Burbonowie
| ||
Kraj | Francja, Hiszpania, Luksemburg, Włochy | |
Tytuły | królowie Francji królowie Hiszpanii królowie Nawarry królowie Obojga Sycylii królowie Neapolu królowie Sycylii królowie Etrurii wielcy książęta Luksemburga książęta Parmy i Piacenzy książęta Burgundii | |
Założyciel | Robert z Clermont | |
Obecna głowa | Ludwik (XX) Burbon | |
Rok założenia | 1268 | |
Dynastia macierzysta | Kapetyngowie | |
Gałęzie |
|
Historia Francji Monografie
Dynastie
Systemy ustrojowe
|
Burbonowie (fr. Bourbon, hiszp. Borbón) – dynastia królów, obecnie rządząca w Hiszpanii i Luksemburgu, dawniej również we Francji i na terenach dzisiejszych Włoch. Odgałęzienie Kapetyngów, panująca we Francji w latach 1589–1830, z przerwą w okresie rewolucji francuskiej i napoleońskim. Obecnie francuska linia Burbonów wygasła, a istnieją dalej młodsze linie – hiszpańska linia Burbonów i Burbonów-Orleańskich.
Rodzina Burbonów ma bardzo rozbudowane drzewo genealogiczne. Szczegółowo i kompletnie przedstawione jest ono w artykule Genealogia Burbonów.
Spis treści
1 Burbonowie panujący we Francji
2 Burbonowie panujący w Hiszpanii
2.1 Burbonowie panujący w Królestwie Neapolu i Sycylii (od 1816: Obojga Sycylii)
2.2 Burbonowie panujący w Parmie
2.3 Burbonowie panujący w Luksemburgu (Linia Burbon–Parma)
3 Genealogia Burbonów
4 Zobacz też
5 Bibliografia
Burbonowie panujący we Francji |
Pierwszym Burbonem na tronie Francji był Henryk IV, król Nawarry, syn królowej Joanny d’Albret i Antoniego Burbona, księcia Vendôme. Ród de Burbon-Vendôme wywodził się od Roberta de Clermont, z dynastii Kapetyngów, syna króla Ludwika IX Świętego i królowej Małgorzaty Prowansalskiej:
Henryk IV (1589–1610), zapoczątkował dynastię, wywiódł Francję edyktem nantejskim z zapaści wojen religijnych.
Ludwik XIII (1610–1643), zbudował silną władzę absolutystyczną
Ludwik XIV (1643–1715). Szczyty absolutyzmu, dwór w Wersalu salonem mody i etykiety dla całej Europy, Paryż jej stolicą architektoniczną i kulturalną. Francja, dzięki jego wyniszczającym wojnom, supermocarstwem Europy Zachodniej.
Ludwik XV (1715–1774), kontynuował zamiłowania swojego pradziadka Ludwika XIV do wojen, dbał o splendor dworu, zgodnie z powiedzeniem po nas choćby potop, równocześnie regres gospodarczy Francji
Ludwik XVI (1774–1792), odziedziczył po dziadku wielki kryzys finansowy, który sprawił, że absolutystyczne Królestwo Francuskie utonęło w odmętach wielkiej rewolucji społecznej. Ścięty w czasie terroru Robespierre’a w styczniu 1793
Ludwik XVIII (1814–1824), król z konstytucją i parlamentem
Karol X (1824–1830), ostatni panujący ze starszej gałęzi dynastii Burbonów
Ludwik Filip I (1830–1848), jedyny król z młodszej gałęzi orleańskiej
Burbonowie panujący w Hiszpanii |
W Hiszpanii pierwszym Burbonem na tronie był Filip V, młodszy wnuk króla Francji Ludwika XIV Wielkiego i infantki Marii Teresy Hiszpańskiej (na której prawa do tronu się powołano). W 1700 roku na mocy testamentu Karola II Habsburga został on królem Hiszpanii. Jego potomkowie panują tam (z przerwami) do dziś – obecny król Filip VI również pochodzi z tej dynastii:
Filip V (1700–1724) oraz (1724–1746)
Ludwik I (1724)
Ferdynand VI (1746–1759)
Karol III (1759–1788)
Karol IV (1788–1808)
Ferdynand VII (1813–1833)
Izabela II (1833–1868)
Alfons XII (1875–1885)
Alfons XIII (1886–1931)
Jan Karol I (1975-2014)
Filip VI (od 2014)
Burbonowie panujący w Królestwie Neapolu i Sycylii (od 1816: Obojga Sycylii) |
Pierwszym władcą Neapolu i Sycylii z dynastii Burbonów był król Hiszpanii – Karol III Hiszpański, nie mogąc łączyć dwóch koron, zrzekł się Neapolu i Sycylii na rzecz swojego młodszego syna – Ferdynanda Burbona, co do którego wiadomo było, że nie odziedziczy korony Hiszpanii:
Ferdynand I (1759–1825)
Franciszek I (1825–1830)
Ferdynand II (1830–1859)
Franciszek II (1859–1860)
Burbonowie panujący w Parmie |
Pierwszy książę Parmy z dynastii Burbonów był młodszym synem pierwszego króla Hiszpanii z dynastii Burbonów – Filipa V i jego drugiej żony – Elżbiety Farnese. Gdy ród Farnese wymarł, jego matka odziedziczyła rodzinną Parmę, którą przekazała Filipowi, niemającemu perspektyw na zostanie królem Hiszpanii:
Filip I (1748–1765)
Ferdynand I (1765–1802)
Ludwik I (1802–1803)
Karol II (1847–1854, zm. 1883)
Karol III (1849–1849)
Robert I (1854–1859, zm. 1907), dziadek wielkiego księcia Jana Luksemburskiego
Burbonowie panujący w Luksemburgu (Linia Burbon–Parma) |
Jan I był synem Karoliny de Nassau, wielkiej księżnej Luksemburga, i Feliksa Burbon-Parmeńskiego (syna Roberta I, księcia Parmy). Jako ojciec przekazał swoim potomkom nazwisko Burbon-Parma, ale niektórzy wciąż używają starej nazwy dynastii – Nassau-Weilburg:
Jan I (1964–2000)
Henryk I (od 2000)
Genealogia Burbonów |
Antoni de Burbon-Vendôme (1518-1562) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henryk IV Burbon (1553-1610), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Joanna d’Albret (1528-1572) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Małgorzata de Valois | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XIII Burbon (1601-1643), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Medycejska | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XIV Burbon (1638-1715), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Austriaczka (1601-1666) | Ludwik Burbon (1661-1711), Delfin Francji | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa Hiszpańska (1638-1683) | Ludwik (1682-1712), Delfin Francji | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Anna Bawarska (1660–1690) | Filip V Hiszpański (1683–1746), książę Andegawenii | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Ludwika Sabaudzka (1688-1714) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Burbonowie Hiszpańscy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elżbieta Farnese (1692-1766) | Burbonowie Neapolitańscy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Burbonowie Parmeńscy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol, książę d'Alençon (1686-1714) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Elżbieta (1662) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Anna (1664) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa (1667-1672) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip (1668–1671) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Franciszek (1672) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol (1663) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika de La Vallière (1644-1710) | Filip (1665–1666) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik (1665–1666) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
córka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Anna Burbon (1666–1739) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Armand I Burbon-Conti (1661–1685) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik, (1667–1683), hrabia Vermandois | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
syn | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Franciszka Atena Montespan (1640-1707) | córka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik August Burbon (1670–1736), książę Maine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
córka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Ludwika Benedykta Burbon-Condé (1676-1753) | Ludwik Konstantyn, książę Dombes (1695-1698) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
córka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik August, książę Dombes (1700-1755) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Karol, hrabia Eu (1701-1775) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol, książę Aumale (1704-1708) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Franciszka (1707-1743) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Cezar (1672–1683), hrabia Vexin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Franciszka (1673–1743) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Maria Anna (1674-1681) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Franciszka Maria (1677–1749) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip II Burbon-Orleański (1674-1723) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Aleksander Burbon (1678–1737), hrabia Tuluzy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Burbon-Penthièvre | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Noailles | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip I Burbon-Orleański (1640-1701), książę Orleanu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elżbieta (1602-1644) | Henrietta Anna Stuart (1644-1670) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip IV Habsburg (1605-1665) | Burbonowie Orleańscy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elżbieta Charlotta z Palatynatu (1652-1722) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Krystyna (1606-1663) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wiktor Amadeusz I (1587-1637) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mikołaj Henryk, książę Orleanu (1607-1611) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gaston Orleański (1608-1660) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Maria Ludwika Orleańska (1627-1693) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria de Montpensier, księżna Montpensier (1605-1627) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Małgorzata Ludwika (1645-1721) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Cosimo III de’ Medici (1642-1723) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Małgorzata Lotaryńska (1615-1672) | Elżbieta (1646–1696) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Józef Guise (1650-1671) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrietta Maria (1609-1669) | Franciszka Magdalena (1648–1664) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol Emanuel II (1634-1675) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol I Stuart (1600-1649) | Jan Gaston (1650-1652) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Anna (1652–1695) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Burbonowie Vendôme | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gabrielle d’Estrées (1571-1599) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
cz 2
Ludwik (1682-1712), Delfin Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik, książę Bretanii (1704-1705) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Adelajda Sabaudzka (1685–1712) | Ludwik, książę Bretanii (1707-1712) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XV (1710-1774), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Elżbieta (1727-1759) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Leszczyńska (1703-1768) | Filip I Parmeński (1720-1765) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henrietta Anna (1727-1752) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Ludwika (1728-1733) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik (1729-1765) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa (1746–1748) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa Rafaela Burbon (1726–1746) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Zefiryna (1750–1755) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Józefa Saska (1731-1767) | Ludwik książę Burgundii (1751–1761) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ksawery, książę Akwitanii (1753–1754) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XVI Francuski (1754–1793), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa (1778-1851) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Antonina Austriaczka (1755-1793) | Ludwik Antoni (1775-1844), książę Angoulême | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Józef (1781-1789), Delfin Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XVII Francuski (1785-1795), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zofia Helena (1786-1787) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik XVIII Francuski (1755–1824), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Józefina Sabaudzka (1753-1810) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol X Francuski (1757–1836), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwik Antoni (1775–1844), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa Sabaudzka (1756–1805 | Maria Teresa (1778-1851) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zofia (1776–1783) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol Burbon (1778-1820) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Burbon (1819-1864) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karolina Neapolitańska (1798-1870) | Karol III Parmeński (1823-1854) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Henryk V (1820-1883), król Francji | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa Austriacka (1817-1886) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Teresa (1783) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria Klotylda (1759–1802) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Karol Emanuel IV, (1751-1819) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elżbieta (1764–1794) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filip (1730-1733) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adelajda (1732-1800) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wiktoria Ludwika (1733-1799) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zofia Filipa (1734-1782) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Teresa Felicyta (1736-1744) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ludwika Maria (1737-1787) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zobacz też |
- władcy Francji
- władcy Hiszpanii
- wojna o sukcesję hiszpańską
- Francuska Rodzina Królewska
- Drzewo genealogiczne Burbonów: schemat uproszczony
Bibliografia |
Aleksander Kraushar, Bourboni na wygnaniu w Mitawie i Warszawie: szkic historyczny : 1798–1805, 1899
|
Kontrola autorytatywna (dynastia):
VIAF: 122557223
- WorldCat