Hrvoje Vukčić Hrvatinić
| ||
 Hrvoje Vukčić Hrvatinić, mszał Hrvoja, pocz. XV w. | ||
| Dane biograficzne | ||
| Data urodzenia | ok. 1350 | |
| Data śmierci | 1416 | |
Małżeństwo | Jelena Nelipčić | |
Hrvoje Vukčić Hrvatinić (ur. ok. 1350, zm. 1416) – ban Dalmacji i Chorwacji, wojewoda Splitu, wielki wojewoda Bośni i książę regionu Donji kraji.
Życiorys |
Hrvoje Vukčić Hrvatinić urodził się ok. 1350 roku jako najstarszy syn wojewody Vukaca Hrvatinića[1].
Po raz pierwszy wzmiankowany jest w dokumencie z 1376 roku jako książę i wierny rycerz króla Ludwika Węgierskiego (1326–1382)[1]. W 1380 roku król Bośni Tvrtko I Kotromanić (1338–1391) nadał mu tytuł wielkiego wojewody Bośni oraz ziemie parafii Lašva[1][2].
Po śmierci Ludwika Węgierskiego, Hrvoje opowiedział się po stronie Władysława I (1376–1414) w konflikcie o sukcesję z Zygmuntem Luksemburskim (1368–1437)[1][3]. W 1391 roku Władysław I powierzył mu administrację Dalmacji i Chorwacji[1]. Siedem lat później Hrvoje uczestniczył w wyborze Stefana Ostoi Kotromanića na króla Bośni[1]. Po koronacji na króla Węgier w Zadarze w 1403 roku, Władysław I mianował Hrvoja swoim namiestnikiem na terenach Węgier, Chorwacji, Dalmacji i Bośni, a także wojewodą Splitu[1][3], a natomiast sam powrócił do Neapolu[2]. Hrvoje otrzymał wówczas również wyspy Brač, Hvar i Korčulę[1]. Odtąd nosił tytuł wojewody Splitu, bana Dalmacji i Chorwacji, wielkiego wojewody Bośni i księcia regionu Donji kraji[1]. Hrvoje rezydował w miejscowości Jajce w Bośni oraz w Splicie[2]. Ożenił się z Jeleną Nelipić, z którą miał syna Balšę[2]. Bił własne monety, a za jego panowania powstały bogato iluminowane rękopiśmienne księgi głagolickie: mszał Hrvoja i kodeks Hrvoja[1].
Zygmunt Luksemburski wielokrotnie wyprawiał się zbrojnie na Bośnię, by usunąć Hrvoja[2]. Po tym jak Stefan Kotromanić sprzymierzył się z Zygmuntem, Hrvoje uczestniczył w spisku, który doprowadził do obalenia Kotromanića i wyboru nowego króla w 1404 roku – Tvrtki II Kotromanića[1]. Razem z tym monarchą zapoczątkował ruch przeciwko Luksemburczykowi. Jednak po wojskowej interwencji Zygmunta i maskarze armii bośniackiej w 1408 roku, sprzymierzył się z dotychczasowym przeciwnikiem i utrzymał swoją pozycję[1].
Po inwazji na sąsiednie ziemie Zahumla w posiadaniu Sandalja Hranića, który wspierał Zygmunta w walce z Turkami, Hrvoje ściągnął na siebie gniew Luksemburczyka[2]. W 1413 roku został ogłoszony rebeliantem i heretykiem, a jego dobra skonfiskowano[2]. Zwrócił się wówczas do bośniackich szlachciców oraz Turków osmańskich i z ich pomocą pokonał armię węgierską w 1415 roku pod Lašvą, co otworzyło drogę do inwazji tureckiej na tereny Bośni i Chorwacji[1][3][2]. Hrvoje odzyskał władzę, lecz na krótko – zmarł po roku[1][2].
Zobacz też |
- Mszał Hrvoja
Przypisy |
↑ abcdefghijklmn Hrvatinić, Hrvoje Vukčić (chorw.). enciklopedija.hr. [dostęp 2017-03-28].
↑ abcdefghi Ante Cuvalo: The A to Z of Bosnia and Herzegovina. Scarecrow Press, 2010, s. 252–253. ISBN 978-1-4616-7178-7. [dostęp 2017-03-26]. (ang.)
↑ abc Robert Stallaerts: Historical Dictionary of Croatia. Scarecrow Press, 2009, s. 337. ISBN 978-0-8108-7363-6. [dostęp 2017-03-28]. (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0000 6130 691X
VIAF: 10691214
LCCN: n90659736
GND: 121001806
BnF: 17124580j
- WorldCat
