Egftnjytyk

Kamerling
Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae
Heraldyczne oznaki godności kardynała kamerlinga
Stanowisko
Państwo	Watykan
Data utworzenia	ok. 1073–1085
Pierwszy kamerling	Pierre z Cluny oraz Tyberiusz
Długość kadencji	do odwołania lub śmierci bądź do wyboru nowego papieża
Obecny kamerling	wakat
Siedziba	Pałac Apostolski, 00-120, Watykan
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamerling, Kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego (łac. Camerarius Sanctae Romanae Ecclesiae – Komornik Świętego Kościoła Rzymskiego^[1]) w Kościele katolickim – kardynał, który kieruje Kamerą Apostolską. Zarządza on sprawami zwyczajnymi Kościoła oraz troszczy się o dobra i prawa doczesne Stolicy Apostolskiej w okresie wakansu, a także przejmuje administrację Watykanu.

Etymologicznie słowo wywodzi się z włoskiego camerlengo, camerlingo – komornik, komorzy, szambelan.

Obowiązki i uprawnienia |

Z chwilą śmierci lub rezygnacji papieża kamerling jako jeden z nielicznych nie traci swoich uprawnień, ale korzysta z nich aż do wyboru nowego papieża, czyli przez cały okres sediswakancji.

Po śmierci papieża (lub rezygnacji) niszczy pierścień Rybaka, a także metalową matrycę, która służyła do opatrywania listów apostolskich ołowianymi pieczęciami^{[potrzebny przypis]}. Wspomagany przez trzech kardynałów asystentów, wybieranych na okres trzech dni w drodze losowania (z grona kardynałów poniżej 80. roku życia przybyłych do Rzymu), zarządza wszystkimi bieżącymi sprawami z uwzględnieniem postanowień podejmowanych w drodze głosowania przez Kolegium Kardynałów, a także watykańskimi finansami i mieniem.

Kardynał ten ma także specjalne uprawnienia. Między innymi notarialnie potwierdza fakt śmierci papieża, opieczętowuje apartament papieski oraz powiadamia kardynała wikariusza Rzymu o śmierci papieża. Od momentu śmierci papieża obejmuje w posiadanie watykański Pałac Apostolski, pałac laterański oraz rezydencję papieży w Castel Gandolfo. Zasięgając opinii kardynałów stojących na czele trzech stopni (kardynałów diakonów, kardynałów prezbiterów oraz kardynałów biskupów), Kolegium Kardynałów ustala wszystkie sprawy związane z pogrzebem, korzystając ze wskazówek, które pozostawił zmarły papież. Nadzoruje przygotowania do konklawe. Podczas konklawe pod jego nadzorem pozostają Domus Sanctae Marthae oraz Kaplica Sykstyńska wraz z przyległymi pomieszczeniami.

Historia |

Urząd kamerlinga utworzył papież Grzegorz VII w miejsce zniesionego urzędu archidiakona Rzymu. Do XV wieku wielu duchownych piastujących ten urząd nie było kardynałami.

Dwa razy w historii zdarzyło się, że kamerling wybrany został papieżem – byli to Leon XIII (w 1878 r.) i Pius XII (w 1939 r.). Dwaj inni papieże, Honoriusz III i Aleksander IV również pełnili funkcję kamerlinga, ale obaj na wiele lat przed wyborem^{[potrzebny przypis]}.

Od 2014 do 2018 kardynałem kamerlingiem był mianowany przez papieża Franciszka Jean-Louis Tauran, który zmarł 5 lipca 2018. Obecnie urząd pozostaje opróżniony.

Lista kamerlingów Świętego Kościoła Rzymskiego od 1099 |

Niekardynałowie oznaczeni kursywą. W ciągu pierwszego stulecia istnienia urzędu często sprawowało go dwóch duchownych jednocześnie. Do XIII wieku daty urzędowania ustalone są wyrywkowo, a lista może być niepełna. Od XIV wieku znana jest kompletna lista, zaznaczono też wakaty trwające powyżej jednego roku.

• 
  Pierre z Cluny (udokumentowany ok. 1099–1105) i Tyberiusz (udokumentowany 1101)


• 
  Stefan z Besançon (udokumentowany 1119–1120)


• 
  Alfanus (udokumentowany 1123)


• 
  Johannes (udokumentowany 1127)


• 
  Johannes (udokumentowany 1141)


• 
  Jordan (udokumentowany 1147–1151)


• 
  Franchus (1151)


• 
  Rainierus (udokumentowany w 1151)


• 
  Yngo (udokumentowany w 1154)


• 
  Boso (przed 22 grudnia 1156 – wrzesień 1159)


• 
  Bernard Templariusz i Teodino de Arrone (udokumentowani w 1163)


• 
  Leonard (udokumentowany w 1168)


• 
  Franco Gaufridus Fulchier (udokumentowany 1175–1181)


• 
  Gerardo da Lucca (ok. 1182/84)


• 
  Melior (1184–1187)


• 
  Cencio (styczeń 1188 – styczeń 1198)


• 
  Riccardo (udokumentowany w 1198)


• 
  Ottaviano Conti di Segni (1200 – maj 1206)


• 
  Stefano di Ceccano (maj 1206 – lipiec 1216)


• 
  Pandolfo Verraclo (1216–1222)


• 
  Sinibaldus (1222–1227)


• 
  Rinaldo Conti di Segni (1227–1231)


• 
  Thomas (udokumentowany w 1236)


• 
  Giovanni da Ferentino (udokumentowany 1236–1238)


• 
  Martino (1243–1251)


• 
  Boetius (1251–1254)


• 
  Niccolo da Anagni (grudzień 1254–1261)


• 
  Pierre de Roncevault (1261 – 30 kwietnia 1262)


• 
  Pierre de Charny (4 sierpnia 1262–1268)


• 
  Pietro de Montebruno (1268–1273)^[2]
  


• 
  Gugllielmo di San Lorenzo (1273–1274)


• 
  Raynaldus Marci (1275–1276)


• 
  Angelo de Vezzosi (1278–1279)


• 
  Berardo di Camerino (1279–12 grudnia 1288)


• 
  Niccolo de Trevi (1289–1292)


• 
  Tommaso d’Ocra (1294)


• 
  Teodorico Ranieri (przed 28 lutego 1296–1299)


• 
  Giovanni d'Anagni (1301 – 20 listopada 1305)


• 
  Arnaud Frangier de Chanteloup (20 listopada 1305 – 28 listopada 1307)


• 
  Bertrand des Bordes (28 listopada 1307 – 12 września 1311)


• 
  Arnaud d’Aux (11 października 1311 – 23 lipca 1319)


• 
  Gasbert de Valle (18 września 1319 – 1 stycznia 1347)


• 
  Etienne Audebrand Cambarou (6 marca 1347 – 15 marca 1361)


• 
  Arnaud Aubert (16 marca 1361 – 11 czerwca 1371)


• 
  Pierre du Cros (20 czerwca 1371 – 23 grudnia 1383, od 1378 w obediencji awiniońskiej)


• 
  Marino Giudice (przed 7 września 1379 – styczeń 1385)


• 
  Marino Bulcani (przed 29 listopada 1385 – 8 sierpnia 1394)


• 
  Corrado Caraccioli (30 marca 1395 – 12 czerwca 1405)


• 
  Leonardo de Fisici (12 czerwca 1405 – 12 czerwca 1407)


• 
  Antonio Correr (12 czerwca 1407 – 9 lipca 1415)


• 
  François de Conzie (24 grudnia 1383 / lipiec 1415^[3] − 31 grudnia 1431)


• 
  Francesco Condulmer (24 stycznia 1432 – 11 stycznia 1440)


• 
  Ludovico Trevisan (11 stycznia 1440 – 22 marca 1465)


• 
  (1465–1471 – wakat)
  
  • 
    Marco Barbo, komisarz Kamery Apostolskiej (1465-1471)
  
  


• 
  Latino Orsini (9 sierpnia 1471 – 11 sierpnia 1477)


• 
  Guillaume d’Estouteville (12 sierpnia 1477 – 22 stycznia 1483)


• 
  Raffaele Sansoni Riario (24 stycznia 1483 – 9 lipca 1521)


• 
  Innocenzo Cibo (14 lipca – 13 września 1521)


• 
  Francesco Armellini Pantalassi de’ Medici (13 września 1521 – 8 stycznia 1528)


• 
  Agostino Spinola (8 czerwca 1528 – 18 października 1537)


• 
  Guido Ascanio Sforza (22 października 1537 – 6 października 1564)


• 
  Vitellozzo Vitelli (17 listopada 1564 – 19 listopada 1568)


• 
  Michele Bonelli (3 grudnia 1568 – 10 maja 1570)


• 
  Luigi Cornaro (10 maja 1570 – 10 maja 1584)


• 
  Filippo Vastavillani (14 maja 1584 – 17 sierpnia 1587)


• 
  Enrico Caetani (26 października 1587 – 13 grudnia 1599)
  
  • 
    Benedetto Giustiniani, prokamerling (wrzesień 1589 – sierpień 1590)
  
  


• 
  Pietro Aldobrandini (20 grudnia 1599 – 10 lutego 1621)
  
  • 
    Giovanni Battista Deti, prokamerling (2 października 1612 – luty 1621)
  
  


• 
  Ludovico Ludovisi (17 marca 1621 – 7 czerwca 1623)


• 
  Ippolito Aldobrandini (7 czerwca 1623 – 19 lipca 1638)


• 
  Antonio Barberini (28 lipca 1638 – 4 sierpnia 1671)
  
  
  
  • 
    Federico Sforza, prokamerling (10 października 1645 – 26 marca 1650)
  
  
  • 
    Lorenzo Raggi, prokamerling (26 marca 1650 – 12 lipca 1653)
  
  
  
  


• 
  Paluzzo Paluzzi-Altieri (4 sierpnia 1671 – 29 czerwca 1698)
  
  • 
    Galeazzo Marescotti, prokamerling (4 lipca – 24 listopada 1698)
  
  


• 
  Giovanni Battista Spinola (24 listopada 1698 – 19 marca 1719)


• 
  Annibale Albani (29 marca 1719 – 23 lutego 1747)


• 
  Silvio Valenti Gonzaga (25 lutego 1747 – 28 sierpnia 1756)
  
  • 
    Luigi Maria Torregiani, prokamerling (1 września – 20 września 1756)
  
  


• 
  Girolamo Colonna di Sciarra (20 września 1756 – 18 stycznia 1763)


• 
  Carlo Rezzonico (24 stycznia 1763 – 26 stycznia 1799)


• (1799–1800 – wakat)


• 
  Romoaldo Braschi-Onesti (30 października 1800 – 10 listopada 1801)


• 
  (1801–1814 – wakat)
  
  
  
  • 
    Giuseppe Maria Doria Pamphili, prokamerling (10 listopada 1801 – 26 marca 1808)
  
  
  • 
    Ippolito Antonio Vincenti Mareri, prokamerling (26 marca 1808 – 21 marca 1811)
  
  
  
  


• 
  Bartolomeo Pacca (20 maja 1814 – 20 grudnia 1824)


• 
  Pietro Francesco Galleffi (20 grudnia 1824 – 18 czerwca 1837)


• 
  Giacomo Giustiniani (2 października 1837 – 24 lutego 1843)


• 
  Tommaso Riario Sforza (3 kwietnia 1843 – 14 marca 1857)


• 
  Lodovico Altieri (19 marca 1857 – 11 sierpnia 1867)


• 
  Filippo de Angelis (20 września 1867 – 8 lipca 1877)


• 
  Gioacchino Pecci (21 września 1877 – 20 lutego 1878)


• 
  Camillo di Pietro (28 marca 1878 – 6 marca 1884)


• 
  Domenico Consolini (24 marca – 20 grudnia 1884)


• 
  Luigi Oreglia di Santo Stefano (27 marca 1885 – 7 grudnia 1913)


• 
  Francesco Salesio della Volpe (25 maja 1914 – 5 listopada 1916)


• 
  Pietro Gasparri (4 grudnia 1916 – 18 listopada 1934)


• 
  Eugenio Pacelli (1 kwietnia 1935 – 2 marca 1939)


• 
  Lorenzo Lauri (11 grudnia 1939 – 8 października 1941)


• (1941–1958 – wakat)


• 
  Benedetto Aloisi Masella (9 października 1958 – 30 września 1970)


• 
  Jean-Marie Villot (16 października 1970 – 9 marca 1979)


• 
  Paolo Bertoli (5 maja 1979 – 25 marca 1985)


• 
  Sebastiano Baggio (25 marca 1985 – 21 marca 1993)


• 
  Eduardo Martínez Somalo (5 kwietnia 1993 – 4 kwietnia 2007)


• 
  Tarcisio Bertone (4 kwietnia 2007 – 20 grudnia 2014)


• 
  Jean-Louis Tauran (20 grudnia 2014 – 5 lipca 2018)


• (od 5 lipca 2018 – wakat)

Przypisy |

Bibliografia |

Zobacz hasło kamerling w Wikisłowniku

• Apostolic Chamber w catholic-hierarchy.org


• Kardynałowie kamerlingowie (ang.). The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2018-11-10].