Egftnjytyk

; ;	; Torzym;
	; Torzym;
	; ; Torzymski rynek;
; ;	; ;
; Herb;	; Flaga;
; Państwo;	; Polska;
; Województwo;	; lubuskie;
; Powiat;	; sulęciński;
; Gmina;	; Torzym;
Data założenia;	XIV;
; Prawa miejskie;	1375–1945 i od 1994;
; Burmistrz;	Ryszard Stanulewicz;
; Powierzchnia;	9,11 km²;
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość;	; ; 2541; 278,9 os./km²;
; Strefa numeracyjna;	68;
; Kod pocztowy;	66-235;
; Tablice rejestracyjne;	FSU;
	; ; Położenie na mapie gminy Torzym; ; ; ; Torzym; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego; ; ; ; Torzym; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie województwa lubuskiego; ; ; ; Torzym; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie Polski; ; ; ; Torzym; ; ; ;
	; 52°18′46″N 15°04′40″E/52,312778 15,077778;
; TERC (TERYT);	0807054;
; SIMC;	0915484;
	; Urząd miejskiul. Wojska Polskiego 32; 66-235 Torzym;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Hasło w Wikisłowniku;
	; Strona internetowa;

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Torzym (niem. Sternberg) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, położone nad rzeką Ilanką i jeziorem Ilno. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Torzym. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. zielonogórskiego.

Ośrodek usługowy dla rolnictwa i leśnictwa oraz wypoczynkowy; sanatorium. Torzym według danych z 31 grudnia 2012 roku miał 2592 mieszkańców. Powierzchnia miasta wynosi 9,11 km².

Spis treści

1 Historia

2 Demografia

3 Zabytki

4 Wspólnoty wyznaniowe

5 Sport i rekreacja

6 Transport
- 6.1 Transport drogowy
- 6.2 Transport kolejowy

7 Ludzie urodzeni w Torzymiu

8 Przypisy

9 Linki zewnętrzne

Historia |

Około połowy XIII wieku tereny te stały się własnością Konrada Sternberga, arcybiskupa magdeburskiego, który w latach 1266–1276 założył tu zamek. Pierwsza pisemna wzmianka o grodzie Sternberg pochodzi jednak dopiero z 1300 roku. Od 1313 roku jej nazwa odnosiła się także do całego obszaru Brandenburgii na wschód od Odry. Około 1375 roku osada nad brzegiem jeziora Ilno uzyskała prawa miejskie.
Od XV wieku brak informacji o zamku Sternberg. Prawdopodobnie znajdował się on nad Ilanką, około 3 km na północny zachód od miasta. W 1506 roku do Torzymia dotarła wyprawa zbrojna zorganizowana przez księcia głogowskiego i przyszłego króla Polski Zygmunta I Starego i elektora brandenburskiego Joachima, skierowana przeciw rycerzom–rozbójnikom. Zniszczono wówczas doszczętnie zamek, który nigdy potem nie został już odbudowany. W dalszym ciągu rozwijało się jednak miasto, dzieląc wraz z okolicą wzloty i upadki w trakcie kolejnych dziesięcioleci. Związane są one z okresami dobrej koniunktury gospodarczej z jednej strony, z drugiej zaś z licznymi wojnami, najazdami oraz pożarami drewnianej głównie zabudowy.

Torzym ok. 1900 r.

W miejscowości znajdowało się wiele majątków rycerskich, do których należało pięć folwarków i trzy młyny nad Ilanką. Ze względu na niską żyzność okolicznych gleb, większą rolę odgrywała hodowla bydła. W szczególności chodziło o handel bydłem, który rozsławił miasto. Rocznie w Sternbergu odbywały się trzy targi bydła. Korzystne położenie przy drodze łączącej Frankfurt z Poznaniem pozwoliło na powstanie tu browaru i gorzelni.

Około 1800 roku Sternberg nie posiadał murów miejskich, był tylko ogrodzony. W 1834 roku powstał kościół według projektu Schinkla (obecny kościół parafialny). W 1869 roku miasto uzyskało połączenie kolejowe (linia z Frankfurtu do Poznania). W latach 1818-1873 miasto Sternberg należało do powiatu o tej samej nazwie, jednak nigdy nie było jego siedzibą. Od momentu podziału powiatu do 1945 roku miejscowość przynależała do powiatu Oststernberg.

Dawne koszary w Torzymiu

Po I wojnie światowej Sternberg stał się miejscowością sanatoryjną. Zniszczenia II wojny światowej (nawet do ok. 85%) spowodowały, że miejscowość wraz z przyłączeniem do Polski w 1945 r. utraciła prawa miejskie. Wysiedlono także jej dotychczasowych, niemieckojęzycznych mieszkańców. Zamiast dotychczasowej nazwy Sternberg administracja polska używała początkowo określenia Toruń Lubuski, jednak ostatecznie jako oficjalną przyjęto formę Torzym. W latach 1951-1953 w Torzymiu stacjonował sztab 19 Dywizji Zmechanizowanej Wojska Polskiego.

Osada została ponownie podniesiona do rangi miasta w 1994 r.

Demografia |

Źródło:^[2]

Piramida wieku mieszkańców Torzymia w 2014 roku^[1].

Zabytki |

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[3]:

kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, z początku XIX wieku, 1831 roku

dom, pl. Kościuszki 4, z początku XIX wieku

inne zabytki:

cmentarz żydowski

kamieniczki z końca XIX i początku XX wieku

Wspólnoty wyznaniowe |

Kościół Rzymskokatolicki
- Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego

Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny
- Parafia św. Michała Archanioła – Cerkiew prawosławna św. Michała Archanioła

Sport i rekreacja |

Swoją siedzibę ma tu Miejski Klub Sportowy „Toroma” Torzym, założony w roku 1962, grający obecnie w gorzowskiej klasie okręgowej. Charakterystyczne barwy zespołu: żółto-zielono-niebieskie^[4]. Klub swoje domowe mecze rozgrywa na Stadionie Miejskim o pojemności 600 widzów.

W mieście znajdują się zespoły zieleni miejskiej.

Transport |

Przystanek kolejowy Torzym

Transport drogowy |

Na północ od miasta zlokalizowany jest węzeł Torzym w ciągu autostrady A2 (E30). Przez miasto przebiega droga krajowa nr 92 oraz droga wojewódzka nr 138 Sulęcin-Torzym-Gubin^[5].

Transport kolejowy |

W Torzymiu znajduje się przystanek kolejowy Torzym (na linii kolejowej nr 3 Warszawa – Frankfurt nad Odrą).

Ludzie urodzeni w Torzymiu |

Franciszek Jaziewicz – polski żużlowiec.

Przypisy |

↑ ^a^b http://www.polskawliczbach.pl/Torzym, w oparciu o dane GUS.

↑ Ludność Torzymia w latach 1875-1939 (niem.). [dostęp 20 stycznia 2015].

↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 69. [dostęp 14.2.13].

↑ 90minut.pl: Skarb - Toroma Torzym (pol.). [dostęp 13-04-2015].

↑ Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.

Linki zewnętrzne |

Miasto i gmina Torzym

Urząd Miasta i Gminy Torzym

[populacja2016-1] ttp://www.polskawliczbach.pl/Torzym, w oparciu o dane GUS.

[2] Ludność Torzymia w latach 1875-1939 (niem.). [dostęp 20 stycznia 2015].

[3] Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 69. [dostęp 14.2.13].

[4] 90minut.pl: Skarb - Toroma Torzym (pol.). [dostęp 13-04-2015].

[5] Pojezierze Lubuskie. Mapa turystyczna 1:120 000. Zakł. Kartogr. Sygnatura, Zielona Góra. 2007. ISBN 978-83-7499-100-1.

搜尋此網誌