Bystrzyca Kłodzka







Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.














































































Bystrzyca Kłodzka







miasto w gminie miejsko-wiejskiej



Ilustracja
Panorama Bystrzycy Kłodzkiej





Herb

Herb


Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Bystrzyca Kłodzka
Data założenia
XI

Prawa miejskie
1319 r.

Burmistrz
Renata Surma

Powierzchnia
10,74 km²
Wysokość
330-385 m n.p.m.
Populacja (30.06.2017)
• liczba ludności
• gęstość


10 300[1]
959 os./km²

Strefa numeracyjna
(+48) 74

Kod pocztowy
57-500

Tablice rejestracyjne
DKL


Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka


Mapa lokalizacyjna gminy Bystrzyca Kłodzka

Bystrzyca Kłodzka

Bystrzyca Kłodzka






Położenie na mapie powiatu kłodzkiego


Mapa lokalizacyjna powiatu kłodzkiego

Bystrzyca Kłodzka

Bystrzyca Kłodzka






Położenie na mapie województwa dolnośląskiego


Mapa lokalizacyjna województwa dolnośląskiego

Bystrzyca Kłodzka

Bystrzyca Kłodzka






Położenie na mapie Polski


Mapa lokalizacyjna Polski

Bystrzyca Kłodzka

Bystrzyca Kłodzka





Ziemia50°17′58″N 16°39′12″E/50,299444 16,653333

TERC (TERYT)
0208064

SIMC
0983899

Urząd miejski
ul. Sienkiewicza 6
57-500 Bystrzyca Kłodzka

Strona internetowa

BIP




Nysa Kłodzka w Bystrzycy Kłodzkiej




Rynek w Bystrzycy Kłodzkiej




Mały Rynek w Bystrzycy Kłodzkiej


Bystrzyca Kłodzka (wymowa i; niem. Habelschwerdt, dial. Hoabeschwerde[2], cz. Kladská Bystřice) – miasto w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bystrzyca Kłodzka. Historycznie było położone w hrabstwie kłodzkim. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.


Bystrzyca Kłodzka leży w Rowie Górnej Nysy, przy ujściu Bystrzycy do Nysy Kłodzkiej. Jedno z najważniejszych miast krainy historycznej zwanej ziemią kłodzką[3].


Według danych GUS z 30 czerwca 2017 r. miasto miało 10 300 mieszkańców.




Spis treści






  • 1 Środowisko naturalne


    • 1.1 Geografia


    • 1.2 Warunki naturalne




  • 2 Przyroda


    • 2.1 Flora


    • 2.2 Fauna




  • 3 Toponimia


  • 4 Symbole miasta


  • 5 Historia


    • 5.1 Status Bystrzycy Kłodzkiej




  • 6 Architektura i urbanistyka


    • 6.1 Układ urbanistyczny


    • 6.2 Zabytki




  • 7 Polityka i administracja


    • 7.1 Władze miasta




  • 8 Demografia


  • 9 Gospodarka


  • 10 Transport


  • 11 Szkolnictwo


  • 12 Kultura


  • 13 Sport


  • 14 Szlaki turystyczne


  • 15 Wspólnoty wyznaniowe


  • 16 Współpraca zagraniczna


  • 17 Zobacz też


  • 18 Przypisy


  • 19 Bibliografia


  • 20 Linki zewnętrzne





Środowisko naturalne |



Geografia |



 Osobny artykuł: Góry Bystrzyckie (Sudety).

Bystrzyca Kłodzka (przy współrzędnych 50°17′N 16°38′E/50,283333 16,633333) leży w południowej części województwa dolnośląskiego, w południowej części powiatu kłodzkiego, w środkowej części gminy Bystrzyca Kłodzka.


Trzecie co do liczby ludności miasto powiatu kłodzkiego, leży w południowej części historycznego hrabstwa kłodzkiego, u ujścia rzeki Bystrzycy do Nysy Kłodzkiej, na wysokości ok. 340–370 m n.p.m., w Obniżeniu Bystrzycy Kłodzkiej, stanowiącym oś Rowu Górnej Nysy, pomiędzy Górami Bystrzyckimi na zachodzie, a Wysoczyzną Idzikowską na wschodzie[4].


Od Kłodzka, stolicy powiatu miasto jest oddalone o 17,6 km[5]. Bystrzyca Kłodzka na północy graniczy z Zabłociem i Starym Waliszowem, Starą Bystrzycą na zachodzie, Długopolem Dolnym i Wilkanowem na południu i Pławnicą na wschodzie[4].



Warunki naturalne |


Bystrzyckie stare miasto znajdujące się w centrum miasta znajduje się na wąskiej ostrodze umiejscowionej w widłach obu rzek przepływających przez Bystrzycę Kłodzką. Na niej na wysokości ok. 360 m n.p.m. rozplanowano miasto średniowieczne. Zbocza jej opadają bardzo stromo w kierunku południowym i wschodnim, miejscami skalnymi urwiskami. Są to pozostałości po plejstoceńskiej terasie nadrzecznej o wysokości do 20 m. Przeciwległy brzeg, tzw. Góra Parkowa jest ukształtowana w podobny sposób. Sprawia to, że Bystrzyca Kłodzka posiada jedną z najpiękniejszych panoram miejskich, prezentującą ciekawy styl zabudowy tarasowej, szczególnie oglądaną z prawego brzegu Nysy Kłodzkiej[6].


Bystrzyca Kłodzka leży na klimatycznej strefie przejściowej, z niewielką przewagą klimatu kontynentalnego[7]. Średnia temperatura roku wynosi 7,4 °C, z kolei roczna amplituda sięga 19,3 °C[8]. Opady atmosferyczne zamykają się w granicach 790 mm[9].



Przyroda |



Flora |


Roślinność naturalna Bystrzycy Kłodzkiej należy do Działu Sudeckiej Krainy Podgórza Okręgu Środkowosudeckiego. Jest ona typowa dla pogórza Sudeckiego. W lasach występują elementy środkowoeuropejskie takie jak buk, klon zwyczajny i lipa szerokolistna. Obecnie większość lasów grądowych przekształcono w łąki, pola i parki, zaś lasy mieszane tworzą zadrzewienie izolowanych wzniesień lub obrzeży obniżeń. Do najbardziej charakterystycznych okazów pierwotnej flory ziemi bystrzyckiej należy pełnik europejski[10].



Fauna |


Fauna nie różni się w znacznie od innych regionów pozagórskich. Przeważają na tym terenie gatunki środkowoeuropejskie. Występują również gatunki górskie takie jak: traszka górska i salamandra plamista. Pospolite są gatunki drobniejsze, zwłaszcza gryzoni, jak nornik zwyczajny, ryjówka aksamitna, czy kret. Można także spotkać koszatkę leśną oraz jeża europejskiego i zająca szaraka. Z ptaków do najczęściej występujących w mieście gatunków należą: wróblowate, gołębie, kosy i szpaki[11].



Toponimia |


Miejscowość w Kotlinie Kłodzkiej otrzymała swoją nazwę w nawiązaniu do położenia nad „bystrą” wodą, ponieważ słowo Bystrzyca oznacza rwący górski potok[12]. Nazwa ta wskazuje na ścisły związek osady z rzeką, szczególnie często występujący w nazwach miejscowości w Czechach i na Słowacji, stąd pojawiła się teoria, że założycielami miasta byli osadnicy pochodzący zza Przełęczy Międzyleskiej. Poglądu tego nie można jednak zweryfikować dlatego, że jeszcze w XII w. Polacy i Czesi posługiwali się wspólnym językiem[13].


Obecna nazwa miejscowości wprowadzona w 1945 i zatwierdzona w 1946[14] nawiązuje do czeskiej nazwy Bystrice obowiązującej w późnym średniowieczu. Niemiecka nazwa Bystrzycy Kłodzkiej – Habelschwerdt pojawia się po raz pierwszy w dokumentach z 1319 r. Nazwę niemiecką tłumaczy się na dwa sposoby, co wynika z braku źródeł dotyczących jego początków[15]:



  • Pierwszy nawiązuje do położenia miasta na tarasowym wzgórzu, znajdującym się u zbiegu dwóch rzek, w związku z tym wywodzić by się ona miała od słów: Hügel, co oznacza wzgórze, pagórek oraz Werder, co jest określeniem kępy na podmokłym terenie albo rzece (ostrów).

  • Z kolei druga teoria ma odnosić pochodzenie nazwy od konkretnej osoby:

    • Habel – według starej legendy żył w czasach przedchrześcijańskich i miał być wartownikiem strzegącym bezpieczeństwa drogi biegnącej wzdłuż Nysy Kłodzkiej. Jego potomkami miał być jeden z bystrzyckich rodów mieszczańskich[16].

    • Gaweł z Lemberku – pochodził z Lwówka Śląskiego i w XII w. był czeskim zarządcą ziemi kłodzkiej, któremu miało się przypisywać założenie miasta[17].





Symbole miasta |



 Osobny artykuł: Herb Bystrzycy Kłodzkiej.

Jedynym symbolem miasta jest herb, przedstawiający srebrnego lwa wspiętego w prawo, ze złotą koroną na głowie, z otwartym pyskiem, z podniesionym i rozwidlonym ogonem, ze złotymi pazurami, umieszczonego w czerwonym polu tarczy[18].



Historia |





Mury obronne z początku XIV wieku





Kaplica św. Floriana w Bystrzycy Kłodzkiej





Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej


W XI wieku osada czeska, na miejscu lub obok której rycerz Havel (Gaweł) z Lemberka założył w XIII wieku miejscowość dla kolonistów niemieckich o nazwie Hawelswerde („Kępa Gawłowa”). W 1319 r. występuje już ona jako miasto. W 1429 r. zdobyte i zniszczone przez husytów. Po wojnach husyckich ponowny rozwój miasta[19]. W czasie wojny Macieja Korwina z Jerzym z Podiebradów o koronę czeską w 1469 r. miasto musiało zapłacić okup wojskom Korwina[19].


W 1473 r. książę ziębicki i hrabia kłodzki Henryk I Starszy z Podiebradów nadał Bystrzycy prawo mili[19]. W 1514 r. miasto otrzymało wodociągi[19]. W XVI wieku ośrodek sukiennictwa.


W latach 20. XVI w. w mieście zaczął szerzyć się luteranizm. Po 1540 r. ewangelicy stanowili większość wśród mieszkańców miasta. W 1548 istniała tu gmina ewangelicka z pastorem J. Tyrannem z Ząbkowic Śląskich, a w 1564 przejęli oni kościół parafialny[19]. W okresie reformacji ruch anabaptystów.


Od 1567 r. miasto znalazło się pod bezpośrednim panowaniem Habsburgów, po wykupie przez cesarza hrabstwa kłodzkiego.


W czasie wojny trzydziestoletniej miasto było wielokrotnie plądrowane przez wojska obu walczących stron, obie też nakładały nań kontrybucje i karały mieszczan za niewłaściwe w danej chwili wyznanie. Pod koniec wojny, w 1646 r. Szwedzi podpalili miasto i przedmieścia[20]. Pożary niszczyły miasto także w latach 1703, 1753, 1763[20], 1800, 1821[21].


Od 1742 r. należało ono do Prus. W l. 1778–1779 r., w czasie wojny o sukcesję bawarską (zwanej „kartoflaną”), wojska austriackie kilkakrotnie najechały i złupiły miasto[20][22].


W latach 1818–1975 siedziba powiatu bystrzyckiego. Od 1875 połączenie kolejowe z Kłodzkiem[23]. W 1945 miasto zostało włączone do Polski; polską nazwę miasta oparto na przedlokacyjnej nazwie czeskiej. Dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec. W maju 2008 roku, na patrona miasta przyjęto świętego Floriana[24].



Status Bystrzycy Kłodzkiej |














































































































































































































































































Przynależność polityczno-administracyjna miasta Bystrzycy Kłodzkiej
Okres

Państwo
Zwierzchność
Jednostka administracyjna
Status miasta

XI w.-1093

Flag of Bohemia.svg

Królestwo Czech

ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1093-1102

Polska

Państwo Polskie
ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1102-1198

Flag of Bohemia.svg
Państwo Czeskie
ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1198-1253/1278

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1278-1290

Herb wroclaw.svg

księstwo wrocławskie
ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1290-1319

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
osada Bystrzyca

1319-1327

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1327-1335

Herb wroclaw.svg
Księstwo Wrocławskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1335-1336

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1336-1341

POL księstwo ziębickie COA.svg

księstwo ziębickie
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1341-1378

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1378-1388

Moravia.svg

Margrabstwo Moraw
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1388-1397

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1397-1402

Party per pale demo.svgPOL województwo śląskie II RP COA.svg

Księstwo Opawsko-Raciborskie
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1402-1459

Flag of Bohemia.svg
Królestwo Czeskie
ziemia kłodzka
miasto Bystrzyca

1459-1567

POL Hrabstwo kłodzkie COA.svg

Hrabstwo Kłodzkie
Królestwo Czeskie

miasto Bystrzyca

1567-1742

Cesarstwo Austrii

Monarchia Habsburgów
Hrabstwo Kłodzkie
miasto Bystrzyca

1742-1816

Flag of the Kingdom of Prussia (1750-1801).svg

Królestwo Prus

Kamera wrocławska, departament wrocławski, powiat kłodzki
miasto Bystrzyca

1816-1818

Flag of the Kingdom of Prussia (1750-1801).svg

Królestwo Prus

prowincja Śląsk, Rejencja dzierżoniowska, powiat kłodzki
miasto Bystrzyca

1818-1820

Flag of the Kingdom of Prussia (1750-1801).svg

Królestwo Prus

prowincja Śląsk, Rejencja dzierżoniowska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1820-1871

Flag of the Kingdom of Prussia (1750-1801).svg

Królestwo Prus

prowincja Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1871-1918

Flag of the German Empire.svg

Rzesza Niemiecka

Królestwo Prus, prowincja Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1918-1919

Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg

Rzesza Niemiecka

land Prusy, prowincja Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1918-1933

Flag of Germany (3-2 aspect ratio).svg

Rzesza Niemiecka

land Prusy, prowincja Dolny Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1933-1938

Flag of the German Reich (1935–1945).svg

Rzesza Niemiecka

land Prusy, prowincja Dolny Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1938-1941

Flag of the German Reich (1935–1945).svg

Rzesza Niemiecka

land Prusy, prowincja Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1941-1945

Flag of the German Reich (1935–1945).svg

Rzesza Niemiecka

land Prusy, prowincja Dolny Śląsk, Rejencja wrocławska, powiat bystrzycki
miasto Bystrzyca

1945-1946

Polska

Rzeczpospolita Polska
Okręg II (Dolny Śląsk), powiat bystrzycki
miasto powiatowe

1946-1950

Polska

Rzeczpospolita Polska

województwo wrocławskie, powiat bystrzycki
miasto powiatowe, gmina miejsko-wiejska

1950-1952

Polska

Rzeczpospolita Polska

województwo wrocławskie, powiat bystrzycki
miasto powiatowe, gmina miejsko-wiejska

1952-1954

Polska

Polska Rzeczpospolita Ludowa

województwo wrocławskie, powiat bystrzycki
miasto powiatowe, gmina miejsko-wiejska

1954-1973

Polska
Polska Rzeczpospolita Ludowa

województwo wrocławskie, powiat bystrzycki
miasto powiatowe

1973-1975

Polska
Polska Rzeczpospolita Ludowa

województwo wrocławskie, powiat bystrzycki
miasto powiatowe, gmina miejsko-wiejska

1975-1990

Polska
Polska Rzeczpospolita Ludowa

województwo wałbrzyskie
gmina miejsko-wiejska

1990-1998

Polska

Rzeczpospolita Polska
województwo wałbrzyskie, rejon bystrzycki
gmina miejsko-wiejska

od 1999

Polska
Rzeczpospolita Polska

województwo dolnośląskie, powiat kłodzki
gmina miejsko-wiejska




Architektura i urbanistyka |



Układ urbanistyczny |




Gotycki kościół św. Michała Archanioła


Bystrzyca Kłodzka w pełni zachowała swój układ urbanistyczny wywodzący się z czasów średniowiecznych, który należy do jednych z najciekawszych zespołów na Śląsku[25]. Wynika to z faktu, że miasto lokowano na surowym korzeniu oraz na specyficznym terenie, przez co od samego początku uzyskało ostateczne, optymalne rozplanowanie. Miasto zajmuje spłaszczenie na ostrodze stromo opadającej w kierunku zakola Nysy Kłodzkiej, u jej spływu z Bystrzycą Łomnicką. Kształt miasta zbliżony był do zniekształconego owalu. O oryginalności układu przesądza kilka czynników[26]:




  • kościół parafialny zlokalizowano w najwyżej położonym punkcie miasta, a nie, jak kazała tradycja w pobliżu rynku.

  • w najniższej części osady, ale za to na cyplu ostrogi zbudowano obronne wójtostwo,

  • rynek uzyskał kształt zbliżony do trapezu, wytyczono go w rozmiarze 62 X 108 m,

  • poza miastem znajdował się szpital z kaplicą i przytułkiem oraz szpital zakaźny, młyny, folwarki, a także kaplica św. Floriana.


Ze względu na usytuowanie miasta na wysokim brzegu jego zabudowa ukształtowała się tarasowo, tworząc niepowtarzalną panoramę, a wiele uliczek i zaułków łączących okolice rynku z dolinami obu rzek zbudowano w postaci stromych przejść, niekiedy wiodących po kamiennych stopniach[26].



Zabytki |



 Osobny artykuł: Zabytki w Bystrzycy Kłodzkiej.




Kolumna Trójcy Świętej z 1736 r.


Miasto pomimo wielu pożarów, zniszczeń wojennych oraz powodzi zachowało poza cennym układem urbanistycznym także liczny i cenny zespół zabytkowych budowli do których zaliczyć można[27]:




  • gotycki kościół pw. św. Michała Archanioła z końca XIII wieku (przebudowywany kilkakrotnie)

  • fragmenty murów obronnych z pierwszej poł. XIV wieku (z Brama Wodną, Basztą Kłodzką i Rycerską)


  • pozostałość po wieży warownej z XIV wieku


  • renesansowe i barokowe kamienice z XVI i XVII wieku


  • kamienny pręgierz z 1556 r.


  • ratusz z XIX wieku (z wieżą z 1540 r.)


  • kaplica św. Franciszka Ksawerego z 1681 r.


  • Posąg św. Jana Nepomucena z 1704 r.


  • kolumna Trójcy Świętej z 1736 r.


  • Muzeum Filumenistyczne w dawnym zborze ewangelickim.


  • kościół pw. św. Jana Nepomucena z 1833 r. (436 z 17.12.1958)


  • kaplica św. Floriana z XVIII wieku (1968 z 22.12.1971)



Polityka i administracja |




Urząd Miasta i Gminy Bystrzyca Kłodzka




Starostwo Powiatowe w Kłodzku, delegatura w Bystrzycy Kłodzkiej




Komisariat policji w Bystrzycy Kłodzkiej



Władze miasta |


Bystrzyca Kłodzka ma status gminy miejsko-wiejskiej.


Burmistrzowie Bystrzycy Kłodzkiej (od 1990)[28]:



  • 1990-1994 Mieczysław Kamiński

  • 1994-1998 Bogdan Krynicki

  • 1998-2002 Mieczysław Kamiński

  • 2002-2006 Bogdan Krynicki

  • od 2006 r. Renata Surma


Miasto jest siedzibą gminy. W Bystrzycy Kłodzkiej znajdują siedziby prokuratury rejonowej, Urzędu Stanu Cywilnego, Rejonowego Urzędu Pracy, Urzędu Skarbowego oraz oddział zamiejscowy Starostwa Powiatowego w Kłodzku[29].



Demografia |


Piramida wieku mieszkańców Bystrzycy Kłodzkiej w 2014 roku.

Piramida wieku Bystrzyca Klodzka.png



Gospodarka |




Dawne Bystrzyckie Zakłady Przemysłu Zapałczanego


Bystrzyca Kłodzka jest ośrodkiem przemysłu drzewnego, papierniczego, zapałczanego, spożywczego. W mieście istnieje kilka zakładów przemysłowych, które dają zatrudnienie mieszkańcom miasta i okolic. Od 2007 roku na terenie miasta istnieje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest-Park”. Podstrefa Bystrzyca Kłodzka obejmuje obszar o powierzchni 2,7 ha. Teren podstrefy jest w całości terenem niezabudowanym, co stwarza dogodne warunki do kształtowania zabudowy. Przedsiębiorcy inwestujący na proponowanych terenach należących do WSSE mają możliwość uzyskania zwolnienia z podatku od nieruchomości.


Oprócz tego w mieście istnieje wiele sklepów, punktów usługowych, serwisowych, stacje benzynowe, serwisy samochodowe, hurtownie, kilka restauracji, hotel, posterunek policji, szpital i urząd pocztowy.



Transport |





Stacja kolejowa w Bystrzycy Kłodzkiej


W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:




  • Droga krajowa nr 33 (Kłodzko – Boboszów)


  • Droga wojewódzka nr 392 (Bystrzyca Kłodzka – Lądek-Zdrój)


  • Droga wojewódzka nr 388 (Radków – Bystrzyca Kłodzka)


Przez miasto przebiega też linia kolejowa Kłodzko – Międzylesie. Istnieją dwie stacje kolejowe: Bystrzyca Kłodzka i Bystrzyca Kłodzka Przedmieście.


Przewozy autobusowe w mieście i okolicach zapewnia lokalny oddział PKS Kłodzko. Zapewnia on połączenia z: Kłodzkiem, Wrocławiem, Lądkiem, Stroniem Śląskim, Polanicą, Kudową, Nową Rudą oraz Międzylesiem.



Szkolnictwo |


W Bystrzycy Kłodzkiej mieści się 6 szkół:



  • Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich[30], Gimnazjum nr 1 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego[31] oraz w wyniku Reformy Edukacji z 2017 również Szkoła Podstawowa nr 1 im. Józefa Bema w Zespole Szkół Ogólnokształcących[32],

  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. Obrońców Warszawy[33],

  • Technikum oraz I stopniowa Szkoła Branżowa w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych[34].


Znajdują tu się również 3 przedszkola:



  • Przedszkole nr 1,

  • Przedszkole nr 2,

  • Przedszkole Bystrzaki.



Kultura |



 Osobny artykuł: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej.

W 1960 roku Kazimierz Kutz realizował tutaj plenerowe zdjęcia do swego filmu Nikt nie woła[35].


W Bystrzycy Kłodzkiej kręcono sceny do filmów i seriali:



  • Czterej pancerni i pies

  • Pierwszy dzień wolności

  • Nowy Jork, czwarta rano

  • Sezon na leszcza

  • Stacja

  • Boża podszewka

  • Za niebieskimi drzwiami

  • Pokot


W Bystrzycy Kłodzkiej znajduje się także basen ulokowany na Górze Parkowej. Znajduje się tu także jedyne w Polsce Muzeum Filumenistyczne. Co roku w dniach 2–3 maja odbywa się jarmark floriański, bardziej znany jako Dni miasta. Zapraszane są gwiazdy estrady polskiej i zagranicznej, a oprócz tego są stragany, gry i zabawy oraz atrakcje dla najmłodszych.



Sport |


W Bystrzycy funkcjonują dwa kluby sportowe z dziedziny piłki ręcznej i piłki nożnej:



  • Krokus Bystrzyca Kłodzka (piłka ręczna II liga)

  • Polonia Bystrzyca Kłodzka (piłka nożna A Klasa)


Wcześniej był organizowany przed dniami miasta wyścig rowerowy na Górze Floriańskiej o puchar Burmistrza Bystrzycy. Co roku jest organizowany bieg bystrzycki, którego trasa prowadzi przez większość miasta.



Szlaki turystyczne |




  • szlak turystyczny żółty droga Szklary-Samborowice – Jagielno – Przeworno – Gromnik – Biały Kościół – Żelowice – Ostra Góra – Niemcza – Gilów – Piława Dolna – Góra Parkowa – Bielawa – Kalenica – Nowa Ruda – Sarny – Tłumaczów – Radków – Skalne Wrota – Pasterka – Karłów – Lisia Przełęcz – Białe Skały – Skalne Grzyby – Batorówek – Batorów – Skała Józefa – Duszniki-Zdrój – Schronisko PTTK „Pod Muflonem” – Szczytna – Zamek Leśna – Polanica-Zdrój – Przełęcz Sokołowska – Łomnicka Równia – Huta – Zalesie – Stara Bystrzyca – Bystrzyca Kłodzka – Pławnica – Szklary – Igliczna – Międzygórze – Jawor – Przełęcz Puchacza[36]


  • szlak turystyczny zielony Gorzanów – Stara Łomnica – Huta – Młoty – Spalona – Schronisko PTTK „Jagodna” – Bystrzyca Kłodzka


  • szlak turystyczny czarnyBystrzyca Kłodzka – Stary Waliszów – Romanowo – Ołdrzychowice Kłodzkie – Rogówek – Droszków – Przełęcz Leszczynowa – Chwalisław – Złoty Stok



Wspólnoty wyznaniowe |





Kościół filialny św. Jana Nepomucena


Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:




  • Kościół rzymskokatolicki:
    • parafia św. Michała Archanioła


  • Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa


  • Świadkowie Jehowy:
    • zbór Bystrzyca Kłodzka (Sala Królestwa Kłodzko)[37]




Współpraca zagraniczna |


Miasto Bystrzyca Kłodzka współpracuje z pięcioma gminami z Czech, Niemiec, Francji, Hiszpanii oraz Polski. Są to miejscowości[38]:




  • Uście nad Orlicą – miasto położone w Czechach na wysokości 347 m n.p.m. Liczy nieco ponad 16 tysięcy mieszkańców. Umowa partnerska z Usti nad Orlicą została podpisana 18 maja 1994 roku.


  • Alcaniz – miasto położone w Hiszpanii w prowincji Saragossa. Liczy ponad 60 tysięcy mieszkańców. Umowa partnerska pomiędzy Alcaniz a Bystrzycą została podpisana 16 listopada 1999 roku.


  • Laissey – niewielka miejscowość położona w regionie Franche-Comté we Francji. Liczy zaledwie 500 mieszkańców. Umowa pomiędzy Laissey a Bystrzycą zawarta została 1 grudnia 2000 roku.


  • Amberg – miasto położone w Niemczech w landzie Bawaria. Miasto liczy ponad 44 tysiące mieszkańców i jest ważnym ośrodkiem przemysłowym. Umowa partnerska między obydwoma miastami została podpisana 18 października 2001 roku.


  • Kaźmierz – gmina w zachodniej Wielkopolsce, położona 30 km od Poznania. Liczy niespełna 7000 mieszkańców. Umowa pomiędzy Kaźmierzem a Bystrzycą została podpisana 10 listopada 1995 roku.


  • Massa Martana – miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Umbria, w prowincji Perugia. Według danych na rok 2004 gminę zamieszkuje 3537 osób.


Oprócz umów partnerskich z gminami zagranicznymi miasto Bystrzyca Kłodzka jest członkiem stowarzyszeń o randze ogólnopolskiej. Są to:



  • Stowarzyszenie Gmin Ziemi Kłodzkiej

  • Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Glacensis

  • Związek Gmin Śnieżnickich

  • Dolnośląska Organizacja Turystyczna



Zobacz też |



  • Podziemna Trasa Turystyczna w Bystrzycy Kłodzkiej

  • powiat bystrzycki



Przypisy |




  1. GUS, Baza demografia.


  2. Dialekt kłodzki w śląskiej testowej Wikipedii.


  3. Hasło: Bystrzyca Kłodzka, [w:] Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa 2008.


  4. ab Kotlina Kłodzka. Mapa turystyczna, 1:10 000, wyd. Eko-Graf, Wrocław 1997.


  5. Dane na podstawie lokalizatora internetowego „Zumi.pl”.


  6. Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 64. ISBN 83-85773-06-1.


  7. A. Schmuck, Regiony termiczne województwa wrocławskiego, „Czasopismo Geograficzne”, 28: 1957, s. 3–4.


  8. P. Migoń, Ziemia Kłodzka. Przewodnik, Wrocław 1996, s. 19–20.


  9. Charakterystyka gminy. Informacje ogólne o gminie Bystrzyca Kłodzka, informacja na oficjalnej stronie miasta i gminy Bystrzyca Kłodzka (dostęp: 2011-04-27).


  10. Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 22–23. ISBN 83-85773-06-1.


  11. Środowisko. Informacje ogólne o gminie Bystrzyca Kłodzka, informacja na oficjalnej stronie miasta i gminy Bystrzyca Kłodzka [data dostępu: 2011-04-27].


  12. J. Miodek, Słownik ojczyzny polszczyzny, Wrocław 2002, s. 82.


  13. M. Ruchniewicz, S. Rosik, P. Wiszewski, Bystrzyca Kłodzka. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków, DTSK Silesia, Urząd Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej, Wrocław-Bystrzyca Kłodzka 2007, s. 21.


  14. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).


  15. M. Ruchniewicz, S. Rosik, P. Wiszewski, op. cit., s. 23.


  16. F. Volkmer, Geschichte der Stadt Habelschwerdt, Habelschwerdt 1987, s. 3.


  17. M. Ruchniewicz, S. Rosik, P. Wiszewski, op. cit., s. 24.


  18. Statut Miasta i Gminy Bystrzyca Kłodzka, Część 1, § 4. 1.


  19. abcde Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 66. ISBN 83-85773-06-1.


  20. abc Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 68. ISBN 83-85773-06-1.


  21. Wojny i nie tylko.


  22. Henryk Grzybowski. Zajazd na Bystrzycę Kłodzką w czasie wojny o sukcesję bawarską 22 października 1778. „Ziemia Kłodzka”. 2013 (nr 227), s. 22–23, czerwiec 2013. Wydawnictwo Ziemia Kłodzka. ISSN 1234-9208. OCLC 499751393. 


  23. Wojciech Jankowski, Mały przewodnik po Polsce, Wydawnictwo Sport i Turystyk Warszawa 1983 ​ISBN 83-217-2329-2​ s. 92


  24. Zgoda Watykanu na ustanowienie św. Floriana patronem Bystrzycy Kłodzkiej.


  25. Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 70. ISBN 83-85773-06-1.


  26. ab Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 71. ISBN 83-85773-06-1.


  27. Wykaz ważniejszych zabytków na oficjalnej stronie miasta (dostęp: 2010-04-28).


  28. Opracowano na podstawie Popularnej Encyklopedii Ziemi Kłodzkiej, pod red. J. Laski i M. Kowalcze, t. 1 i 2, Kłodzko 2009.


  29. Instytucje działające na terenie gminy – wykaz na oficjalnym serwisie miejskim [data dostępu: 2011-01-19].


  30. I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Bystrzycy Kłodzkiej – I Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Bystrzycy Kłodzkiej, liceum1.bystrzyca.eu [dostęp 2017-09-08] .


  31. Aktualności, gimnazjum.bystrzyca.eu [dostęp 2017-09-08] .


  32. SuperS. User SuperS., Per aspera ad astra, zso.bystrzyca.eu [dostęp 2017-09-08] .


  33. Biuletyn Informacji Publicznej, biuletyn.net [dostęp 2017-09-08] .


  34. miedzygorze.pl, zsp.bystrzyca.com.pl [dostęp 2017-09-08] .


  35. FilmPolski.pl. W: Nikt nie woła [on-line]. [dostęp 2017-06-13].


  36. Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 2015-08-03.


  37. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-14] .


  38. Bystrzyca Kłodzka. W: Miasta partnerskie [on-line]. [dostęp 2017-06-13].



Bibliografia |




  • Małgorzata Ruchniewicz, Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Bystrzyca Kłodzka. Zarys rozwoju miasta na przestrzeni wieków, DTSK Silesia, Urząd Miasta i Gminy w Bystrzycy Kłodzkiej, Wrocław-Bystrzyca Kłodzka 2007.

  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Red. Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 13-18. ISBN 83-85773-06-1.

  • Franz Albert, Die Vorurkundliche Geschichte des Kreises Habelschwerdt Dargestellt an seinen Ortsbezeichungen. Bd. 1, Habelschwerdt [Bystrzyca Kłodzka] 1938.


  • Alt-Habelschwerdt: Festschrift für das Heimat- und Trachtenfest am 27. August 1922 in Habelschwerdt veranstaltet vom Verein für Glatzer Heimatkunde und vom Katholischen Frauenbund, Habelschwerdt [Bystrzyca Kłodzka] 1922.

  • Robert Becker, Die Dreifaltigkeitssäule auf dem Ringe der Stadt Habelschwerdt, Habelschwerdt [Bystrzyca Kłodzka] 1921.



Linki zewnętrzne |



  • Miejski portal internetowy

  • Bystrzyca Kłodzka – Portal Miejski

  • Bystrzyca Kłodzka na dawnej i współczesnej fotografii


  • Bystrzyca w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.













這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna