Morze Karskie
Morze Karskie | |
Morze Karskie: ujścia Obu i Jeniseju | |
Kontynent | Azja |
Państwa | Rosja |
Powierzchnia | 883 tys. km² |
Średnia głębokość | 111 m |
Największa głębia | 620 m |
Zasolenie | 8-30‰ |
Temperatura | zima: -28 – -20 °C lato: 1 – 6 °C |
Typ morza | otwarte |
Wyspy | Wyspa Biała, Olenij, Archipelag Nordenskiölda |
Położenie na mapie Arktyki Morze Karskie | |
74°49′55″N 71°18′43″E/74,831944 71,311944 | |
Mapa morza Karskiego |
Morze Karskie (ros. Карское море) – część Oceanu Arktycznego u północnych wybrzeży Azji, między wyspami Nowej Ziemi i archipelagami Ziemi Franciszka Józefa i Ziemi Północnej. Jest to morze szelfowe. Można spotkać się z nazwą Arktycznego Morza Śródziemnego.
Spis treści
1 Hydrologia
2 Wyspy
3 Działalność ludzka
4 Przypisy
5 Bibliografia
Hydrologia |
Od zachodu Morze Karskie łączy się z Morzem Barentsa za pośrednictwem kilku cieśnin: Karskie Wrota, Jugorski Szar, Matoczkin Szar. Od wschodu z Morzem Łaptiewów głównie przez cieśniny: Wilkickiego, Szokalskiego i Armii Czerwonej. Od północy morze otwiera się na pokryte lodem wody Oceanu Arktycznego.
Do Morza Karskiego wpadają duże syberyjskie rzeki: Ob i Jenisej, także rzeka Taz.
Wyspy |
Na Morzu Karskim znajduje się dużo wysp, znacznie więcej niż na innych morzach rosyjskiej Arktyki. U wybrzeży znajdują się duże, nizinne wyspy, oddzielone od lądu wąskimi cieśninami, m.in. Wyspa Biała, Olenij, Wyspa Sibiriakowa i Wyspa Wilkickiego. Na pełnym morzu znajdują się zarówno samotne wyspy (m.in. Wyspa Uszakowa, Wyspa Wize), jak i archipelagi (Archipelag Nordenskiölda, Wyspy Instytutu Arktycznego, Wyspy Izwiestii CIK).
Działalność ludzka |
Główny port Morza Karskiego to rosyjskie miasto Dikson.
Na archipelagu Nowa Ziemia, oddzielającym Morze Karskie od Morza Barentsa, znajdował się radziecki poligon atomowy. W latach 1955-90 były przeprowadzane na nim próby nuklearne, najpierw podwodne, w latach 1957-62 nadziemne i w latach 1964-90 podziemne[1].
W latach zimnej wojny w Morzu Karskim ZSRR zatopił 17 tys. pojemników i 19 statków z radioaktywnymi odpadami, a także 14 reaktorów atomowych[2]. Według oficjalnych danych opublikowanych przez rząd Rosji w marcu 1993 roku, w latach 1965-1988 zatopiono w Morzu Karskim sześć reaktorów atomowych z atomowych okrętów podwodnych i dziesięć innych reaktorów atomowych[3]. M.in. do Morza Karskiego została wrzucona odcięta sekcja uszkodzonego i napromieniowanego reaktora atomowego okrętu podwodnego K-19[4].
Przypisy |
↑ Vitaly I. Khalturin, Tatyana G. Rautian, Paul G. Richards i William S. Leith "A Review of Nuclear Testing by the Soviet Union at Novaya Zemlya, 1955–1990"
↑ BBC:"Russia explores old nuclear waste dumps in Arctic"
↑ "Radioecological Hazard of Ship Nuclear Reactors Sunken in the Arctic", Atomic Energy, Vol.79, No. 3, 1995.
↑ Norman Polmar: Cold War Submarines, The Design and Construction of U.S. and Soviet Submarines, s. 112-114.
Bibliografia |
- www.wody.edu.pl
|
Kontrola autorytatywna (morze):
VIAF: 315526915
GND: 4419146-7
- WorldCat