | 1920 | 1925 |
8 | John Baird, 1. baron Stonehaven | 1925 | 1931 |
9 | Isaac Isaacs | 1931 | 1936 |
10 | Alexander Hore-Ruthven, 1. baron Gowrie | 1936 | 1945 |
11 | Henryk Windsor, książę Gloucester | 1945 | 1947 |
12 | William McKell | 1947 | 1953 |
13 | William Slim | 1953 | 1960 |
14 | William Morrison, 1. wicehrabia Dunrossil | 1960 | 1961 |
15 | William Sidney, 1. wicehrabia De L'Isle | 1961 | 1965 |
16 | Richard Casey, baron Casey | 1965 | 1969 |
17 | Paul Hasluck | 1969 | 1974 |
18 | John Kerr | 1974 | 1977 |
19 | Zelman Cowen | 1977 | 1982 |
20 | Ninian Stephen | 1982 | 1989 |
21 | Bill Hayden | 1989 | 1996 |
22 | William Deane | 1996 | 2001 |
23 | Peter Hollingworth | 2001 | 2003 |
24 | Michael Jeffery | 2003 | 2008 |
25 | Quentin Bryce | 2008 | 2014 |
26 | Peter Cosgrove | od 2014 |
Zobacz też |
- Gubernator generalny
|
|
|
Kontrola autorytatywna (stanowisko):
ISNI: 0000 0001 0662 1076
VIAF: 132596351
LCCN: n85262134
NLA: 36051135
- WorldCat