Język maoryski
| ||
Obszar | Nowa Zelandia | |
Liczba mówiących | około 60 tysięcy[1] | |
Klasyfikacja genetyczna | języki austronezyjskie
| |
Pismo/alfabet | łacińskie | |
Status oficjalny | ||
---|---|---|
język urzędowy | Nowa Zelandia | |
Regulowany przez | Māori Language Commission | |
UNESCO | 2 wrażliwy↗ | |
Kody języka | ||
Kod ISO 639-1↗, ISO 639-1 | mi | |
Kod ISO 639-2↗, ISO 639-2 | mao/mri | |
Kod ISO 639-3↗ | mri | |
IETF | mi | |
Glottolog | maor1246 | |
GOST 7.75–97 | мао 437 | |
WALS | mao | |
SIL | MBF | |
W Wikipedii | ||
Zobacz też: język, języki świata | ||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język maoryski, język maori[2], język maoryjski – język, którym posługują się Maorysi (rdzenna ludność Nowej Zelandii), jeden z trzech języków urzędowych tego państwa (pozostałe to język angielski i nowozelandzki język migowy). Posługuje się nim obecnie około 165 tysięcy osób[3]. Na ponad 500 tysięcy Maorysów jedynie kilkanaście procent potrafi posługiwać się tym językiem[1].
Alfabet |
W dawnych czasach język maoryski nie miał alfabetu i był wyłącznie językiem mówionym. Pisana wersja maoryskiego zaczęła powstawać w XIX wieku, w miarę nawiązywania szerszych kontaktów z europejskimi misjonarzami, żeglarzami, wielorybnikami i kupcami.
Alfabet składa się z 13 liter oraz dwóch dwuznaków (ng wh).
Pięć samogłosek może być krótkich lub długich. Długość samogłoski oznacza się makronem (nadkreślnikiem): Aa Āā Ee Ēē Hh Ii Īī Kk Mm Nn Oo Ōō Pp Rr Tt Uu Ūū Ww.
Długość samogłoski może różnicować znaczenie wyrazów – to znaczy, że istnieją słowa różniące się wyłącznie długością samogłoski (lub samogłosek), na przykład:
- keke – ciasto; kēkē – pacha
- ata – ranek; āta – ostrożnie.
Litery | IPA |
---|---|
a | /a/, /ɑː/ |
e | /e/, /eː/ |
i | /i/, /iː/ |
o | /ɔ/, /o/ |
u | /u/ |
p | /p/ |
t | /t/ |
k | /k/ |
m | /m/ |
n | /n/ |
ng | /ŋ/ |
wh | /f/, /ɸ/ |
r | /r/ |
h | /h/ |
w | /w/ |
Przypisy |
↑ ab Ethnologue report for language code: mri (ang.)
↑ Alfred Majewicz: Języki świata i ich klasyfikacja. PWN, Warszawa, 1989
↑ Te Wiki o Te Reo Māori – Māori Language Week, www.nzhistory.net.nz [dostęp 2017-11-24] (ang.).
Bibliografia |
- Nikkhou-O'Brien Maty: Le Maori de poche, Assimil 2010, ISBN 978-2-7005-0430-9
Linki zewnętrzne |
Māori Language Commission (ang.)
Słownik maorysko-angielski (ang.)
|
Kontrola autorytatywna (język):
GND: 4198174-1
NDL: 00567474
BNCF: 58703
NKC: ph294118