Anenský vrch (Wysoki Jesionik)
| ||
Kościół św. Anny na stoku góry Anenský vrch | ||
Państwo | Czechy | |
Położenie | Andělská Hora | |
Pasmo | Wysoki Jesionik (czes. Hrubý Jeseník) (Sudety) | |
Wysokość | 861 m n.p.m. | |
Położenie na mapie Sudetów Anenský vrch | ||
50°04′25,7″N 17°22′40,9″E/50,073806 17,378028 |
Anenský vrch (niem. Anna Berg[1]) – szczyt (góra) o wysokości 861 m n.p.m. (podawana jest też wysokość 860 m n.p.m.) w paśmie górskim Wysokiego Jesionika (czes. Hrubý Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na Śląsku, w obrębie gminy Andělská Hora, oddalony o około 10,6 km na wschód od szczytu góry Pradziad (czes. Praděd)[2][3].
Spis treści
1 Charakterystyka
1.1 Lokalizacja
1.2 Stoki
1.3 Szczyt główny
1.4 Szczyt drugorzędny
1.5 Geologia
1.6 Wody
2 Ochrona przyrody
2.1 Ścieżki dydaktyczne
3 Turystyka
3.1 Szlaki turystyczne
3.2 Szlaki rowerowe
3.3 Trasy narciarskie
4 Zobacz też
5 Uwagi
6 Przypisy
7 Bibliografia
Charakterystyka |
Lokalizacja |
Góra Anenský vrch położona jest we wschodniej części pasma Wysokiego Jesionika na jego skraju oraz jest dobrze rozpoznawalna w tej części pasma, ponieważ ma najwyższą wysokość, a w dodatku przy jej szczycie zainstalowano niewielką stalową, kratownicową wieżę przekaźnika radiowego[2]. Góra rozpoznawalna jest m.in. z biegnącej u jej podnóża w jej części wschodniej drogi nr 452 na trasie Holčovice – Bílčice[2].
Góra położona jest w części (mikroregionie) Wysokiego Jesionika o nazwie Masyw Orlíka (czes. Medvědská hornatina), na bocznym odgałęzieniu południowego, łukowatego grzbietu góry Vysoká hora, ciągnącego się od góry Zámecký vrch (2)[a] do góry Nad Rychtou[2].
Górę ograniczają: od południa przełęcz o wysokości 728 m n.p.m. w kierunku szczytu Halda i dolina potoku Stará voda, od południowego-zachodu i zachodu dolina potoku Zláty p., od północy przełęcz o wysokości 829 m n.p.m. w kierunku drugorzędnego szczytu Kopřivník–JZ oraz od wschodu przełęcz o wysokości 741 m n.p.m. w kierunku nienazwanego szczytu (750 m n.p.m.)[2].
W otoczeniu góry znajdują się następujące szczyty: od północy Kopřivník–JZ, od północnego-wschodu Šindelná–JV i Hrbek, od wschodu nienazwany szczyt o wysokości 750 m n.p.m., od południa Halda, od południowego-zachodu nienazwany szczyt o wysokości 715 m n.p.m. i Dřevina oraz od północnego-zachodu Hláska[2].
Stoki |
Stok zachodni i częściowo stok południowo-zachodni są gęsto zalesione lasem świerkowym z przecinkami i polanami, natomiast stok wschodni i południowo-wschodni przeważnie pokryte sa łąkami i polami ornymi[2]. Stoki charakteryzują się bardzo zmiennymi nachyleniami[2]. Maksymalne nachylenie stoku południowo-zachodniego na odcinku 50 m nie przekracza 30°[2]. Z odkrytych miejsc stoków roztaczają się perspektywy widokowe w kierunku pobliskiej okolicy oraz widocznych gór czy szczytów[3].
W odległości około 200 m na południe od szczytu zbudowano w 1696 roku pielgrzymkowy barokowy kościół św. Anny[3][4], z prowadzącą do niego aleją jaworowo-lipową[5] z umieszczonymi przy niej 15 stacjami drogi krzyżowej w jej górnej części, pomiędzy skrzyżowaniami o nazwie (czes. Alej k Anenskému vrchu) i (czes. Anenský vrch)[2]. W pobliżu tego kościoła znajduje się restauracja ze znajdującym się na zewnątrz tarasem[3].
Na stoku południowo-wschodnim znajduje się pole na trasę zjazdową, przy której zbudowano dwa wyciągi narciarskie[2]. Ponadto w odległości około 200 m na północny wschód od szczytu, przy trasie zjazdowej znajduje się na wysokości około 842 m n.p.m. pole do startów lotni i paralotni o nazwie (czes. PG startoviště Anenský vrch)[2][6].
Poza wytyczonymi szlakami turystycznymi, szlakiem rowerowym i ścieżką dydaktyczną stoki pokryte są nieoznakowanymi licznymi dróżkami i ścieżkami[2]. Przemierzając je zaleca się korzystanie ze szczegółowych map, z uwagi na ich przebieg oraz zorientowanie w terenie.
Szczyt główny |
Połać szczytowa ma kształt kopulasty, w pobliżu której znajduje się wspomniana wcześniej wieża stacji przekaźnikowej oraz budynek stacji przekaźnikowej ze znajdującą się w środku instalacją. Kopuła szczytowa jest gęsto zalesiona świerkami. Szczyt z uwagi na zalesienie nie jest punktem widokowym. Na szczycie znajduje się punkt geodezyjny. Dojście do stacji i szczytu następuje krótką nieoznakowaną ścieżką o długości około 180 m biegnącą z żółtego szlaku turystycznego w pobliżu skrzyżowania o nazwie (czes. Anenský vrch)[2].
Szczyt drugorzędny |
Anenský vrch jest górą o podwójnym szczycie[2]. W odległości około 750 m na północny zachód od szczytu głównego można wyróżnić drugorzędny, bliźniaczy szczyt określony jako Anenský vrch – SZ o wysokości 844 m n.p.m. i współrzędnych geograficznych: (50°04'37,6"N; 17°22'07,8"E), oddzielony od szczytu głównego mało wybitną przełęczą o wysokości 836 m n.p.m[2]. Połać szczytowa drugorzędnego szczytu jest gęsto zalesiona i praktycznie nie prowadzi tam żadna ścieżka[2]. Dojście jest orientacyjne i z tego powodu niezalecane. Z powodu zalesienia szczyt nie jest punktem widokowym[2]. Nie ma tam również punku geodezyjnego.
Geologia |
Masyw góry Anenský vrch zbudowany jest ze słabo zmetamorfizowanych skał osadowych należących do strefy śląsko-morawskiej[7] (warstwy andelskohorskie[8]), głównie fyllitów, metamułowców, metałupków ilastych, podrzędnie piaskowców drobnoziarnistych[9].
Wody |
Wszystkie stoki należą do zlewni Morza Bałtyckiego do którego płyną wody m.in. z dorzecza Odry, będącej przedłużeniem płynących z jej stoków kilku krótkich górskich potoków[2]. Na stoku wschodnim ma swoje źródło potok (czes. Uhlířský p.) oraz na stoku południowo-wschodnim (czes. Světlohorský p.)[2]. Na stoku południowym w odległości około 950 m na południowy wschód od szczytu, na wysokości około 727 m n.p.m. znajduje się źródło o nazwie (czes. Studánka Pod Lipami)[10], blisko nieoznakowanej dróżki biegnącej z miejscowości Andělská Hora[2].
Ochrona przyrody |
Cała góra, na zachód od przebiegającej drogi nr 452 znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (czes. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky)[2], a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt.
Ścieżki dydaktyczne |
W celu ochrony unikalnego ekosystemu przez górę wyznaczono w 2010 roku z miejscowości Andělská Hora ścieżkę dydaktyczną o nazwie (czes. NS Anenský vrch), o długości około 2 km, na trasie[11]:
Andělská Hora – góra Anenský vrch – skrzyżowanie Anenský vrch ( z 6 stanowiskami obserwacyjnymi na trasie).
Turystyka |
Góra położona jest przy miejscowości Andělska Hora, z hotelem Anděl[12] i bazą pensjonatów oraz przy osadzie Suchá Rudná[2]. Ponadto do miejscowości Světlá Hora jest od szczytu około 3,5 km w kierunku południowo-wschodnim, około 5 km na zachód od szczytu do miejscowości Karlova Studánka oraz około 5 km na północ do miejscowości Vrbno pod Pradědem[2].
Szlaki turystyczne |
W obrębie góry znajdują się dwa szlaki turystyczne na trasach[2]:
Světlá Hora – Andělská Hora – góra Anenský vrch – Kościół św. Anny – góra Kopřivník – Vrbno pod Pradědem;
Hvězda – góra Hřeben-Z – góra Hřeben – szczyt Ovčí vrch – przełęcz Malá hvězda – góra Hláska – góra Kopřivník – góra Anenský vrch – Kościół św. Anny – Pustá Rudná – dolina potoku Uhlířský p. – ruiny zamku Freudenstein – góra Kamenný vrch – Karlovice.
Szlaki rowerowe |
Przez górę wytyczono również szlak rowerowy o następującym przebiegu[2]:
Suchá Rudná – Andělská Hora – góra Anenský vrch – góra Kopřivník – Vrbno pod Pradědem[13].
Trasy narciarskie |
Przy miejscowości Andělská Hora, u podnóża stoku południowo-wschodniego jest ośrodek narciarski o nazwie (czes. Ski Annaberg)[14], przy którym przy drodze nr 452 znajduje się parking[2].
W okresach ośnieżenia przy ośrodku tym na stoku góry Anenský vrch zlokalizowano następujące trasy narciarstwa zjazdowego[15]:
Trasy narciarstwa zjazdowego z wyciągami z góry Anenský vrch | |||||
L.p. | Trasa i oznaczenie | Długość trasy m | Różnica wysokości m | Rodzaj wyciągu | Długość wyciągu m |
1 | Hlavní 1[b] | 650 | 130 | orczykowy | 700 |
2 | U lesa 2 | 800 | 130 | ||
3 | Dětské hřiště 3 | 70 | 10 | orczykowy | 70 |
Ponadto na północ od szczytu wytyczono trasy narciarstwa biegowego z tzw. Jesenicką magistralą[16][17].
Zobacz też |
- Szczyty Wysokiego Jesionika
Uwagi |
↑ Oznaczenie indeksowane w odróżnieniu od znajdującego się w tym samym paśmie innego szczytu o tej samej nazwie Zámecký vrch (1), położonego 3,3 km na południowy-wschód od osady Rejvíz.
↑ Trasa po zmroku jest sztucznie oświetlona.
Przypisy |
↑ Anenský vrch (861 m) (Anna Berg) 1:12 000 (cz.). mapy.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ abcdefghijklmnopqrstuvwxyzaa Anenský vrch (861 m) (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). mapy.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ abcd Anenský vrch (cz.). turistika.cz. [dostęp 2017-11-16].
↑ Karel Kavička: Anenský vrch u Andělské Hory zaplnily davy poutníků (cz.). novinky.cz, 2012-07-31. [dostęp 2018-04-19].
↑ Kateřina Bujnochová: Alej na Anenský vrch (cz.). alejroku.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ STARTOVAČKY - ANENSKÝ VRCH (cz.). paragliding-mapa.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ Żelaźniewicz 2011 ↓, s. 12, 20.
↑ Cymerman 1998 ↓, s. 531 (mapa).
↑ Geologická mapa. (geologická jednotka 13, 81, 494 i 498) ↓.
↑ Petr Dobeš: Studánka pod Lipami (9072) (cz.). estudanky.eu, 2014-09-16. [dostęp 2018-04-19].
↑ Ladislav Olejníček: Andělská Hora otevřela novou naučnou stezku (cz.). polar.cz, 2010-08-12. [dostęp 2018-04-19].
↑ Hotel Anděl (cz.). hotelandel.info. [dostęp 2018-04-19].
↑ Popis cyklotras značených terénním (turistickým) způsobem (cz.). vrbensko-jeseniky.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ Ski areál (cz.). annaberg.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ Ski Annaberg - Andělská Hora (cz.). jeseniky.net. [dostęp 2018-04-19].
↑ Anenský vrch (861 m) (Zimní mapa) 1:12 000 (cz.). mapy.cz. [dostęp 2018-04-19].
↑ Jesioniki na biegówkach. (JPEG). msregion.cz ↓.
Bibliografia |
Zbigniew Cymerman. Spory o podział geologiczny Sudetów. (PDF). „Przegląd Geologiczny”. 46 nr 6, s. 530–536, 1998. ISSN 0033-2151. OCLC 995455330.
- Bruntálsko, Krnovsko, Osoblažsko. Turistická mapa 1:50 000. Vizovice: SHOCart, 2008. ISBN 978-80-7224-368-6.
- Geologická mapa 1:50 000 (cz.). W: Česká geologická služba [on-line]. mapy.geology.cz.
- Hrubý Jeseník (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). mapy.cz.
- Hrubý Jeseník (mapa) (JPEG) (cz.). dudisoft.eu. [zarchiwizowane z tego adresu].
- Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000. Wyd. 1. Česká Lípa: Eurokart, 2010. ISBN 978-80-87380-17-8.
- Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:50 000. Vizovice: SHOCart, 2010. ISBN 978-80-7224-178-1.
- Jesioniki. Pradziad, Śnieżnik, Jeseník. Mapa aktualizowana w terenie. Skala 1:50 000. Wyd. II. Wrocław: Studio PLAN, 2011. ISBN 978-83-62645-80-0.
- Jesioniki na biegówkach. Skala 1:60 000. (JPEG) (pol.). msregion.cz.
- Andrzej Żelaźniewicz: Regionalizacja tektoniczna Polski. Wrocław: Komitet Nauk Geologicznych PAN, 2011. ISBN 978-83-63377-01-4.
|