Egftnjytyk

Ten artykuł dotyczy stolicy stanu Georgia. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Atlanta
— stolica stanu —
Z góry na dół, lewo→prawo: panorama Atlanty widziana z Buckhead, Fox Theatre, Georgia State Capitol, Centennial Olympic Park, Millennium Gate, Canopy Walk, Georgia Aquarium, statua The Phoenix i panorama Midtown
Pieczęć Flaga
Dewiza: Resurgens (łac. zmartwychwstanie)
Przydomek: Hotlanta, The ATL, ATL, The A[1], Gate City[2], City in a Forest[3]
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Georgia
Hrabstwo	Fulton
Data założenia	1845
Prawa miejskie	1847
Burmistrz	Keisha Lance Bottoms
Powierzchnia	343 km²
Wysokość	300 m n.p.m.
Populacja (2010) • liczba ludności • gęstość	420 003 1 232 os./km²
Nr kierunkowy	404, 470, 678, 770
Kod pocztowy	Lista kodów: 30301-30322, 30324-30334, 30336-30350, 30353-30364, 30366, 30368-30371, 30374-30380, 30384-30385, 30388, 30390, 30392, 30394, 30396, 30398, 31106-31107, 31119, 31126, 31131, 31136, 31139, 31141, 31145-31146, 31150, 31156, 31192-31193, 31195-31196, 39901
Strefa czasowa	UTC-05:00 UTC-04:00
Plan Atlanty
Położenie na mapie Georgii Atlanta
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Atlanta
33°45′N 84°23′W/33,750000 -84,383333
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Atlanta – stolica i jednocześnie najbardziej zaludnione miasto amerykańskiego stanu Georgia, z populacją liczącą ok. 420 tysięcy mieszkańców (2010)^[4]. Atlanta stanowi kulturalne i ekonomiczne centrum obszaru metropolitalnego Atlanta, zamieszkiwanego przez ponad 5 milionów osób^[5], a także najważniejszy komponent rozrastającego się megapolis, znanego jako Piedmont Atlantic Megaregion.

Historia miasta rozpoczyna się wraz z założeniem niewielkiej osady, umiejscowionej na końcach lokalnej linii kolejowej, która w 1845 roku zyskała nazwę Atlanta. Obecnie jest ona jednym z najważniejszych centrów amerykańskiego biznesu oraz wiodącym węzłem transportowym południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych, na czele z portem lotniczym Hartsfield–Jackson Atlanta International Airport, najbardziej ruchliwym lotniskiem świata od 1998 roku^[6][7][8]. Loughborough University sklasyfikował Atlantę jako metropolię globalną kategorii Alpha (-)^[9]. Z produktem miejskim brutto w wysokości 270 miliardów dolarów, Atlanta zajmuje 15. miejsce wśród miast świata i 6. pośród miast amerykańskich^[10]. Obszar metropolitalny Atlanty posiada trzecią co do wielkości koncentrację korporacji notowanych na liście Fortune 500 w Stanach Zjednoczonych^[11], na czele z siedzibami głównymi The Coca-Cola Company, Turner Broadcasting, The Home Depot, AT&T Mobility, UPS i Delta Air Lines. W 2010 roku Atlanta była 7. miastem amerykańskim pod względem liczby odwiedzin przez turystów będących mieszkańcami Ameryki Północnej, będąc celem podróży ponad 35 milionów amerykańskich turystów rocznie^[12].

Atlanta była przez wiele lat znana jako centrum afroamerykańskiej kultury, polityki i biznesu, kolebka ruchu na rzecz praw człowieka oraz miejsce narodzin Martina Luthera Kinga^[13]. Na przestrzeni lat obserwuje się jednak szybki wzrost białej populacji, zaś obszar metropolitalny Atlanty jest etnicznie zróżnicowany, z dużymi społecznościami latynoskimi i azjatyckimi. Atlanta jest szeroko reprezentowana na scenie sztuki i rozrywki, stanowiąc ważną bazę dla hip hopu, gospelu oraz neo soulu; ponadto w mieście powstają liczne filmy i produkcje telewizyjne. Atlanta wyróżnia się na tle miast amerykańskich ogromną ilością drzew i zieleni. W 1996 roku Atlanta zorganizowała Letnie Igrzyska Olimpijskie, co rozpoczęło falę gentryfikacji miasta, która zintensyfikowała się w XXI wieku i widoczna jest w rozwoju, jaki przeszło centrum i poszczególne dzielnice Atlanty.

Historia |

Marietta Street w 1864 roku

Region, w którym leży Atlanta i jej przedmieścia należał wcześniej do Indian z plemienia Krików i Czirokezów (rdzennych Amerykanów). Ziemia Krików (część wschodnia aglomeracji) została przekazana białym ludziom pod zabudowę w roku 1823. W 1835 roku przywódcy Czirokezów odstąpili własną ziemię w zamian za ziemie na zachodzie na zasadach Traktatu z New Echota, co później doprowadziło do wydarzenia zwanego „Szlakiem łez” (wymuszonego wysiedlenia Indian na zachód kraju w roku 1838).

W 1836 roku Generalne Zgromadzenie Stanu Georgia zagłosowało za budową Zachodniej i Atlantyckiej Linii Kolejowej, aby stworzyć trasę handlową pomiędzy Środkowym Zachodem i terenami wokół Atlanty – wtedy zwanej „Terminus” (służącej jako terminal). Terminus oryginalnie planowany był dla Decatur, jednak jego mieszkańcy nie zgodzili się na budowę. Oprócz Decatur, kilka innych dzielnic podmiejskich Atlanty powstało kilka lat wcześniej niż samo miasto, włączając w to miejscowości takie jak Marietta czy Lawrenceville.

Terminus rozrastało się jako miasto kolejowe. Później zostało przemianowane na Marthasville (po córce ówczesnego gubernatora Wilsona Lumpkina, Marcie). Marthasville zmieniło nazwę na Atlanta w roku 1845 (żeńska forma nazwy „Atlantycki”, zasugerowana przez J. Edgara Thomsona) i zostało zarejestrowane pod tą nazwą w roku 1847.

Podczas wojny secesyjnej Atlanta odegrała ważną rolę jako centrum zaopatrzenia kolejowego i militarnego. W 1864 roku miasto stało się celem głównej inwazji Unii (która to jest tematem filmu Przeminęło z wiatrem z 1939 roku). Obszar, który dziś zajmuje miasto, był miejscem wielu bitew, w tym bitwy pod Peachtree Creek, bitwy pod Atlantą oraz bitwy pod Ezra Church. 1 września 1864 roku generał Konfederacji John Bell Hood ewakuował Atlantę po czteromiesięcznym oblężeniu prowadzonym przez generała Unii Williama T. Shermana i nakazał zniszczyć wszystkie budynki publiczne i każdy możliwy wartościowy łup dla Unii. Następnego dnia burmistrz James Calhoun poddał miasto, a 7 września Sherman rozkazał ewakuować ludność cywilną. Następnie, 11 listopada, nakazał on spalić miasto w przygotowaniu do marszu na południe.

Jeden z pierwszych hoteli w mieście, Kimball House, otwarty w 1870 roku

Po prośbie ojca Thomasa O’Reilly z Katolickiego Kościoła Niepokalanego Poczęcia, Sherman nie spalił miejskich kościołów i szpitali. Pozostałe zasoby wojenne zostały zniszczone podczas marszu Shermana nad morze. Upadek Atlanty był krytycznym punktem wojny secesyjnej. Wzmocnił on wiarę w siebie mieszkańców północy i razem ze skutkami bitwy nad Zatoką Mobile doprowadził do reelekcji Abrahama Lincolna i ostatecznego ustąpienia Konfederacji.

Miasto powstało z popiołów – stąd też herbem miasta jest Feniks – i zostało powoli odbudowane. Później stało się przemysłowym i handlowym centrum południa. Od roku 1867 aż do 1888 żołnierze armii amerykańskiej okupowali Baraki McPhersona (później przemianowane na Fort McPherson) w południowo-wschodniej Atlancie, aby zapewnić reformy Rekonstrukcji Stanów Zjednoczonych. Aby pomóc świeżo wyzwolonym niewolnikom, rząd federalny powołał Biuro Uchodźców, Wyzwoleńców i Porzuconych Ziem, które pomogło założyć w Atlancie Uniwersytet Clarka (jeden z kilku historycznych czarnych uniwersytetów w Atlancie).

W 1868 roku Atlanta została piątym miastem, które służyło jako stolica stanowa (poprzednią stolicą było Milledgeville). Henry W. Grady, redaktor gazety Atlanta Constitution, reklamował miasto dla inwestorów jako „Nowe Południe”. Pod pojęciem tym Grady rozumiał urozmaicenie ekonomii, rozdział jej od rolnictwa oraz odłączenie się od „Starego Południowego” nastawienia niewolniczego i buntowniczego. Aby wykonać plan modernizacji miasta, Grady i wielu innych poparło budowę uniwersytetu technicznego Georgia School of Technology (dzisiejsza nazwa to Georgia Institute of Technology), który został zbudowany na północnych przedmieściach w roku 1885.

W 1880 roku Siostra Cecilia Carroll, RSM, wraz z trzema innymi siostrami przybyła z Savannah do Atlanty, by pomagać chorym. Mając jedynie 50 centów, siostrom udało się otworzyć szpital, pierwszy zakład opieki medycznej po wojnie secesyjnej. W późniejszych latach szpital nazwano szpitalem św. Józefa.

Główna ulica miasta, Peachtree Street, w 1907 roku

Wraz z rozrostem Atlanty pojawiły się spięcia na tle etnicznym i rasowym. W 1906 roku, w zamieszkach rasowych w Atlancie, zginęło 27 ludzi, a 70 zostało rannych. W 1913 roku Leo Frank, żydowski kierownik fabryki w Atlancie, został posądzony o gwałt i morderstwo 13-letniej białej pracowniczki z Marietty, przedmieścia Atlanty. Ponieważ władze nie były pewne co do winy Franka, jego kara śmierci została cofnięta w 1915 roku, co doprowadziło do wybuchu zamieszek, skutkiem których Frank został porwany z więzienia (dzięki spiskowi strażników) i przetransportowany do Marietty, gdzie został zlinczowany.

W latach 30. wielka depresja dotarła do Atlanty. Lokalne władze były na skraju bankructwa, dlatego też Coca-Cola musiała pomóc zmniejszyć deficyt budżetu miejskiego. W 1935 roku rząd amerykański wprowadził w życie projekt „Techwood Homes”, mający na celu zlikwidowanie slumsów i pomoc biednym przez wybudowanie nowych domów.

Wraz z przystąpieniem Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej, w Atlancie, w Forcie McPherson, szkolono żołnierzy z całej południowo-zachodniej części państwa. Rozwój firm powiązanych z przemysłem wojennym, takich jak Bell Aircraft, przyczynił się do zwiększenia liczby mieszkańców Atlanty i polepszenia warunków ekonomicznych miasta. Zaraz po wojnie, w 1946 roku, otwarto Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC).

Dzięki decyzji Sądu Najwyższego w sprawie „Brown przeciwko Komisji Edukacji miasta Topeka”, która pomogła powstaniu ruchu walczącego o równe prawa obywatelskie Afroamerykanów, w Atlancie zaczęły się brutalne rozruchy na tle rasowym. 12 października 1958 roku świątynia reformowanego judaizmu w Atlancie, której rabbi Jacob Rothschild otwarcie popierał integrację rasową, została wysadzona. Do tego czynu przyznała się biała organizacja antysemicka „Podziemie Konfederatów”.

Pod koniec XX wieku rozpoczął się nowy rozdział w historii rozwoju Atlanty, widoczny między innymi w budowie kolejnych wieżowców

W latach 60. Atlanta była głównym centrum organizacji ruchu na rzecz praw obywatelskich, kierowanej przez Martina Luthera Kinga oraz studentów z uniwersytetów, które historycznie były dla czarnych. Dwie najważniejsze organizacje, SCLC i SNCC, miały tam swoje państwowe siedziby. W kwietniu 1960 roku czarni studenci opublikowali „Apel o prawa obywatelskie”, który potępiał segregację i usprawiedliwiał akcje przeciwko niej. Następstwem apelu była fala akcji okupacyjnych, która doprowadziła do ponad 100 aresztowań. 19 października 1960 roku okupacje barów w wielu centrach handlowych Atlanty doprowadziły do aresztowania Kinga i ponad 50 studentów, co skupiło uwagę krajowych mediów i kandydata na prezydenta Johna F. Kennedy’ego. Okupacje i inne formy protestów organizowanych przez studentów przeciwko segregacji rasowej w miejscach publicznych i handlowych, takich jak okupacja stołówki Urzędu Miasta czy też lotniska w Atlancie, trwały nadal aż do wprowadzenia Ustawy o prawach obywatelskich (Civil Rights Act) w 1964 roku.

Pomimo tych incydentów, władze Atlanty starały się nadal propagować obraz miasta jako „zbyt zajętego, by nienawidzić”. W 1961 roku burmistrz Ivan Allen Jr. został jednym z niewielu południowych białych burmistrzów, którzy popierali desegragację w szkołach publicznych Atlanty.

W 1996 roku Atlanta zorganizowała Letnie Igrzyska Olimpijskie, zaś w 1998 roku port lotniczy Atlanta – Hartsfield-Jackson uzyskał tytuł największego lotniska świata. W XXI wieku miasto nawiedziły klęski żywiołowe: w 2008 roku w centrum uderzyło tornado, zaś w 2009 roku w regionie zmagano się z powodziami. Jednocześnie w Atlancie postępowała gentryfikacja, widoczna przede wszystkim w rozwoju, jaki przeszło śródmieście i poszczególne dzielnice Atlanty. Ponadto władze miasta przyjęły plan zwiększenia „zielonej” przestrzeni o 40%, zaś Delta zostały największymi liniami lotniczymi świata.

Geografia |

Topografia |

Według United States Census Bureau, miasto zajmuje powierzchnię 342,9 km², z czego 341,1 km² to ląd, zaś 1,8 km² to woda. Położona na wysokości ok. 320 metrów powyżej poziomu morza, Atlanta znajduje się na szczycie grzbietu górskiego, na południe od rzeki Chattahoochee.

Linia wschodniego zlewiska kontynentalnego wkracza do Atlanty z południa, docierając do centrum. Następnie biegnie na wschód, wzdłuż DeKalb Avenue i linii kolejowych CSX, aż do Decatur^[14]. Opady deszczu, które spadają po południowej i wschodniej stronie wpadają do Oceanu Atlantyckiego, podczas gdy opady z północnej i zachodniej strony, za pośrednictwem Chattahoochee, trafiają do Zatoki Meksykańskiej^[14]. Właśnie z Chattahoochee, która jest częścią dorzecza AFC (Apalachicola/Chattahoochee/Flint), Atlanta i wiele okolicznych miejscowości, czerpie większość zasobów wodnych. Jako że rzeka płynie przez odległą, północno-zachodnią stronę miasta, duża część jej naturalnego środowiska pozostała nienaruszona. Jednakże ekstensywne zużycie wody rzecznej podczas susz i zanieczyszczeń, jakie występowały w trakcie powodzi, doprowadzało do konfliktów i sporów prawnych z sąsiednimi stanami: Alabamą i Florydą^[15][16].

Klimat i środowisko |

Piedmont Park okryty cienką warstwą śniegu

Atlanta leży w strefie wilgotnego klimatu subtropikalnego (klasyfikacja Köppena – Cfa), z gorącymi, wilgotnymi okresami letnimi i chłodnymi zimami. Średnia temperatura w styczniu wynosi ok. 5,9 °C (42,7 °F), przy czym na przedmieściach jest ona nieco niższa. Ciepłe, morskie powietrze może jednocześnie przynieść do miasta temperatury charakterystyczne dla wiosny, podczas gdy arktyczne masy powietrza mogą obniżyć temperatury do minusowych (od −11 do −7 °C). Lipcowe temperatury oscylują wokół 31,7 °C (89 °F), chociaż niekiedy mogą sięgać nawet 38 °C (100 °F). Wysokie położenie Atlanty odróżnia ją od większości pozostałych miast za południu i wschodzie kraju, i przyczynia się do bardziej umiarkowanego klimatu tego obszaru w porównaniu do terenów położonych na południe od Atlanty^[18]. Atlanta często doświadcza burz letnich.

Co jest typowe dla południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych, Atlanta doświadcza obfitych opadów deszczu, które są relatywnie równomiernie rozłożone na przestrzeni roku, choć wiosna i początki jesieni są znacznie bardziej suche. Średnie roczne opady deszczu wynoszą 1 280 mm. Temperatury o wysokościach co najmniej 32 °C (90 °F) występują powyżej 40 dni w roku; z kolei nocne przymrozki występują ok. 45 dni w roku. Średnie roczne opady śniegu wynoszą 6,4 cm. Śnieżyce z prawdziwego zdarzenia są rzadkością, aczkolwiek są możliwe; najintensywniejsza burza śnieżna, która nawiedziła miasto przyniosła 40,6 cm. śniegu i miała miejsce 12-14 marca 1993 roku, podczas tzw. „Burzy Stulecia”^[19]. Burze lodowe zwykle przynoszą większe problemy, niż opady śniegu; najpoważniejsze burze tego typu miały miejsce 7 stycznia 1973 roku oraz 9 stycznia 2011 roku^[20].

Ekstremalne pogody odnotowane w Atlancie wyniosły −23 °C (−9 °F) w lutym 1899 roku oraz 41 °C (105 °F) w lipcu 1980 roku^[21]. W ostatnich latach najniższą zaobserwowaną temperaturą w mieście było −22 °C (−8 °F) z 21 stycznia 1985 roku^[21].

Panorama i zabudowa miasta |

Midtown Atlanta widziana z północnego zachodu, w pobliżu granic hrabstw Cobb i Fulton na rzece Chattahoochee, w kwietniu 2010 roku

Architektura Atlanty zdominowana jest przez styl modernistyczny i postmodernistyczny, ze znaczącym wpływem lokalnego architekta, Johna Portmana. W mieście przetrwało kilka budynków z lat 80. XIX wieku, jednakże z początkowej ery istnienia Atlanty nie ostał się ani jeden obiekt; wszystkie zostały spalone przez armię Unii w 1864 roku. Architektura mieszkalna w centralnych dzielnicach Atlanty, powstała w większości w okresie pomiędzy latami 80. XIX wieku i 20. XX wieku, obejmuje między innymi domy w stylu wiktoriańskim, a także rzemieślnicze bungalowy; z kolei osiedla mieszkalne położone dalej od śródmieścia, na obrzeżach miasta, mają charakter typowy dla powojennego stylu architektonicznego przedmieść. Wzdłuż historycznych linii kolejowych, które docierają do centrum ze wszystkich stron, a także mijają dzielnice mieszkalne, ulokowane są zabytkowe struktury przemysłowe, często przekształcone we współcześnie wykorzystywane obiekty.

Bank of America Plaza, czyli największy budynek w stanie Georgia

Większość infrastruktury Atlanty spłonęła podczas wojny secesyjnej, pozbawiając miasto architektury antebellum. Jednakże Atlanta nigdy nie reprezentowała klasycznego stylu „południowego”. Jako że pierwotnie było to miasto kolejowe, a nie patrycjuszowski port morski pokroju Savannah lub Charleston, obiekty z Atlanty wpasowywały się w architekturę z północnego wschodu lub zachodu^[24]. Po wojnie Atlanta stanęła w roli wiodącego miasta w procesie budowy „nowego południa”, skłaniając się ku konstrukcji nowoczesnych struktur.

Candler Building Atlanta

Atlanta zdominowana jest przez stosunkowo młode style architektoniczne, na czele z budynkami konstruowanymi przez wiodące amerykańskie przedsiębiorstwa i architektów należących do czołówki XX wieku, włączając w to Michaela Gravesa, Richarda Meiera, Marcela Breuera i Renzo Piano. W latach 60. zaczęto budować na szeroką skalę wieżowce oraz obiekty o średnich wysokościach. Obecnie najwyższy budynek w mieście, a zarazem 9. co do wysokości w Stanach Zjednoczonych i 54. na świecie, stanowi mierzący 312 metrów Bank of America Plaza^[25].

Dążąc do nadania miastu jak najbardziej modernistycznego i postmodernistycznego stylu, wyburzano historyczne obiekty, takie jak Equitable Building (pierwszy wieżowiec w Atlancie z 1892 roku), Terminal Station i Carnegie Library. Ten sam los spotkałby jedną z kulturalnych ikon Atlanty, Fox Theatre, gdyby nie wielkie sprzeciwy z lat 70^[24].

Wybudowany w 1890 roku Beath-Dickey House stanowi przykład architektury w stylu królowej Anny

Atlanta składa się z ponad 40 historycznych dzielnic (dystryktów), z których niemalże wszystkie zostały wpisane do amerykańskiego rejestru miejsc zabytkowych. Do najważniejszych mieszkalnych dzielnic historycznych należą: Druid Hills (z licznymi parkami projektu Fredericka Law Olmsteda), Inman Park (z wiktoriańskimi posiadłościami) oraz Virginia-Highland (z rzemieślniczymi bungalowami). Miasto podzielone jest ponadto na 25 tzw. jednostek sąsiednich, które to z kolei dzielą się na 242 oficjalnie zdefiniowane dzielnice^[26].

Biurowiec 1180 Peachtree – znany również jako Symphony Tower.

Najwięcej wieżowców znajduje się w trzech dzielnicach, które leżą wzdłuż ulicy Peachtree: Downtown, Midtown i Buckhead^[27]. Wokół nich znajdują się zaś dzielnice mieszkalne, złożone głównie z domków jednorodzinnych^[28][29]. W Downtown usytuowanych jest kilka najważniejszych drapaczy chmur w mieście, najwięcej przestrzeni biurowej w Metro Area oraz szereg urzędów miejskich. Midtown stanowi miejsce pracy dla tysięcy mieszkańców Atlanty; tutaj swoje siedziby ma między innymi wiele biur prawnych^[30]. W okresie 1990-2010 panorama miasta, złożona z wież mieszkalnych i biurowych, nabrała kształtów. Ponadto w Atlancie powstają kolejne luksusowe butiki i sąsiedztwa; Buckhead, położony w odległości 13 kilometrów od Downtown, jest zamożną dzielnicą, która ewoluowała w centrum komercyjne i finansowe miasta po otwarciu galerii Lenox Square w 1959 roku. Wokół centrum handlowego powstały wieżowce i hotele, zaś ten komercyjny rdzeń otaczają osiedla domków jednorodzinnych, zamieszkiwanych przez osoby reprezentujące upper middle class oraz najzamożniejszych mieszkańców Atlanty.

Wschodnia strona miasta naznaczona jest swoją historią jako przedmieść, wybudowanych w okresie 1890-1930 z myślą o upper middle class. Każda ze znajdujących się tam dzielnic jest wyjątkowa, złożona z pojedynczych domków, otoczonych przez uliczki obsadzone drzewami i zielenią^[31]. Stare magazyny i fabryki, które istniały w West Midtown zostały przekształcone w apartamenty, przestrzeń handlową, galerie sztuki oraz restauracje^[32]. Proces gentryfikacji, wywołany Letnimi Igrzyskami Olimpijskimi z 1996 roku, znacząco zmienił strukturę miasta. Downtown, Midtown i West Midtown były najszybciej rozwijającymi się obszarami Atlanty w okresie 2000-2010.

Bungalowy w Inman Park

Dzielnice, w których dominuje ludność czarnoskóra zajmują 60% powierzchni miasta; w sekcjach północno-wschodniej, południowo-wschodniej i południowo-zachodniej w 2010 roku Afroamerykanie stanowili 92% populacji. W okresie powojennym, na przedmieściach południowo-zachodniej Atlanty ukształtowały się osiedla, które zamieszkiwała afroamerykańska elita^[33]. Z biegiem lat w Atlancie powstawały nowsze sąsiedztwa, w których czarnoskórzy przedstawiciele klasy średniej oraz wyższej zaczęli budować swoje domy^[34].

W okresie 2000-2010 w północno-zachodniej (−24,1%) i południowo-wschodniej (−20,5%) Atlancie zaobserwowano gwałtowne spadki populacji, podczas gdy rozkwit przeżywały odległe, zachodnie obszary, takie jak Ben Hill, gdzie liczba mieszkańców wzrosła o 45,8%.

Ludność aglomeracji Atlanty zamieszkuje w sumie obszar 21 694 km² – większy, niż powierzchnia stanu Massachusetts^[35]. Jako że stan Georgia jest drugim pod względem liczby hrabstw w skali kraju^[36], mieszkańcy regionu żyją w silnie zdecentralizowanej społeczności pod względem administracyjnym. W 2000 roku statystycznie mniej niż jeden na dwunastu mieszkańców aglomeracji żył w granicach miasta Atlanta^[37].

Widok z lotu ptaka na Atlantę w 2008 roku; populacja całego regionu wynosiła wówczas 5 729 304 mieszkańców

Demografia |

Spis powszechny z 2010 roku wykazał, że Atlanta ma 420 003 mieszkańców^[40]. Jednakże liczba osób, które codziennie przybywają w mieście jest znacznie większa; w 2000 roku w Atlancie pracowało ponad 250 tysięcy osób, które nie mieszkały w granicach administracyjnych miasta^[41]. Dzięki temu, liczba osób przebywających w ciągu dnia w Atlancie zwiększała się o 62,4%, do 676 431, co stanowiło największy „dzienny” wzrost populacji spośród wszystkich miast amerykańskich poniżej 500 tysięcy stałych mieszkańców.

Średni dochód gospodarstwa domowego w Atlancie wynosił 47 464, zaś dochód przeciętnej rodziny 59 711 dolarów. Około 21,8% całej populacji oraz 17,2% rodzin żyło poniżej relatywnej granicy ubóstwa^[42].

W 2010 roku Afroamerykanie stanowili 54% populacji miasta, ludność biała 38,4% (znaczący spadek w porównaniu do 61,7% w 1960 roku)^[43], Amerykanie o azjatyckich korzeniach 3,1%, zaś Latynosi 5,2%. 8% mieszkańców Atlanty oraz 13,6% mieszkańców całego obszaru metropolitalnego urodziło się poza granicami Stanów Zjednoczonych^[44][45].

Atlanta stanowi czwarte co do wielkości centrum afroamerykańskie w Stanach Zjednoczonych i przez długi czas znana była jako „czarna mekka”, ze względu na swoją rolę siedziby afroamerykańskich elit, siły politycznej, edukacji i kultury, na czele z filmem i muzyką^[46]. Jednak od czasu lat 90. XX wieku Afroamerykanie zaczęli coraz częściej osiedlać się w podmiejskich strefach Atlanty, w wyniku czego w okresie 2000-2010 czarnoskóra populacja miasta zmalała o 31 678 osób, z 61,4% do 54% udziału w społeczeństwie^[47][48][49]. Zamiast tego, w pozostałych regionach obszaru metropolitalnego populacja afroamerykańska wzrosła gwałtownie, o 93,1%.

Obszar metropolitalny Atlanty zamieszkują ponad 44 tysiące Amerykanów o koreańskim pochodzeniu, 38 tysięcy Amerykanów o chińskim pochodzeniu, 37 tysięcy Amerykanów o wietnamskim pochodzeniu oraz 79 tysięcy Amerykanów o korzeniach hinduskich. Społeczność azjatycka skupia się głównie w hrabstwie Gwinnett, gdzie w 2010 roku stanowiła 10,6% całkowitej populacji^[50]. Hrabstwo Gwinnett zamieszkuje ponadto znacząca liczba Latynosów, głównie pochodzenia meksykańskiego.

W okresie 2000-2010 biała część populacji Atlanty wzrosła z 31,3% do 36,3%; w okresie 2000-2006 wzrost ten był najszybszy spośród wszystkich największych miast amerykańskich^[49]. W przedziale 2000-2010 podwoiła się natomiast wielkość społeczności latynoskiej i azjatyckiej, stanowiących odpowiednio: 10% i 5% populacji całego obszaru metropolitalnego Atlanty^[51].

Atlanta posiada jeden z najwyższych odsetków populacji LGBT, zajmując 3. miejsce pośród największych miast amerykańskich, po San Francisco i Seattle. 12,8% mieszkańców miasta identyfikuje siebie jako gejów, lesbijki lub biseksualistów^[52].

Według spisu powszechnego z 2000 roku, Atlanta zajmowała 12. miejsce pośród miast amerykańskich pod względem liczby gospodarstw domowych prowadzonych przez osoby żyjące samotnie (39%)^[53].

Gospodarka |

Siedziba główna The Coca-Cola Company

Atlanta jest jednym z dziesięciu miast amerykańskich, sklasyfikowanych jako metropolia globalna klasy Alfa przez Loughborough University^[54]. Zajmuje ponadto 4. miejsce na liście miast, które skupiają najwięcej korporacji z listy Fortune 500, tuż za Nowym Jorkiem, Houston i Dallas^[55]. Kilka wiodących międzynarodowych firm posiada swoje centrale w Atlancie, włączając w to notowane w zestawieniu Fortune 100: The Coca-Cola Company, Home Depot, United Parcel Service, Delta Air Lines, AT&T Mobility oraz Newell Rubbermaid. W sumie, ponad 75% korporacji z Fortune 100 jest w mniejszym lub większym stopniu obecnych w Atlancie. W regionie działają biura około 1 250 korporacji światowych. W 2006 roku obszar metropolitalny Atlanty zajmował 10. miejsce w rankingu największych cybermiast (centrów technologicznych) w Stanach Zjednoczonych, z ponad 126 tysiącami osób zatrudnionych w branżach technologicznych^[56].

Linie lotnicze Delta Air Lines są największym pracodawcą regionu^[57]. Delta zarządza największym węzłem lotniczym na świecie, umiejscowionym w porcie Hartsfield-Jackson Atlanta i, wraz z węzłem konkurencyjnych AirTran Airways, pomogła zdobyć Hartsfield-Jackson tytuł najbardziej ruchliwego lotniska świata, zarówno pod względem liczby obsługiwanych pasażerów, jak i wykonywanych operacji lotniczych. Lotnisko, odkąd rozpoczęło działalność w latach 50. XX wieku, pełni kluczową rolę w gospodarczym rozwoju miasta^[58].

Znaczącą rolę w skali krajowej i międzynarodowej pełni sektor finansowy Atlanty. Domowa siedziba SunTrust Banks, siódmego banku amerykańskiego pod względem wielkości aktywów^[59], znajduje się przy Peachtree Street^[60]. Swoje siedziby w mieście posiada także regionalny oddział Systemu Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych oraz Foundation Financial Group i Federal Reserve Bank of Atlanta^[61].

Silny rozwój przeżywa biotechnologiczny sektor Atlanty, o czym świadczy organizacja wydarzeń pokroju Międzynarodowej Konwencji Biotechnologicznej w 2009 roku^[62]. W Atlancie znajduje się jedna z agencji rządowych, Centers for Disease Control and Prevention, która zatrudnia ponad 15 tysięcy osób i zajmuje się zagadnieniami zdrowotnymi, związanymi ze środowiskiem naturalnym, środowiskiem pracy, a także szeroko pojętą profilaktyką i poprawą stanu zdrowia społeczeństwa^[63].

Miasto odgrywa ważną rolę jako centrum nadawcze telewizji kablowych. Ted Turner rozpoczął budowę swojego medialnego imperium Turner Broadcasting System właśnie w Atlancie, gdzie założył siedzibę Cable News Network w CNN Center. Wraz z rozwojem jego działalności, w Atlancie powstawały kolejne stacje telewizyjne TBS. W 2008 roku Tyler Perry utworzył tu własne studia. Ponadto w Atlancie znajdują się siedziby EUE/Screen Gems i The Weather Channel, a także centrum dowodzenia Cox Communications, trzeciej pod względem liczby abonentów telewizji kablowej w Stanach Zjednoczonych^[64].

Lewo→prawo: część panoramy Downtown, Bank Rezerw Federalnych, CNN Center, centrala Delta Air Lines

Kultura |

Atlanta, mimo że geograficznie znajduje się na południu Stanów Zjednoczonych, posiada kulturę, która nie wpisuje się w klasyczne kanony stylu południowego. Pośredni wpływ na to ma fakt, że ponad połowa mieszkańców obszaru metropolitalnego Atlanty urodziła się poza granicami stanu Georgia^[65]. Kultura miasta znajduje odzwierciedlenie w kompleksie Woodruff Arts Center, w skład którego wchodzi między innymi muzeum High Museum of Art, sklepach w stylu bohemy Little Five Points, a także podczas lokalnych festiwali^[66].

Sztuka i rozrywka |

Na przestrzeni lat w Atlancie rozkwit przeżywała muzyka, sztuka i scena teatralna; miasto stało się także najważniejszym regionalnym rynkiem telewizyjnym i filmowym.

W dziedzinie muzyki, Atlanta zyskała przydomek centrum muzyki hip-hopowej, włączając w to gatunek southern hip-hop, stanowiąc ponadto ważny ośrodek dla muzyki R&B i neo soulu. W mieście urodzili się lub mieszkają obecnie tacy artyści, jak Lil Jon, Ludacris i Usher. W Atlancie prężnie działa również scena gospelowa; tutaj ma miejsce coroczna ceremonia rozdania nagród Gospel Music Association Dove Awards. Ponadto wśród innych wiodących gatunków w mieście są: pop, rock, indie-rock, country, blues i jazz, włączając w to między innymi Indigo Girls oraz OutKast. W okresie od lat 20. do 50. XX wieku pracownicy okolicznego młyna, wywodzący się z regionu Appalachia, spopularyzowali w Atlancie muzykę country^[67].

Fox Theatre to historyczny obiekt i jednocześnie jeden z najbardziej dochodowych, najpopularniejszych i najczęściej uczęszczanych teatrów w przedziale 3-5 tysięcy miejsc w Stanach Zjednoczonych. W mieście działa również kilka budynków koncertowych różnych rozmiarów, w których odbywają się koncerty światowych artystów.

High Museum of Art, wchodzące w skład Woodruff Arts Center, położone w Midtown

High Museum of Art stanowi z kolei najpopularniejsze muzeum sztuki na południu Stanów Zjednoczonych. Do innych instytucji artystycznych w mieście należą m.in.: Museum of Design Atlanta (MODA), Atlanta Contemporary Art Center, Museum of Contemporary Art of Georgia oraz Michael C. Carlos Museum, dysponujące największą kolekcją sztuki antycznej w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych^[68].

Atlanta Symphony Orchestra gra swoje koncerty w Woodruff Arts Center w Midtown, w skład którego wchodzi poza tym High Museum of Art i Alliance Theatre. Atlanta Opera i Atlanta Ballet występują zazwyczaj w Cobb Energy Performing Arts Centre, położonym na północno-zachodnim krańcu miasta.

W dziedzinie literatury, właśnie w Atlancie mieszkała Margaret Mitchell, autorka Przeminęło z wiatrem, jednej z najlepiej sprzedających się książek wszech czasów; Alfred Uhry, scenarzysta filmu Wożąc panią Daisy; a także Joel Chandler Harris, autor opowiadań dla dzieci.

Atlanta zyskała status najważniejszego centrum filmowego i telewizyjnego regionu. W mieście działają studia Tyler Perry Studios, TurnerStudios i EUE/Screen Gems, a także rozgrywa się akcja kilku popularnych produkcji, a w tym Jej Szerokość Afrodyta, Żywe trupy i Pamiętniki wampirów. Atlanta zasłynęła jako miejsce kręcenia szeregu horrorów oraz filmów o tematyce zombie; w związku z tym, magazyn Atlanta nadał jej nawet przydomek „Zombie-owej Stolicy Świata”^[69][70]. W Atlancie powstawał również słynny obraz Przeminęło z wiatrem, podczas gdy miejscowe CDC często uwzględniane jest w powieściach fantasy.

Turystyka |

W 2010 roku Atlanta była 7. miastem amerykańskim pod względem liczby odwiedzin przez turystów będących mieszkańcami Ameryki Północnej, będąc celem podróży ponad 35 milionów amerykańskich turystów rocznie^[12], a także 12. miastem amerykańskim pod względem liczby odwiedzin przez turystów zza oceanu (712 tysięcy turystów)^[71]. Jednocześnie zainteresowanie Atlantą pośród turystów ze świata wzrosło o 25% w porównaniu z 2009 rokiem, kiedy to odwiedziło ją 520 tysięcy gości^[71].

Do najpopularniejszych atrakcji miasta należą liczne muzea Atlanty, a zwłaszcza the High, obiekty historyczne, związane z działalnością Martina Luthera Kinga, Georgia Aquarium (największe kryte akwarium na świecie)^[72], a także World of Coca-Cola. Do innych muzeów w mieście zaliczyć można m.in.: Atlanta Cyclorama & Civil War Museum, Carter Center and Presidential Library oraz Margaret Mitchell House and Museum (gdzie Mitchell napisała powieść Przeminęło z wiatrem). W Atlancie istnieją również muzea skierowane przede wszystkim do dzieci, takie jak Fernbank Science Center i Imagine It! The Children's Museum of Atlanta.

W Atlanta Botanical Garden, położonym tuż obok Piedmont Park, znajduje się jedyna w Stanach Zjednoczonych podwieszana ścieżka spacerowa, sięgająca poziomu koron (o długości 180 metrów). Z kolei Zoo Atlanta jest jednym z zaledwie czterech zoo w kraju, które zamieszkują pandy wielkie^[73].

Lewo→prawo: World of Coca-Cola, centrum powitalne w Atlanta Botanical Garden, Carter Center and Presidential Library, Atlanta Cyclorama & Civil War Museum

Kuchnia |

Posiłek w The Varsity

Kuchnia Atlanty obejmuje jednocześnie lokalne, południowe wpływy oraz znacznie szersze inspiracje. W mieście działają zarówno najwyższej klasy luksusowe restauracje, jak i restauracje specjalizujące się w kuchni poszczególnych krajów wzdłuż Buford Highway oraz tradycyjne, południowe jadłodajnie.

Od początku XXI wieku Atlanta zaczęła przekształcać się w miasto dysponujące wyszukanymi, ekskluzywnymi restauracjami^[74]. Wiele z nich rozpoczęło działalność w dzielnicach, które przechodziły procesy gentryfikacji^[75]. New York Times uznał w 2011 roku, że dwie z nich, Empire State South i Miller Union, „odzwierciedlają nowy rodzaj wyrafinowanej, południowej wrażliwości, skupionej wokół klimatu farm, ale i doświadczonej w miejskim stylu”^[76].

Buford Highway, rozciągająca się od dzielnicy Buckhead do hrabstwa Gwinnett, stanowi skupisko międzynarodowej kuchni w regionie, z etnicznymi restauracjami, serwującymi dania wietnamskie, hinduskie, kubańskie, koreańskie, meksykańskie, chińskie oraz etiopskie^[77].

Jednym z najstarszych i jednocześnie najpopularniejszych lokali restauracyjnych w Atlancie jest otwarty w 1928 roku The Varsity, czyli największa na świecie pod względem zajmowanej powierzchni restauracja fast foodowa^[78].

Religia |

Rzymskokatolickie Sanktuarium Niepokalanego Poczęcia (1869), najstarszy kościół w Atlancie

W Atlancie istnieje około tysiąca miejsc kultu. Protestanci są największą grupą wyznaniową, a miasto jest historycznym centrum dla takich wyznań, jak Południowa Konwencja Baptystów, Zjednoczony Kościół Metodystów i Kościół Prezbiteriański.

Atlanta jest także siedzibą katolickiej archidiecezji Atlanty. Główną świątynią jest Cathedral of Christ the King (Katedra Króla Chrystusa), a arcybiskupem – Wilton Gregory. Populacja katolicka w zespole miejskim Atlanty i na terenie całej północnej Georgii wynosi 900 000 osób (dane z 2010 roku). Spowodowane jest to głównie napływem latynoskich imigrantów i ludzi z wnętrza kraju^[79]. W 2007 roku Archidiecezja Atlanty była podzielona na 84 parafie. Na terenie obszaru metropolitalnego istnieje ponadto kilka parafii Katolickich Kościołów wschodnich.

Atlanta jest także siedzibą Diecezji Atlanta według podziału Kościoła Episkopalnego, która obejmuje tereny północnej i dużą część środkowej Georgii, a także dolinę rzeki Chattahoochee na zachodzie stanu. Główną kwaterą diecezji jest Cathedral of Saint Philip.

Oprócz tych głównych odłamów, Atlanta jest także siedzibą kilku innych grup wyznaniowych. Południowo-wschodni synod Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego, na który składają się kościoły w stanach Alabama, Georgia, Missisipi i Tennessee ma swoje główne biura w śródmiejskiej części Atlanty. Mała, lecz wpływowa grupa wyznaniowa Południowa Konferencja Zjednoczonego Kościoła Chrystusowego z siedzibą w centrum, ma wiele kościołów w Alabamie, Georgii, Missisipi, Karolinie Południowej oraz środkowej i wschodniej części Tennessee.

Tradycyjne afroamerykańskie wyznania, takie jak Narodowa Konwencja Baptystów i Afrykański Metodyczno-Episkopalny Kościół są silnie reprezentowane w regionie.

Oprócz tego, na terenie Atlanty znajduje się także świątynia prawosławna, Armii Zbawienia oraz Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (zlokalizowany w miejscowości Sandy Springs, należącej do Regionu Metropolitarnego Atlanty).

Oprócz wiary chrześcijańskiej, w Atlancie mieszkają także wyznawcy innych religii. Na terenie aglomeracji mieszka żywa społeczności żydowska, licząca około 120 000 członków. W 2006 roku miasto było 1. pod względem wielkości skupiskiem ludności żydowskiej w Stanach Zjednoczonych^[80]. Ponadto żyje tu 75 000 muzułmanów, dla których zbudowano około 35 meczetów; społeczność azjatycka dysponuje natomiast dwiema świątyniami.

Kościół Prezbiteriański na południowo-wschodnim narożniku North Avenue.

Według spisu na 2010 rok największymi grupami religijnymi w aglomeracji były^[81]:

• 
  Południowa Konwencja Baptystów: 742.248 członków w 1161 zborach


• 
  Kościół katolicki: 393.381 członków w 76 kościołach


• 
  Protestantyzm bezdenominacyjny: 362.650 członków w 678 zborach


• 
  Zjednoczony Kościół Metodystyczny: 356.309 członków w 499 zborach


• 
  Narodowa Konwencja Baptystyczna USA: 90.144 członków w 85 zborach


• 
  Kościół Boży (Cleveland): 79.655 członków w 136 zborach


• 
  Kościoły Chrystusowe: 71.040 członków w 264 zborach


• 
  Kościół Prezbiteriański USA: 64.984 członków w 128 kościołach


• 
  Afrykański Kościół Metodystyczno-Episkopalny: 46.930 członków w 108 kościołach


• 
  Kościół Episkopalny: 42.073 członków w 56 kościołach


• 
  Muzułmanie: 40.745 wyznawców w 49 meczetach


• 
  Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich: 39.736 członków w 79 świątyniach


• 
  Zbory Boże: 30.989 członków w 91 zborach

Język i dialekt |

W 2008 roku 83,3% populacji miasta posługiwało się w domu wyłącznie językiem angielskim, 8,8% hiszpańskim, 3,9% innym językiem europejskim, zaś 2,8% językami azjatyckimi.

Tradycyjny dialekt z regionu Atlanty stanowi wariację południowoamerykańskiej odmiany języka angielskiego. Rzeka Chattahoochee uformowała naturalną granicę pomiędzy dwoma popularnymi dialektami: tzw. Coastal Southern i Southern Appalachian^[82]. Generalnie akcenty południowe są mniej rozpowszechnione wśród ludności białej, młodszych osób oraz na osiedlach mieszkalnych niedaleko centrum, podczas gdy częściej posługują się nimi osoby starsze oraz mieszkańcy bardziej odległych od śródmieścia dzielnic^[82]; ten akcent koegzystuje obok południowych wersji afroamerykańskiej odmiany języka angielskiego.

Sport |

Stadion Turner Field

Atlanta Braves z Major League Baseball (MLB) rozpoczęła działalność w 1871 roku jako Boston Red Stockings i obecnie stanowi najstarszą zawodową, nieprzerwanie funkcjonującą drużynę sportową w Stanach Zjednoczonych^[83]. The Braves wygrali World Series w 1995 roku, a także mają na swoim koncie bezprecedensowych, kolejnych 14 zwycięstw w dywizji (1991-2005).

Atlanta Falcons z National Football League (NFL) gra w Atlancie od 1966 roku, a domowy obiekt drużyny stanowi Georgia Dome. Falcons czterokrotnie zwyciężyła w dywizji (1980, 1998, 2004, 2010), zaś w 1999 roku wystąpiła w finale Super Bowl XXXIII, w którym jednak uległa Denver Broncos^[84].

Centennial Olympic Park podczas Igrzysk Olimpijskich 1996; pierwszy budynek po prawej mieści siedzibę Komitetu Olimpijskiego Atlanty

Atlanta Hawks reprezentuje miasto w lidze National Basketball Association (NBA) od 1969 roku, zaś Atlanta Dream w Women’s National Basketball Association (WNBA). Miasto nie posiada swojego przedstawiciela w National Hockey League (NHL). Dwie drużyny o nazwie Atlanta Silverbacks grają w North American Soccer League (mężczyźni) oraz W-League (kobiety).

Drużyny atletyczne Georgia State Panthers reprezentują 16 międzyuczelnianych sportów, a w tym futbol i koszykówkę, rywalizując aktualnie w Colonial Athletic Association; 1 lipca 2013 roku wszystkie drużyny Panthers przeniosą się do konferencji FBS Sun Belt Conference. Team futbolu amerykańskiego Georgia State Panthers rozgrywa mecze domowe w Georgia Dome.

Georgia Tech Yellow Jackets uczestniczą w 17 międzyuczelnianych sportach, występując w Atlantic Coast Conference.

Do lokalnych torów wyścigowych należą Atlanta Motor Speedway (tor NASCAR) oraz Road Atlanta.

W Atlancie odbyły się Letnie Igrzyska Olimpijskie 1996, a także finały Super Bowl XXVIII (1994) i Super Bowl XXXIV (2000). Miasto organizuje ponadto coroczny mecz futbolowy Chick-fil-A Bowl, rozgrywany już po zakończeniu właściwego sezonu, i Peachtree Road Race, czyli najdłuższy bieg uliczny na świecie (o długości 10 kilometrów)^[85].

Parki i rekreacja |

343 parki miejskie, rezerwaty przyrody i ogrody zajmują łączną powierzchnię 3622 hektarów (14,66 km²)^[87]. Piedmont Park, symbol zielonej przestrzeni miasta, został poddany gruntownym przebudowom i rozbudowom w 2010 roku. Park ten przyciąga osoby z całego regionu, będąc ponadto miejscem organizacji szeregu wydarzeń kulturalnych. Centennial Olympic Park jest najważniejszym parkiem w centrum miasta, podczas gdy pobliski Woodruff Park ma wiodącą rolę w dzielnicy finansowej. W Grant Park działa miejskie zoo, a także wystawy cykloram, podczas gdy w Chastain Park w dzielnicy Buckhead zbudowany jest amfiteatr. W północno-zachodniej sekcji miasta znajduje się natomiast Chattahoochee River National Recreation Area.

W Atlanta Botanical Garden, przylegającym do Piedmont Park, znajduje się podwieszana, jedyna w Stanach Zjednoczonych ścieżka turystyczna sięgająca poziomu koron drzew.

BeltLine, dawny korytarz kolejowy, tworzy 35-kilometrową pętlę wokół rdzenia Atlanty, która obecnie przekształcana jest w wielofunkcyjną ścieżkę dla pieszych i rowerzystów, której kilka segmentów działało już w 2012 roku. Projekty powiązane z BeltLine zwiększą zieloną powierzchnię miasta o 40%^[88], włączając w to nowy Westside Park, czyli największy park w Atlancie. Za BeltLine, a także inne ścieżki dla pieszych i rowerzystów odpowiada PATH Foundation.

Począwszy od dzielnicy biznesowej, w Atlancie nad ulicami rozpościera się baldachim drzew, który dociera aż do przedmieść miasta. Między innymi z tego powodu jest ona określana mianem „miasta w lesie”; zadrzewione jest w sumie 36% powierzchni miasta, czyli najwięcej spośród wszystkich najważniejszych miast amerykańskich^[89]. Każdego kwietnia, gdy rozpoczyna się okres rozkwitu dereni, w Atlancie odbywa się festiwal sztuki i rzemiosła Atlanta Dogwood Festival.

Panorama Midtown widziana z Piedmont Park

Władze miasta |

Atlanta City Hall

W Atlancie obowiązuje system rządów burmistrz-rada miejska, złożona z 15 członków, reprezentujących 12 dystryktów. Burmistrz ma prawo zawetować ustawę przyjętą przez radę, jednak rada może odrzucić to weto większością 2/3 głosów swoich członków^[90]. Obecnie funkcję burmistrza miasta pełni Kasim Reed.

Każdy kolejny burmistrz miasta, począwszy od 1973 roku, jest czarnoskóry^[91]. W 2001 roku Shirley Franklin została pierwszą kobietą-burmistrzem w historii Atlanty, a zarazem pierwszą Afroamerykanką na tym stanowisku w ważnym południowym mieście^[92]. Reputacja polityków miejskich została poważnie nadszarpnięta zarzutami o korupcję za rządów burmistrza Billa Campbella w latach 90. Campbell został w 2006 roku uznany przez sąd federalny winnym popełnienia trzech przestępstw podatkowych i skazany na karę 30 miesięcy pozbawienia wolności^[93].

Jako stolica stanu, Atlanta mieści większość z przedstawicielstw władz stanowych. W położonym w centrum Georgia State Capitol urzęduje gubernator, gubernator porucznika, sekretarz stanu oraz walne zgromadzenie. W mieście znajdują się ponadto cztery ważne budynki federalne, a także Sąd Apelacyjny Stanów Zjednoczonych dla jedenastego Okręgu, Sąd Rejonowy Stanów Zjednoczonych dla Północnego Okręgu Georgii i Bank Rezerwy Federalnej.

Atlanta stanowi historyczną ostoję Partii Demokratycznej. Pomimo że wybory samorządowe są oficjalnie bezpartyjne, niemalże wszyscy wybrani oficjele byli znani jako zwolennicy Demokratów.

Przestępczość |

Przestępczość w Atlancie systematycznie maleje; w okresie 2001-2009 spadła o 40%. Według danych FBI, liczba popełnionych zabójstw zmniejszyła się o 57%, gwałtów o 72%, zaś ogólnych brutalnych przestępstw o 55%. Wskaźniki przestępczości maleją co prawda w całych Stanach Zjednoczonych, jednak w Atlancie tempo jest ponad dwukrotnie wyższe, niż w skali krajowej^[94]. Za porządek i bezpieczeństwo w mieście odpowiada 1 700 funkcjonariuszy Atlanta Police Department.

Edukacja |

Główny dziedziniec kampusu Druid Hills Emory University

Budynek badań nanotechnologicznych, część Georgia Institute of Technology

W Atlancie działa ponad 30 uczelni, na czele z Emory University, uznanym przez magazyn U.S. News & World Report za jeden z dwudziestu najlepszych uniwersytetów amerykańskich; Georgia Institute of Technology, czyli uczelnią badawczą, wyróżnioną przez U.S. News & World Report wśród dziesięciu najlepszych uniwersytetów publicznych w kraju; Georgia State University; działający w Atlancie kampus Savannah College of Art and Design, czyli prywatnej uczelni związanej ze sztuką; kampus Mercer University; oraz Atlanta University Center.

Z kolei do znaczących college’ów i uniwersytetów na obszarze metropolitalnym Atlanty zaliczyć można m.in.: Oglethorpe University, Agnes Scott College i Kennesaw State University, czyli trzeci pod względem wielkości uniwersytet w stanie Georgia.

Szkoły publiczne w Atlancie, do których uczęszcza ponad 55 tysięcy uczniów, wchodzą w skład systemu Atlanta Public Schools^[95]. W 2009 roku doszło do wybuchu wielkiego skandalu; okazało się bowiem, że 178 osób (nauczycieli i dyrektorów) z 44 z 56 szkół wchodzących w skład APS poprawiało błędne odpowiedzi uczniów podczas testów o skali stanowej i krajowej^[96]. Podobnie jak w większości miast amerykańskich, również w Atlancie funkcjonuje szerokie grono szkół prywatnych.

Transport |

Jeden z terminali portu lotniczego Atlanta Hartsfield-Jackson

Transport na terenie Atlanty obejmuje kompleksową infrastrukturę kilku różnych systemów, włączając w to 4 linie metra, 91 tras autobusowych, 1 600 licencjonowanych taksówek, rozbudowaną sieć autostrad, porty lotnicze, a także ponad 45 mil ścieżek rowerowych.

Atlanta była pierwotnie miastem kolejowym i do dziś pozostaje znaczącym węzłem kolejowym, mieszcząc stacje rozrządowe Norfolk Southern Railway i CSX. Amtrak oferuje jedyne w mieście pasażerskie połączenie kolejowe za sprawą codziennego pociągu Crescent, kursującego pomiędzy Nowym Orleanem a Nowym Jorkiem.

W 2011 roku Brookings Institute umieścił Atlantę na 91. miejscu listy obszarów metropolitalnych pod względem dostępności środków transportu^[97]. Metro w Atlancie, zarządzane przez MARTA, stanowi 8. co do częstotliwości połączeń system metra w Stanach Zjednoczonych^[98]. MARTA oferuje ponadto połączenia autobusowe na terenie miasta; system autobusowy w Atlancie jest czternastym co do częstotliwości połączeń w Stanach Zjednoczonych.

Downtown Connector nocą

Dzięki kompleksowej, rozbudowanej sieci autostrad, mieszkańcy Atlanty wskazują samochód jako podstawowy środek transportu po regionie^[99]. Miasto otacza autostrada międzystanowa nr 285, czyli obwodnica znana lokalnie jako „the Perimeter”, która ponadto została symboliczną granicą pomiędzy Atlantą a najodleglejszymi przedmieściami. Popularność aut jako dominujących środków przemieszczania się prowadzi do dużych korków miejskich, a także czyni Atlantę jednym z miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w Stanach Zjednoczonych^[100]. Z tego powodu, w 1996 roku rozpoczęła się kampania The Clean Air Campaign, mająca na celu ograniczanie zanieczyszczenia powietrza. Od 2008 roku obszar metropolitalny Atlanty zajmował albo pierwsze miejsca, albo też lokował się w czołówce miast amerykańskich o najdłuższym czasie dojazdu do pracy oraz najgorszego ruchu miejskiego^[101].

Port lotniczy Atlanta – Hartsfield-Jackson, czyli najruchliwsze lotnisko świata, zarówno pod względem liczby obsługiwanych pasażerów, jak i lotów^[102], oferuje połączenia do ponad 150 lokacji amerykańskich oraz ponad 80 miast świata w 52 państwach, z ponad 2 700 przylotów i odlotów dziennie^[103]. Swoje największe węzły lotnicze w porcie posiadają linie Delta Air Lines i AirTran Airways^[104].

Relacje międzynarodowe |

Atlanta, jako siedziba 24 konsulatów generalnych, jest siódmym w Stanach Zjednoczonych miastem pod względem liczby misji dyplomatycznych. Większość ulokowana jest w dzielnicach Buckhead, Midtown i Peachtree Center. W mieście działa ponadto 36 konsulatów honorowych^[105]. Atlanta posiada 20 miast partnerskich^[106].

Miasta partnerskie |

• 
  Asmara (Erytrea)


• 
  Bruksela (Belgia)


• 
  Bukareszt (Rumunia)


• 
  Daegu (Korea Południowa)


• 
  Fukuoka (Japonia)


• 
  Kotonu (Benin)


• 
  Lagos (Nigeria)


• 
  Łódź (Polska)^[107]
  


• 
  Montego Bay (Jamajka)


• 
  Newcastle (Wielka Brytania)


• 
  Norymberga (Niemcy)


• 
  Olimpia (Grecja)


• 
  Port-of-Spain (Trynidad i Tobago)


• 
  Ra’ananna (Izrael)


• 
  Rio de Janeiro (Brazylia)


• 
  Salcedo (Dominikana)


• 
  Salzburg (Austria)


• 
  Tajpej (Tajwan)


• 
  Tbilisi (Gruzja)


• 
  Tuluza (Francja)

Zobacz też |

• Lista najwyższych budynków w Atlancie

Przypisy |

Linki zewnętrzne |

• 
  Strona oficjalna Atlanty (ang.)
  


• 
  Miejskie biuro turystyczne (ang.)
  


• 
  „Maszyna czasu” miasta Atlanta (ang.)
  

p • d • e Stolice stanów w Stanach Zjednoczonych Montgomery, Alabama Juneau, Alaska Phoenix, Arizona Little Rock, Arkansas Hartford, Connecticut Pierre, Dakota Południowa Bismarck, Dakota Północna Dover, Delaware Tallahassee, Floryda Atlanta, Georgia Honolulu, Hawaje Boise, Idaho Springfield, Illinois Indianapolis, Indiana Des Moines, Iowa Sacramento, Kalifornia Topeka, Kansas Columbia, Karolina Południowa Raleigh, Karolina Północna Frankfort, Kentucky Denver, Kolorado Baton Rouge, Luizjana Augusta, Maine Annapolis, Maryland Boston, Massachusetts Lansing, Michigan Saint Paul, Minnesota Jackson, Missisipi Jefferson City, Missouri Helena, Montana Lincoln, Nebraska Carson City, Nevada Concord, New Hampshire Trenton, New Jersey Santa Fe, Nowy Meksyk Albany, Nowy Jork Columbus, Ohio Oklahoma City, Oklahoma Salem, Oregon Harrisburg, Pensylwania Providence, Rhode Island Nashville, Tennessee Austin, Teksas Salt Lake City, Utah Montpelier, Vermont Richmond, Wirginia Charleston, Wirginia Zachodnia Olympia, Waszyngton Madison, Wisconsin Cheyenne, Wyoming