Powiat bytomski










































Powiat bytomski






powiat

do 1951

Państwo

 PRL

Województwo

śląskie
Data likwidacji
1951
Siedziba

Bytom
Powierzchnia
107 km²
Populacja (1946)
• liczba ludności


77 500
• gęstość
725 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny




Liczba gmin wiejskich
9

brak współrzędnych

Portal Portal Polska




Karlik w centrum Bytomia


Powiat bytomski (niem. Landkreis Beuthen, 1927-39 Landkreis Beuthen-Tarnowitz) – dawny powiat ziemski ze stolicą w Bytomiu, istniejący w latach 1742-1951 roku na obrzeżach miast Bytomia i Zabrza oraz na terenie obecnego powiatu tarnogórskiego (woj. śląskie).




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Przypisy


  • 3 Zobacz też


  • 4 Bibliografia





Historia |


Powiat bytomski powstał w 1742 roku na mocy traktatu wrocławskiego uznającego prawo Prus do Śląska. Miasto Bytom, aczkolwiek było ośrodkiem powiatu, miało własnego burmistrza i ratusz i nie podlegało starostwu.


Na mocy ustawy pruskiej z 1808 roku zlikwidowano prywatną własność miast wraz z sekularyzacją dóbr kościelnych. Rola Bytomia w tym czasie nie była dominująca. Pozostawał on nadal formalnie miastem powiatowym, jednakże do 1818 roku rezydencją starosty bytomskiego były bogatsze i lepiej zabudowane Tarnowskie Góry.


W połowie XIX wieku, dzięki rozwoju górnictwa kruszcowego i hutnictwa, nastąpiła ekspansja miasta i powiatu. Powiat znalazł się w czołówce państwa pruskiego pod względem liczby ludności, a sam Bytom stał się administracyjno-dyspozycyjnym ośrodkiem zagłębia przemysłowego. Po apogeum osiągniętym w latach 1850-70 nastąpił upadek, kiedy to powiat bytomski w 1873 roku został rozdrobniony na 5 części: powiaty bytomski, katowicki, zabrski i tarnogórski oraz samodzielny obszar dworski Czarny Las.


W 1890 roku z mocno uszczuplonego powiatu bytomskiego wydzielono Bytom, tworząc w nim pierwszy na Górnym Śląsku powiat miejski (Stadtkreis), a pozostałe tereny przekształcono w powiat ziemski (Landkreis) z siedzibą w Rozbarku (od 1927 dzielnica Bytomia). Granica przebiegała wzdłuż obecnej ulicy Korfantego w Bytomiu, przy której w 1897 wybudowano budynek willowy - siedzibę starostwa.


W 1921 Górny Śląsk podzielono między Polską a Niemcami, w wyniku czego Bytom i większa część powiatu znalazła się w 1922 roku w Niemczech, mimo że podczas plebiscytu w powiecie bytomskim 62 965 głosów padło za przymależnością do Polski, a 43 646 głosów za Niemcami (w samym Bytomiu zwyciężyła opcja niemiecka). Okrojony powiat bytomski składał się wówczas z 9 gmin: Miedary, Zbrosławice, Wieszowa i Stolarzowice (z Górnikami), Rokitnica, Bobrek-Karb, Szombierki (później Chruszczów) i Miechowice.


Po II wojnie światowej powiat bytomski przyłączono do Polski jako jeden z powiatów województwa śląskiego. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 17 marca 1951 powiat bytomski został zlikwidowany z dniem 1 kwietnia 1951[1], a jego tereny przyłączone do:




  • Bytomia - gminy Bobrek-Karb, Chruszczów i Miechowice;


  • Zabrza - gminy Mikulczyce i Rokitnica oraz gromada Grzybowice z gminy Wieszowa;


  • powiatu tarnogórskiego - gminy Miedary, Stolarzowice, Wieszowa bez gromady Grzybowice i Zbrosławice.


Zachowano jednakże powiat miejski w Bytomiu, który przetrwał do 1975 roku, powracając jako jednostka administracyjna w związku z kolejną reformą w 1999 roku.



Przypisy |




  1. Dz.U. z 1951 r. nr 18, poz. 147



Zobacz też |



  • Bytom

  • Powiat tarnogórski

  • Podział administracyjny Polski (1944–1946)

  • Podział administracyjny Polski 1946-1950

  • Podział administracyjny Polski (1950–1957)

  • Powiaty w Polsce od 1945



Bibliografia |


  • Serwis internetowy Urzędu Miasta Bytomia




這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna