Egftnjytyk

Ten artykuł dotyczy biologii. Zobacz też: inne znaczenia.

Schematyczne przedstawienie podstawowych jednostek używanych w klasyfikacji biologicznej. Kolejno od góry: życie, domena, królestwo, typ (w zoologii) lub gromada (w botanice), gromada (w zoologii) lub klasa (w botanice), rząd, rodzina, rodzaj i gatunek

Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletyczną grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej cech taksonomicznych. Nazwą rodzaj określany jest też każdy takson w randze rodzaju.

Kategoriami pomocniczymi dla rodzaju są nadrodzaj (supergenus) i podrodzaj (subgenus).

Naukowa nazwa rodzaju |

Zasady tworzenia nazw rodzajowych i gatunkowych opisują Międzynarodowe Kodeksy Nomenklatury Botanicznej, Zoologicznej i Bakterii.

Rodzajowi nadawana jest unikatowa i uninominalna (jednoczłonowa) nazwa, która wchodzi w skład binominalnej (dwuczłonowej) nazwy gatunkowej oraz trynominalnej (trójczłonowej) nazwy podgatunku.

 Osobny artykuł: Binominalne nazewnictwo gatunków.

Nazwa rodzaju jest rzeczownikiem w mianowniku liczby pojedynczej, pochodzącym z greki, łaciny lub zlatynizowania z innego języka. Ma określony rodzaj gramatyczny (ang. gender) – męski, żeński lub nijaki – zależny od słowa, od którego ta nazwa pochodzi. Naukową nazwę rodzaju zapisuje się zawsze wielką literą i krojem pisma odróżniającym ją od pozostałego tekstu, a identycznym z krojem epitetu gatunkowego, jeśli wchodzi w skład nazwy gatunku.

Na przykład:

1. Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.


2. 
   Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.


3. Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.


4. 
   Ptak z gatunku Cardinalis cardinalis to znany dobrze kardynał.

Tradycyjnie w tekście prostym stosuje się kursywę (przykład 1).

Autor nazwy rodzajowej |

Po nazwie podawane jest nazwisko autora i – oddzielona przecinkiem – data pierwszej publikacji, np. Cardinalis Bonaparte, 1838.

 Osobne artykuły: autor nazwy (botanika) i autor nazwy (zoologia).

Typy nomenklatoryczne |

Typem nomenklatorycznym rodzaju jest gatunek typowy, czyli gatunek w oparciu o który został opisany dany rodzaj, natomiast na podstawie rodzaju typowego opisywana jest rodzina.

Pozycja taksonomiczna |

Wyższą od rodzaju kategorią podstawową jest rodzina, niższą gatunek.
Pozycja rodzaju w układzie hierarchicznym (z uwzględnieniem kategorii pomocniczych) wygląda następująco.

• rodzina


• podrodzina


• nadrodzaj


• rodzaj


• podrodzaj


• gatunek

Zobacz też |

Zobacz hasło rodzaj w Wikisłowniku

• taksonomia roślin


• taksonomia zwierząt


• Lista najliczniejszych rodzajów roślin okrytonasiennych

Bibliografia |

1. International Code of Zoological Nomenclature (ang.). International Commission on Zoological Nomenclature, 1999. [dostęp 27 lutego 2010].

Linki zewnętrzne |

• 
  Nomenclator Zoologicus – indeks nazw rodzajowych w nomenklaturze zoologicznej od 1758 do 2004


• 
  ZooBank – oficjalny rejestr nomenklatury zoologicznej Międzynarodowej Komisji Nomenklatury Zoologicznej (ICZN)