Pijarzy
| ||
Dewiza: Pobożność i Nauka (Pietas et Litterae) | ||
Pełna nazwa | Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych | |
Nazwa łacińska | Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum | |
Skrót zakonny | SP lub używany równolegle: SchP | |
Wyznanie | katolickie | |
Kościół | rzymskokatolicki | |
Założyciel | św. Józef Kalasancjusz | |
Data założenia | 1597 | |
Strona internetowa |
Zakon pijarów – potoczna nazwa Zakonu Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych (Ordo Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum) czyli Zakonu Szkół Pobożnych – zakon ustanowiony przez papieża Grzegorza XV 18 listopada 1621 r. (regułę zatwierdzono rok później). Korzenie swe wywodzi jednak od roku 1597, kiedy to św. Józef Kalasancjusz otworzył pierwszą bezpłatną i powszechną szkołę podstawową w Europie.
W 1870 r. zakon liczył 2160 członków zgrupowanych w 156 ośrodkach. W 1965 r. było to 2535 członków w 179 domach, a w 2004 r. - 1430 członków w 210 ośrodkach. Aktualnie (2016 r.) pijarzy są obecni w 36 krajach całego świata.
Spis treści
1 Nazwa
2 W Polsce
2.1 Historia
2.2 Znani pijarzy
2.3 Ośrodki w Polsce
2.4 Szkoły w Polsce
3 Pijarska Wspólnota Wiary
4 Przypisy
5 Linki zewnętrzne
Nazwa |
Nazwa pijarzy pochodzi od łacińskiego słowa "pius", co oznacza "pobożny" (r.ż. pia, l.mn. pii, piae), pojawiającego się w łacińskiej nazwie "Scholae Piae", co oznacza: "Szkoły Pobożne". Hasłem zakonu jest "Pietas et Litterae", czyli "Pobożność i Nauka".
W Polsce |
Pijarzy prowadzą w Polsce głównie działalność oświatową i wychowawczą wśród dzieci i młodzieży (szkoły podstawowe, gimnazja, licea ogólnokształcące, bursy), prowadzą także działalność naukową, edytorską i wydawniczą (m.in. wydają kwartalnik "eSPe").
Historia |
W roku 1642 pijarzy pojawili się w Polsce. Zakon pijarów wniósł wielki wkład w rozwój oświaty i szkolnictwa wyższego w I Rzeczypospolitej u progu oświecenia. Założone przez nich w 1740 w Warszawie Collegium Nobilium, wobec upadku Akademii Krakowskiej było jedną z najlepszych polskich szkół wyższych.
Znani pijarzy |
Znanymi polskimi pijarami byli: Damian Stachowicz, Stanisław Konarski, Antoni Wiśniewski, Michał Stadnicki, Onufry Kopczyński, Józef Osiński, Teodor Ostrowski, Ignacy Zaborowski, Stanisław Jundziłł, Piotr Ściegienny, Tadeusz Gadacz, Józef Joniec, Edward Kryściak.
Ośrodki w Polsce |
Ośrodkami pijarskimi w Polsce są: Kraków (między innymi parafia na osiedlu Wieczysta i Rakowice), Łapsze Niżne, Jelenia Góra, Hebdów, Sierosławice, Rzeszów, Katowice, Łowicz, Warszawa, Poznań, Elbląg, Bolszewo, Bolesławiec.
Szkoły w Polsce |
Pijarzy posiadają w Polsce szkoły w następujących miastach: Kraków, Warszawa, Łowicz, Elbląg, Poznań, od 2009 Katowice, od 2013 Bolesławiec. Do najbardziej znanych i zasłużonych należało utworzone w 1740 r. przez Stanisława Konarskiego Collegium Nobilium w Warszawie.
Pijarska Wspólnota Wiary |
Duchowość pijarów jest też praktykowana przez wiernych świeckich, w ramach Pijarskiej Wspólnoty Wiary. Jest to droga formacyjno-modlitewna, "zaproszenie do wejścia na górę z Chrystusem, które wymaga zaufania, trudu, a przede wszystkim poukładania życia zgodnie z wolą Boga"[1].
Program rozwoju duchowego składa się z pięciu filarów:
- regularnych spotkań formacyjnych
- celebracji liturgicznych
- lektury osobistej
- pracy własnej
- okresowych dni skupienia/rekolekcji[2]
W Polsce Pijarskie Wspólnoty Wiary działają oficjalnie od kilku lat, decyzją Kapituły Generalnej Zakonu Pijarów z 2009 r. Z czasem Wspólnoty Wiarą będą mogły przekształcać się w Bractwa Szkół Pobożnych.
Wspólnoty polskie działają w oparciu o doświadczenia hiszpańskie[1].
Przypisy |
↑ ab Polska Prowincja Zakonu Pijarów, www.pijarzy.pl [dostęp 2018-09-07] (pol.).
↑ http://web.archive.org/web/20120417195456/http://www.pijarzy.pl/UserFiles/File/Zaproszenie%20do%20formacji%20w%20Pijarskiej%20Wsplnocie%20Wiary.pdf
Linki zewnętrzne |
- Oficjalna Strona Zakonu – Kuria Generalna w Rzymie
- Oficjalna strona Zakonu Szkół Pobożnych w Polsce
- Strona nowej szkoły w Katowicach
- Strona szkoły w Warszawie
Kontrola autorytatywna (Clerks Regular):
ISNI: 0000 0001 1483 4020
VIAF: 122537003, 165251958
LCCN: n81085435
GND: 1020987-6
- WorldCat