Baszkortostan
Republika Baszkortostanu Республика Башкортостан Башҡортостан Республикаһы | |||||
| |||||
| |||||
Państwo | Rosja | ||||
Siedziba | Ufa | ||||
Prezydent | Rustem Chamitow | ||||
Premier | Rustem Chamitow | ||||
Powierzchnia | 142 896,7 km² | ||||
Populacja (2008) • liczba ludności | 4 051 567 | ||||
• gęstość | 28,35 os./km² | ||||
Strefa czasowa | czas moskiewski+2:00, UTC +6:00 | ||||
Języki urzędowe | rosyjski, baszkirski | ||||
Położenie na mapie Rosji | |||||
Portal Rosja |
Baszkortostan, Baszkiria[1] (Republika Baszkortostanu[1], ros. Республика Башкортостан, Riespublika Baszkortostan, baszk. Башҡортостан Республикаһы, Başqortostan Respublikahı) – autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej.
Położona jest w europejskiej części Rosji, na wschód od Wyżyny Nadwołżańskiej, w dorzeczu rzek Ufa i Biełaja.
Spis treści
1 Geografia
2 Strefa czasowa
3 Historia
4 Demografia
4.1 Narodowości
4.2 Statystyka demograficzna
4.3 Populacja Baszkortostanu
5 Miasta
6 Tablice rejestracyjne
7 Surowce naturalne
8 Rolnictwo
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne
Geografia |
Ważniejsze miasta:
Ufa (Уфа) – stolica
Sterlitamak (Стерлитамак)
Saławat (Салават)
Nieftiekamsk (Нефтекамск)
Oktiabrskij (Октябрьский)
Strefa czasowa |
Baszkortostan należy do jekaterynburskiej strefy czasowej (YEKT). UTC +6:00 przez cały rok. Wcześniej, przed 27 marca 2011 roku, obowiązywał czas standardowy (zimowy) strefy UTC+5:00, a czas letni – UTC+6:00.
Historia |
Od X wieku do XIII wieku uzależniona od Bułgarii Wołżańsko-Kamskiej. Od 1236 po najeździe Tatarów w składzie Złotej Ordy. W 1557 została włączona do Rosji. Po rewolucji październikowej i zwycięstwie nad białogwardzistami w 1919 proklamowano Baszkirską ASRR ze stolicą w Ufie. Obecnie na terytorium Rosji. Po rozpadzie ZSRR zamiast dotychczasowej nazwy „Baszkiria” (Башкирия) wprowadzono nazwę „Baszkortostan” (Башкортостан).
Demografia |
Baszkortostan zamieszkuje około 100 narodowości najwięcej jest:
Rosjan 36%, Tatarów 24%, Baszkirów 30%, Czuwaszy, Maryjczyków, Ukraińców i Niemców.
Wszyscy posługują się językiem rosyjskim, jedna trzecia używa także tatarskiego, a jedna piąta baszkirskiego.
Narodowości |
Zmiany udziału procentowego poszczególnych narodów w populacji republiki (wymieniono tylko narody stanowiące co najmniej 0,5% ludności republiki):
Narodowość (liczebność i udział procentowy) | spis z 1939 | spis z 1959 | spis z 1970 | spis z 1979 | spis z 1989 | spis z 2002 |
---|---|---|---|---|---|---|
Baszkirzy | 671 188 (21,2%) | 737 744 (22,1%) | 892 248 (23,4%) | 935 880 (24,3%) | 863 808 (21,9%) | 1 221 302 (29,8%) |
Rosjanie | 1 281 347 (40,6%) | 1 418 147 (42,4%) | 1 546 304 (40,5%) | 1 547 893 (40,3%) | 1 548 291 (39,3%) | 1 490 715 (36,3%) |
Tatarzy | 777 230 (24,6%) | 768 566 (23,0%) | 944 505 (24,7%) | 940 436 (24,5%) | 1 120 702 (28,4%) | 990 702 (24,1%) |
Maryjczycy | 90 163 (2,9%) | 93 902 (2,8%) | 109 638 (2,9%) | 106 793 (2,8%) | 105 768 (2,7%) | 105 829 (2,6%) |
pozostali | 339 041 (10,7%) | 323 250 (9,7%) | 325 380 (8,5%) | 313 278 (8,1%) | 304 544 (7,7%) | 295 788 (7,2%) |
Statystyka demograficzna |
Ludność: 4 104 336 (2002)
- według miejsca zamieszkania:
ludność miejska: 2 626 613 (70,8%)
ludność wiejska: 1 477 723 (29,2%)
- według płci:
mężczyźni: 1 923 233 (46,9%)
kobiety: 2 181 103 (53,1%)
liczba kobiet na 1000 mężczyzn: 1.134
- według wieku
średnia wieku: 35,6 lat
średnia wieku w mieście: 35,2 lat
średnia wieku na wsi: 36,4 lat
średnia wieku mężczyzny: 33,4 lat
średnia wieku kobiety: 37,7 lat
Liczba gospodarstw domowych: 1 429 004 (dla populacji 4 066 649)
liczba gospodarstw domowych w mieście: 931 417
liczba gospodarstw domowych na wsi: 497 587
Przyrost naturalny – ujemny: –13 693 (–3,4‰) (2005)
Liczba urodzeń: 44 094 (10,8‰)
Liczba zgonów: 57 787 (14,2‰)
Populacja Baszkortostanu |
rok | Liczba ludności |
---|---|
1897 | 1 991 000 |
1913 | 2 811 000 |
1926 | 2 547 000 |
1939 | 3 158 000 |
1959 | 3 340 000 |
1970 | 3 818 000 |
1979 | 3 849 000 |
1989 | 3 950 000 |
2002 | 4 104 000 |
2005 | 4 078 800 |
Miasta |
Miasta i osiedla typu miejskiego (stan na 1 stycznia 2005)
Miasto | Nazwa rosyjska | Liczba mieszkańców |
---|---|---|
Ufa | Уфа | 1 036 026 |
Sterlitamak | Стерлитамак | 264 950 |
Saławat | Салават | 157 932 |
Nieftiekamsk | Нефтекамск | 119 086 |
Oktiabrskij | Октябрьский | 108 158 |
Biełorieck | Белорецк | 70 271 |
Iszymbaj | Ишимбай | 69 252 |
Tujmazy | Туймазы | 66 322 |
Kumiertau | Кумертау | 63 864 |
Mieleuz | Мелеуз | 62 609 |
Sibaj | Сибай | 61 597 |
Belebej | Белебей | 61 203 |
Birsk | Бирск | 41 187 |
Uczały | Учалы | 37 917 |
Błagowieszczeńsk | Благовещенск | 33 269 |
Diurtiuli | Дюртюли | 30 396 |
Janauł | Янаул | 27 254 |
Dawlekanowo | Давлеканово | 23 850 |
Cziszmy | Чишмы | 21 323 |
Prijutowo | Приютово | 20 565 |
Agidel | Агидель | 18 850 |
Mieżgorie | Межгорье | 18 094 |
Bajmak | Баймак | 17 063 |
Eniergietik | Энергетик | 3262 |
Pierwomajskij | Первомайский | 469 |
Tablice rejestracyjne |
Tablice pojazdów zarejestrowanych w Baszkortostanie mają oznaczenie 02 w prawym górnym rogu nad flagą Rosji i literami RUS.
Surowce naturalne |
Republika Baszkortostanu jest jednym z najzasobniejszych w surowce naturalne regionem Rosji. Baszkortostan ma bogate złoża ropy naftowej (był jednym z głównych centrów wydobywania ropy w ZSRR), gazu ziemnego, węgla brunatnego i rud żelaza. Rozwinięte hutnictwo, przemysł chemiczny, maszynowy, drzewny i spożywczy.
Baszkortostan ma też dużo obszarów leśnych. Stanowią one ponad 1/3 terytorium republiki – ok. 62 000 km², z czego ponad 10 000 km² to parki narodowe i miejsca chronione.
Rolnictwo |
Obszary uprawy zbóż, roślin pastewnych, słonecznika i chowu bydła.
Przypisy |
↑ ab Zmiany wprowadzone na 78. posiedzeniu Komisji (27 marca 2013 roku).
Linki zewnętrzne |
- strona republiki
|
|
Kontrola autorytatywna (Republiki w Federacji Rosyjskiej):
GND: 4086869-2