Akwarium
Domowe akwarium wielogatunkowe
Akwarium holenderskie
Publiczne Akwarium Gdyńskie
Akwaria hodowlane danio pręgowanego na potrzeby naukowe Instytutu Maxa Plancka w Dreźnie
Akwarium morskie w Melbourne
Akwarium (łac. aquarium – naczynie na wodę) – sztuczny zbiornik wodny o zróżnicowanych rozmiarach i kształtach, z co najmniej jedną ścianą z materiału przezroczystego, zwykle ze szkła, służący do hodowli oraz prezentacji organizmów żyjących w środowisku słodko- lub słonowodnym.
Termin akwarium jest także stosowany w odniesieniu do wycinka zawartego w takim zbiorniku środowiska wodnego obejmującego organizmy wodne, utrzymywanego w stanie trwałej równowagi parametrów fizykochemicznych i biologicznych[1].
W innym znaczeniu termin akwarium jest używany w odniesieniu do budynku instytucji zajmującej się utrzymywaniem takich zbiorników w celu publicznej prezentacji okazów flory i fauny wodnej, lub dla celów badawczych[1]. Definicja ta, oprócz samego budynku obejmuje również placówki (zakłady, instytucje i ich filie) lub obiekty pełniące taką funkcję.
Spis treści
1 Rys historyczny
2 Typy akwariów
3 Zbiornik
4 Wyposażenie akwarium
4.1 Wyposażenie podstawowe
4.2 Wyposażenie pomocnicze
5 Ciekawostki
6 Zobacz też
7 Przypisy
8 Bibliografia
9 Linki zewnętrzne
Rys historyczny |
Początki akwarystyki przypisywane są Sumerom, około 2500 lat p.n.e. Zapisy o hodowaniu ryb znane są również ze starożytnego Egiptu i Asyrii[2]. Fascynacja hodowlą ryb w akwarium zaczęła się od hodowli złotych rybek umieszczonych wewnątrz szklanej wazy. Terminu akwarium użył po raz pierwszy angielski przyrodnik Philip Henry Gosse w 1853[3]. Pierwszy artykuł związany z akwarystyką i samym akwarium ukazał się w roku 1856 na stronach tygodnika "Gartenlaube". W magazynie tym niemiecki biolog Emil Adolf Rossmässler opublikował artykuł pt. "Jezioro w szkle"[4]. W Polsce akwarium stało się popularne w połowie XIX wieku[5].
Typy akwariów |
W zależności od przeznaczenia wyróżniane są[6]:
- akwaria domowe – używane w celach hobbystycznych, dekoracyjnych,
- akwaria badawcze – używane w celach naukowych,
akwaria publiczne – używane w celach pokazowych.
Ze względu na zastosowany materiał i technikę wykonania wyróżnia się:
- odlewane w całości ze szkła (szklane wazy, kule)
akwarium ramowe (metalowe, aluminiowe)- z przezroczystego tworzywa sztucznego
- akwarium klejone
W zależności od pełnionej funkcji lub innych kryteriów (np. obsady roślin i zwierząt, parametrów wody lub imitowanego biotopu) akwaria dzielone są m.in. na:
- słodkowodne
- morskie
- regionalne
- biotopowe
- zimnowodne
- ciepłowodne
- gatunkowe
- wielogatunkowe
hodowlane (tarliskowe, lęgowe)
kwarantannowe – (do okresowego odosobnienia ryb)
zabiegowe – do celów leczniczych
roślinne (holenderskie)- low-tech
Zbiornik |
Najpopularniejszym współcześnie rodzajem jest szklane akwarium klejone, które wyparło zbiorniki ramowe. W większych akwariach (powyżej 100 cm długości) dla wzmocnienia stosowane są tzw. listwy wzmacniające. Do celów akwaryjnych przy budowie akwariów klejonych najczęściej wykorzystywane jest szkło typu float ze względu na prawie idealnie gładką powierzchnię, brak zniekształceń i wad optycznych.
Zalecane grubości szyb w akwariach ramowych[7] | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
długość wysokość | 30 cm | 40 cm | 50 cm | 60 cm | 70 cm | 80 cm | 90 cm | 100 cm | 120 cm | 140 cm | |
| 30 cm | 2,8 mm | 3,3 mm | 3,8 mm | 4,1 mm | 4,2 mm | 4,4 mm | 4,6 mm | 6,3 mm | 6,9 mm | 9,1 mm | |
| 40 cm | 3,4 mm | 4,3 mm | 5,1 mm | 5,6 mm | 6,0 mm | 6,3 mm | 6,5 mm | 6,9 mm | 7,1 mm | 9,2 mm | |
| 50 cm | 4,4 mm | 5,1 mm | 5,8 mm | 6,5 mm | 7,2 mm | 7,7 mm | 8,2 mm | 8,7 mm | 9,1 mm | 11,1 mm | |
| 60 cm | – | 6,0 mm | 6,5 mm | 7,5 mm | 8,5 mm | 9,3 mm | 9,7 mm | 10,7 mm | 11,4 mm | 11,7 mm | |
| 70 cm | – | 6,6 mm | 7,3 mm | 8,2 mm | 9,0 mm | 10,o mm | 10,9 mm | 12,2 mm | 13,1 mm | 13,6 mm | |
| 80 cm | – | 7,4 mm | 8,2 mm | 8,8 mm | 9,3 mm | 11,0 mm | 12,2 mm | 13,7 mm | 14,9 mm | 16,1 mm | |
Zalecane grubości szyb w akwariach klejonych[8] | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
długość wysokość | 50 cm | 60 cm | 80 cm | 100 cm | 120 cm | 150 cm | 200 cm |
| 40 cm | 4 mm | 5 mm | 6 mm | 6 mm | 6 mm | 6 mm | 6 mm |
| 50 cm | 6 mm | 6 mm | 8 mm | 8 mm | 8 mm | 8 mm | 10 mm |
| 60 cm | 8 mm | 8 mm | 8 mm | 10 mm | 10 mm | 12 mm | 12 mm |
| 70 cm | 8 mm | 10 mm | 10 mm | 12 mm | 12 mm | 15 mm | 15 mm |
Wyposażenie akwarium |
Wyposażenie podstawowe |
- Oświetlenie – światło jest wykorzystywane przez rośliny do fotosyntezy, reguluje procesy życiowe ryb.
- Ogrzewanie – wymagane dla akwariów, gdzie hodowane są organizmy wymagające wyższej temperatury. Wykorzystuje się grzałki z wbudowanym termostatem lub bez niego o różnej mocy w zależności od pojemności akwarium.
- Filtr – woda filtrowana w celu usunięcia niepożądanych składników, dla poprawienia jej jakości i klarowności.
Napowietrzacz (brzęczyk) – wprawiający wodę w ruch w celu uzupełnienia ubytków tlenowych, oraz dla efektów wizualnych.- Termostat – urządzenie utrzymujące temperaturę wody na żądanym poziomie.
- Termometr – przyrząd do pomiaru temperatury.
- Karmnik – na pokarm żywy i suchy.
Wyposażenie pomocnicze |
siatka akwarystyczna (do odławiania ryb),
pinceta (pęseta) – do podawania pokarmu jak i do obsadzania delikatnych roślin,
fajka akwarystyczna – przyrząd do odławiania szczególnie delikatnych ryb lub innych delikatnych organizmów,
czyścik do szyb – tradycyjny lub magnetyczny,- komplet sitek o różnych wielkościach oczek – do sortowania pokarmu,
kotnik – rozmnażanie i przechowywanie narybku ryb żyworodnych,- wąż plastikowy lub gumowy do spuszczania i nalewania wody, także do ściągania osadu z dna,
odmulacz – przyrząd do usuwania resztek i osadów z dna zbiornika,- pułapka na ślimaki,
- preparaty wspomagające – lekarstwa, odczynniki do testowania parametrów wody, uzdatniacze, nawozy,
pH-metr – do mierzenia odczynu wody,- przyssawki do podtrzymywania termometru, grzałek, przewodów, filtrów itp.
Ciekawostki |
- Największe akwarium w Polsce i zarazem w Europie Środkowo-Wschodniej znajduje się w Arkadach Wrocławskich. Zawiera ok. 120000 litrów wody[9].
Zobacz też |
Cytaty w Wikicytatach
Podręczniki w Wikibooks
Definicje słownikowe w Wikisłowniku- Akwarystyka słodkowodna
- Cykl azotowy w akwariach
Przypisy |
↑ ab Mały słownik biologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.
↑ Aquarium (ang.). Encyclopædia Britannica Online, 2011. [dostęp 23 marca 2011].
↑ Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
↑ HansH. Frey HansH., Moje akwarium, WiesławW. Wiśniewolski (tłum.), Warszawa: „Sport i Turystyka”, 1988, ISBN 83-217-2667-4, OCLC 69283993 .
↑ Henryk Jakubowskie, Jerzy Ring, Ryby w akwarium, ISBN 83-02-03493-2
↑ Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
↑ Hans Frey, Akwarium słodkowodne, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8
↑ Dane firmy Flachglas AG
↑ Arkady Wrocławskie. Akwarium. [dostęp 7 października 2009].
Bibliografia |
Akwarium Słodkowodne, Hans Frey, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa, 1990, ISBN 83-217-2777-8- HansH. Frey HansH., Moje akwarium, WiesławW. Wiśniewolski (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1988, ISBN 83-217-2667-4, OCLC 69283993 .
- HenrykH. Jakubowski HenrykH., JerzyJ. Ring JerzyJ., Ryby w akwarium, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1988, ISBN 83-02-03493-2, OCLC 830085501 .
Linki zewnętrzne |
- Kalkulator obliczania grubości szyb i pojemności akwarium
