Egftnjytyk

Karabin maszynowy wz. 38FK (model A)
Karabin w wersji lekkiej dla piechoty
Państwo	Polska
Producent	„Zieleniewski i Fitzner-Gampner SA”
Rodzaj	najcięższy karabin maszynowy
Obsługa	kawaleria/piechota – 3 ludzi, plot – 6 ludzi
Historia
Prototypy	IX.1937-V.1938
Produkcja	IV-IX 1939
Wyprodukowano	ok. 59 szt.
Dane techniczne
Kaliber	20 mm
Nabój	20 x 138 mm B
Magazynek	pudełkowy na 5 i 10 nabojów, bębnowe na 15 i 100 nabojów
Wymiary
Długość	2015 mm
Szerokość	202,5 mm
Długość lufy	1476 mm z hamulcem wylotowym
Masa
broni	72,6 kg
karabinu właściwego	57,6 kg
podstawy	lekka: 15kg, ciężka (piechoty): 400-500 kg
lufy	21,2 kg
Inne
Prędkość pocz. pocisku	856 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna	320-350 strz./min
Zasięg maks.	6000 m
Zasięg skuteczny	1800 m

Karabin maszynowy wz. 38FK – najcięższy karabin maszynowy produkowany w Polsce w latach 1938–1939, uzbrojenie części tankietek TKS w czasie kampanii wrześniowej.

Oznaczenie pochodzi od inicjałów firmy, która opracowała broń - Fabryka Karabinów (Państwowa Fabryka Karabinów w Warszawie)^[1]. Występowały cztery odmiany tego karabinu (model A, B, C i D) z których tylko model A został wprowadzony do uzbrojenia^[1].

Model A – najcięższy karabin maszynowy produkowany w Polsce. Polski najcięższy karabin maszynowy konstrukcji Bolesława Jurka. Do uzbrojenia Wojska Polskiego został wprowadzony w 1939. Zastosowany jako główne uzbrojenie czołgów rozpoznawczych TK-3 i TKS. Broń samoczynno-samopowtarzalna. Działająca na zasadzie krótkiego odrzutu lufy. Posiadał łatwo wymienną lufę z hamulcem wylotowym. Zasilany z magazynka pudełkowego o pojemności 5 lub 10 nabojów lub bębnowego o pojemności 15 nabojów. Mocowany w czołgu za pomocą jarzma kulistego z osłoną pancerną, które opracował Napiórkowski i Miniewski.

Model B – prototyp najcięższego karabinu maszynowego, który opracował W. Lewandowski. Działał na zasadzie odprowadzania gazów prochowych przez boczny otwór w lufie. Zasilanie z taśmy parcianej lub metalowej ogniwkowej lub też z magazynka z donośnikiem sprężynowym.

Model C – prototyp najcięższego karabinu maszynowego, który opracował S. Rytwiński i W. Lewandowski. Działanie jak najcięższy karabin maszynowy Model B. Zasilany z taśmy metalowej ogniwkowej albo parcianej na 200 nabojów, magazynka pudełkowego na 5–10 nabojów, bębnowego o pojemności 100 nabojów. Przewidziano podstawę trójnożną PL20A w zastosowaniu karabinu jako przeciwpancernej broni piechoty. Podstawa była wykonana według projektu Skrzypińskiego i opracowana przez Kowalewicza. W tej wersji najcięższy karabin maszynowy miał być wyposażony w lufę o mniejszej masie i magazynek na 5 nabojów. Natomiast w zastosowaniu jako broni przeciwpancernej i przeciwlotniczej na wyższych szczeblach taktycznych przewidziano ciężką podstawę kołową PC20A, która miała masę 400-500 kg i była opracowana przez L. Kowalewicza. Był również przystosowany do uzbrajania samolotów.

Model D – prototyp najcięższego karabinu maszynowego, który został opracowany przez Bolesława Jurka. Działanie jak Model B. Zasilany z magazynka bębnowego o pojemności 100 nabojów. Przystosowany również do uzbrajania samolotów.

Dodatkowe dane techniczne dotyczące Modelu A:

• długość lufy z hamulcem wylotowym: 1476 mm


• szerokość z rączkami zamkowymi: 202,5 mm

• 
  amunicja typu Solothurn AG 20x138 mmB:
  
  
  
  • masa
    
    
    
    • 
      pocisku ćwiczebnego: 134 g
    
    
    • 
      naboju: 320 g
    
    
    
    
  
  
  • długość naboju ćwiczebnego: 205 mm
  
  
  • długość łuski: 140 mm
  
  
  • pojemność łuski: 55 cm³
  
  
  
  


• zasilanie:
  
  
  
  • 
    magazynek pudełkowy na 5 lub 10 nabojów (masa pełnego magazynka, odpowiednio: 2,43 kg / 4,33 kg)
  
  
  • 
    magazynek bębnowy na 15 lub 100 nabojów
  
  
  
  


• zapas amunicji w czołgu TKS – 16 magazynków po 5 nabojów


• zasadniczy sposób strzelania z czołgu TKS – ogień pojedynczy^[2]
  


• kąt ostrzału w czołgu TKS:
  
  
  
  • poziomy: 48°
  
  
  • pionowy: –7° do +25°
  
  
  
  


• obsługa:
  
  
  
  • jako broni przeciwpancernej: 3 żołnierzy
  
  
  • jako broni przeciwlotniczej: 6 żołnierzy
  
  
  • w czołgu TKS: 1 żołnierz
  
  
  
  


• 
  przebijalność pancerza:

Przypisy |

Bibliografia |

• Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa 1994: Wydawnictwo „WIS”, s. 70. ISBN 83-86028-01-7.