Kąsaczokształtne
| ||
Characiformes[1] | ||
Regan, 1911 | ||
Okres istnienia: kreda–dziś PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Q | ||
1. Salminus hilarii, 2. Semaprochilodus brama, 3. Prochilodus nigricans | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | promieniopłetwe | |
Infragromada | doskonałokostne | |
Nadrząd | otwartopęcherzowe | |
Rząd | kąsaczokształtne |
Kąsaczokształtne[2] (Characiformes) – rząd słodkowodnych ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o uzębionych szczękach, obejmujący około 1700 gatunków występujących w strefie tropikalnej Afryki i obu Ameryk. W Ameryce Południowej mają duże znaczenie w rybołówstwie. Wiele gatunków to popularne ryby akwariowe (m.in. bystrzyki, zwinniki, neony i hokejówki). Prawdopodobnie najstarszym przedstawicielem, znanym w zapisie kopalnym od kredy, jest Santanichthys.
Spis treści
1 Cechy charakterystyczne rzędu
2 Rodziny
3 Zobacz też
4 Przypisy
5 Bibliografia
Cechy charakterystyczne rzędu |
Dobrze rozwinięte zęby, większość żywi się pokarmem zwierzęcym, zęby gardłowe słabo wyspecjalizowane (z wyjątkiem ukośnikowatych). U większości występuje płetwa tłuszczowa, a ciało jest pokryte łuskami – u niektórych są to łuski ktenoidalne. Jedynie u Gymnocharacinus bergii brak płetwy tłuszczowej, a ciało dorosłych osobników jest prawie bezłuskie. W płetwach brzusznych 5–12 promieni, w odbytowej mniej niż 45 promieni, a w ogonowej zwykle 19 promieni głównych. Linia boczna często jest zakrzywiona. Wąsiki nie występują. 3–5 promieni branchiostegalnych (podskrzelowych) i zazwyczaj 3 kości zaskoblowe. Długość ciała najmniejszych gatunków nie przekracza 3 cm. Największe osiągają około 1,4 m długości[3].
Rodziny |
Do kąsaczokształtnych zaliczane są rodziny[4] (kolejność filogenetyczna):
- Distichodontidae
Citharinidae – prostnikowate
- Crenuchidae
Alestidae – alestesowate
- Hepsetidae
- Erythrinidae
- Parodontidae
- Cynodontidae
Serrasalmidae – piraniowate
Hemiodontidae – tuńczakowate
Anostomidae – ukośnikowate
- Chilodontidae
Curimatidae – diamentnikowate, brzankąsaczowate
- Prochilodontidae
Lebiasinidae – smukleniowate
Ctenoluciidae – szczupieńcowate
- Acestrorhynchidae
Characidae – kąsaczowate
Gasteropelecidae – pstrążeniowate, pstrążenicowate
i opisana w 2017
Tarumaniidae[5]
oraz dyskusyjne rodziny:
- Bryconidae
- Chalceidae
- Iguanodectidae
Zobacz też |
- Ryby – wykaz rodzin
Przypisy |
↑ Characiformes, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
↑ Nelson 2006 ↓
↑ J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.)
↑ Mário de Pinna, Jansen Zuanon, Lucia Rapp Py-Daniel i Paulo Petry. A new family of neotropical freshwater fishes from deep fossorial Amazonian habitat, with a reappraisal of morphological characiform phylogeny (Teleostei: Ostariophysi). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 182 (1), s. 76–106, 2018. DOI: 10.1093/zoolinnean/zlx028 (ang.).
Bibliografia |
- Froese, R. & D. Pauly: Order Summary for Characiformes (ang.). FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2009. [dostęp 15 lipca 2009].
- Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 235–236. ISBN 978-83-235-0973-8.
- Kahl Wally, Kahl Burkard, Vogt Dieter: Atlas ryb akwariowych. Warszawa: Delta W-Z, 2000. ISBN 83-7175-260-1.
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
|