Egftnjytyk

; ;	; Ukleja pospolita;
	; Ukleja pospolita;
	; Alburnus alburnus;
	(Linnaeus, 1758);
	;
	; ;
	; Systematyka;
; Domena;	; eukarionty;
; Królestwo;	; zwierzęta;
; Typ;	; strunowce;
Podtyp;	; kręgowce;
; Gromada;	; promieniopłetwe;
; Rząd;	; karpiokształtne;
; Rodzina;	; karpiowate;
; Rodzaj;	; Alburnus;
; Gatunek;	ukleja pospolita;
	; Synonimy;
	; ; ; Abramis alburnus (Linnaeus, 1758); ; ; ; Alborella maxima Fatio, 1882; ; ; ; Alburnus acutus Bonaparte, 1845; ; ; ; Alburnus alborella lateristriga Canestrini, 1864; ; ; ; Alburnus alburnus alburnus (Linnaeus, 1758); ; ; ; Alburnus alburnus strumicae Karaman, 1955; ; ; ; Alburnus alburnus thessalicus Stephanidis, 1950; ; ; ; Alburnus avola Bonaparte, 1846; ; ; ; Alburnus breviceps Heckel & Kner, 1858; ; ; ; Alburnus charusini Herzenstein, 1889; ; ; ; Alburnus fabraei Blanchard, 1866; ; ; ; Alburnus fracchia Heckel & Kner, 1858; ; ; ; Alburnus linnei Malm, 1877; ; ; ; Alburnus lucidus Bonaparte, 1844; ; ; ; Alburnus lucidus Heckel, 1843; ; ; ; Alburnus lucidus ilmenensis (Warpachowski, 1886); ; ; ; Alburnus lucidus lacustris Heckel & Kner, 1858; ; ; ; Alburnus lucidus macropterus Kamensky, 1901; ; ; ; Alburnus mirandella Blanchard, 1866; ; ; ; Alburnus obtusus Bonaparte, 1845; ; ; ; Alburnus scoranzoides Heckel & Kner, 1858; ; ; ; Alburnus striatus Petrov, 1926; ; ; ; Alburnus strigio Bonaparte, 1845; ; ; ; Aspius alburnoides Selys-longchamps, 1842; ; ; ; Cyprinus alburnus Linnaeus, 1758; ; ; ; Leuciscus alburnus (Linnaeus, 1758); ; ; ; Leuciscus dolabratus Valenciennes, 1844; ; ; ; Leuciscus lucidus ilmenensis Warpachowski, 1886; ; ; ;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ);
	; ; najmniejszej troski;
; ;	; Systematyka w Wikispecies;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Hasło w Wikisłowniku;

Ten artykuł dotyczy ryby. Zobacz też: inne znaczenia nazwy Ukleja.

Ukleja pospolita^[3], ukleja^[4] (Alburnus alburnus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae), czasami nazywanej białorybem^[5]. Jest poławiana gospodarczo i przez wędkarzy.

Spis treści

1 Występowanie

2 Budowa

3 Odżywianie

4 Rozród

5 Ochrona

6 Znaczenie gospodarcze

7 Zobacz też

8 Przypisy

9 Bibliografia

Występowanie |

Europa od Pirenejów i Alp po Ural. Nie występuje w Szkocji, Irlandii, północnej Skandynawii, zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego oraz na Krymie. Wyróżnia się kilka podgatunków uklei, m.in.^[6]:

A. a. alburnus – podgatunek nominatywny

A. a. charusini – ukleja kaukaska^[7], wcześniej uważana za odrębny gatunek

A. a. scoranzoides – ukleja czarnogórska^[7], wykazana z Czarnogóry, uważana za odrębny gatunek^[7], następnie uznana za podgatunek uklei pospolitej, obecnie jego pozycja taksonomiczna jest dyskusyjna^[6]

A. a. strumicae – dorzecza rzek Struma i Mesta w Bułgarii.

Żyje stadnie, w wodach stojących i wolno płynących. W dzień przebywa przy powierzchni wody, nocą schodzi głębiej, lecz można ją spotkać także przy powierzchni. W trakcie żerowania pozostawia na powierzchni wody charakterystyczne koła.

Budowa |

Osiąga 10–20 cm długości oraz 10–40 g masy ciała. Ciało wydłużone, spłaszczone bocznie, grzbiet niski, prawie płaski. Łuski delikatne, łatwo odpadające, o intensywnym, srebrzystym ubarwieniu. Otwór gębowy niewielki, oczy są stosunkowo duże. W płetwie odbytowej 18–23 promieni.
Grzbiet ma barwę szarawozieloną lub szarawoniebieską, boki są srebrzystobiałe, połyskujące, brzuch biały. Płetwy grzbietowa i ogonowa szarawe z żółtawą nasadą, pozostałe płetwy jasnożółte.

Odżywianie |

Młode żywią się zooplanktonem, dorosłe opadającymi do wody owadami, wodnymi larwami owadów, a największe osobniki narybkiem innych gatunków.

Rozród |

Tarło odbywa w strefie przybrzeżnej jezior lub w rzekach, w odcinkach płytkich, o kamienistym dnie, od maja do czerwca. Samica składa w maju i czerwcu od 3 000 do 10 000 jaj, które są przyklejane do roślinności wodnej lub podłoża. Trze się kilkakrotnie w odstępach 10–14 dni. W okresie tarła samica zaokrągla się, samiec pokrywa się wysypką tarłową. Inkubacja trwa około tygodnia.

Ukleja żyje 3 do 6 lat.

Ochrona |

Wymiar ochronny	brak
Okres ochronny	brak

Znaczenie gospodarcze |

Jest naturalnym pokarmem wielu gatunków ryb drapieżnych. Bywa stosowana przez wędkarzy jako naturalna przynęta. Poławiana masowo w celach konsumpcyjnych. Srebrzyste łuski uklei stanowiły do niedawna surowiec do pozyskania guaniny, tzw. essence d'Orient (esencja orientalna), używanej do wyrobu masy perłowej oraz sztucznych pereł (dla uzyskania 100 g guaniny przerabiano ok. 4 tysięcy osobników uklei).

Zobacz też |

ryby Polski

Przypisy |

↑ Alburnus alburnus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).

↑ Alburnus alburnus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).

↑ Staff w: Nikolski, 1970.

↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.

↑ Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.

↑ ^a^b Eschmeyer, W. N. & Fricke, R.: Catalog of Fishes electronic version (7 June 2012) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 10 czerwca 2012].

↑ ^a^b^c Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 118, 120. ISBN 83-7129-441-7.

Bibliografia |

Jerzy Lewczuk, Ogródek wodny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, ISBN 83-09-01596-8.

G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 268–269.

Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.

Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.

[itis-1] Alburnus alburnus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Alburnus alburnus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).

[Nikolski-3] Staff w: Nikolski, 1970.

[mszR-4] Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.

[Gronau-5] Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.

[Eschmeyer-6] Eschmeyer, W. N. & Fricke, R.: Catalog of Fishes electronic version (7 June 2012) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 10 czerwca 2012].

[TerofalRS-7] Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 118, 120. ISBN 83-7129-441-7.

搜尋此網誌

Egftnjytyk

Ukleja pospolita