Bitwa pod Memphis







Ten artykuł dotyczy bitwy pod Memphis w USA. Zobacz też: bitwa pod Memfis w Grecji.






























Bitwa pod Memphis






Wojna secesyjna


Ilustracja
Bitwa pod Memphis oczami rysownika. Na pierwszym planie CSS "General Beauregard" taranowany przez "Monarch".
Czas

6 czerwca 1862
Miejsce
rzeka Missisipi pod Memphis, Tennessee
Wynik
zwycięstwo floty Unii
Strony konfliktu







Unia




Konfederacja


Dowódcy




Charles Davis
James Montgomery

Siły




5 kanonierek pancernych
5 taranowców
8 taranowców

Straty




1 taranowiec uszkodzony
7 taranowców zatopionych lub zdobytych



Położenie na mapie Tennessee


Mapa lokalizacyjna Tennessee

miejsce bitwy

miejsce bitwy






Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych


Mapa lokalizacyjna Stanów Zjednoczonych

miejsce bitwy

miejsce bitwy





35°07′44,76″N 90°09′20,88″W/35,129100 -90,155800





Kampania na Missisipi

Belmont – Shiloh – Corinth – Baton Rouge – Natchez – Chickasaw Bluffs – Fort Henry – Fort Donelson – Memphis – Vicksburg – Port Hudson



Bitwa pod Memphis – starcie na rzece Missisipi pod Memphis, które miało miejsce w trakcie wojny secesyjnej, stoczone między flotą Unii i flotą Konfederacji 6 czerwca 1862. Zakończyła się zwycięstwem Unii.




Spis treści






  • 1 Podłoże


  • 2 Bitwa


  • 3 Siły


    • 3.1 Unia


    • 3.2 Konfederacja




  • 4 Przypisy


  • 5 Bibliografia





Podłoże |



 Osobny artykuł: kampania na Missisipi.

W ramach kampanii dążącej do opanowania strategicznie ważnej rzeki Missisipi i jej brzegów, siły Unii musiały zająć ważny węzeł kolejowy Memphis w stanie Tennessee. W jego kierunku posuwały się od północy wzdłuż rzeki wojska Unii o sile ok. 20 000 żołnierzy, dowodzone przez gen. bryg. Johna Pope'a, wspierane przez Zachodnią Flotyllę komandora ppor. Charlesa Davisa. Drogę do Memphis blokował Fort Pillow, położony nad Missisipi w odległości ok. 65 km od miasta. Flotylla rzeczna Unii od 14 kwietnia prowadziła ostrzał Fortu Pillow, lecz był on mało skuteczny.


10 maja jednostki Flotylli Zachodniej po raz pierwszy w toku kampanii starły się ze zorganizowaną flotyllą rzeczną konfederatów, kiedy zostały niespodziewanie zaatakowane na zakręcie Plum Point pod Fortem Pillow przez 8 taranowców konfederackich (cottonclads) z Flotylli Obrony Rzeki, dowodzonych przez komandora Jamesa Montgomery'ego. W starciu, CSS "General Bragg", "General Sterling Price" i "General Sumter" staranowały i zatopiły kanonierkę pancerną USS "Cincinnati", a CSS "General Earl Van Dorn" i "General Sumter" zatopiły USS "Mound City", po czym okręty wycofały się pod działa Fortu Pillow, trzy spośród nich uszkodzone[1]. Obie kanonierki, zatopione na płytkiej wodzie, zostały jednak podniesione i wyremontowane. 4 czerwca Fort Pillow został opuszczony przez konfederatów w obawie przed okrążeniem przez wojska lądowe Unii gen. Hallecka, które 29 maja zajęły Corinth.



Bitwa |


6 czerwca rano pod Memphis przypłynęło 5 pancernych kanonierek i 5 nowych taranowców Unii z flotylli taranowców płk. Elleta (aktywny udział w starciu zdołały wziąć jednak tylko dwa z nich: "Queen of the West" i "Monarch"). Dostępu do miasta broniło 8 taranowców z konfederackiej Flotylli Obrony Rzeki, uformowanych w dwóch liniach, poprzecznych do nurtu. Bitwę śledzili liczni mieszkańcy Memphis, zgromadzeni nad rzeką[2]. Kanonierki początkowo płynęły rufą naprzód, aby polepszyć manewrowość płynąc w dół rzeki, po czym się obróciły[3]. Wprowadzenie do akcji taranowców po stronie Unii, wypływających przed ociężałe kanonierki pancerne, było dla konfederatów zaskoczeniem.


W toku godzinnej chaotycznej bitwy na bliskie odległości, jaka się wywiązała, okręty Unii zatopiły taranując dwa okręty (CSS "Colonel Lovell" i "General Beauregard") i ogniem artylerii dwa dalsze (CSS "General Sterling Price" i "General M. Jeff Thompson"[4]). Następnie podjęły pościg za wycofującymi się w dół rzeki pozostałymi jednostkami, zdobywając dalsze 3 okręty, które zostały uszkodzone i osadzone na mieliźnie (CSS "General Bragg", "General Sumter" i "Little Rebel"). Jedynie CSS "General Earl Van Dorn" uszedł pod Vicksburg. Po stronie Unii uszkodzony został jedynie "Queen of the West" (przez "General Beauregard"). Od ostrzału z broni palnej zginął na nim jednak pomysłodawca flotylli taranowców, płk Charles Ellet[2]. Memphis zostało w tym czasie, około godz. 11, obsadzone przez oddziały lądowe Północy.


Bitwa ta była ostatnim dużym starciem okrętów rzecznych na Missisipi, po niej Konfederacji nie zdołali już odbudować flotylli rzecznej[2], aczkolwiek pewne sukcesy odniósł jeszcze później okręt pancerny CSS "Arkansas". Bitwa wykazała skuteczność taranowania, jednakże także konieczność połączenia tej taktyki z ogniem artylerii[2]. Po naprawie Unioniści wcielili do służby "General Bragg", "General Sumter" i "Little Rebel", a także "General Sterling Price" po podniesieniu z dna[5]. CSS "General Earl Van Dorn" został później spalony, aby nie wpaść w ręce Unii.



Siły |



† - okręty zatopione lub zdobyte

# - okręty uszkodzone



Unia |


  • Zachodnia Flotylla (Western Flotilla) - kmdr ppor. Charles Davis
    • kanonierki pancerne: "Benton" (flagowy), "Louisville", "Carondelet", "St. Louis", "Cairo"[6]


  • Flotylla Taranowców - płk. Charles Ellet
    • taranowce: "Queen of the West"# (flagowy), "Monarch", "Switzerland", "Lancaster", "Lioness"[7]



Konfederacja |


  • Flotylla Obrony Rzeki (River Defense Fleet) - kmdr James Montgomery[7]

    • CSS "Colonel Lovell"†

    • CSS "General Beauregard"†

    • CSS "General Sterling Price"†

    • CSS "General M. Jeff Thompson"†

    • CSS "General Bragg"†

    • CSS "General Sumter"†

    • CSS "Little Rebel"†

    • CSS "General Earl Van Dorn"




Przypisy |




  1. A. Konstam, Mississippi... s.33


  2. abcd A. Konstam, Mississippi... s.34-35


  3. Angus Konstam, Union River Ironclad 1861-65, New Vanguard no. 56, Osprey Publishing 2002, ​​ISBN 1-84176-444-2​​, s.18 (ang.)


  4. "General M. Jeff Thompson" został zatopiony ogniem artylerii według A. Konstam (op.cit.). T. Gozdawa-Gołębiowski (op.cit.) podaje jako zatopiony "Little Rebel"


  5. A. Konstam, Mississippi...


  6. Okręty według T. Gozdawa-Gołębiowski (op.cit.)


  7. ab Okręty według A. Konstam (op.cit.)



Bibliografia |



  • JanJ. Gozdawa-Gołębiowski JanJ., Od wojny krymskiej do bałkańskiej, Gdańsk: Wydaw. Morskie, 1985, s. 129-130, ISBN 83-215-3259-4, OCLC 830182417 .


  • (ang.) Angus Konstam: Mississippi River Gunboats of the American Civil War 1861-1865, seria New Vanguard 46, Osprey Publishing, 2002, ​ISBN 1-84176-413-2




這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna