Egftnjytyk

; ;	; Göteborg;
	; Göteborg;
	; ;
	; ;
	; Herb;
; Państwo;	; Szwecja;
; Region;	Västra Götaland;
Zarządzający;	Ann-Sofie Hermansson↗;
Powierzchnia;	450 km²;
Populacja (2012); • liczba ludności; • gęstość;	; ; 528 273; 2576 os./km²;
; Nr kierunkowy;	031;
; Kod pocztowy;	400 10–418 79;
	Plan Göteborga; ;
	; ; Położenie na mapie Västra Götalandu; ; ; ; Göteborg; ; ; ;
	; ; Położenie na mapie Szwecji; ; ; ; Göteborg; ; ; ;
	; 57°42′N 11°56′E/57,700000 11,933333;
; ;	; Multimedia w Wikimedia Commons;
; ;	; Hasło w Wikisłowniku;
; ;	; Informacje w Wikipodróżach;
	; Strona internetowa;
	; Portal Szwecja;

Göteborg (wym. [jœtəˈbɔrj] ⁱ) – miasto w Szwecji, położone na zachodzie kraju, nad cieśniną Kattegat, u ujścia rzeki Göta älv, stolica regionu Västra Götaland. Drugie co do wielkości miasto Szwecji – 510 491 mieszkańców (30 września 2010), zespół miejski – 926,7 tys.
W Göteborgu znajduje się siedziba koncernów Volvo AB i SKF^[1].

Spis treści

1 Historia

2 Zabytki i atrakcje turystyczne
- 2.1 Zabytki
- 2.2 Atrakcje turystyczne
- 2.3 Muzea

3 Demografia

4 Transport
- 4.1 Transport kolejowy
- 4.2 Transport tramwajowy
- 4.3 Transport morski
- 4.4 Transport lotniczy

5 Kultura
- 5.1 Scena muzyczna

6 Sport

7 Urodzeni w Göteborgu

8 Współpraca międzynarodowa

9 Galeria

10 Przypisy

11 Linki zewnętrzne

Historia |

Göteborg został założony na początku XVII wieku na podstawie planów sporządzonych przez architektów holenderskich, pracujących na zlecenie króla Gustawa II Adolfa, który w ten sposób chciał uniezależnić szwedzki handel od ceł pobieranych przez Danię w Cieśninach Duńskich. Skania na południu Szwecji ówcześnie należała do Danii i ruch statków z Morza Bałtyckiego odbywał się przez wody kontrolowane przez Danię. Umiejscowienie nowego portu pozwoliło na ominięcie wód duńskich i bezpośrednie wyjście na Morze Północne. W tamtych czasach oficjalnymi językami były: holenderski, niemiecki, szwedzki i angielski.

W 1731 r. powstała Szwedzka Kompania Wschodnioindyjska (Svenska Ostindiska Kompaniet), która przyczyniła się do nawiązania kontaktów handlowych z Chinami i Wschodem. Dzięki temu do Göteborga przywożono statkami porcelanę, herbatę, przyprawy, szlachetne tkaniny i inne typowe dla tamtego okresu towary luksusowe.

W XIX wieku Göteborg przekształcił się w miasto przemysłowe, szczególnie za sprawą kupców z Wysp Brytyjskich. Z czasem wielu z nich wzbogaciło się i przeznaczyło część swoich majątków na rozwój infrastruktury miejskiej.

W 1829 roku działalność rozpoczął Uniwersytet Technologiczny Chalmers obecnie z liczbą około 10,5 tys. studentów, a w 1891 r. powołany został Uniwersytet w Göteborgu, na którym obecnie kształci się około 49 tys. studentów.
Dzisiejszy Göteborg z szerokimi alejami, parkami i imponującymi budowlami wybudowany został pod koniec XIX wieku.
Plac Götaplatsen i wesołe miasteczko Liseberg powstały przy okazji Wystawy Światowej w 1923 r.

Zabytki i atrakcje turystyczne |

Zabytki |

arsenał miejski Kronhuset z 1643 r. – najstarsza świecka budowla w mieście

Götaplatsen – plac z Posejdonem autorstwa Carla Millesa

ratusz

siedziba Kompanii Wschodnioindyjskiej z 1750 r. – obecnie muzeum miejskie

klasycystyczna katedra z 1633 r., przebudowa w XIX wieku

kościół niemiecki

Nya Elfsborg – warownia obronna na wyspie

dworzec Göteborgs centralstation

Skansen Kronan i Skansen Lejonet – twierdze

Teatr Wielki

Kungshuset

Tomtehuset

Palacehuset na Brunnsparken

domek myśliwski Królowej Krystyny

Atrakcje turystyczne |

Ogród Botaniczny

Park Trädgårdsföreningen

Kungsportsavenyn (Aleja), bulwar ekskluzywnych sklepów i kawiarni

Haga – malownicza dzielnica z wieloma kawiarniami

Liseberg – największy lunapark w Skandynawii

Universeum – centrum nauki

Muzea |

Muzeum Miejskie

Muzeum Sztuki

Muzeum Kultury Światowej

Muzeum Morskie

Muzeum Sportu w budynku dawnych koszar na Kvibergu

Röhsskamuseet – muzeum wzornictwa i sztuki użytkowej

Muzeum Historii Naturalnej

Muzeum Volvo

Demografia |

Transport |

Odtwórz plik multimedialny

Tramwaj w Göteborgu

Transport kolejowy |

W centrum miasta przy Drottningtorget znajduje się dworzec Göteborgs centralstation, z którego dostać się można do największych miast w Szwecji. Większość linii tramwajowych i autobusowych ma tu swój przystanek.

Transport tramwajowy |

Zobacz hasło: Tramwaje w Göteborgu

Göteborg ma bardzo dobrze rozbudowane linie tramwajowe. Pierwsze tramwaje konne zaczęły kursować po mieście od 1879 roku. W 1902 na ulice wyjechały tramwaje elektryczne. W sezonie letnim organizowane są przejażdżki zabytkowym tramwajem pomiędzy Dworcem Centralnym a wesołym miasteczkiem.

Transport morski |

Göteborg posiada codzienne połączenia promowe z Kilonią oraz Frederikshavn, obsługiwane przez linie Stena Line^[2].

Transport lotniczy |

W Göteborgu jest jedno lotnisko: Göteborg-Landvetter (ok. 20 km na wschód od miasta). Pod koniec 2014 r. ruch na drugim lotnisku Göteborg-City (14 km na północny zachód) został wstrzymany z powodu złego stanu nawierzchni pasa. Naprawa jest nie opłacalna ze względu na zbyt małą liczbę podróżnych. Obsługiwało głównie tanie linie lotnicze. Przejazd autobusem lotniskowym (tzw. flygbussem) z obydwu lotnisk do centrum zajmuje około 20 minut.

Kultura |

Scena muzyczna |

W Göteborgu rozwinął się specyficzny gatunek muzyki metalowej, nazywany Göteborg Sound, należący do nurtu melodic death metal. Głównymi przedstawicielami są:

Dark Tranquillity

In Flames

At the Gates

Soilwork

Sport |

Stadion Ullevi w Göteborgu

Bandy (Ruddalens idrottscentrum)

Miasto ubiegało się o organizacje Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 1984 r.

W 1995 r. odbyły się tutaj lekkoatletyczne mistrzostwa świata, a w 2006 mistrzostwa Europy.

Z Göteborgu pochodzi najbardziej utytułowana szwedzka drużyna piłkarska: IFK Göteborg, 18-krotny mistrz Szwecji, 4-krotny zdobywca Pucharu Ligi oraz 2-krotny zdobywca Pucharu UEFA w 1982 i 1987 roku.

W mieście mają siedzibę inne kluby piłkarskie. W 2011 roku w ekstraklasie Allsvenskan występują obecnie IFK Göteborg, GAIS i BK Häcken, w drugiej lidze Superettan gra Örgryte IS, a w Division 2 (4. liga) Västra Frölunda IF.