Robotnicza Brygada Obrony Warszawy






Robotnicza Brygada Obrony Warszawy przy pracy


Robotnicza Brygada Obrony Warszawy lub Ochotnicza Robotnicza Brygada Obrony Warszawy – działająca od 6 września 1939 w Warszawie formacja ochotnicza obrony cywilnej, powołana z inicjatywy działaczy PPS a zwłaszcza Zygmunta Zaremby. Jej dowódcą był kpt. Marian Kenig.




Spis treści






  • 1 Historia


  • 2 Ordre de bataille


  • 3 Członkowie


  • 4 Zobacz też


  • 5 Przypisy


  • 6 Bibliografia





Historia |


Oddziały zaczęły powstawać 6 września 1939, po rozmowie Tomasza Arciszewskiego i Zygmunta Zaremby z dowódcą obrony Warszawy gen.Czumą, który wyraził zgodę na stworzenie sześciu kompanii ochotniczych do robót saperskich.


Nabór do kompanii od 9 września prowadził Robotniczy Komitet Pomocy Społecznej w Warszawie, powstały z inicjatywy Polskiej Partii Socjalistycznej (w skład którego wchodzili m.in. Zygmunt Zaremba przewodniczący, Jan Łaznowski zastępca, Piotr Gajewski łącznik z „Akcją Socjalistyczną”, Rudolf Cymerman wyżywienie oddziałów, Adam Próchnik propaganda, Bolesław Dratwa współpraca z dzielnicami, Wilhelm Topinek sekcja techniczna), wspólnie z redakcją gazety „Robotnik” przy ul. Wareckiej 7. Komendantem Placu przy ul. Wareckiej był Marian Kubicki, a następnie Piotr Gajewski.
10 września powołano również Wydział Wojskowy koordynowany przez Józefa Dzięgielewskiego członka Komendy Głównej Akcji Socjalistycznej.



W specjalnej odezwie Warszawski Okręgowy Komitet Robotniczy PPS i Rada Zawodowa Warszawy zapowiadały, że ochotnicze kompanie rozpoczną od prac saperskich, wkrótce zostaną uzbrojone i umundurowane i






Quote-alpha.png
będą walczyły jako jednostki wojskowe zdyscyplinowane i karne świadome, że walczą o Niepodległość, Polskę, Wolność i Sprawę Robotniczą[1]

Początkowo sformowano Wolski Robotniczy Batalion Obrony Warszawy w składzie 4 kompanii, liczyła 1 tys. ochotników, dowodzony przez por. Tuńskiego. Przy każdej kompanii był łącznik z „Akcji Socjalistycznej” – milicji PPS.
Następnego dnia sformowano drugi – Mokotowski Robotniczy Batalion Obrony Warszawy. Po trzech dniach napływ ochotników spowodował, że sformowano 1. Robotniczy pułk piechoty, którego dowódcą został kpt Rudolf Rode z 36. pułku piechoty. Spowodowało to uruchomienie drugiego punktu werbunkowego przy ul. Długiej 21 (siedziba Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS).


12 września 1939, w sztabie Dowództwa Obrony Warszawy odbyło się spotkanie, w którym wzięli udział: gen. Czuma oraz płk Tomaszewski szef sztabu obrony Warszawy. Podczas konferencji ze strony kapitana Keniga i obecnych działaczy PPS padła propozycja nadania ochotniczej jednostce określonej formy organizacyjnej. Gen. Czuma uwzględniając fakt, iż liczebnie formacja przekroczyła stan pułku, podjął decyzję, iż będzie to brygada o nazwie Ochotnicza Robotnicza Brygada Obrony Warszawy.


W ciągu pięciu dni stan Brygady wynosił ok. 5 800 – 6 000 ludzi. Wobec przedłużającego się oblężenia niemieckiego stolicy, 21 września werbunek do RBOW został wznowiony w celu uzupełnienia strat.


RBOW pełniła początkowo tylko służbę pomocniczą, następnie ok. 1 tys. ochotników przeznaczono na uzupełnienia oddziałów Wojska Polskiego), w późniejszym okresie jej członkowie uczestniczyli w pracach saperskich, obsłudze sieci łączności, oraz otrzymywali zadania dywersjno-wywiadowcze.


24 września 1939 Robotnicza Brygada Obrony Warszawy została włączona w skład odtworzonej 13 Dywizji Piechoty, pod dowództwem płk.Władysława Kalińskiego. Zdaniem Zygmunta Zaremby była to Warszawska Dywizja Robotnicza[2], lecz żadne źródła tego nie potwierdzają. Dywizję skierowano 26 września na pierwszą linię frontu – do obrony dzielnicy Żoliborz a w szczególności Bielan, Burakowa i Marymontu. Brygadę rozwiązano po kapitulacji Warszawy w dniu 27 września 1939.


28 września, na wiadomość o kapitulacji żołnierze brygady zorganizowali wiec na placu Wilsona, gdzie mieściło się wówczas dowództwo dywizji. Nie wierzyli w konieczność kapitulacji, protestowali przeciwko rozbrojeniu, uważając decyzję dowództwa za zdradę i prowokację. Sytuacja była tak napięta, że żołnierze RBOW gotowi byli dokonać samosądu na oficerach. Dopiero na osobistą interwencję kpt. Keniga uformowali się w pochód i, prowadząc pod bronią oficerów jako zakładników, udali się do Cytadeli, by tam zobaczyć, czy inne jednostki też składają broń. W czasie przemarszu pochód przekształcił się w manifestację patriotyczną.



Ordre de bataille |



  • Dowódca brygady – kpt. Marian Kenig;

  • Zastępca dowódcy – kpt. Rudolf Rode;

  • adiutant – por. Czesław Ostankowicz, następnie por. Edward Radke;



  • 1 Robotniczy Pułk piechoty – dowódca kpt. Rudolf Rode;

    • 1 batalion – dowódca por. Aleksander Tuński;

    • 2 batalion – dowódca por. Nowotny;



  • 2 Robotniczy Pułk Piechoty – dowódca mjr Stanisław Chudyba.



Członkowie |



 Z tym tematem związana jest kategoria: Członkowie Robotniczej Brygady Obrony Warszawy.


Zobacz też |



  • Obrona Warszawy

  • Kosynierzy gdyńscy

  • 12 Pułk Drogowo-Eksploatacyjny im. Robotniczych Batalionów Obrony Warszawy



Przypisy |




  1. M.Drozdowski, Alarm dla Warszawy, s. 116


  2. Zygmunt Zaremba: Wojna i konspiracja. Londyn: 1957, s. 48.



Bibliografia |




  • Drozdowski M., Alarm dla Warszawy. Obrona cywilna stolicy we wrześniu 1939 r., Warszawa 1964


  • Kenig M., Ochotnicza Robotnicza Brygada Obrony Warszawy, w: PPS. Wspomnienia z lat 1918–1939, Warszawa 1987 ​ISBN 83-05-11291-9​ s. 411-450;


  • Zaremba Z., Wojna i konspiracja, Londyn 1957;

  • „Encyklopedia wojskowa”, Wydawnictwo Naukowe PWN i Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa, 2007, ​ISBN 978-83-01-15175-1




這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna