1 Pułk Piechoty Legionów
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
 Odznaka 1 pułku piechoty Legionów | ||
| Historia | ||
Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1918 | |
| Rozformowanie | 1939 | |
| Nazwa wyróżniająca | Legionów | |
| Patron | Józef Piłsudski | |
| Tradycje | ||
| Święto | 6 sierpnia | |
| Nadanie sztandaru | 1914; 1919; 1922 | |
| Rodowód | Pierwsza Kompania Kadrowa 1 pułk piechoty | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | kpt Józef Piłsudski | |
| Ostatni | ppłk Jan Kasztelowicz | |
| Działania zbrojne | ||
wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa | ||
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Wilno[1](Koszary Szeptyckiego na Śnipiszkach) | |
| Rodzaj sił zbrojnych | wojsko | |
| Rodzaj wojsk | piechota | |
| Podległość | 1 Dywizja Piechoty Legionów | |
| Odznaczenia | ||
 | ||
Orzełek 1 pp Leg.
29 lipca - 3 sierpnia 1920
J. Piłsudski
E. Śmigły-Rydz
Z. Wenda
1 Pułk Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego (1 pp Leg.) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP w latach 1918-1939.
Spis treści
1 Geneza
2 Wojna polsko-bolszewicka
3 Okres międzywojenny
4 Wojna obronna 1939 r.
5 Legioniści
5.1 Obsada personalna w 1939 roku
5.2 Obsada personalna we wrześniu 1939 roku[14]
5.3 Kawalerowie Virtuti Militari
6 Symbole pułku
7 Uwagi
8 Przypisy
9 Bibliografia
Geneza |
1 pułk piechoty Legionów był najstarszym pułkiem Wojska Polskiego II RP. Swoimi tradycjami nawiązywał do 1 Kompanii Kadrowej, która 6 sierpnia 1914 wkroczyła do Królestwa Polskiego z terenu Galicji[2] oraz 1 pułku piechoty Legionów, który w latach 1914–1917 wziął udział w krwawych walkach pod Łowczówkiem, Tarłowem, czy Kostiuchnówką[2].
Wojna polsko-bolszewicka |
1 pułk piechoty Legionów został utworzony w listopadzie 1918 odrębnie w dwóch miejscach: w Jabłonnie i w Radymnie. Następnie brał udział w walkach z bolszewikami. W 1919 wyzwalał Wilno, walczył na Wileńszczyźnie i Białorusi. Zimą 1920 uczestniczył w walkach o Dyneburg. Na wiosnę brał udział w wyprawie na Kijów. Niestety kontrofensywa sowiecka zmusiła siły polskie do odwrotu. Pułk powstrzymywał m.in. oddziały 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego. Podczas sierpniowej ofensywy wojsk polskich wyzwolił Drohiczyn, Białystok (bitwa białostocka 22 sierpnia), następnie walczył o Lidę. Walki zakończył 18 października pod Radoszkowiczami. 3 grudnia 1920 sztandar pułku został udekorowany przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari[3].
Okres międzywojenny |
Pierwszym pokojowym garnizonem 1 pułku piechoty Legionów była Wilejka[4].
Następnie pułk przeniesiony został do garnizonu Wilno, do „Koszar imienia 1 Brygady Legionów Komendanta Józefa Piłsudskiego”[5] przy ulicy Kalwaryjskiej na Śnipiszkach[4]. Kadra batalionu zapasowego stacjonowała w Jabłonnie[6]. Pułk wchodził w skład 1 Dywizji Piechoty Legionów[7].
Święto pułkowe obchodzono 6 sierpnia w rocznicę wymarszu 1 Kompanii Kadrowej z krakowskich Oleandrów[4].
Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 1 pułk piechoty zaliczony został do typu II pułków piechoty (tzw. wzmocnionych). W każdym roku otrzymywał około 845 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 68 oficerów oraz 1900 podoficerów i szeregowców. Na czas wojny przewidywany był do pierwszego rzutu mobilizacyjnego. W okresie zimowym posiadał dwa bataliony starszego rocznika i batalion szkolny, w okresie letnim zaś trzy bataliony strzeleckie. Jego stany były wyższe od pułku „normalnego” (typ I) o ok. 400-700 żołnierzy[8].
Wojna obronna 1939 r. |
W końcu sierpnia 1939 roku 1 pułk piechoty Legionów pod dowództwem płk. dypl. Kazimierza Burczaka skoncentrował się w lasach między Bugiem i Narwią. Wchodził on w skład 1 Dywizji Piechoty Legionów gen. Wincentego Kowalskiego w ramach Grupy Operacyjnej „Wyszków”. Pułk wraz z całą GO znajdował się w odwodzie Naczelnego Wodza. Nocą z 4 na 5 września odmaszerował w rejon Różana, gdzie stoczył pierwsze walki z Niemcami. W dniach 5–6 września bronił pozycji w rejonie Pułtuska. Następnie 7 września wycofał się na linię rzeki Bug. 8 września stoczył walkę pod Wyszkowem. Ponieważ zaszła groźba okrążenia, 10 września rozpoczął odwrót w kierunku Białej Podlaskiej. 11 września po zajęciu przez Niemców Kałuszyna oddziały 1 DP Leg. zostały okrążone. Rozpoczął się dwudniowy ciężki bój, podczas którego 1 pułk piechoty Legionów walczył m.in. z niemieckim pułkiem SS „Leibstandarte Adolf Hitler”. W dniach 11–12 września stoczył walkę o Kałuszyn ponosząc ciężkie straty, następnie w dniach 13–14 września walczył pod Stoczkiem. 14 września nacierał na Trzciniec, aby otworzyć 1 DP Leg. drogę na południe Polski. W czasie tego natarcia poniósł tak ciężkie straty (m.in. ranny został dowódca pułku płk K. Burczak), że przestał istnieć jako samodzielna jednostka. Resztki pułku przeszły w rejon Chełma, gdzie została zreorganizowana 1 DP Leg. Następnie wzięły jeszcze udział w walkach w rejonie Tarnawatki i Antoniówki w dniach 23–24 września, gdzie skapitulowały wraz z pozostałymi jednostkami.
Legioniści |
- Dowódcy pułku
- kpt Józef Piłsudski (27 VIII - 18 XII 1914)
- mjr Edward Śmigły-Rydz (18 XII 1914 - 6 VIII 1917)
- kpt Julian Stachiewicz (6 VIII - 18 IX 1917)
- mjr Leopold Lis-Kula (28 II - 7 III 1919)
- mjr Jan Kazimierz Kruszewski (12 III - 4 VIII 1919)
- mjr Władysław Dragat (p.o. 5 VIII 1919 - 8 III 1920)
- ppłk Jan Kazimierz Kruszewski (8 III - 8 VII 1920)
- ppłk Stanisław Józef Kozicki (8 VII - 16 VIII 1920[9])
- kpt. Zygmunt Wenda (p.o. 16 VIII - 8 IX 1920)
- płk piech. Jan Kazimierz Kruszewski (8 IX 1920 - 14 IX 1926 → dowódca piechoty dywizyjnej 1 DP Leg.)
- płk piech. Michał Pakosz (14 IX 1926 - 28 III 1928 → dowódca piechoty dywizyjnej 1 DP Leg.)
- ppłk dypl. Bolesław Krzyżanowski (28 III 1928 - 21 I 1930 → I oficer sztabu Inspektoratu Armii gen. Stefana Dąb-Biernackiego)
- ppłk dypl. Zygmunt Wenda (21 I 1930 - 7 IV 1934 → oficer do zleceń Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych)
- ppłk/płk Aleksander Stawarz (7 IV 1934 - XI 1935 → dowódca 12 pp)
- płk dypl. Kazimierz Burczak (XI 1935 - 20 IX 1939)
- ppłk Jan Kasztelowicz (20 - 23 IX 1939)
- Zastępcy dowódcy pułku
- ppłk piech. Michał Pakosz (10 VII 1922 - 5 I 1923 → dowódca 33 pp)
- mjr / ppłk piech. Janusz Dłużniakiewicz (9 III 1923[10] - X 1926 → dowódca 33 pp)
- ppłk piech. Lucjan Bornstaedt (5 XI 1928 – 5 X 1929 → zastępca dowódcy 5 pp Leg.)
- mjr / ppłk piech. August Emil Fieldorf (1931 - 1933)
- ppłk dypl. Bogdan Alfons Szeligowski (1939)
- Kwatermistrzowie pułku
- mjr piech. Zygmunt Wenda (1922 – 1925)
- mjr piech. Jan Chromy (1928)
- Oficerowie pułku
- Karol Bacz
- Józef Blauer
- Włodzimierz Bochenek
- Stefan Dąb-Biernacki
- Orest Teodor Dżułyński
- Wacław Kostek-Biernacki
- Zygmunt Bobrowski
- Wacław Denhoff-Czarnocki
- Gustaw Orlicz-Dreszer
- Franciszek Dubiel
- Kazimierz Fabrycy
- August Emil Fieldorf
- Mikołaj Freund-Krasicki
- Teodor Furgalski
- Mieczysław Giergielewicz
- Leon Grot
- Władysław Marian Jakowicki
- Bronisław Marian Jakubowski
- Tadeusz Kasprzycki
- Franciszek Kruk-Grzybowski
- Władysław Langner
- Tadeusz Lubicz-Niezabitowski
- Bronisław Mansperl
- Józef Bronisław Marjański
- Feliks Jan Mazurkiewicz
- Bogusław Miedziński
- Tadeusz Piskor
- Zygmunt Piwnicki
- Henryk Pohoski
- Stanisław Profic
- Stanisław Plappert
- Franciszek Sobolta
- Jarosław Szafran
- Stanisław Tessaro
- Józef Wiatr
- Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz
- Kazimierz Wiśniewski
- Eugeniusz Kogut-Wyrwiński
- Mieczysław Wyżeł-Ścieżyński
- Kordian Józef Zamorski
- Stanisław Zwojszczyk
- Podoficerowie i szeregowcy
Obsada personalna w 1939 roku |
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[11][a]:
- Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne[13]
- dowódca pułku – płk dypl. Kazimierz Franciszek Burczak
- I zastępca dowódcy pułku – ppłk dypl. Bogdan Alfons Szeligowski
- adiutant – por. Bogusław Cereniewicz
- starszy lekarz – mjr dr Czesław Raczkowski
- młodszy lekarz – ppor. Lek. Edward Michał Nowak
- II zastępca dowódcy pułku – ppłk Adam Obtułowicz
- oficer mobilizacyjny – kpt. adm. (piech.) Józef Roman Lipczyński
- zastępca oficera mobilizacyjnego – kpt. Ludwik Gluza
- oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Stanisław Józef Gabriel Doborski
- oficer gospodarczy – por. int. Antoni Kossacki
- oficer żywnościowy – chor. Władysław Sokołowski
- dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – por. tab. Feliks Paweł Szymański
- kapelmistrz – ppor. adm. (kapelm.) Aleksander Rutka
- dowódca plutonu łączności – por. Józef Zapolski
- dowódca plutonu pionierów – por. Stanisław Puzyna
- dowódca plutonu artylerii piechoty – kpt. art. Henryk Aleksander Trojańczyk
- dowódca plutonu przeciwpancernego – por. Konstanty Wiśniewski
- dowódca oddziału zwiadu – por. Mieczysław Zaborowski
- I batalion
- dowódca batalionu – mjr Włodzimierz Julian Grabowski
- dowódca 1 kompanii – kpt. Tomasz Polak
- dowódca plutonu – por. Konrad Kazimierz Bukowski
- dowódca plutonu - ppor. Władysław Piotrowski
- dowódca 2 kompanii – kpt. Wacław II Kobyliński
- dowódca plutonu – ppor. Wacław Kuczuk
- dowódca 3 kompanii – por. Józef Hieronim Korejwo
- dowódca plutonu – ppor. Leon Hrynkiewicz-Sudnik
- dowódca 1 kompanii karabinów maszynowych – kpt. Klemens Kowalczyński
- dowódca plutonu – por. Zygmunt Lewandowski
- dowódca plutonu – ppor. Zdzisław Jakub Mac
- II batalion
- dowódca batalionu – mjr Ludwik Marian Lubicz-Niezabitowski
- dowódca 4 kompanii – kpt. kontr. Aleksander Chorolski
- dowódca plutonu – por. Bolesław Skinder
- dowódca plutonu - ppor. Bolesław Jackiewicz
- dowódca 5 kompanii – por. Hieronim Mażulis
- dowódca plutonu – ppor. Michał Dobrzyński
- dowódca 6 kompanii - kpt Jan Patyra
- dowódca plutonu Jaromir Kazimierz Szokalski
- dowódca 2 kompanii karabinów maszynowych - por. Henryk Łoziński
- dowódca plutonu - por. Edgar Ryszard Silinicz
- III batalion
- dowódca batalionu - mjr Józef Roczniak
- dowódca 7 kompanii - por. Marian Paliński
- dowódca plutonu - ppor. Kazimierz Stefan Batog
- dowódca 8 kompanii - kpt. Stefan Gutkowski
- dowódca plutonu - ppor. Władysław Kazimierz Skoczeń
- dowódca plutonu - ppor. Eugeniusz Raczko
- dowódca 9 kompanii - kpt Mikołaj Jabłoński
- dowódca plutonu - por. Kazimierz Antoni Karol
- dowódca plutonu - ppor. Jan Rajmund Rudnicki
- dowódca 3 kompanii karabinów maszynowych - kpt. Zygmunt Edward Urbanowicz
- dowódca plutonu - por. Zygmunt Krzymowski
- dowódca plutonu - ppor. Gracjan Pohosski
- na kursie - por. Bolesław Pilecki
- 1 obwód przysposobienia wojskowego „Wilno”
- kmdt obwodowy PW – kpt. piech. Zenon Wincenty Jarosz
- kmdt miejski PW Wilno I – kpt. piech. Jan Daniuszewicz
Obsada personalna we wrześniu 1939 roku[14] |
- Dowództwo
- dowódca pułku - płk dypl. piech. Kazimierz Burczak
- I adiutant - kpt. Wacław Kobyliński
- II adiutant – por. Bogusław Cereniewicz
- oficer informacyjny – por. Zygmunt Krzymowski
- oficer łączności – por. Józef Zapolski
- kwatermistrz – kpt. Stanisław Dobrski
- oficer płatnik - por. Antoni Kossacki
- oficer żywnościowy – chor. Władysław Sokołowski
- naczelny lekarz – ppor. lek. Edward Nowak
- kapelan – NN
- dowódca kompanii gospodarczej - por. Tarasiewicz
- I batalion
- dowódca I batalionu - mjr Włodzimierz Grabowski
- adiutant I batalionu – por. Julian Gągolski
- dowódca 1 kompanii strzeleckiej – kpt. Tomasz Polak
- dowódca 2 kompanii strzeleckiej - por. Bolesław Pilecki
- dowódca 3 kompanii strzeleckiej – por. Konrad Bukowski
- dowódca 1 kompanii ckm - por. Zygmunt Lewandowski
- II batalion
- dowódca II batalionu - mjr Jan Ziemba
- adiutant II batalionu – por. Konstanty Kondraciuk
- dowódca 4 kompanii strzeleckiej - por. Eugeniusz Browko
- dowódca 5 kompanii strzeleckiej - por. Hieronim Mażulis
- dowódca 6 kompanii strzeleckiej – por. Kazimierz Skup
- dowódca 2 kompanii ckm – por. Henryk Łoziński
- III batalion
- dowódca III batalionu – mjr Józef Roczniak
- adiutant III batalionu - por. Wiktor Pade
- dowódca 7 kompanii strzeleckiej - por. Bolesław Burski
- dowódca 8 kompanii strzeleckiej - por. Stanisław Furgał
- dowódca 9 kompanii strzeleckiej - kpt. Mikołaj Jabłoński
- dowódca 3 kompanii ckm – kpt. Zygmunt Urbanowicz
- Pododdziały specjalne
- dowódca kompanii zwiadowczej - por. Mieczysław Zaborowski
- dowódca kompanii przeciwpancernej - por. Konstanty Wiśniewski
- dowódca plutonu artylerii piechoty – kpt. Henryk Trojańczyk
- dowódca kompanii technicznej - por. Stanisław Puzyna
- dowódca plutonu pionierów - NN
- dowódca plutonu przeciwgazowego – pchor. Piotrowski
Kawalerowie Virtuti Militari |
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za wojnę 1914-1920. W nawiasie podano numer krzyża[15][16]
- Chorągiew pułkowa
- kpr. Alfred Abramowski
- leg. Hugon Almstaedt (7263)
- śp. kpr. LP Kazimierz Anczakowski (7281)
- kpr. Andrzej Andruszko
- sierż. Stanisław Apfel-Czaszka
- ppor. Tomasz Arciszewski
- mjr Tadeusz Argasiński
- ppor. Karol Bacz
- śp. por. Juliusz Bagniewski
- plut. Ludwik Bajdek
- sierż. Mieczysław Banaszkiewicz
- śp. leg. Władysław Bandurski
- śp. sierż. Aleksander Bartkowski
- ppor. dr Henryk Becker „Wiesław”
- kpr. Feliks Bednarski
- ppor. Marian Bernadzki
- st. sierż. Franciszek Berstling
- plut. Otton Beutler
- ppor. Wiktor Bielski
- pchor. Kazimierz Bigda
- plut. Jan Blak
- por. Władysław Blejarski
- sierż. Bronisław Blumski
- kpr. Zygmunt Blusiewicz
- śp. pchor. Ludwik Błaszczyk
- ppor. Stanisław Bojanowski
- śp. kpt. Kazimierz Paweł Bojarski „Kuba”
- por. Adam Borkiewicz
- por. Mieczysław Brodowski-Mieczysław
- chor. Stanisław Brodowski-Skała
- ppor. Władysław Broniewski „Orlik”
- por. Kazimierz Burczak
- ppor. Ignacy Buś
- leg. Józef Bydliński
- ppor. Izydor Ceceniewski
- sierż. Stanisław Chłond
- leg. Józef Chmara
- kpr. Czesław Chmielowski
- ppor. Jakub Chmura[17]
- por. Witold Jakub Cumura
- kpr. Feliks Chociszewski
- ks. kap. Henryk Ciepichałł
- kpr. Władysław Ciepielowski
- st. leg. Kazimierz Cieśliński
- sierż. sztab. Stanisław Cieślik
- sierż. Władysław Czaderski
- kpr. Emil Czapiński
- ppor. Zygmunt Czarnecki
- ppor. Jerzy Dańko
- ppor. Jakub Darocha
- ppor. Henryk Dąbrowski
- plut. Stanisław Dąbrowski
- kpr. Teofil Dąbrowski
- ppor. Janusz Dłużniakiewicz „Sęp”
- kpr. Henryk Dobrowolski-Sęk
- plut. Władysław Domański
- kpr. Jan Dostych
- kpt. Władysław Dragat
- por. Eugeniusz Dreszer „Stefan Słomka”
- kpr. Jan Drwięga
- sierż. Adam Drzewiecki
- sierż. Teofil Drzewiecki
- ppor. Jan Dubeński
- śp. por. Franciszek Dubiel
- kpr. Ludwik Dudek
- sierż. Józef Dyląg
- kpr. Aleksander Dymczak
- plut. Stefan Dymidas
- st. sierż. Feliks Dziennik
- chor. Orest Dżułyński
- kpr. Stefan Fabiszewski
- sierż. Stanisław Falkiewicz
- chor. Stanisław Fedorczyk
- chor. Józef Fela
- ppor. Stanisław Felker
- leg. Emil Fieldorf
- kpr. Józef Figa
- sierż. Marian Figler
- mjr Albin Fleszar-Satyr
- st. leg. Mateus Furman
- sierż. Piotr Gagatek
- ppor. Bernard Bronisław Galbasz
- pchor. Michał Galiński
- sierż. Bolesław Gancarz
- sierż. Kazimierz Garstka
- st. sierż. Piotr Gil
- śp. kpr. Franciszek Godek-Żar
- sierż. Jan Gołdyn
- śp. kpr. Emil Gołębiowski
- śp. sierż. Wacław Gołębiowski
- sierż. Michał Włodzimierz Moroz
- sierż. Kazimierz Muszyński
- sierż. Michał Muszyński
- por. Mieczysław Rawicz-Mysłowski
- kpr. Adam Nebelski
- por. Józef Neuman Spława
- sierż. Wojciech Niedziałek
- ppor. Karol Niedźwiecki
- ppor. Feliks Nitecki
- kpr. Aleksander Hauke-Nowak
- ppor. Teofil Nowicki
- sierż. Piotr Noworyta
- kpr. Jan Obłąk
- ppor. Adam Obtułowicz
- ppor. Edward Okulski
- kpt. Jan Opieliński-Wojsznar
- ppor. Józef Orłowicz
- st. leg. Wiktor Orłowski
- sierż. Władysław Pachołek-Proszowski
- mjr Michał Pakosz
- sierż. Bronisław Panek
- ppor. Stanisław Młot-Parczyński
- st. leg. Antoni Pasiak
- ppor. Jan Pawlik
- plut. Roman Pawłowski
- kpr. inż. Bolesław Pągowski
- ppor. Tadeusz Pełka
- kpt. Franciszek Pększyc-Grudziński
- ppor. Wilhelm Pfister
- śp. kpt. Kazimierz Jan Piątek „Herwin”
- ppor. Franciszek Sobolta
- ppor. Henryk Sochański
- ppor. Michał Soja
- kpr. Bronisław Stachlewski-Wiesław
- kpr. Antoni Stroiwąs
- kpr. Wincenty Stawarz
- leg. dr Adolf Sternchuss
- plut. Michał Stieber
- ppor. Piotr Stopyra „Lech”
- st. leg. Leon Streit
- kpr. Tadeusz Styczyński
- ppor. Janusz Strzelecki
- kpr. Kazimierz Strzelecki „Kazik”
- st. sierż. Józef Suchocki
- ppor. Józef Sudacki
- st. leg. dr Zbigniew Sujkowski-Bolko
- por. Edward Dojan-Surówka
- leg. Jan Swierszcz
- mjr Jarosław Szafran 7078
- ppor. dr Kazimierz Szalla
- sierż. dr Stanisław Szarski
- kpr. Antoni Szatrowski
- kpr. Bohdan Szeligowski Ratajko
- plut. Bolesław Szykuła
- leg. Ślązak
- st. leg. Józef Michał Ślugaj
- sierż. Jan Kruk-Śmigla
- sierż. Filip Śmiłowski
- leg. Wincenty Świercz
- ppor. Aleksander Tomaszewski-Wysocki
- sierż. Stanisław Gorczyca
- ppor. Henryk Gorgoń
- st. leg. Tadusz Górski
- ppor. Alfred Grefner
- leg. Józef Grela
- ppor. Michał Grossek
- plut. Antoni Grubski
- st. leg. Franciszek Grzybek
- ppor. Tadeusz Gutowski
- kpr. Henryk Guzy
- por. Józef Harasimowicz
- kpr. Franciszek Herzog
- kpt. Stanisław Hochfeld
- kpr. Karol Hodała
- sierż. Leon Holcer
- sierż. Stanisław Hyjek
- por. lek. dr Władysław Marian Jakowicki
- st. sierż. Leon Jasiewicz
- kpr. Aleksander Jędruch
- podof. sanit. Izaak Jungermann
- plut. Władysław Kakiet
- st. sierż. Bronisław Kalinowski
- sierż. Stanisław Kalinowski
- sierż. Władysław Zubosz-Kaliński
- plut. Jan Kałuża
- kpr. Kazimierz Kamiński „Luboń”
- sierż. inż. Stanisław Kamocki
- leg. August Karcher
- ppor. Jan Kotowicz
- sierż. Tadeusz Kaudelka „Wichnia”
- kpr. Stanisław Kębłowski
- ppor. Ludwik Kiciński
- leg. Ryszard Kłodnicki
- sierż. Józef Kobiałko
- pchor. Tadeusz Kobylański
- sierż. Józef Kojder
- kpr. Józef Kokoszka
- ppor. Franciszek Kolbusz
- ppor. Sanisław Kołodziejski
- kpr. [Ferdynand Kondysał
- leg. Władysław Kotarbiński
- kpr. Onufry Kozacki
- st. leg. Józef Kozakiewicz
- mjr Stanisław Józef Kozicki
- kpr. Jakub Kozioł
- kpr. Leon Kram
- st. leg. Józef Kruczek
- ppłk Jan Kruszewski
- sierż. Jan Krzymowski
- leg. Kazimierz Kublin
- ppor. Jan Kuczek
- ppor. Zygmunt Kuczyński
- kpt. Leopold Lis-Kula
- por. Julian Sas-Kulczycki
- ppor. Józef Kuryłowicz
- sierż. Michał Kuśnierz
- leg. Roman Kwiatkowski
- leg. Jan Lachowicz
- ppłk Władysław Langner „Złom”
- kpr. Edmund Lech
- st. sierż. Jan Lehr
- ppor. Mieczysław Bohdan Lepecki
- kpr. Leopold Leszkiewicz
- leg. Leon Lewandowski
- sierż. Mieczysław Lignar
- st. leg. Czesław Łęgocki
- kpr. Walenty Machnik
- kpr. Stanisław Machawski
- ppor. dr Adolf Maciesza
- ppor. Rudolf Maćko-Złom
- ppor. Tadeusz Majewski
- ppor. Benedykt Majkowski
- ppor. Bronisław Manspel-Chaber
- sierż. Kazimierz Marczewski
- leg. Eugeniusz Markowski
- ppor. Józef Marski-Marjański
- ppor. Adam Marusiński-Lelum
- leg. Feliks Jan Mazurkiewicz
- ppor. Eugeniusz Medyński
- ppor. Stanisław Michałowski-Wolski
- kpr. Jerzy Michalski
- kpr. Antoni Micielski
- sierż. Władysław Mijał
- por. Władysław Milko
- ppor. lek. dr Bolesław Mioduszewski
- sierż. Włodzimierz Miszewski „Orski”
- por. Kazimierz Młodzianowski „Dąbrowa”
- kpt. Ludwik Młynarski
- por. Tadeusz Monasterski-Kordjan
- ppor. inż. Kazimierz Moniuszko
- sierż. Władysław Morbitzer
- sierż. Ludwik Piękoś
- ppor. Stanisław Piękoś
- ppor. dr Bolesław Pikusa
- kpr. Podobiński-Łucki
- ppor. dr Franciszek Polniaszek
- kpr. Adam Popowicz
- kpr. Adolf Poręba-Porębski
- st. leg. Jan Pulit
- leg. Eugeniusz Radliński
- por. Zygmunt Radoński-Żarski
- leg. Stanisław Radzikowski
- plut. Józef Rakowski
- leg. Wacław Rejko
- sierż. Bazyli Rogowski
- kpt. Zenon Romańczuk
- ppor. Stanisław Roślakowski
- sierż. Tadeusz Rosołowski
- sierż. Józef Różański
- leg. Józef II Różański
- kpr. Kazimierz Różański
- sierż. Władysław Rożen
- sierż. Aleksander Ruchaj
- leg. Kazimierz Ruziecki-Kościelecki
- ppor. Józef Rybak-Bożywoj
- ppor. Karol Rybasiewicz-Wilczyński
- leg. Jan Rzepecki
- st. sierż. Kazimierz Sabatowski
- ppor. Stanisław Siciński
- kpr. Jan Smertelnik-Rusin
- kpr. Michał Sobieraj
- kpt. Tadeusz Truszkowski vel Tadeusz Szafran[18]
- kpr. Stanisław Trzciński
- śp. kpr. Franciszek Turek 7236
- plut. Aureli Turski
- kpr. Józef Tyrcha
- kpt. Leon Ulatowski 7128
- sierż. Walenty Walewski
- por. Andrzej Wasiutyński
- sierż. Wiktor Dunin-Wąsowicz 7113
- kpt. Zdzisław Zygmunt Wenda
- kpr. Franciszek Wielgut
- sierż. Aleksander Winiarski-Jar
- ppor. Władysław Wojakowski
- kpr. Antoni Wojciechowski-Dziuk
- sierż. Konstanty Worono
- leg. Stanisław Wyrobiec
- ppor. Władysław Wyrwalski
- mjr Eugeniusz Wyrwiński „Kogut” 7108
- st. leg. Jan Zadworny
- por. Kordian Józef Zamorski
- ppor. Adam Zbijewski-Soroka
- sierż. Marian Zdon 5910
- mjr SG Tadeusz Kalina-Zieleniewski 7083
- por. Edward Zinth-Rzecki
- st. leg. Jan Ziółkowski
- ppor. Stanisław Zwojszczyk
- st. sierż. Modest Żabski
- sierż. Roman Żubr
- śp. por. dr Tadeusz Józef Żuliński
- kapelan ks. Stanisław Żytkiewicz 7068
Symbole pułku |
- Sztandar
W swojej historii pułk posiadał trzy sztandary. Pierwszy ufundowany przez Polonię z Chicago, drugi wręczony w 1919 staraniem mieszkańców Wilna[19]. 1 listopada 1922 na placu Łukiskim w Wilnie marszałek Józef Piłsudski wręczył jego żołnierzom nowy sztandar, ufundowany przez Stowarzyszenie Polskie miasta Meriden w Stanach Zjednoczonych, dzięki staraniom księdza kapelana Franciszka Tyczkowskiego, który od 1919 był kapelanem 1 Pułku Piechoty Legionów[20][21].
- Odznaka pamiątkowa
Pierwszą odznaką pułkową była odznaka „Za wierną służbę”. Naczelny Wódz zezwolił na jej noszenie rozkazem nr 40 z 5 maja 1920 roku[1].
- Oznaka żałobna
26 czerwca 1935 roku Minister Spraw Wojskowych „w celu uczczenia i utrwalenia pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego [...] ustanowił stałą oznakę żałobną.” Oznakę stanowiła czarna obwódka, średnicy 3 mm, złożona z podwójnego czarnego sznura – jedwabnego u oficerów i podoficerów zawodowych, a bawełnianego u szeregowców i kadetów – przyszyta do krawędzi lewego naramiennika kurtki i płaszcza, i noszona stale w służbie i poza służbą do wszystkich rodzajów ubioru wojskowego[22]. Od 1938 roku oznakę żałobną nosili też żołnierze 1 ppLeg[23].
Uwagi |
↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[12].
Przypisy |
↑ ab Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 20.
↑ ab Wodzyński 2016 ↓, s. 12.
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3394 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1606)
↑ abc Wodzyński 2016 ↓, s. 15.
↑ Dziennik Rozkazów M.S.Wojsk. Nr 22 z 04.08.1927 r., poz. 261.
↑ Almanach 1923 ↓, s. 50.
↑ Almanach 1923 ↓, s. 51.
↑ Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
↑ Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939 s. 25
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 9 marca 1923 roku, s. 175.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 548–549 i 670.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 548–549.
↑ Wodzyński 2016 ↓, s. 31.
↑ Pomarański 1931 ↓, s. 103-107.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923 roku, s. 5-8.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Rok. II, Nr 8, str. 340. Warszawa 26 lutego 1921.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 127 z 27 listopada 1925 roku, s. 690. Zmiana nazwiska na podstawie umowy adopcyjnej zatwierdzonej przez Sąd Powiatowy w Przeworsku L. I 38/20 z 28 lutego 1920 roku.
↑ Wodzyński 2016 ↓, s. 18.
↑ Satora 1990 ↓, s. 30.
↑ Wręczenie sztandarów 1 p.p. leg. i 6 p.p. leg.. „Polska Zbrojna”. 299, s. 3, 1922-11-03. Warszawa.
↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 1 z 26 czerwca 1935 roku, poz. 5.
↑ Żygulski i Wielecki 1988 ↓, s. 123.
Bibliografia |
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
- Jerzy Kłoczewski: Polska gospodarka wojskowa 1918-1939 (zarys systemu). Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07488-7.
- Stefan Pomarański: Zarys historii wojennej 1-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- „Ordery i Odznaczenia”, nr 8, „Odznaka 1 pułku piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego”, DeAgostini, 10 VIII 2011r., Warszawa
- Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.
- [red.]Bronisław Prugar-Ketling: Księga chwały piechoty. Warszawa: Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona, 1992.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
- Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
- Artur Wodzyński: Wielka księga piechoty polskiej 1918–1939. 1 Dywizja Piechoty Legionów. Warszawa: Edipresse Polska SA, 2016. ISBN 978-83-7945-593-5.
- Zdzisław Żygulski, Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. ISBN 83-03-01483-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| ||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
