Śnieżnik (góra)







Ten artykuł dotyczy góry. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

































Śnieżnik


Ilustracja
Szczyt Śnieżnika od strony południowej (czeskiej)

Państwo

 Polska
 Czechy
Położenie

powiat kłodzki, Dolní Morava
Pasmo

Sudety
Masyw Śnieżnika
Wysokość
1426 m n.p.m.

Wybitność
657 m
Pierwsze wejście
w czasach przedhistorycznych


Położenie na mapie Sudetów


Mapa lokalizacyjna Sudetów

Śnieżnik

Śnieżnik





Ziemia50°12′25,214″N 16°50′57,214″E/50,207004 16,849226



Mapa masywu Śnieżnika




Źródło rzeki Morawy




Ruiny wieży widokowej





Schronisko PTTK „Na Śnieżniku”




Ruiny schroniska "Liechtensteinschutzhaus"





Punkt triangulacyjny na szczycie


Śnieżnik (1426 m n.p.m.[1]), zwany też Śnieżnikiem Kłodzkim dawniej Kładską Śnieżką[2], w jęz. niem. Glatzer Schneeberg (nazwa używana w Niemczech) lub Spieglitzer Schneeberg i Grulicher Schneeberg (nazwy używane w Austrii), cz. Králický Sněžník – najwyższy, graniczny szczyt po polskiej stronie w Sudetach Wschodnich i w Masywie Śnieżnika[3]. Na szczycie znajduje się znak graniczny o numerze V/69/10.




Spis treści






  • 1 Charakterystyka geograficzna


    • 1.1 Grzbiety


    • 1.2 Europejski dział wód




  • 2 Budowa geologiczna


    • 2.1 Skały metamorficzne


    • 2.2 Rzeźba glacjalna




  • 3 Przyroda


    • 3.1 Piętrowy układ roślinności


    • 3.2 Fauna


    • 3.3 Ochrona przyrody




  • 4 Turystyka


    • 4.1 Historia


    • 4.2 Współczesność


    • 4.3 Przejście graniczne


    • 4.4 Szlaki turystyczne


    • 4.5 Korona Gór Polski




  • 5 Zobacz też


  • 6 Przypisy


  • 7 Bibliografia


  • 8 Linki zewnętrzne





Charakterystyka geograficzna |


Śnieżnik jest najwyższym szczytem Masywu Śnieżnika i 17. co do wysokości w całych Sudetach[3]. Jest on jedyną górą w masywie Śnieżnika, która wystaje ponad górną granicę lasu[3].



Grzbiety |


Śnieżnik jest zwornikiem sześciu grzbietów[3]:



  • grzbietu północnego ze Żmijowcem, Rudką, Janowcem i Krzyżnikiem, Czarną Górą i Krowiarkami,

  • północno-wschodniego ramienia góry Stromej (1166 m n.p.m.) i Młyńska (991 m n.p.m.),

  • wschodniego grzbietu granicznego schodzącego do Przełęczy Płoszczyna,

  • południowego grzbietu Sušiny i Podbělki, położonego w całości w Czechach,

  • południowo-zachodniego grzbietu granicznego, z Małym Śnieżnikiem i Trójmorskim Wierchem,

  • zachodniego ramienia Średniaka (1210 m n.p.m.).



Europejski dział wód |


Śnieżnik leży na europejskim dziale wodnym mórz Czarnego i Bałtyckiego[3]. Przebieg działu pokrywa się w obrębie szczytu z przebiegiem granicy państwowej – potoki polskiej strony spływają do Bałtyku, czeskiej – do Morza Czarnego.



Budowa geologiczna |



Skały metamorficzne |


Wschodnia część góry jest zbudowana z lokalnych odmian gnejsów, zwanych śnieżnickimi i gierałtowskimi[3]. Zachodnią część tworzą metamorficzne łupki łyszczykowe[3]. Występują tu także soczewy marmurów, jak również łupków łyszczykowych z granatami, łupków kwarcowych, łupków grafitowych, amfibolitów, serpentynitów i eklogitów. Skały te należą do metamorfiku Lądka i Śnieżnika.



Rzeźba glacjalna |


Na stokach Śnieżnika występują rumowiska skalne, powstałe w czasie plejstocenu w klimacie peryglacjalnym. Z tego samego okresu pochodzi nisza niwalna w południowym zboczu. W zagłębieniu tym, ok. 200 m od szczytu, bierze początek Morawa, jedna z większych rzek Czech i największa rzeka Moraw.



Przyroda |


Świat roślinny i zwierzęcy Śnieżnika jest najbogatszy w całych Sudetach, ponieważ przebiegają tam granice zasięgów występowania wielu gatunków – sudeckich, karpackich, alpejskich, a nawet śródziemnomorskich[3].



Piętrowy układ roślinności |


Wyraźnie zaznaczony jest piętrowy układ roślinności[3]:



  • do 500 m n.p.m. – użytki rolne, zazwyczaj łąki; występują m.in. pełnik europejski, dziewięćsił bezłodygowy,

  • 500–1000 m n.p.m. – regiel dolny w postaci borów świerkowych lub lasów mieszanych świerkowo-bukowych,

  • 1000–1250 m n.p.m. – regiel górny – bór świerkowy, w runie występują borówki czernica i brusznica,

  • powyżej 1250 m n.p.m. – łąki górskie.


Te ostatnie posiadają największą wartość przyrodniczą. Występują tu licznie gatunki roślin rzadkich i chronionych oraz sztucznie wprowadzona kosodrzewina.



Fauna |


Świat zwierzęcy również obfituje w cenne gatunki: muflony, cietrzewie, głuszce[3]. Wśród płazów występują salamandra plamista i traszka górska, wśród gadów zaskroniec i żmija zygzakowata. Obecne są tu również endemiczne gatunki chrząszczy, błonkówek, muchówek i pajęczaków[3].



Ochrona przyrody |


Dla ochrony przyrody ożywionej utworzono na Śnieżniku już w 1938 r. rezerwat przyrody, odtworzony pod polskimi rządami w 1965 roku jako ścisły. Obejmuje on część szczytową powyżej wysokości 1150 m n.p.m., jego powierzchnia wynosi 192 ha.[3]



Turystyka |



Historia |


Śnieżnik musiał być znany turystom już pod koniec XVIII wieku – z tego okresu pochodzą pierwsze utrwalone informacje (panoramy i wzmianki pisane). Prawdziwy rozkwit turystyki rozpoczął się z rokiem 1838, kiedy to Śnieżnik i jego okolice stały się własnością księżniczki Marianny Orańskiej[3]. Szczyt stał się modnym celem wędrówek – między innymi podziwiano na nim wschody i zachody słońca.


W 1871 roku na zlecenie księżnej zbudowano na Hali pod Śnieżnikiem schronisko, które stoi do dziś[3].



 Osobny artykuł: Schronisko PTTK "Na Śnieżniku".

Śnieżnik był tak popularny, że w latach 1895–1899 zbudowano tutaj kamienną wieżę widokową w kształcie cylindrycznej baszty[3]. Wzniesiona została z inicjatywy Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego i miała służyć podniesieniu atrakcyjności wycieczek na szczyt. Potężna konstrukcja, nawiązująca do modnego wówczas romantycznego stylu naśladującego średniowiecze, miała 6 kondygnacji i wysokość 33,5 m. Nadano jej imię cesarza Wilhelma I i dobudowano budynek mieszczący małe schronisko[3].



 Osobny artykuł: Wieża widokowa na Śnieżniku.

W 1912 roku po czeskiej (wówczas austro-węgierskiej) stronie, w pobliżu źródeł Morawy, MSSGV oddało do użytku kolejne schronisko – Fürst Johann Liechtenstein Schutzhaus.



 Osobny artykuł: Schronisko księcia Liechtensteina na Śnieżniku.

Po II wojnie światowej infrastruktura turystyczna zaczęła podupadać. W 1971 roku rozebrano czeskie schronisko (do dziś widoczne są fundamenty), a 11 października 1973 r. wysadzono w powietrze zaniedbaną, rozpadającą się wieżę widokową. Jej resztki tworzą dziś kulminację na kopule szczytowej[3].


Dla Czechów symbolem Śnieżnika jest kamienna rzeźba słonia stojąca obok fundamentów schroniska po czeskiej stronie granicy. Rzeźbę ustawili w 1932 roku członkowie grupy artystycznej Jescher zaprzyjaźnieni z dzierżawcą schroniska Liechtensteina Oskarem Gutwinskim. Nazwa grupy miała pochodzić od odgłosu (w języku niemieckim), który wydaje kichający słoń.



Współczesność |


Śnieżnik pozostaje wciąż jednak jedną z najczęściej odwiedzanych gór ziemi kłodzkiej. Schronisko "Na Śnieżniku" słynie z barwnych imprez sylwestrowych, podczas których liczba gości przewyższa wielokrotnie liczbę łóżek, a często trudno nawet o miejsce na podłodze.



Przejście graniczne |



 Osobny artykuł: Przejście graniczne Śnieżnik-Vrchol Kralického Snežníku.

Od połowy lat 90. XX w. dla pieszych na szczycie funkcjonowało (do 21 grudnia 2007 (Przystąpienie Polski i Czech do Układu z Schengen)) turystyczne przejście graniczne Śnieżnik – Vrchol Kralického Snežníku.



Szlaki turystyczne |


Przez szczyt Śnieżnika przechodzą szlaki turystyczne[3]:




  • szlak turystyczny zielony (polski) od schroniska "Na Śnieżniku" do Przełęczy Płoszczyna i dalej do Bielic,


  • szlak turystyczny żółty (czeski) od wsi Vélka Morava, kończący się na szczycie,


  • szlak turystyczny czerwony (czeski) z Kralików do Ramzovej.



Korona Gór Polski |


Śnieżnik należy do Korony Gór Polski.



Zobacz też |


  • Schronisko PTTK "Na Śnieżniku"





Panorama ze Śnieżnika

Panorama ze Śnieżnika




Przypisy |




  1. Geoportal 2 | iMap, mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2017-11-28] .


  2. Antoni Rehman: Niżowa Polska opisana pod względem fizyczno-geograficznym. Lwów: Drukarnia Ludowa, 1904, s. 352.


  3. abcdefghijklmnopqr Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 343-348. ISBN 83-7005-341-6.



Bibliografia |



  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, ​ISBN 83-7005-341-6​.


Linki zewnętrzne |



  • Galeria zdjęć


  • Fotografie drogi na Śnieżnik po czeskiej stronie (1) (cz.)


  • Fotografie drogi na Śnieżnik po czeskiej stronie (2) (cz.)


  • Schneeberg w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. X: Rukszenice – Sochaczew. Warszawa 1889.









這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna