Egftnjytyk

Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego – gabinet pod kierownictwem premiera Władysława Sikorskiego, utworzony 16 grudnia 1922 roku. Rząd ustąpił 26 maja 1923 roku.

Skład rządu |

• 
  Władysław Sikorski – prezes Rady Ministrów oraz minister spraw wewnętrznych


• 
  Aleksander Skrzyński – minister spraw zagranicznych


• 
  Kazimierz Sosnkowski – minister spraw wojskowych


• 
  Wacław Makowski – minister sprawiedliwości


• 
  Józef Mikułowski-Pomorski – kierownik Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego


• 
  Zygmunt Jastrzębski – minister skarbu (do 2 stycznia 1923)


• 
  Henryk Strasburger – minister przemysłu i handlu (do 13 stycznia 1923)


• 
  Józef Raczyński – kierownik Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych


• 
  Ludwik Zagórny-Marynowski – kierownik Ministerstwa Kolei Żelaznych


• 
  Jan Moszczyński – kierownik Ministerstwa Poczt i Telegrafów


• 
  Jan Łopuszański – kierownik Ministerstwa Robót Publicznych


• 
  Ludwik Darowski – minister pracy i opieki społecznej


• 
  Witold Chodźko – minister zdrowia publicznego

Zmiany w rządzie |

• 
  2 stycznia 1923
  
  • 
    Bolesław Markowski powołany na stanowisko ministra skarbu, na miejsce Zygmunta Jastrzębskiego.
  
  


• 
  13 stycznia 1923
  
  
  
  • po Bolesławie Markowskim resort skarbowy objął Władysław Grabski (ZLN).
  
  
  • do dymisji podał się Henryk Strasburger, na jego miejsce, jako kierownik ministerstwa przemysłu i handlu, powołano Stefana Ossowskiego.
  
  
  
  

Upadek rządu Władysława Sikorskiego |

W okresie rządów Władysława Sikorskiego toczyły się rozmowy między prawicą a „Piastem”. Odbywały się często konferencje. Brali w nich udział m.in. Wincenty Witos, Stanisław Głąbiński oraz senator „Piasta” Ludwik Hammerling, właściciel Lanckorony. W rozmowach tych uczestniczyli także przedstawiciele Chadecji oraz chrześcijańsko-narodowi, którzy byli przeciwni ustępstwom dla „Piasta” w sprawie reformy rolnej. W klubie PSL „Piast” grupa Dąbskiego też stanowczo sprzeciwiała się porozumieniu z prawicą.

W marcu obradował Zarząd Główny PSL „Piast”, który wyraził sprzeciw wobec projektu utworzenia rządu opartego na PSL Piast, lewicy i słowiańskich mniejszościach narodowych. Pozostawał tylko sojusz z prawicą, który w kwietniu zatwierdził klub parlamentarny PSL Piast.

17 maja w mieszkaniu senatora ZLN Juliana Zdanowskiego w Warszawie podpisano słynny pakt lanckoroński. Udział Hammerlinga w kierowniczym aktywie Piasta i fakt, że obrady wstępne odbywały się podobno w jego majątku w Lanckoronie, przyczyniły się do powstania powszechnie przyjętej, choć nieścisłej nazwy. Pakt podpisali: Głąbiński, Seyda, Witos, Kiernik, Korfanty i Chaciński.

Po podpisaniu porozumienia Piasta, ZLN i chadecji (Klub Chrześcijańsko - Narodowy przeciwny reformie rolnej odmówił podpisania paktu, obiecując jednak poparcie nowemu rządowi) pozostawała jeszcze kwestia ewentualnego pozyskania NPR.

Zjazd NPR 20-21 maja 1923 zajął postawę niezdecydowaną wobec nowo powstałej centroprawicowej większości parlamentarnej.

W tej sytuacji Piast i ChZJN postanowiły obalić rząd Sikorskiego. Premier Sikorski dowiedziawszy się o pakcie lanckorońskim, postanowił postawić pod głosowanie prowizorium budżetowe, które miało być swego rodzaju wotum zaufania dla jego rządu.

Dopiero 26 maja doszło do głosowania w sprawie prowizorium budżetowego. W obronie rządu Sikorskiego wystąpiły PSL Wyzwolenie i PPS. Partie te broniły Sikorskiego od chwili gdy stało się jasne że po jego upadku dojdzie do władzy rząd centroprawicowy. W głosowaniu za skreśleniem funduszów dyspozycyjnych wypowiedziało się 279 posłów (Piast, ZLN, Chadecja, komuniści i mniejszości narodowe), natomiast za rządem głosowały kluby PPS, PSL Wyzwolenie, NPR oraz grupa Dąbskiego w sumie 117 głosów.

Wobec tego rząd Sikorskiego podał się do dymisji, a grupa Dąbskiego (14 posłów) wystąpiła z PSL Piast, tworząc klub sejmowy PSL Jedność Ludowa.

p • d • e Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego (1922-1923) W dniu zaprzysiężenia Władysław Sikorski Witold Chodźko Ludwik Darowski Zygmunt Jastrzębski Jan Łopuszański Wacław Makowski p.o. Józef Mikułowski-Pomorski p.o. Jan Moszczyński p.o. Józef Raczyński p.o. Aleksander Skrzyński Kazimierz Sosnkowski Henryk Strasburger Ludwik Zagórny-Marynowski p.o. Późniejsi członkowie rządu Władysław Grabski Bolesław Markowski p.o. Stefan Ossowski p.o.