Rolandův kámen




























Rolandův kámen



Ilustracja
Formacja skalna Rolandův kámen z widocznym krzyżem na jej szczycie

Państwo

 Czechy
Położenie

Karlova Studánka
Pasmo

Wysoki Jesionik
(czes. Hrubý Jeseník)
(Sudety)
Wysokość
936 m n.p.m.


Położenie na mapie Sudetów


Mapa lokalizacyjna Sudetów

Rolandův kámen

Rolandův kámen





Ziemia50°01′18,9″N 17°10′53,9″E/50,021917 17,181639

Rolandův kámen (popularna nazwa czes. Křížek, niem. Hin und Wieder Stein lub Hinnewiederstein[1]) – formacja skalna o wysokości 936 m n.p.m. (podawana jest też wysokość 937 m n.p.m. lub 910 m n.p.m.) w paśmie górskim Wysokiego Jesionika (czes. Hrubý Jeseník), w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na Śląsku, w obrębie miejscowości Karlova Studánka, oddalona o około 2 km na południowy wschód od szczytu góry Lyra[2][3][4].




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Charakterystyka


  • 3 Ochrona przyrody


  • 4 Turystyka


    • 4.1 Szlaki turystyczne


    • 4.2 Trasy narciarskie




  • 5 Zobacz też


  • 6 Przypisy


  • 7 Bibliografia





Historia |


W XIX wieku, kiedy w lesie, na stokach Lyry pojawili się licznie turyści, zwrócono uwagę na odosobnione, kilkudziesięciometrowe skalisko. W 1833 poprowadzono na jego szczyt wykute w skale schody z barierkami, a sam szczyt zmodyfikowano, aby umieścić na nim ławki do podziwiania z punktu widokowego krajobrazów pobliskich szczytów. Wichury z lat 1919, 1920 i 1921 odsłoniły skalisko, które dopiero po wielu latach znów się zadrzewiło.


W 1924 biskup Brna Norbert Klein postawił na szczycie, w wyżłobionym w skale gnieździe około 8 m, modrzewiowy krzyż, wykonany w pobliskiej miejscowości Ludvíkov przez leśniczego Drechslera, poświęcając go 14 września[5]. Obraz ukrzyżowanego Chrystusa wykonał opawski artysta Konrád Assmann. Odtąd miejsce to nazywano popularnie Křížek. Stało się ono miejscem pielgrzymkowym o nazwie Hin und Wieder Stein. Czeska nazwa Rolandův kámen pochodzi z legendy o prawdopodobnej śmierci w tym miejscu pruskiego żołnierza[6].




Krzyż na szczycie skaliska Rolandův kámen



Charakterystyka |


Formacja skalna Rolandův kámen, leżąca w Masywie Orlíka (czes. Medvědská hornatina), około 1 km na północ od miejscowości Karlova Studánka jest z daleka słabo rozpoznawalna. Znajduje się bowiem na stoku góry Lyra, która jest zalesiona. W pobliżu, w odległości około 300 m na południe od skaliska znajduje się szczyt Skalnatý vrch, a w odległości około 190 m na północny wschód również podobne, nieco niższe skalisko.


Około 26-metrowe skalisko jest częściowo zadrzewione, pokryte mchem. Stoki skaliska z uwagi na nachylenie są urwiskami. Na szczyt prowadzi wąskie, okrężne i niebezpieczne przejście zabezpieczone barierkami. Przed wejściem ustawiona jest tablica, ostrzegająca o wejściu na własną odpowiedzialność. Na szczycie, przy krzyżu (obecnie o wysokości około 4,5 m, bez ukrzyżowanego Chrystusa) rozpościerają się malownicze widoki na pobliskie szczyty: Ovčí vrch, Hřeben, Hradečná, Temná, stok Vysoká hole i Ostrý vrch. Na tle tego ostatniego widać szczyt wieży na górze Pradziad (czes. Praděd).


Pod względem geologicznym skalisko zbudowane jest ze skał metamorficznych – gnejsów i łupków łyszczykowych[7]. Ukształtowane na skraju tzw. terasy krioplanacyjnej, w mroźnym klimacie peryglacjalnym. Na skalisku widoczna jest również niezwykła deformacja warstw skalnych, spowodowana procesami górotwórczymi[8].


Z tablicy informacyjnej postawionej przed skaliskiem można przeczytać o dwóch legendach związanych z formacją Rolandův kámen. W pierwszej skalisko jest pozostawionym przez krążącego po Jesionikach (czes. Jeseníky) diabła okruchem skały po nieudanej próbie zniszczenia przez niego kościoła w Karlovej Studánce. W drugiej zaś opowiada o nieszczęśliwej miłości do mężczyzny pewnej zakonnicy z Karlovej Studánki, posługującej chorym, która postanowiła skoczyć ze szczytu po złamaniu w tej sytuacji ślubów zakonnych. Postawiony krzyż z pierwszej legendy wygonił diabła, a w drugiej upamiętnia miejsce śmierci zakonnicy.



Ochrona przyrody |


Skalisko znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (czes. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt.



Turystyka |


Rolandův kámen to bardzo popularne miejsce wśród turystów i pielgrzymów. Dojście do niego (około 300 m) prowadzi z bocznej drogi biegnącej z szosy nr 450 pomiędzy miejscowościami Karlova Studánka i Vidly. Położone około 1700 m na wschód od przełęczy Sedlo nad Karlovou Studánkou (Kóta). Ponadto dotrzeć tam można drogą od Ludvíkova. Do bazy pensjonatów w Karlovej Studánce jest od szczytu około 1 km, do bazy turystycznej w miejscowości Ludvíkov około 3 km, a do bazy hoteli koło góry Pradziad około 6 km.



Szlaki turystyczne |


Na Rolandův kámen prowadzi również szlak spacerowy na trasie[9]:



Stripe-marked localtrail blue.svg Karlova Studánka – Skalnáty vrch – Rolandův kámen – Karlova Studánka.


Trasy narciarskie |


W okresie ośnieżenia blisko skaliska przebiega trasa narciarstwa biegowego:



SkiTrailBlueČR.png Karlova Studánka – Skalnatý vrch – góra Lyra – góra Žárový vrch – góra Plošina – góra Zámecká hora – Ludvíkov.

W odległości około 300 m na południowy wschód od szczytu, na stoku Skalnatý vrch znajduje się trasa narciarstwa zjazdowego:



Pictogram Ski Slope blue.svg łatwa, o długości około 540 m z wyciągiem narciarskim[10].


Zobacz też |


  • Szczyty Wysokiego Jesionika


Przypisy |




  1. Hinundwiederstein. (cz.). Historie-vrbno.estranky.cz.


  2. Rolandův kámen (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). Mapy.cz.


  3. Rolandův kámen (cz.). Turistika.cz.


  4. Kamień Rolanda – Rolandův kámen. (pol.). Czecot.pl.


  5. Miroslav Kobza: Rolandův kámen – malý kousek Alp nad Karlovou Studánkou. (cz.). Rozhlas.cz.


  6. Karlova Studánka a stezka Bílá Opava. Příroda v okolí, Rolandův kámen. (cz.). Taggmanager.cz.


  7. Rolandův kámen (937 m n.m.) - výhled – skály. (cz.). Rymarovsko.cz.


  8. Taťána Schmidtová: Rolandův kámen nad Karlovou Studánkou. (PDF) (cz.). Informs.kr-moravskoslezsky.cz.


  9. Dangol: Za miedzą: Jesioniki. Karlova Studánka – Rolandův kámen – Karlova Studánka. (pol.). Cro.pl.


  10. Skiareál Sedlář – Karlova Studánka (cz.). Jeseniky.net.



Bibliografia |



  • Hrubý Jeseník (Turistická mapa) 1:12 000 (cz.). Mapy.cz.

  • Jeseníky jih. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000. Wyd. 1. Česká Lípa: Eurokart, 2010. ISBN 978-80-87380-18-5.

  • Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:50 000. Vizovice: SHOCart, 2010. ISBN 978-80-7224-178-1.

  • Jesioniki na biegówkach. Skala 1:60 000. (JPEG) (pol.). Msregion.cz.

  • Jesioniki. Pradziad, Śnieżnik, Jeseník. Mapa aktualizowana w terenie. Skala 1:50 000. Wyd. II. Wrocław: Studio PLAN, 2011. ISBN 978-83-62645-80-0.





這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna