Ukleja pospolita







Ten artykuł dotyczy ryby. Zobacz też: inne znaczenia nazwy Ukleja.





















































Ukleja pospolita


Alburnus alburnus[1]
(Linnaeus, 1758)


Ukleja pospolita

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce
Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

karpiokształtne

Rodzina

karpiowate

Rodzaj

Alburnus

Gatunek
ukleja pospolita

Synonimy



  • Abramis alburnus (Linnaeus, 1758)


  • Alborella maxima Fatio, 1882


  • Alburnus acutus Bonaparte, 1845


  • Alburnus alborella lateristriga Canestrini, 1864


  • Alburnus alburnus alburnus (Linnaeus, 1758)


  • Alburnus alburnus strumicae Karaman, 1955


  • Alburnus alburnus thessalicus Stephanidis, 1950


  • Alburnus avola Bonaparte, 1846


  • Alburnus breviceps Heckel & Kner, 1858


  • Alburnus charusini Herzenstein, 1889


  • Alburnus fabraei Blanchard, 1866


  • Alburnus fracchia Heckel & Kner, 1858


  • Alburnus linnei Malm, 1877


  • Alburnus lucidus Bonaparte, 1844


  • Alburnus lucidus Heckel, 1843


  • Alburnus lucidus ilmenensis (Warpachowski, 1886)


  • Alburnus lucidus lacustris Heckel & Kner, 1858


  • Alburnus lucidus macropterus Kamensky, 1901


  • Alburnus mirandella Blanchard, 1866


  • Alburnus obtusus Bonaparte, 1845


  • Alburnus scoranzoides Heckel & Kner, 1858


  • Alburnus striatus Petrov, 1926


  • Alburnus strigio Bonaparte, 1845


  • Aspius alburnoides Selys-longchamps, 1842


  • Cyprinus alburnus Linnaeus, 1758


  • Leuciscus alburnus (Linnaeus, 1758)


  • Leuciscus dolabratus Valenciennes, 1844


  • Leuciscus lucidus ilmenensis Warpachowski, 1886


Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Status iucn3.1 LC pl.svg
najmniejszej troski


Ukleja pospolita[3], ukleja[4] (Alburnus alburnus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae), czasami nazywanej białorybem[5]. Jest poławiana gospodarczo i przez wędkarzy.




Spis treści






  • 1 Występowanie


  • 2 Budowa


  • 3 Odżywianie


  • 4 Rozród


  • 5 Ochrona


  • 6 Znaczenie gospodarcze


  • 7 Zobacz też


  • 8 Przypisy


  • 9 Bibliografia





Występowanie |


Europa od Pirenejów i Alp po Ural. Nie występuje w Szkocji, Irlandii, północnej Skandynawii, zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego oraz na Krymie. Wyróżnia się kilka podgatunków uklei, m.in.[6]:




  • A. a. alburnus – podgatunek nominatywny


  • A. a. charusini – ukleja kaukaska[7], wcześniej uważana za odrębny gatunek


  • A. a. scoranzoides – ukleja czarnogórska[7], wykazana z Czarnogóry, uważana za odrębny gatunek[7], następnie uznana za podgatunek uklei pospolitej, obecnie jego pozycja taksonomiczna jest dyskusyjna[6]


  • A. a. strumicae – dorzecza rzek Struma i Mesta w Bułgarii.


Żyje stadnie, w wodach stojących i wolno płynących. W dzień przebywa przy powierzchni wody, nocą schodzi głębiej, lecz można ją spotkać także przy powierzchni. W trakcie żerowania pozostawia na powierzchni wody charakterystyczne koła.



Budowa |


Osiąga 10–20 cm długości oraz 10–40 g masy ciała. Ciało wydłużone, spłaszczone bocznie, grzbiet niski, prawie płaski. Łuski delikatne, łatwo odpadające, o intensywnym, srebrzystym ubarwieniu. Otwór gębowy niewielki, oczy są stosunkowo duże. W płetwie odbytowej 18–23 promieni.
Grzbiet ma barwę szarawozieloną lub szarawoniebieską, boki są srebrzystobiałe, połyskujące, brzuch biały. Płetwy grzbietowa i ogonowa szarawe z żółtawą nasadą, pozostałe płetwy jasnożółte.



Odżywianie |


Młode żywią się zooplanktonem, dorosłe opadającymi do wody owadami, wodnymi larwami owadów, a największe osobniki narybkiem innych gatunków.



Rozród |


Tarło odbywa w strefie przybrzeżnej jezior lub w rzekach, w odcinkach płytkich, o kamienistym dnie, od maja do czerwca. Samica składa w maju i czerwcu od 3 000 do 10 000 jaj, które są przyklejane do roślinności wodnej lub podłoża. Trze się kilkakrotnie w odstępach 10–14 dni. W okresie tarła samica zaokrągla się, samiec pokrywa się wysypką tarłową. Inkubacja trwa około tygodnia.


Ukleja żyje 3 do 6 lat.



Ochrona |











Wymiar ochronny brak
Okres ochronny brak


Znaczenie gospodarcze |


Jest naturalnym pokarmem wielu gatunków ryb drapieżnych. Bywa stosowana przez wędkarzy jako naturalna przynęta. Poławiana masowo w celach konsumpcyjnych. Srebrzyste łuski uklei stanowiły do niedawna surowiec do pozyskania guaniny, tzw. essence d'Orient (esencja orientalna), używanej do wyrobu masy perłowej oraz sztucznych pereł (dla uzyskania 100 g guaniny przerabiano ok. 4 tysięcy osobników uklei).



Zobacz też |


  • ryby Polski


Przypisy |




  1. Alburnus alburnus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).


  2. Alburnus alburnus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).


  3. Staff w: Nikolski, 1970.


  4. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.


  5. Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.


  6. ab Eschmeyer, W. N. & Fricke, R.: Catalog of Fishes electronic version (7 June 2012) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 10 czerwca 2012].


  7. abc Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 118, 120. ISBN 83-7129-441-7.



Bibliografia |



  • Jerzy Lewczuk, Ogródek wodny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, ​ISBN 83-09-01596-8​.

  • G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 268–269.

  • Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.

  • Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.




這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Shark

Wiciokrzew