Klasycyzm




Klasycyzm (z łac. classicus – doskonały, pierwszorzędny, wzorowy, wyuczony) – styl w muzyce, sztuce, literaturze oraz architekturze odwołujący się do kultury starożytnych Rzymian i Greków. Styl ten nawiązywał głównie do antyku. W Europie tzw. „powrót do źródeł” (klasycznych) pojawił się już w renesansie – jako odrodzenie kultury wielkiego Rzymu. Jako styl dominujący epoki wpływał na kształt innych nurtów kulturowych okresu jak manieryzm, barok, rokoko. Trwał do końca wieku XVIII, w niektórych krajach do lat 30. następnego stulecia, a nawet dłużej. Zmodyfikowany klasycyzm przeradzał się czasem w eklektyzm końca XIX wieku. Klasycyzm jako styl panował w epoce oświecenia. Najpełniejszy rozkwit klasycyzmu nastąpił w I poł. XVIII wieku. W dziedzinie literatury swoisty kres klasycyzmu przyniosła walka klasyków z romantykami.


Zauroczenie klasyczną harmonią pojawiało się wielokrotnie, także w XX wieku, pod postacią neoklasycyzmu (w literaturze, w architekturze), a następnie wśród artystów awangardowych, np. u Picassa.
Klasycyzm w Polsce bywa też zwany stylem stanisławowskim (od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego).




Spis treści






  • 1 Cechy klasycyzmu


  • 2 Architektura klasycystyczna, podstawowe cechy


  • 3 Przykłady przedstawicieli klasycyzmu


    • 3.1 Muzyka


    • 3.2 Architektura


    • 3.3 Malarstwo i grafika


    • 3.4 Rzeźba




  • 4 Przykłady klasycystycznych budowli


  • 5 Zobacz też





Cechy klasycyzmu |



  • tematyka 'akt'

  • wzorowanie się na tematyce i architekturze starożytnej Grecji i Rzymu (rzymski Panteon i Partenon w Atenach),

  • chęć wiernego odwzorowania elementów dekoracji, stroju czy architektury Antyku,

  • statyka zamiast dynamizmu,

  • oszczędność wyrazu,

  • spokój – przeciwieństwo barokowej ekspresji,

  • uwypuklenie cnót obywatelskich w przeciwieństwie do rokokowej frywolności,

  • obraz idealistyczny,

  • kształt ważniejszy niż barwa,

  • tematyka moralizatorska, często propagandowa (np. Jacques-Louis David Śmierć Marata),

  • ukazywanie momentu przed ważnym wydarzeniem lub akcją (np. Jacques-Louis David Przysięga Horacjuszy),

  • używanie silnego strumienia, „snopu” światła (np. Jacques-Louis David Śmierć Sokratesa).



Architektura klasycystyczna, podstawowe cechy |



 Osobny artykuł: Architektura klasycystyczna.



Teatr Wielki w Warszawie




Wnętrze Kościoła Marcina Lutra w Bielsku-Białej





Pałac Dietrichsteinów z 1745 w Wodzisławiu Śląskim, najstarszy budynek klasycystyczny w Polsce



  • wzorowanie się na starożytnych budowlach greckich i rzymskich oraz na niektórych budowlach odrodzenia;

  • kopiowanie elementów architektury starożytnej;

  • budowle wznoszone na planie zwartym, koła lub prostokąta;

  • stosowanie kolumnad i kolumnowych portyków ze zwieńczeniem w kształcie tympanonu; pilastrów, dużych okien; tympanon przeważnie dekorowany płaskorzeźbą;

  • kolor przyporządkowany rysunkowi;

  • dążenie do uzyskania efektu harmonii, zrównoważonej kompozycji, stosowanie symetrii;

  • w opozycji do baroku przeważają fasady o liniach prostych bez wygięć i skrętów;

  • oszczędne stosowanie zdobnictwa; jeżeli się pojawiają, są to uskrzydlone postacie lwów z ludzkimi głowami, orły, wieńce, wazony, girlandy z róż, kokardy, hełmy, tarcze, skrzyżowane sztandary nawiązujące do tradycji cesarstwa rzymskiego;

  • rozwój budownictwa użyteczności publicznej, takiego jak: urzędy, teatry, szpitale, szkoły, zakładane wówczas muzea;

  • pałace – duże, niskie, wydłużone, na planie prostokąta, z wysuniętą częścią środkową ozdobioną portykiem;

  • we wnętrzach wielkie, podłużne, jasne sale, chętnie malowane na biało, płaskie sufity, okna duże, kwadratowe;

  • kościoły – często na planie koła, przykryte kopułą;

  • dwory wraz z ogrodami i parkami wzbogacone: alejami z drzewami, stawami rybnymi; w obrębie dworu były: młyn oraz browar;

  • wnętrza dworów ozdabiano portretami rodzinnymi, trofeami myśliwskimi, a na ścianach wieszano tkaniny ozdobne zwane arrasami.



Przykłady przedstawicieli klasycyzmu |



Muzyka |



  • Wiedeń: Józef Haydn

  • Wiedeń: Wolfgang Amadeus Mozart

  • Wiedeń: Ludwig van Beethoven



Architektura |



  • Francja: Jacques Germain Soufflot, Jean Francois Chalgrin, Charles Percier

  • Anglia: Robert Adam

  • Niemcy: Karl Friedrich Schinkel, Leo von Klenze, Carl Gotthard Langhans, Georg Wenzeslaus von Knobelsdorff

  • Włochy: Giovanni Battista Piranesi

  • Rosja: Carlo Rossi

  • Polska: Piotr Aigner, Antonio Corazzi, Wawrzyniec Gucewicz, Jan Chrystian Kamsetzer, Jakub Kubicki, Dominik Merlini, Efraim Szreger, Stanisław Zawadzki, Szymon Bogumił Zug



Malarstwo i grafika |


Cechy:



  1. Statyczne oparte na układach pionowych.

  2. Kontur.

  3. Chłodny koloryt.

  4. Miękki światłocień.

  5. Gładka faktura.

  6. Wzniosłość.


Malarstwo wyraziło się głównie w tematyce historycznej (starożytnej), mitologicznej, alegorycznej i portrecie.




  • Jacques-Louis David – Porwanie Sabinek, Portret konny Stanisława Kostki Potockiego


  • Jean-Auguste-Dominique Ingres – Wielka odaliska, Jowisz i Tetyda (Zeus i Tetyda)

  • Giovanni Battista Lampi

  • Giovanni Battista Piranesi

  • Thomas Gainsborough

  • Marcello Bacciarelli

  • Bernardo Bellotto



Rzeźba |





Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie.




  1. Antonio Canova – rzeźbił głównie posągi i grupy mitologiczne („Dedal i Ikar”, „Trzy Gracje”); rzeźbił także postacie współczesne, przedstawiając je jednak jako postacie mitologiczne (Henryka Lubomirskiego przedstawił jako Amora);


  2. Bertel Thorvaldsen – rzeźby mitologiczne, religijne, historyczne pomniki, popiersia. Autor pomnika Mikołaja Kopernika i księcia Józefa Poniatowskiego (ten ostatni wzorowany na rzymskiej statui Marka Aureliusza);


  3. Andrzej Le Brun – tworzył rzeźby do dekoracji Zamku Królewskiego i Łazienek, a także popiersia znanych Polaków;


  4. Jakub Tatarkiewicz – wyrzeźbił popiersie Fryderyka Chopina.



Przykłady klasycystycznych budowli |



  • Łuk Triumfalny w Paryżu


  • Brama Brandenburska w Berlinie


  • Biała Fabryka w Łodzi

  • Pałac Potockich w Warszawie

  • Pałace Wodzickich w Krakowie

  • Łazienki Królewskie w Warszawie

  • Pałac w Małej Wsi

  • Panteon w Paryżu

  • Petit Trianon

  • Kościół Świętej Trójcy w Warszawie

  • Kościół św. Magdaleny w Paryżu

  • Belweder w Warszawie

  • Kapitol

  • Teatr Wielki w Warszawie

  • Kolumna Napoleona w Paryżu

  • Pałac Prymasowski w Bratysławie

  • Pałac w Śmiełowie

  • Kościół św. Aleksandra w Warszawie

  • Pałac Dietrichsteinów w Wodzisławiu



Zobacz też |





W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Klasycyzm


  • klasycyzm w muzyce

  • periodyzacja sztuki




-

這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

圖片
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No.  built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
閱讀完整內容

Shark

圖片
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
閱讀完整內容

Wiciokrzew

圖片
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]
閱讀完整內容