Lata 90. XX wieku
Lata 90. XX wieku
Stulecia: XIX wiek – XX wiek – XXI wiek
Dziesięciolecia: 1940–1949
1950–1959
1960–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
2030–2039
2040–2049
Lata: 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999
Spis treści
1 Wydarzenia w Polsce
2 Wydarzenia na świecie
3 Muzyka
4 Nauka
5 Technologia
6 Osoby
6.1 Polscy politycy
6.2 Politycy zagraniczni
6.3 Filmowcy
6.4 Muzycy i zespoły zagraniczne
6.5 Muzycy i zespoły polskie
6.6 Pisarze
6.7 Sportowcy
6.8 Duchowni
6.9 Pozostali
Wydarzenia w Polsce |
1990–1997 – kontynuacja okresu transformacji ustrojowej w Polsce zapoczątkowanej w 1989 roku
1990 – wybór na prezydenta RP Lecha Wałęsy
1995 – wybór na prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego; denominacja złotego
1996 – koncert Michaela Jacksona w Warszawie (HIStory World Tour)
1997 – powódź tysiąclecia w dorzeczu Odry i Wisły, uchwalenie Konstytucji RP
1998 – Zamieszki w Słupsku w 1998 roku
1999 – wstąpienie Polski do NATO
Wydarzenia na świecie |
1990 – zjednoczenie Niemiec
1990 – początek konfliktów na Kaukazie (m.in. wojna o Górski Karabach); agresja Iraku na Kuwejt
1991 – Pucz moskiewski
1991 – rozpad ZSRR; rozpoczęcie wojen secesyjnych w Jugosławii, które trwały aż do 2001 ostatnie walki w Macedonii; operacja Pustynna Burza; koniec wojny domowej w Etiopii
1991 – śmierć Freddiego Mercury’ego
1992 – Zamieszki w Los Angeles w 1992 roku
1992 – wybuch wojny w Bośni i Hercegowinie; secesja Abchazji od Gruzji; Oblężenie Sarajewa
1993 – Zamach na World Trade Center w 1993 roku
1993 – ratyfikacja Traktatu z Maastricht, powstała Unia Europejska; rozpad Czechosłowacji
1994 – upadek polityki apartheidu i wybranie Nelsona Mandeli na pierwszego czarnoskórego prezydenta Republiki Południowej Afryki; wybuchła pierwsza wojna w Czeczenii; wojna domowa w Rwandzie pomiędzy plemionami Tutsi i Hutu
1994 – podczas wyścigu o Grand Prix San Marino zginął brazylijski kierowca Formuły 1 Ayrton Senna
1994 – otwarcie Eurotunelu łączącego Francję i Wielką Brytanię
1994 – śmierć dyktatora Korei Północnej Kim Ir Sena, władzę przejmuje syn Kim Dzong Il
1994 – śmierć Kurta Cobaina
1995 – Zamach terrorystyczny w Oklahoma City
1995 – śmierć w zamachu na premiera Izraela Icchaka Rabina
1996 – urodziła się owca Dolly, pierwszy sklonowany ssak.
1996 – I wojna domowa w Kongu – obalenie dyktatorskich rządów Mobutu Sese Seko.
1997:
- na koncert Jeana-Michela Jarre’a przybywa 3,5 miliona ludzi.
- w wypadku samochodowym w Paryżu zginęła księżna Diana – księżna Walii.
1999:
- rozszerzenie NATO; wybuch drugiej wojny w Czeczenii; bombardowania Belgradu i Jugosławii przez lotnictwo NATO w związku z konfliktem w Kosowie
- miała miejsce masakra w Columbine High School, jeden z najbardziej krwawych zamachów dokonanych na terenie placówki oświatowej w historii.
- rozszerzenie NATO; wybuch drugiej wojny w Czeczenii; bombardowania Belgradu i Jugosławii przez lotnictwo NATO w związku z konfliktem w Kosowie
Muzyka |
- największa popularność muzyki grunge
- intensywny rozwój elektronicznej muzyki tanecznej (klubowej) – powstanie gatunków trance, breakbeat, drum & bass, hardcore oraz początki muzyki dubstep i hardstyle pod koniec tej dekady; największa popularność muzyki eurodance, początki popularności muzyki house oraz największa popularność muzyki techno na początku tej dekady, a pod koniec dekady początki wzrostu popularności muzyki trance
- intensywny rozwój i wzrost popularności muzyki pop
- w Polsce początki muzyki hip-hop i rap oraz największa popularność nurtu polskiej muzyki tanecznej – disco polo i początki oraz duża popularność polskiej muzyki dance w połowie dekady, początki działalności polskich twórców i wykonawców gatunków elektronicznej muzyki tanecznej (muzyki klubowej) i sukcesy za granicą polskich twórców sceny minimal techno
- Otwarcie popularnych, prywatnych stacji radiowych w Polsce: RMF FM, potem Radio Zet.
Nauka |
- Odkrycie pierwszych planet pozasłonecznych
- Przedstawiono M-teorię
- Pierwsze sklonowane zwierzę – Owca Dolly
- Start Projektu poznania genomu ludzkiego
- Początki zastosowania identyfikacji DNA w kryminologii.
- Zastosowanie komercyjne inżynierii genetycznej
- Wystrzelenie teleskopu Hubble’a w 1990; rewolucja w astronomii.
- Eksploracja Marsa przez sondę Mars Pathfinder
Recykling oraz zwrócenie uwagi na produkcję produktów ulegających biodegradacji
- Sonda Galileo bada Jowisza
- System GPS osiąga pełną sprawność
- Początek budowy Międzynarodowej stacji kosmicznej
Technologia |
- 1994 – Premiera PlayStation
- Wprowadzenie procesora Pentium
- Rozwój Internetu
- Masowe zastosowanie telefonów komórkowych
- Nowość w telefonach komórkowych, wysyłanie i odbieranie SMS
- Popularność nośników CD oraz zapisu informacji na nich.
- Pojawienie się na rynku aparatów cyfrowych i kamer cyfrowych, laptopów, odtwarzaczy MP3, odtwarzaczy DVD, nawigacji satelitarnych oraz ogólny wzrost popularności elektroniki.
- Rozwój telewizji dzięki satelitom telekomunikacyjnym
- Systemy operacyjne np.: Windows, GNU, Linux i silny rozwój oprogramowania
- Rozwój nowoczesnych telewizorów plazmowych.
- Powstaje Toyota Prius, pierwszy seryjnie produkowany i sprzedawany na świecie samochód hybrydowy.
Osoby |
Polscy politycy |
- Wojciech Jaruzelski
- Lech Wałęsa
- Aleksander Kwaśniewski
- Ryszard Kaczorowski
- Tadeusz Mazowiecki
- Waldemar Pawlak
- Mieczysław Rakowski
- Jan Krzysztof Bielecki
- Jan Olszewski
- Jarosław Kaczyński
- Lech Kaczyński
- Hanna Suchocka
- Józef Oleksy
- Włodzimierz Cimoszewicz
- Jerzy Buzek
- Bronisław Geremek
- Zbigniew Religa
- Donald Tusk
- Wiesław Chrzanowski
- Stefan Niesiołowski
- Jacek Kuroń
Politycy zagraniczni |
- Michaił Gorbaczow
- Borys Jelcyn
- Władimir Putin
- George H.W. Bush
- Bill Clinton
- Jiang Zemin
- Augusto Pinochet
- Frederik de Klerk
- Nelson Mandela
- Saddam Husajn
- Fidel Castro
- Mu’ammar al-Kaddafi
- Husni Mubarak
- Hafiz al-Asad
- Jaser Arafat
- Icchak Rabin
- Elżbieta II
- Akihito
- Silvio Berlusconi
- Václav Havel
- Aleksander Łukaszenka
- Slobodan Milošević
- Jacques Chirac
- François Mitterrand
- Helmut Kohl
- Gerhard Schröder
- Margaret Thatcher
- Diana Spencer
- John Major
- Tony Blair
- Kim Ir Sen
- Kim Dzong Il
Filmowcy |
- Al Pacino
- Robert De Niro
- Woody Allen
- Krystyna Feldman
- Cezary Pazura
- Kate Winslet
- Leonardo DiCaprio
- Julia Roberts
- Andrzej Wajda
- Krzysztof Krauze
- Roman Polański
- Mike Myers
- Charlotte Gainsbourg
- Brad Pitt
- Tom Cruise
- Andrzej Grabowski
- Clint Eastwood
- Chuck Norris
- Gary Oldman
- Nicolas Cage
- Francis Ford Coppola
- Christopher Walken
- Marlon Brando
- Chris Penn
- Jack Nicholson
- Sydney Pollack
- Tom Cruise
- Nicole Kidman
- Keanu Reeves
- Sandra Bullock
- Sarah Jessica Parker
- Catherine Zeta-Jones
- Pamela Anderson
- Raúl Juliá
- Quentin Tarantino
- Benny Hill
- Jim Henson
- Stanley Kubrick
- Bogusław Linda
- Katarzyna Figura
- Piotr Fronczewski
- Krystyna Janda
- Olaf Lubaszenko
- Jerzy Stuhr
- Krzysztof Kieślowski
Muzycy i zespoły zagraniczne |
- Dr Alban
- Aqua
- Blur
- Björk
- Boyzone
- Coolio
- Scooter
- Scorpions
- R.E.M.
- Radiohead
- Take That
- Andrea Bocelli
- Eros Ramazzotti
- Sarah Brightman
- Enya
- Eazy-E
- Corona
- Captain Jack
- Cappella
- Amber
- Loona
- Londonbeat
- LeAnn Rimes
- Faith Evans
- Neneh Cherry
- Pantera
- Alice in Chains
- Alanis Morissette
- Mary J. Blige
- Lenny Kravitz
- Robert Miles
- Pearl Jam
- Meredith Brooks
- Beastie Boys
- Backstreet Boys
- Spice Girls
- Geri Halliwell
- Melanie C
- Emma Bunton
- Eagle-Eye Cherry
- Everything but the Girl
- Elton John
- Bruce Springsteen
- Billy Joel
- Bryan Adams
- Michael Bolton
- Tom Jones
- Cher
- Madonna
- Guns N’ Roses
- Red Hot Chili Peppers
- Modern Talking
- Michael Jackson
- Blue System
- Annie Lennox
- Bad Boys Blue
- Pet Shop Boys
- *NSYNC
- No Mercy
- Blink-182
- East 17
- The Fugees
- The Offspring
- The Prodigy
- The Verve
- The Cardigans
- The Cranberries
- The Corrs
- The Rembrandts
- TLC
- En Vogue
- Green Day
- Eminem
- Enigma
- Vanilla Ice
- Run–D.M.C.
- Massive Attack
- Jamiroquai
- All Saints
- Moby
- Sinéad O’Connor
- Suzanne Vega
- Wilson Phillips
- Skunk Anansie
- Silverchair
- Britney Spears
- Simply Red
- Tupac Shakur
- Savage Garden
- Kurt Cobain
- Soundgarden
- Kylie Minogue
- Dannii Minogue
- Natalie Imbruglia
- Jennifer Paige
- Jennifer Lopez
- Robbie Williams
- Enrique Iglesias
- Ricky Martin
- Christina Aguilera
- Shakira
- Gwen Stefani
- No Doubt
- Bon Jovi
- John Denver
- Jerry Cantrell
- Freddie Mercury
- Frank Zappa
- Luciano Pavarotti
- Nirvana
- Metallica
- U2
- UB40
- U96
- Roxette
- Blondie
- Tina Turner
- Frank Sinatra
- Ray Charles
- James Brown
- Seal
- Snap!
- Fun Factory
- DJ BoBo
- Haddaway
- Vengaboys
- Ace of Base
- Shania Twain
- Alexia
- Real McCoy
- Masterboy
- Mr. President
- MC Hammer
- Notorious B.I.G.
- 2Pac
- Jay Z
- Wyclef Jean
- Shaggy
- Sash!
- Nana
- Paul van Dyk
- Lou Bega
- Moloko
- Garbage
- Oasis
- Queen
- Depeche Mode
- Duran Duran
- Nickelback
- Spin Doctors
- Bloodhound Gang
- Fatboy Slim
- Faithless
- The Chemical Brothers
- The Kelly Family
- 4 Non Blondes
- 2 Unlimited
- 2 Brothers on the 4th Floor
- La Bouche
- Loft
- Culture Beat
- Rednex
- Ice MC
- R'n'G
- Scatman John
- Sade
- Selena
- Paula Abdul
- Taylor Dayne
- Aerosmith
- Jean-Michel Jarre
- Vaya Con Dios
- Donna Lewis
- Lisa Stansfield
- Gloria Estefan
- Sheryl Crow
- Céline Dion
- Mariah Carey
- Toni Braxton
- Whitney Houston
- Whigfield
- Westbam
- Marusha
- Bathory
Muzycy i zespoły polskie |
- IRA
- O.N.A.
- Skawalker
- Acid Drinkers
- Czesław Niemen
- Big Cyc
- Kaliber 44
- Paktofonika
- Kury
- Mieczysław Fogg
- Irena Santor
- Ryszard Riedel
- Violetta Villas
- Maryla Rodowicz
- Edyta Górniak
- Kayah
- Justyna Steczkowska
- Natalia Kukulska
- Beata Kozidrak
- Anita Lipnicka
- Kasia Kowalska
- Edyta Bartosiewicz
- Anna Maria Jopek
- Kasia Nosowska
- Reni Jusis
- Andrzej Piaseczny
- Robert Chojnacki
- Gabriel Fleszar
- Grzegorz Markowski
- Budka Suflera
- Perfect
- Lady Pank
- Republika
- T.Love
- Wilki
- De Mono
- Kombi
- Maciej Maleńczuk
- Paweł Kukiz
- Piersi
- Bajm
- Hey
- Varius Manx
- Andrzej Zaucha
- Peja
- Liroy
- Norbi
- Sixteen
- De Su
- Bayer Full
- Boys
- Akcent
- Milano
- Classic
- Top One
- Fanatic
- Mister Dex
- Just 5
- Shazza
- Marlena Drozdowska
- Elektryczne Gitary
Pisarze |
- Wisława Szymborska
- Czesław Miłosz
- Stephen King
- Mario Puzo
- Jerzy Waldorff
- Zbigniew Herbert
- William Wharton
- Alfred Szklarski
- Zbigniew Nienacki
- William Golding
- Aleksandr Sołżenicyn
- Małgorzata Musierowicz
- Hanna Ożogowska
- Agnieszka Osiecka
- Anne Rice
- Andrzej Sapkowski
- Joanne Kathleen Rowling
Sportowcy |
- Michael Jordan
- Shaquille O’Neal
- Adam Małysz
- Renata Mauer-Różańska
- Tomasz Sikora
- Zinedine Zidane
- David Beckham
- Alan Shearer
- Arkadiusz Gołaś
- Diego Maradona
- Jürgen Klinsmann
- Lothar Matthäus
- Oliver Bierhoff
- Rudi Völler
- Marco van Basten
- Frank Rijkaard
- Ronald Koeman
- Ruud Gullit
- Dennis Bergkamp
- Gianfranco Zola
- Paolo Maldini
- Franco Baresi
- Roberto Baggio
- Davor Šuker
- Gabriel Batistuta
- Gheorghe Hagi
- George Weah
- Christo Stoiczkow
- Gary Lineker
- Mike Tyson
- Evander Holyfield
- Lennox Lewis
- Dariusz Michalczewski
- Andrzej Gołota
- Michael Owen
- Ronaldo
- Roland Ratzenberger
- Ayrton Senna
- Andrés Escobar
- Steffi Graf
- Martina Hingis
- Monica Seles
- Boris Becker
- Andre Agassi
- Pete Sampras
- Michael Doohan
- Michael Johnson
- Dominik Hašek
- Wayne Gretzky
- Lance Armstrong
- Tiger Woods
- Dennis Rodman
- David Robinson
- Hakeem Olajuwon
- Penny Hardaway
- Robert Korzeniowski
- Romário
- Thierry Henry
- Rivaldo
- Cafu
- Cláudio Taffarel
- Santiago Cañizares
- Ryan Giggs
- David Seaman
- Raúl González Blanco
- Michael Schumacher
- Peter Schmeichel
- Michael Laudrup
- David Ginola
- David Trezeguet
- Fabien Barthez
- Éric Cantona
- Roy Jones Jr.
- Óscar de la Hoya
- Alessandro Del Piero
Duchowni |
- Jan Paweł II
- Matka Teresa z Kalkuty
- XIV Dalajlama
Pozostali |
- Dale Frail
- Bill Gates
- Aleksander Gudzowaty
- Marek Papała
- Tadeusz Reichstein
- Aleksander Wolszczan