Aliteracja






Aliteracja jest nadal żywa w świecie anglosaskim.




Aliterowane motto Uniwersytetu w Glasgow (J 14, 6)


Aliteracja (z łac. ad + litera) – powtórzenie w celach ekspresywnych jednej lub kilku głosek na początku lub w akcentowanych pozycjach kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers[1].




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Bibliografia


  • 3 Linki zewnętrzne


  • 4 Zobacz też


  • 5 Przypisy





Historia |


Aliteracja często była używana w dawnej poezji, szczególniej w klasycznej greckiej i rzymskiej[2], oraz w staroangielskiej[3] i średnioangielskiej, staroniemieckiej i skandynawskiej (literatura islandzka). Na aliteracji była oparta wersyfikacja Eddy. W poezji nowożytnej aliteracją posługiwali się zwłaszcza Edgar Allan Poe[4], Algernon Charles Swinburne[5] i Gerard Manley Hopkins[6]. Aliteracji nie brak również u Williama Szekspira[7]. Stanowiła też często element poezji indyjskiej jako jeden ze środków ozdobnego stylu (alamkara). Aliteracja jest częsta w poezji ludowej. Przykład aliteracji z rzymskiego
poety Enniusza: O Tite, tute tati, tibi tanta tyranne tulisti.


Inne przykłady aliteracji:



  • biją Boże bębny

  • przecież pięknie pana przepraszam


  • skup skór surowych


  • it takes two to tango (ang.) – do tanga trzeba dwojga


  • World Wide Web (WWW)


  • Veni, vidi, vici (łac., przypisywane Cezarowi) – Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem

  • Ego sum via et veritas et vita (Ja jestem droga i prawda i życie) – z łacińskiej Ewangelii według św Jana (14, 6)


  • Sancte sator suffragator



legum lator largus dator (Anonim)



  • Love’s labours lost (William Szekspir)

  • I sing of brooks, of blossoms, birds, and bowers (Robert Herrick)

  • Five miles meandering with a mazy motion (Samuel Taylor Coleridge)

  • When tossed on time's tempestuous tide (Pamelia S. Vining)

  • Altho' I be the basest of mankind,


From scalp to sole one slough and crust of sin (Alfred Tennyson)

  • All the breath and the bloom of the year in the bag of one bee:


All the wonder and wealth of the mine in the heart of one gem:

In the core of one pearl all the shade and the shine of the sea: (Robert Browning)



  • on scrolls of silver snowy sentences" (Hart Crane)[8]


  • Grau, grämlich, griesgram, greulich, Gräber, grimmig,



Etymologisch gleicherweise stimmig, –

Verstimmen uns. (Johann Wolfgang Goethe)




  • zwija się zaułek zawiły zagubiony we własnych załomach (Józef Czechowicz)


  • Zwierzęca zajadłość. Z zapisków zniechęconego zoologa (Stanisław Barańczak)


  • Maria Mater Misericordiae (Maryja Matka Miłosierdzia)

  • O tem, że banda i że bat,


że bagno, bunt i brud z obory, (Lucjan Szenwald)


  • As kingfishers catch fire, dragonflies draw flame; (Gerard Manley Hopkins)


  • So as they stray'd a swan they saw




Sail stately up and strong,

And by a silver chain she drew

A little boat along, (Robert Southey)


Kinder, Küche, Kirche (slogan popularny w Niemczech )


Aliteracja występuje także w poezji czeskiej[9], gdzie jest podkreślona akcentem inicjalnym. Jest obecna w jednej z najstarszych pieśni religijnych Slovo do světa stvořenie[10]. Pojawia się też w Modlitwie Kunhuty[11]. Piotr Gierowski zauważa jej użycie w liryce Bohuslava Reynka[12].


Sekwencja, w której wszystkie elementy aliterują ze sobą to tautogram.


Bibliografia |



  • Jonathan Roper (red.): Alliteration in Culture. New York: Palgrave Macmillan, 2011. ISBN 978-0-230-23264-8.

  • Lucylla Pszczołowska, Instrumentacja dźwiękowa, Wrocław 1977.

  • Adam Kulawik, Poetyka, Warszawa 1990.



Linki zewnętrzne |


  • Monika Konert-Panek: Angielszczyzna a polszczyzna – foniczne aspekty stylistyki. Wyzwania dla tłumacza (pol.). cejsh.icm.edu.pl. [dostęp 2017-12-16].


Zobacz też |





Zobacz hasło aliteracja w Wikisłowniku




Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów związanych z aliteracją

  • środki stylistyczne


Przypisy |




  1. ↑ Alliteration (ang.). encyclopedia.com. [dostęp 2018-05-14].


  2. ↑ Katarzyna Lesiak, Estetyka dźwięku, czyli instrumentacja dźwiękowa oraz jej praktyczna realizacja w poezji epickiej mistrzów łacińskiego heksametru: Lukrecjusza, Wergiliusza i Owidiusza, Katowice 2007.


  3. ↑ Przemysław Mroczkowski, Historia literatury angielskiej. Zarys, Wrocław 1981, s. 31; Monika Opalińska, To the rhythm of poetry. A study of late Old English metrical prayers, Warszawa, 2013; Josef Brukner, Jiří Filip, Poetický slovník, Praha 1997.


  4. ↑ Sławomir Studniarz, Brzmienie i sens w wierszach Edgara Allana Poego, Toruń 2011.


  5. ↑ Wiktor Jarosław Darasz, Aliteracja, Język Polski, 1-2/2000, s. 79-92.


  6. ↑ Zobacz: Stanisław Barańczak, Gerard Manley Hopkins: model świata i polscy tłumacze, Literatura na świecie, 8/1981), s. 246-268.


  7. ↑ Ewa Kujawska-Lis: „Słowa z kapelusza? – Shakespeare, Barańczak i sztuka aliteracji” (pol.). academia.edu. [dostęp 2017-11-01].


  8. ↑ Alliteration (ang.). thefreedictionary.com. [dostęp 2016-12-09].


  9. ↑ Milan Blahynka: Aliterace v české poezii, zvláště nejnovější (cz.). digilib.phil.muni.cz. [dostęp 2017-12-22].


  10. ↑ Opakování výrazů (cz.). czechency.org. [dostęp 2017-12-22].


  11. ↑ Jan Lehár: Úvahy o dvou staročeských básních (cz.). sas.ujc.cas.cz. [dostęp 2017-12-22].


  12. ↑ Piotr Gierowski: Doświadczenie sacrum i jego poetyckie formy w twórczości Bohuslava Reynka (PDF) (pol.). cejsh.icm.edu.pl, 2012. [dostęp 2017-12-22].








-

這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

圖片
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No.  built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
閱讀完整內容

Shark

圖片
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
閱讀完整內容

Wiciokrzew

圖片
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]
閱讀完整內容