Egftnjytyk

; ;	; Borysów; Барысаў; Борисов;
	; Borysów; Барысаў; Борисов;
	; ;
; ;	; ;
herb Borysowa↗;	; Flaga;
; Państwo;	; Białoruś;
Obwód;	; miński;
Powierzchnia;	45,97 km²;
Populacja (2010); • liczba ludności;	; ; 147 100;
; Nr kierunkowy;	+375 1777;
; Kod pocztowy;	222120;
	; ; Położenie na mapie obwodu mińskiego; ; ; ; Borysów; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie Białorusi; ; ; ; Borysów; ; ; ;
	; 54°14′N 28°30′E/54,233333 28,500000;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Informacje w Wikipodróżach;
	; Strona internetowa;
	; Portal Białoruś;

Zobacz też: inne znaczenia.

Borysów (biał. Барысаў, Barysau; ros. Борисов, Borisow) – miasto na Białorusi, w obwodzie mińskim, nad rzeką Berezyną, siedziba administracyjna rejonu borysowskiego. W 2010 liczba mieszkańców wynosiła 147,1 tys.

Spis treści

1 Dane ogólne

2 Historia
- 2.1 Pierwsze wzmianki, panowanie Litwy i Rzeczypospolitej
- 2.2 Pod zaborami i XX wiek

3 Zabytki

4 Sport

5 Miasta partnerskie

6 Przypisy

7 Bibliografia

8 Linki zewnętrzne

Dane ogólne |

Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym i kulturalnym. W mieście istnieje przemysł drzewny, elektrotechniczny (BATE – właściciel klubu piłki nożnej BATE Borysów), mechaniczny (Borisowskij Zawod Agregatow – producent turbosprężarek, sprężarek, pomp), chemiczny (tworzywa sztuczne, wyroby gumowe, farmaceutyki), szklarski (fabryka szkła kryształowego), wytwórnia pianin „Białoruś” oraz port rzeczny.

Historia |

Pierwsze wzmianki, panowanie Litwy i Rzeczypospolitej |

Herb Borysowa z 1792

Borysów wzmiankowany był w 1102. Od 1228 położony w księstwie kijowskim, a do końca XIII wieku należał do Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1500 roku podczas wojny z Moskwą na zamku w Borysowie rezydował książę Aleksander Jagiellończyk. W czasie kolejnej wojny z Moskwą, w 1514 roku król Polski Zygmunt I Stary przeprowadził w Borysowie przegląd wojsk przygotowywanych na wyprawę na Moskwę.

W 1563 król Zygmunt II August nadał miejscowości prawo miejskie magdeburskie. Od 1563 starostwo. Na wyspie rzeki Berezyny znajdował się zamek obronny. W 1642 roku starosta borysowski Adam Kazanowski ufundował przy ul. Mińskiej drewniany kościół katolicki. W czasie IV wojny z Moskwą w 1655 roku zajęty przez wojska moskiewskie i w 1660 roku nieskutecznie przez dwa miesiące był oblegany przez hetmana Stefana Czarnieckiego. Po podpisaniu rozejmu Borysów wrócił do Rzeczypospolitej. W końcu XVII wieku znajdował się w nim otoczony wałami ziemnymi z dworem wojewody połockiego i podgrodziem, drewniany kościół pw. NMP. Powstała też cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa z klasztorem^[2]. U schyłku I Rzeczypospolitej w Borysowie stacjonowały 2 Pułk Przedniej Straży Buławy Wielkiej Litewskiej i 4 Pułk Litewski Przedniej Straży.

Pod zaborami i XX wiek |

Kościół Narodzenia NMP ok. 1910

Wskutek II rozbioru Polski w 1793 włączony do Imperium Rosyjskiego. W 1806 roku ksiądz proboszcz Onufry Gzowski rozpoczął budowę kościoła, który ukończony został w 1823 roku. W 1812 Borysów był miejscem przeprawy wojsk Napoleona przez Berezynę, podobnie jak podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1919.

Osobny artykuł: Bitwa pod Borysowem.

Pod koniec XIX wieku w mieście były tylko 3 murowane budynki i 3 brukowane ulice. W 1909 roku, w czasie wyborów samorządowych, do rady miejskiej zostało wybranych 10 Rosjan, 1 Żyd, 5 przedstawicieli innych narodowości i ani jednego Polaka^[3].

Po I wojnie światowej w latach 1919-1920 pod kontrolą Polski, przynależał administracyjnie do okręgu mińskiego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich, po czym znalazł się we władaniu bolszewików.

W 1991 miasto znalazło się w granicach niepodległej Białorusi.

Zabytki |

Wybrane zabytki:

Kościół Narodzenia NMP

Pozostałości zamku

Kościół katolicki pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z lat 1806–1823. W 1836 roku zburzono fasadę z kolumnadą i w jej miejscu zbudowano wieżę.

Cmentarz Kalwaria

kaplica katolicka na Kalwarii z XVIII w. (zburzona)

kapliczka na cmentarzu katolickim z XIX w.

Hale targowe z 1908 r.

Synagoga Wielka z 1912 r.

sobór Zmartwychwstania Pańskiego w stylu bizantyńsko-rosyjskim z 1874 r., z dzwonnicą z 1907 r.

Fortyfikacje ziemne z 1812 roku

Schrony bojowe z lat 1941-1944

Cerkiew św. Andrzeja

Sport |

Osobny artykuł: BATE Borysów.

Miasta partnerskie |

Biała Cerkiew

Gagarin

Krzemieńczuk

Małojarosławiec

Mytiszczi

Narwa

Nogińsk

Pawłowo

Pazardżik

Podolsk

Valmiera

Przypisy |

↑ Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)

↑ Rosyjski dyplomata Paweł Tołstoj w katolickim kościele data dostępu: 23.11.2013

↑ W walce o prymat w kraju. Samorząd lokalny. W: Między nadzieją…. s. 168–169.

Bibliografia |

Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211. ISBN 978-83-227-2629-7.

Linki zewnętrzne |

Borysów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa 1880.

Budować żywy kościół

[1] Численность населения по Республике Беларусь, областям и г. Минску (тысяч человек) на 1 января 2010 года (ros.)

[2] Rosyjski dyplomata Paweł Tołstoj w katolickim kościele data dostępu: 23.11.2013

[3] W walce o prymat w kraju. Samorząd lokalny. W: Między nadzieją…. s. 168–169.

搜尋此網誌