Holandia Północna
Holandia Północna Noord-Holland | |||||
| |||||
Haarlem, miasto w Holandii Północnej | |||||
| |||||
Hymn: Ik houd van het groen in je wei | |||||
Państwo | Holandia | ||||
Siedziba | Haarlem | ||||
Komisarz królewski | Johan Remkes | ||||
Powierzchnia | 4091,76 km² w tym ląd 2671 km² | ||||
Populacja (2017) • liczba ludności | 2 813 466 | ||||
• gęstość | 1053,3 os./km² | ||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||
Liczba gmin | 48 | ||||
Położenie na mapie Holandii | |||||
Strona internetowa |
Holandia Północna (nid. Noord-Holland, zachodniofryz. Noard-Holland) – prowincja w północno-zachodniej Holandii ze stolicą w Haarlem. Położona nad Morzem Północnym. Ma powierzchnię 4091,76 km² (ląd 2671 km²) i w 2017 r. liczyła 2 813 466 mieszkańców, będąc drugą co do liczby ludności prowincją Holandii[1]. Największym miastem jest Amsterdam, główny cel turystyczny i siedziba międzynarodowych organizacji w prowincji[1].
Spis treści
1 Geografia
2 Historia
3 Gminy
4 Statystyki
5 Przypisy
Geografia |
Holandia Północna położona jest głównie na szerokim półwyspie nad Morzem Północnym, z otwartym morzem na zachodzie, akwenem przybrzeżnym Morza Wattowego na północnym wschodzie i jeziorami powstałymi z przedzielenia dawnej zatoki Zuiderzee: Markermeer i IJsselmeer na wschodzie. Należą też do niej położona na północ od półwyspu wysepka Noorderhaaks oraz wyspa Texel z gminą miejską o tej samej nazwie, pierwsza od zachodu i największa w archipelagu Wysp Zachodniofryzyjskich: w ten sposób od północy Holandia Północna graniczy z fryzyjską wyspą Vlieland.
Od południa prowincja graniczy z Holandią Południową i prowincją Utrechtu, od wschodu przez wodę i tamę Houtribdijk z Flevolandem, a od północnego zachodu ponownie z prowincją Fryzji przez wodę i tamę Afsluitdijk.
Holandia Północna zawiera szereg regionów wydzielanych z powodów historycznych lub innych, wśród nich: Amstelland (region rzeki Amstel), obszar Gooi (Het Gooi), wydarty wodzie w XIX wieku polder Haarlemmermeer, region rzeki Zaan oraz fragment konurbacji Randstad[2].
Historia |
Prowincja Holandii Północnej obejmuje północną część historycznego Hrabstwa Holandii (z podbitą Fryzją Zachodnią) i jest wynikiem wielu przekształceń, podziałów i połączeń. Jej tereny wchodziły w skład Republiki Batawskiej (w przybliżeniu departamenty: Texel, Amstel i Delf) oraz Królestwa Holandii, po reformie administracyjnej 1807 roku odpowiadał im w przybliżeniu Departament Amstellandu. Po pokonaniu Francuzów, w 1814 roku została utworzona prowincja Holandii, posiadająca jednak dwóch gubernatorów, dla części północnej i południowej[3].
Holandia Północna jako prowincja o tej nazwie została utworzona w 1840 roku w wyniku podziału prowincji Holandii (będącej częścią Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, a potem Królestwa Niderlandów) na Holandię Południową i Północną. W efekcie jednoczesnego przyłączenia do mniejszej części północnej terytoriów Fryzji Zachodniej powstała prowincja Holandii Północnej zawiera, obok części historycznej Holandii, część historycznej Fryzji[4][3]. Nie był to jednak koniec zmian, np. wyspy Vlieland i Terschelling zostały zwrócone Fryzji w 1942 roku, a w 1950 roku prowincji Overijssel oddano dawną wyspę Urk (obecnie w Flavolandzie)[3].
Gminy |
Holandia Północna podzielona jest na 48 gmin[5].
- Aalsmeer
- Alkmaar
- Amstelveen
- Amsterdam
- Beemster
- Bergen
- Beverwijk
- Blaricum
- Bloemendaal
- Castricum
- Den Helder
- Diemen
- Drechterland
- Edam-Volendam
- Enkhuizen
- Gooise Meren
- Haarlem
- Haarlemmerliede en Spaarnwoude
- Haarlemmermeer
- Heemskerk
- Heemstede
- Heerhugowaard
- Heiloo
- Hilversum
- Hollands Kroon
- Hoorn
- Huizen
- Koggenland
- Landsmeer
- Langedijk
- Laren
- Medemblik
- Oostzaan
- Opmeer
- Ouder-Amstel
- Purmerend
- Schagen
- Stede Broec
- Texel
- Uitgeest
- Uithoorn
- Velsen
- Waterland
- Weesp
- Wijdemeren
- Wormerland
- Zaanstad
- Zandvoort
Statystyki |
Według oficjalnych statystyk, prowincję zamieszkiwało 2 813 466 mieszkańców (2017) w 1 300 093 domostwach (2016). W 2015 r. produkt prowincji brutto wyniósł 141 784 mln euro[6].
- Religie w 2015 r. (od 18. roku życia)[7]:
- Żadna – 62,9%
Katolicyzm – 16,3%
Holenderski Kościół Reformowany – 2,9%- Kościoły reformowane – 1,6%
Kościół Protestancki w Holandii (zjednoczone kościoły reformowane i luterański) – 3,4%
Islam - 6,6%
Judaizm - 0,3%
Hinduizm - 0,6%
Buddyzm - 0,6%- Inne - 4,7%
Mimo unii kościołów, wielu wiernych wciąż nie zidentyfikowało się z nowym połączonym Kościołem Protestanckim w Holandii[7].
Przypisy |
↑ ab NoordHolland, Province of Noord-Holland, www.noord-holland.nl [dostęp 2018-04-21] (ang.).
↑ Regions in North Holland, www.visitholland.nl [dostęp 2018-04-21] (ang.).
↑ abc North Holland, www.visitholland.nl [dostęp 2018-04-21] (ang.).
↑ Holandia Północna, Holandia bez tajemnic, 11 listopada 2014 [dostęp 2018-04-21] (pol.).
↑ Overzicht gemeenten (niderl.). Provincie Noord-Holland. [dostęp 2018-04-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-08)].
↑ NoordHolland, Noord-Holland in cijfers, www.noord-holland.nl [dostęp 2018-04-21] (niderl.).
↑ ab HansH. Schmeets HansH., De religieuze kaart van Nederland, 2010–2015, CBS Centraal Bureau voor de Statistiek, 2016 (niderl.).
|
|
Kontrola autorytatywna (Podział administracyjny Holandii):
VIAF: 244089236
LCCN: n79067879
GND: 4075461-3
BnF: 119813415
- WorldCat