Kancelaria Apostolska




Kancelaria Apostolska – w przeszłości jeden z najważniejszych urzędów w Kurii Rzymskiej.




Spis treści






  • 1 Historia urzędu


  • 2 Lista kanclerzy i wicekanclerzy Świętego Kościoła Rzymskiego od 1042 roku


    • 2.1 Kanclerze (do XIII wieku)


    • 2.2 Kardynałowie wicekanclerze


    • 2.3 Kardynałowie kanclerze 1908-1973




  • 3 Przypisy


  • 4 Bibliografia





Historia urzędu |


Istnienie kancelarii papieskiej jest poświadczone już w IV stuleciu. Była ona wówczas zorganizowana jako kolegium notariuszy, na czele których stał primicerius, którego z kolei wspomagał secundicerius. Do ich zadań należało redagowanie papieskich dokumentów, zajmowali się też archiwami. Nie później niż w pocz. VIII wieku primicerius został zastąpiony przez Bibliotekarza św. Kościoła Rzymskiego[1] W XI i XII wieku urząd ten przeważnie zajmowali kardynałowie, dla wielu z nich (Fryderyk Lotaryński, Giovanni Coniulo, Gerardo Caccienemici, Rolando Bandinelli, Alberto di Morra) był on swoistą „odskocznią” do papieskiego tronu. W połowie XII wieku urząd Bibliotekarza przekształcił w urząd kanclerza (jeśli sprawował go kardynał), jednak często przez długi czas bywał on nieobsadzony. W tym czasie obowiązki kanclerza wykonywał duchowny spoza kolegium kardynalskiego, tytułowany najczęściej jako wicekanclerz. Z uwagi na długotrwałość tej praktyki nazwa ta utrwaliła się i używano jej nawet, jeśli w trakcie urzędowania dochodziło do promocji kardynalskiej dla wicekanclerza. Począwszy od pontyfikatu Jana XXII (1316-34) urząd wicekanclerski był powierzany wyłącznie kardynałom.


Wzrost aktywności papieży w zakresie wydawania bull, dekretów i innych dokumentów pociągał za sobą rozrost kancelarii papieskiej. W XIII wieku obok notariuszy (od XIV stulecia zwanych protonotariuszami apostolskimi) pojawiają się także abbreviatores, correctores, scriptores i plumbstores, grupowani w kolegia. Od 1377 powoływany był – jako zastępca kardynała-wicekanclerza – regent Kancelarii Apostolskiej (jako pierwszy funkcję tę sprawował arcybiskup Bartolomeo Prignano). Szczyt potęgi Kancelarii przypada na wiek XV i pocz. XVI, kiedy urząd wicekanclerza Kościoła był uważany za najważniejszy urząd w Kościele zaraz po papieżu. W tym czasie do jej kompetencji należały wszelkie sprawy finansowe Stolicy Apostolskiej, sprawy związane z beneficjami kościelnymi, a nawet udzielaniem odpustów i dyspens. Papież Klemens VII, który poprzednio sam był wicekanclerzem, w 1532 przypisał do tej funkcji tytuł prezbiterialny S. Lorenzo in Damaso, który kardynałowie-wicekanclerze mieli zachowywać nawet jeśli przechodzili do rangi kardynałów-biskupów. Dyspozycję tę zatwierdził papież Sykstus V.


Zarazem jednak przełom XV i XVI wieku to początek stopniowego przejmowania kompetencji Kancelarii przez inne urzędy, takich jak utworzony właśnie w tym czasie Sekretariat Listów Apostolskich, i w konsekwencji schyłku jej znaczenia. Wewnątrz Kancelarii funkcje protonotariuszy niemal w całości przejęły kolegia abbreviatores litterarum apostolicarum, natomiast pozostałe kolegia stopniowo zanikały. Papież Pius X w 1908 roku konstytucją Sapienti Consilio przeprowadził gruntowną reformę kancelarii, przywracając tytuł kanclerza i znacząco zredukował cały urząd, pozostawiając w jego składzie: kardynała-kanclerza, regenta, kolegium protonotariuszy apostolskich (którzy ponownie przejęli funkcje zniesionego kolegium abbreviatores), notariusza, sekretarza, archiwistę, protokolanta i 4 piszących pod dyktando sekretarzy. Jej kompetencje zostały ograniczone do redagowania – zgodnie ze wskazówkami papieża lub odpowiednich kongregacji – dekretów kanonizacyjnych, bull dotyczących niektórych beneficjów, tworzenia nowych diecezji i kapituł i kilku innych ważniejszych spraw Kościoła.


Papież Paweł VI w motu proprio „Quo aptius” z 27 lutego 1973 zlikwidował Kancelarię Apostolską i urząd kardynała-kanclerza, przekazując ich kompetencje do Sekretariatu Stanu.



Lista kanclerzy i wicekanclerzy Świętego Kościoła Rzymskiego od 1042 roku |



Kanclerze (do XIII wieku) |


Przed 1144 rokiem wielu kanclerzy używało archaicznego tytułu bibliothecarius, a nie cancellarius



  • Piotr (1042-1050)

  • Udo von Toul (1050-1051)

  • Friedrich von Lothringen (1051-1057)


  • Humbert z Silva Candida, bibliothecarius (1057-1061)


  • Bernardo da Benevento (1061-1062)


  • Mainardo z Pomposa, bibliothecarius (1062-1063)


  • Piotr, bibliothecarius (1063-1084)


  • Bruno z Segni, bibliothecarius (1087)


  • Giovanni Coniulo, bibliothecarius (1088-1118)


  • Crisogono, bibliothecarius (1118-1122)


  • Vacat (1122-1123)
    • Hugo, subdiakon (1122-1123)



  • Aymeric de la Chatre (1123-1141)

  • Sasso de Anagni (obediencja Anakleta II, 1130-1131/33)

  • Mateusz (obediencja Anakleta II, 1131/33-1137/38)


  • Gerardo Caccianemici, bibliothecarius (1141-1144)


  • Vacat (1144-1145)
    • Baroniusz (1144 jako kapelan i skryptor, 1144-1145 jako subdiakon)



  • Robert Pullen (1145-1146)


  • Guido Pisano (1146-1149)


  • Vacat (1149-1153)

    • Boso, skryptor (1149-1153)



  • Rolando Bandinelli (1153-1159)

  • Giovanni Morrone (obediencja „wiktoryńska”, 1162-1167)

  • Marino z Tusculum (obediencja wiktoryńska, 1170-1174/78)


  • Vacat (1159-1178)


    • Ermanno (1159-1165 jako subdiakon i notariusz; 1165-1166 jako kardynał)

    • Gerard, notariusz (1166-1168)


    • Graziano da Pisa, notariusz i subdiakon (1168-1178)




  • Alberto di Morra (1178-1187)


  • Vacat (1187-1205)


    • Moyses, wicekanclerz (1187-1191)


    • Egidio de Anagnia, kardynał (1191-1194)


    • Cencio, kamerling i kardynał (1194-1198)


    • Rainaldo di Acerenza, wicekanclerz (1198-1200)


    • Biagio di Porto Torres, subdiakon i notariusz (1200-1203)


    • Giovanni da Ferentino (1203-1204 jako notariusz i subdiakon; 1204-1205 jako kardynał)




  • Giovanni dei Conti di Segni (1205-1213)


  • Vacat od 1213


    • Rainaldo Magallona, kapelan i akolita (1213-1214)


    • Tommaso da Capua (1215-1216 jako subdiakon i notariusz; 1216 jako kardynał)


    • Rainiero, wicekanclerz (1216-1219)


    • Wilhelm z Modeny, wicekanclerz (1219-1222)

    • Guido, kapelan i notariusz (1222-1226)


    • Sinibaldo Fieschi (1226-1227 jako audytor litterarum contradictarum; 1227 jako wicekanclerz)


    • Martino z Sens, wicekanclerz (1227-1232)

    • Bartolomeo, wicekanclerz (1232-1235)

    • Guglielmo, wicekanclerz (1235-1238)


    • Giacomo Boncampio, wicekanclerz (1239-1244)


    • Marinus de Eboli, wicekanclerz (1244-1252)


    • Guglielmo di Catadego, wicekanclerz (1252-1256)

    • Rainaldo, wicekanclerz(1256-1257)


    • Giordano Pironti, wicekanclerz (1257-1262)


    • Michał z Tuluzy, wicekanclerz (1262-1271)


    • Giovanni Leccacorvo, wicekanclerz (1272-1274)


    • Lanfranco di Bergamo, wicekanclerz (1274-1276)


    • Pietro Peregrossi, wicekanclerz (1276-1288)


    • Jean Le Moine, wicekanclerz (1288-1294)


    • Giovanni Castrocoeli, wicekanclerz (1294-1295)


    • Pietro Valeriano Duraguerra, wicekanclerz (1295-1296), kardynał od 1295


    • Riccardo Petroni, wicekanclerz (1296-1300), od 1298 kardynał

    • Pietro Valeriano Duraguerra (ponownie), wicekanclerz i kardynał (1300-1301)


    • Papiniano della Rovere, wicekanclerz (1301-1305)


    • Pierre Arnaud de Puyanne, wicekanclerz i kardynał (1305-1306)


    • Petrus de Podio, wicekanclerz (1306-1307)


    • Arnaud Nouvel, wicekanclerz i kardynał (1307-1316)


    • Gauscelin de Jean, wicekanclerz (1316-1319), kardynał od 1316


    • Pierre Le Tessier, wicekanclerz (1319-1325), kardynał od 1320





Kardynałowie wicekanclerze |




  • Pierre Despres (1325-1361)


  • Pierre de Monteruc (1361-1385[2])
    • Bartolomeo Prignano (regent Kancelarii Apostolskiej 1377-1378)







Obediencja rzymska (1378-1415)




  • Renoul de Monteruc (regent Kancelarii Apostolskiej 1378-1381, wicekanclerz 1381-1382)


  • Francesco Moricotti (1382-1394)


  • Vacat (1394-1405)
    • Bartolomeo Francesco de la Capra (regent Kancelarii 1394-1405)



  • Angelo Acciaioli (1405-1408)


  • Vacat po 1408

    • Niccolo de Vincione (regent Kancelarii 1409-1413)

    • Rotherius de Balhorn (regent Kancelarii 1413-1415)

Obediencja awiniońska (1378-1423)




  • Jacques de Mantenay (1385-1391)


  • Jean de Brogny (1391-1408)


  • Vacat po 1408

    • Jean de Costa (regent Kancelarii 1408-1409

    • Guigo Flandrin (regent Kancelarii 1409-1418)

Po Soborze w Pizie (1409)




  • Jean de Brogny (1409-1426)

    • Jean de la Rochetaillée (regent Kancelarii 1421)

    • François de Meez (regent Kancelarii 1422)




  • Vacat (1426-1431)

    • François de Meez (regent Kancelarii 1426-1428)

    • Gerard Faidit (regent Kancelarii 1428-1431)

    • Blasius Molino (regent Kancelarii 1431)



  • Jean de la Rochetaillée (1431-1437)
    • Blasius Molino (regent Kancelarii 1432-1435)



  • Francesco Condulmer (1437-1453)

    • Cristoforo di San Marcello (regent Kancelarii 1444)

    • Onofrio Francesco (regent Kancelarii 1444-1446)




  • Vacat (1453-1457)

    • Berardo Eroli (regent Kancelarii 1453-1455)

    • Juan de Mella (regent Kancelarii 1455-1457, kardynał od 1456)




  • Rodrigo de Borja y Borja (1457-1492)


  • Ascanio Maria Sforza Visconti (1492-1505)

    • Juan de Borja, prowicekanclerz (1500-1503)



  • Galeotto Franciotti della Rovere (1505-1508)


  • Sisto Gara della Rovere (1508-1517)


  • Giulio de' Medici (1517-1523)


  • Pompeo Colonna (1524-1532)

    • Francesco Armellini Pantalassi de’ Medici, prowicekanclerz (1526-1527)



  • Ippolito de' Medici (1532-1535)


  • Alessandro Farnese (1535-1589)


  • Alessandro Peretti de Montalto (1589-1623)


  • Ludovico Ludovisi (1623-1632)


  • Francesco Barberini (1632-1679)

  • Vacat (1679-1689)


  • Pietro Ottoboni (1689-1740)


  • Tommaso Ruffo (1740-1753)


  • Girolamo Colonna di Sciarra (1753-1756)


  • Alberico Archinto (1756-1758)


  • Carlo Rezzonico (1758-1763)


  • Henry Benedict Stuart of York (1763-1807)


  • Francesco Carafa di Traetto (1807-1818)


  • Giulio Maria della Somaglia (1818-1830)


  • Tommaso Arezzo (1830-1833)


  • Carlo Odescalchi (1833-1834)


  • Carlo Maria Pedicini (1834-1843)


  • Tommaso Bernetti (1844-1852)


  • Luigi Amat di San Filippo e Sorso (1852-1878)


  • Antonino Saverio De Luca (1878-1883)


  • Teodolfo Mertel (1884-1899)


  • Lucido Maria Parocchi (1899-1903)


  • Antonio Agliardi (1903-1908)



Kardynałowie kanclerze 1908-1973 |




  • Antonio Agliardi (1908-1915)


  • Ottavio Cagiano de Azevedo (1915-1927)


  • Andreas Frühwirth, OP (1927-1933)


  • Tommaso Pio Boggiani, OP (1933-1942)


  • Celso Costantini (1954-1958)


  • Santiago Luis Copello (1959-1967)


  • Luigi Traglia (1968-1973)


1973 – urząd zostaje skasowany przez papieża Pawła VI



Przypisy |




  1. ↑ Nie należy go mylić z współcześnie istniejącym urzędem bibliotekarza i archiwisty św. Kościoła Rzymskiego, który powstał w połowie XVI wieku i nie miał nic wspólnego z kancelarią papieską.


  2. ↑ W 1378 przeszedł do obediencji antypapieża Klemensa VII.



Bibliografia |



  • http://webdept.fiu.edu/~mirandas/curia.htm#Chancery

  • http://www.newadvent.org/cathen/13147a.htm

  • http://webdept.fiu.edu/~mirandas/election-alexandervi.htm

  • http://www.cortedeirossi.it/libro/biblio/moroni.htm


  • Harry Bresslau, Hans-Walter Klewitz, Handbuch der Urkundenlehre für Deutschland und Italien, 1969




-

這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

圖片
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No.  built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA...
閱讀完整內容

Rikitea

圖片
Town in French Polynesia, France Rikitea Town Rikitea Location in French Polynesia Coordinates: 23°7′13″S 134°58′9″W  /  23.12028°S 134.96917°W  / -23.12028; -134.96917 Coordinates: 23°7′13″S 134°58′9″W  /  23.12028°S 134.96917°W  / -23.12028; -134.96917 Country   France Overseas collectivity   French Polynesia Territory Gambier Islands Island Mangareva Rikitea is a small town on Mangareva, which is part of the Gambier Islands in French Polynesia. A majority of the islanders live in Rikitea. [1] [2] The island was a protectorate of France in 1871 and was annexed in 1881. [3] Contents 1 History 2 Geography 3 Economy 4 Landmarks 5 Transportation 6 References 7 Bibliography 8 External links History The town's history dates to the era when the island was first settled with people from the Marquesas Islands in 1100 AD. Captain James Wilson of the London Missionary Society arrived in 1797 on Du...
閱讀完整內容

University of Vienna

圖片
"Vienna University" redirects here. For Vienna University of Economics and Business, see Vienna University of Economics and Business. University of Vienna Universität Wien Type Public Established 1365 Budget € 544 million [1] Rector Heinz Engl Academic staff 6,765 Administrative staff 3,106 Students 94,000 [2] Postgraduates 16,490 Doctoral students 8,945 Location Main building, Vienna , Austria 48°12′47″N 16°21′35″E  /  48.21306°N 16.35972°E  / 48.21306; 16.35972 Coordinates: 48°12′47″N 16°21′35″E  /  48.21306°N 16.35972°E  / 48.21306; 16.35972 Campus Urban Colors Blue and White           Affiliations Campus Europae, EUA, UNICA Website www.univie.ac.at/en Data as of 2016 [update] The University of Vienna (German: Universität Wien ) is a public university located in Vienna, Austria. It was founded by Duke Rudolph IV in 1365 and is one of the oldest universities in the Ge...
閱讀完整內容