Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego
Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego – jednostka dydaktyczno-naukowa należąca do struktur Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. Dzieli się na 12 zakładów i 5 pracowni naukowych. Posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz wnioskowania o nadanie tytułu naukowego profesora.
Spis treści
1 Profil naukowo-dydaktyczny
2 Dzieje Instytutu
3 Adres
4 Władze (2012-2016)
5 Poczet dyrektorów
6 Kierunki kształcenia
7 Struktura organizacyjna
7.1 Zakład Antropologii Historycznej
7.2 Zakład Dydaktyki Historii i Wiedzy o Społeczeństwie
7.3 Zakład Historii Europy Wschodniej
7.4 Zakład Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki
7.5 Zakład Historii Kultury Materialnej
7.6 Zakład Historii Najnowszej
7.7 Zakład Historii Polski i Powszechnej do XV w.
7.8 Zakład Historii Polski i Powszechnej od XVI do XVIII w.
7.9 Zakład Historii Polski i Powszechnej od XIX i XX w.
7.10 Zakład Historii Starożytnej
7.11 Zakład Historii Śląska
7.12 Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki
7.13 Pracownia Bibliografii Historii Śląska
7.14 Pracownia Atlasu Historycznego
7.15 Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych
7.16 Pracownia Badań nad Polską Emigracją w Niemczech po 1945 roku
7.17 Pracownia Dziejów Kościołów i Mniejszości Narodowych
7.18 Pracownia Badań nad Wczesnymi Dziejami Europy Środkowej
7.19 Pracownia Dokumentacji Dziedzictwa Kulturowego
7.20 Pracownia Edytorstwa Źródeł Historycznych
7.21 Pracownia Komputerowa
8 Wydawnictwa
9 Biblioteka
10 Siedziba
11 Doktoraty honoris causa UWr przyznane z inicjatywy instytutu
12 Byli pracownicy Instytutu Historycznego
13 Znani absolwenci
14 Przypisy
15 Linki zewnętrzne
Profil naukowo-dydaktyczny |
Instytut prowadzi działalność dydaktyczną i badawczą związaną z historią polityczną, społeczną i gospodarczą w jej poszczególnych epokach i różnych aspektach. Instytut oferuje studia na kierunku historia o specjalnościach: amerykanistyka, archiwistyka i zarządzanie dokumentacją, dokumentalistyka konserwatorska, nauczycielska, regionalistyka oraz studia podyplomowe z zakresu historii i wiedzy o Śląsku[1]. W 2008 w Instytucie kształciło się 1357 studentów w trybie dziennym i zaocznym[2].
Dzieje Instytutu |
Instytut powstał jako jedna z pierwszych jednostek Uniwersytetu Wrocławskiego w 1945 r., którego twórcami byli naukowcy przybyli w znacznej części z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Związanych z nim było wielu wybitnych badaczy, m.in.: Władysław Czapliński, Stefan Inglot, Tadeusz Kotula i Henryk Zieliński. Pracownicy naukowi instytutu zajmowali też często najważniejsze stanowiska w hierarchii uniwersyteckiej – rektorów: Marian Orzechowski (1971–1975), Wojciech Wrzesiński (1990–1995) i Romuald Gelles (1999–2002) oraz prorektorów: Jerzy Maroń (2002–2005), Rościsław Żerelik (1999–2002), Krzysztof Nawotka (2005–2008) i Grzegorz Hryciuk (od 2012), wielokrotnie obejmowali też funkcję dziekanów na swoich wydziałach. Instytut początkowo afiliowany był przy Wydziale Filozoficzno-Historycznym, od reorganizacji struktur uniwersyteckich w 1988 przy Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych.
Adres |
Instytut Historyczny
Uniwersytetu Wrocławskiego
ul. Szewska 49
50-139 Wrocław
Władze (2012-2016) |
Dyrektor: prof. zw. dr hab. Rościsław Żerelik
Zastępca Dyrektora ds. dydaktycznych: dr hab.Wojciech Mrozowicz prof. UWr
Zastępca Dyrektora ds. nauki i współpracy z zagranicą: dr hab. Filip Wolański prof. UWr
Zastępca Dyrektora ds. ogólnych: dr Lucyna Harc
Poczet dyrektorów |
- 1969–1972: prof. zw. dr hab. Adam Galos
- 1972–1975: prof. zw. dr hab. Józef Leszczyński
- 1975–1976: prof. zw. dr hab. Eugeniusz Konik
- 1976–1981: prof. zw. dr hab. Wojciech Wrzesiński
- 1981–1985: prof. zw. dr hab. Adam Galos
- 1985–1986: prof. zw. dr hab. Zbigniew Kwaśny
- 1986–1987: prof. zw. dr hab. Mieczysław Pater (p.o. dyrektora IH UWr)
- 1987–1990: prof. zw. dr hab. Tadeusz Kotula
- 1990–1993: prof. zw. dr hab. Krystyn Matwijowski
- 1993–1996: prof. zw. dr hab. Mieczysław Pater
- 1996–2005: prof. zw. dr hab. Wojciech Wrzesiński
- od 2005 r.: prof. zw. dr hab. Rościsław Żerelik
Kierunki kształcenia |
Instytut kształci studentów na kierunku historia. Do wyboru są następujące specjalizacje:
- amerykanistyka
archiwistyka i zarządzanie dokumentacją- dokumentalistyka konserwatorska
- nauczycielska
regionalistyka.
Instytut kształci studentów także na kierunkach: Dziedzictwo kultury materialnej - Ochrona, promocja, gospodarowanie; Historia w przestrzeni publicznej (Public History), Militarioznawstwo.
Struktura organizacyjna |
Zakład Antropologii Historycznej |
Zakład Antropologii Historycznej realizuje w ramach programu studiów historycznych zajęcia z metodologii badań historycznych, historii historiografii, podstawy socjologii, informatyki dla historyków. Zakład prowadzi specjalizację przedmiotową: Jednostka, grupa, społeczeństwo w poznaniu historycznym, poświęconą dziejom kultury i społeczeństwa od końca średniowiecza do początku XX w. Ponadto Zakład prowadzi seminaria doktorskie, magisterskie i licencjackie, a także wykłady i konwersatoria problemowe: Miłość staropolska, Elity w Polsce od średniowiecza do początku XX w., Rodzina i gospodarstwo domowe w Polsce nowożytnej, Rodzina w społeczeństwie polskim XVI-XIX w., Przestępczość w Polsce XVI-XVIII w., Wspólne dzieje Polski, Czech i Węgier[3].
Pracownicy:
Kierownik: dr hab. Marek Górny, prof. UWr- dr Paweł Klint
Zakład Dydaktyki Historii i Wiedzy o Społeczeństwie |
Zakład Dydaktyki Historii i WOS UWr powstał 28 grudnia 1972 r. decyzją rektora, prof. dra hab. Mariana Orzechowskiego, które weszło w życie 1 stycznia 1973 r. Inicjatorem jego powstania i pierwszym kierownikiem był doc. Karol Fiedor. Zakład Dydaktyki Historii i wiedzy o społeczeństwie koncentruje się na badaniach nad historią nauczania historii, historią wychowania na przestrzeni dziejów, wychowaniem obywatelskim oraz problematyką regionalizmu w dydaktyce historii i WOS oraz problematyki kształcenia nauczycieli. Dotyczą one także skuteczności metod i środków dydaktycznych, sposobów ewaluacji oraz stosowania współczesnych mediów w edukacji. Zakład współpracuje z Uniwersytetem Masaryka w Brnie i Międzynarodowym Stowarzyszeniem Dydaktyków Historii oraz Międzynarodowym Instytutem Badań nad Podręcznikiem Szkolnym w Brunszwiku[4].
- Kierownicy Zakładu
Lata urzędowania | Kierownik |
---|---|
1 stycznia 1973 – 1 września 1979 | doc. Karol Fiedor |
1 września 1979 – 31 sierpnia 1986 | doc. Romuald Gelles |
od 31 sierpnia 1986 | prof. dr hab. Grażyna Pańko |
- Pracownicy
Kierownik: dr hab. Grażyna Pańko, prof. UWr- prof. dr hab. Jacek Piotrowski
- dr hab. Joanna Wojdon, prof. UWr
- dr hab.Karol Sanojca
- dr Barbara Techmańska
- dr Katarzyna Ruhland
Zakład Historii Europy Wschodniej |
Pracownicy:
Kierownik: prof. dr hab. Stanisław Ciesielski
- dr hab. Grzegorz Hryciuk, prof. UWr
- dr hab. Małgorzata Ruchniewicz prof. UWr
- dr Aleksander Srebrakowski
Zakład Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki |
Zakład Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki został założony w 1946 r. jako Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej przez prof. dra hab. Stefana Inglota. Jego pracownicy naukowi prowadzą badania z zakresu: migracji ze szczególnym uwzględnieniem migracji powojennych, dziejów miast śląskich od poł. XVIII w., historii kobiet śląskich w XIX i XX w., przemian demograficznych i społeczno-zawodowych na Śląsku w XIX i XX w., sprzedaży nieruchomości gruntowych i mieszkalnych w miastach wojewódzkich ziem zachodnich i północnych Polski w latach 1990–2008, tworzenia się rynku nieruchomości, migracji powojennych na ziemiach polskich, epoki staropolskiej (XVI-XVIII w.), historii mentalności, społecznej roli Kościoła, dziejów podróży oraz oświaty, wychowania, historii medycyny, polskiej myśli ekonomicznej w okresie staropolskim, literatury rolniczej, pieniądza i bankowości emisyjnej w XX w. i biografistyki historii gospodarczej[5].
- Kierownicy Zakładu
Lata urzędowania | Kierownik |
---|---|
1946–1972 | prof. dr hab. Stefan Inglot |
1972–1995 | prof. dr hab. Zbigniew Kwaśny |
1995–2002 | dr hab. Marek Górny, prof. UWr |
od 2002 | prof. dr hab. Elżbieta Kościk |
Pracownicy:
Kierownik: prof. dr hab. Elżbieta Kościk
- prof. zw. dr hab. Bogdan Rok (emerytowany)
- prof dr hab. Franciszek Kusiak (emerytowany)
- dr hab. Piotr Badyna
- dr hab. Tomasz Głowiński
- dr Jacek Jędrysiak
Zakład Historii Kultury Materialnej |
Zakład Historii Kultury Materialnej powstał w październiku 2004 r. Od początku swego istnienia kieruje nim dr hab. Jan Kęsik, prof. UWr. Jest to interdyscyplinarny zespół składający się z historyków, historyków sztuki, prawników oraz architektów, specjalizujących się w zakresie historii architektury i rewitalizacji zabytków. Badania nad kulturą materialną obejmują sferę aktywności materialnej człowieka. Utworzenie Zakładu umożliwiło stworzenie zespołu zajmującego się historią kultury materialnej od średniowiecza aż po epokę industrialną i postindustrialną. Działalność Zakładu jest ściśle powiązana z realizowaną na studiach historycznych specjalnością zawodową – dokumentalistyka konserwatorska. W jej ramach przygotowywani są specjaliści w zakresie ochrony dóbr kultury materialnej[6].
Pracownicy:
Kierownik: prof. dr hab. Jan Kęsik
- dr hab. Elżbieta Kaszuba, prof. UWr
- dr hab. Miron Urbaniak, prof. UWr
- dr Tomasz Dywan
- dr Agata Gabiś
Zakład Historii Najnowszej |
Pracownicy:
Kierownik: prof. zw. dr hab. Grzegorz Strauchold
- prof. zw. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz
- dr hab. Bożena Szaynok, prof. UWr
- prof. dr hab. Jakub Tyszkiewicz
- dr Łukasz Kamiński
- dr hab. Joanna Nowosielska-Sobel prof. UWr
Zakład Historii Polski i Powszechnej do XV w. |
Zakład Historii polski i Powszechnej do XV w. powstał w 1945 r. jako jeden z pierwszych na terenie Instytutu Historycznego. Jego twórcami była para mediewistów: Ewa Maleczyńska i Karol Maleczyński.
- Kierownicy Zakładu
Lata urzędowania | Kierownik |
---|---|
1945–1970 | prof. zw. dr hab. Ewa Maleczyńska |
1970–1979 | prof. dr hab. Roman Heck |
1979–2001 | prof. zw. dr hab. Lech Tyszkiewicz |
od 2001 | prof. zw. dr hab. Mateusz Goliński |
Pracownicy:
Kierownik: prof. zw. dr hab. Mateusz Goliński
- dr hab. Wojciech Mrozowicz, prof. UWr
- prof. dr hab. Stanisław Rosik
- dr Lesław Spychała
- dr Dagmara Adamska
Zakład Historii Polski i Powszechnej od XVI do XVIII w. |
Pracownicy:
Kierownik: dr hab. Leszek Ziątkowski, prof. UWr- prof. zw. dr hab. Jerzy Maroń
- dr hab. Filip Wolański Prof. UWr
- dr hab. Robert Kołodziej
- dr Małgorzata Kowalczyk
- dr Daniel Wojtucki
- dr Jakub Węglorz
- prof. zw. dr hab. Stefania Ochmann-Staniszewska (emerytowany)
- prof. zw. dr hab. Jerzy Kazimierz Pietrzak (emerytowany)
Zakład Historii Polski i Powszechnej od XIX i XX w. |
Pracownicy:
Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof Kawalec
- prof. zw. dr hab. Teresa Kulak (emerytowana)
- dr hab. Paweł Jaworski prof. UWr
- dr hab. Piotr Cichoracki prof. UWr
- dr hab. Joanna Dufrat
- dr Monika Piotrowska-Marchewa
- dr Grzegorz Kulka
Zakład Historii Starożytnej |
Pracownicy:
Kierownik: prof. zw. dr hab. Krzysztof Nawotka
- prof. zw. dr hab. Marek Winiarczyk (emerytowany)
- dr hab. Wiesław Suder, prof. UWr (emerytowany)
- dr hab. Małgorzata Pawlak prof. UWr
- dr Wojciech Pietruszka
- dr hab. Andrzej Wypustek
- dr Adam Pałuchowski
- dr hab. Andrzej Łoś
Zakład Historii Śląska |
Zakład Historii Śląska został założony w 1953 r. w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, co związane było z pracami nad wielotomową Historią Śląska. W 1965 r. Instytut Historii PAN zlikwidował swoje struktury we Wrocławiu, na mocy porozumienia zawartego między Polską Akademią Nauk a Uniwersytetem Wrocławskim Zakład został przeniesiony do tego ostatniego i włączony w struktury Instytutu Historycznego. Realizacja kolejnych tomów Historii Śląska była do 1989 r. największym osiągnięciem naukowo-wydawniczym zakładu, decydowała również przez szereg lat o jego charakterze; dysponował m.in. etatami „niedydaktycznymi”. W latach 90. XX w. największym osiągnięciem zakładu były trzy tomy dzieła Mieczysława Patera o polskich postawach i dążeniach narodowych na Śląsku. W 2002 r. ukazała się nowa, jednotomowa Historia Śląska pod redakcją Marka Czaplińskiego[7].
- Kierownicy Zakładu
Lata urzędowania | Kierownik |
---|---|
1965–1977 | prof. zw. dr hab. Stanisław Michalkiewicz |
1977–1981 | prof. zw. dr hab. Józef Andrzej Gierowski |
1981–2001 | prof. zw. dr hab. Mieczysław Pater |
2001–2012 | prof. zw. dr hab. Marek Czapliński |
od 2012 | prof. dr hab. Gabriela Wąs |
Pracownicy:
Kierownik: prof. dr hab. Gabriela Wąs
- dr hab. Tomasz Przerwa prof. UWr
- dr Jacek Dębicki
- dr Jarosław Szymański
- dr Krzysztof Siwek
- prof. zw. dr hab. Marek Czapliński (emerytowany)
Zakład Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki |
Pracownicy:
Kierownik: prof. zw. dr hab. Rościsław Żerelik
- prof zw. dr hab. Marek Derwich
- prof. zw. dr hab. Przemysław Wiszewski
- dr Lucyna Harc
- dr Stanisław Jujeczka
- dr Marek Wójcik
- dr Wawrzyniec Kowalski
Pracownia Bibliografii Historii Śląska |
- Skład osobowy Pracowni
Kierownik: dr hab. Karol Sanojca
- dr hab. Małgorzata Pawlak prof.UWr
Pracownia Atlasu Historycznego |
Skład osobowy Pracowni:
kierownik: prof. dr hab. Grzegorz Strauchold
Pracownia Badań nad Dziejami Zakonów i Kongregacji Kościelnych |
Skład osobowy Pracowni:
Kierownik: prof. dr hab. Marek Derwich
Pracownia Badań nad Polską Emigracją w Niemczech po 1945 roku |
Skład osobowy:
Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz
Pracownia Dziejów Kościołów i Mniejszości Narodowych |
Skład osobowy Pracowni:
Kierownik: prof. dr hab. Gabriela Wąs
Pracownia Badań nad Wczesnymi Dziejami Europy Środkowej |
- Skład osobowy Pracowni
Kierownik: prof. dr hab. Stanisław Rosik
Pracownia Dokumentacji Dziedzictwa Kulturowego |
- Skład osobowy Pracowni
Kierownik: prof. dr hab. Elżbieta Kaszuba
Pracownia Edytorstwa Źródeł Historycznych |
- Skład osobowy Pracowni
Kierownik: dr hab. Wojciech Mrozowicz, prof. UWr
Pracownia Komputerowa |
Pracownia powstała w 1996 r. Jej kierownikiem od początku jest dr hab. Marek Górny, prof. UWr.
Wydawnictwa |
Instytut wydaje własny kwartalnik historyczny Sobótka, który stanowi podstawowe czasopismo dla wszystkich badaczy przeszłości tego regionu[8].
Biblioteka |
Instytut posiada własną bibliotekę z ok. 133 tys. jednostek inwentarzowych, w tym m.in. 32 tys. woluminami czasopism i 92 tys. woluminami druków zwartych. Zbiór czasopism liczy 1489 tytułów, w tym 69 tytułów bieżących polskich i 38 tytułów bieżących zagranicznych[9]. Siedzibą instytutu jest Pałac Książąt Legnicko-Brzeskich we Wrocławiu, mieszczący się przy ul. Szewskiej 49.
Siedziba |
Od początku swojego istnienia Instytut mieści się w Pałacu Książąt Legnicko-Brzeskich we Wrocławiu, mieszczącym się przy ulicy Szewskiej 49. Budynek powstał w średniowieczu jako miejska rezydencja Piastów legnicko-brzeskich. W XIX w. został przebudowany, mimo to zachowując sklepienia gotyckie, renesansowe detale, sklepienia ze sztukatorską dekoracją barokową[10].
Doktoraty honoris causa UWr przyznane z inicjatywy instytutu |
Instytut Historyczny UWr był inicjatorem przyznania siedemnastu godności doktora honoris causa uczelni:
- 1965 – Josef Macůrek
- 1965 – Kazimierz Tymieniecki
- 1970 – Paul Novotny
- 1975 – Henryk Jabłoński
- 1977 – Stefan Inglot
- 1984 – Henryk Barycz
- 1985 – Karol Górski
- 1985 – Henryk Wereszycki
- 1991 – Ryszard Kaczorowski
- 1992 – Józef Andrzej Gierowski
- 1993 – Józef Wolski
- 1993 – Piotr Wandycz
- 1999 – Gerard Labuda
- 2001 – Roman Wapiński
- 2002 – Fritz Stern
- 2003 – Winfried Irgang
- 2007 – Henryk Samsonowicz
- 2011 – Norbert Conrads
Byli pracownicy Instytutu Historycznego |
Franciszek Biały, Kazimierz Bobowski, Marek Cetwiński, Władysław Czapliński, Zbigniew Fras, Adam Galos, Józef Andrzej Gierowski, Adolf Juzwenko, Eugeniusz Konik, Wacław Korta, Tadeusz Kotula, Lech Leciejewicz, Józef Leszczyński, Andrzej Łoś, Ewa Maleczyńska, Karol Maleczyński, Krystyn Matwijowski,Mieczysław Pater, Kazimierz Popiołek, Włodzimierz Suleja, Lech Tyszkiewicz, Wojciech Wrzesiński, Henryk Zieliński
Znani absolwenci |
- Łukasz Kamiński
- Andrzej Łoś
- Mateusz Morawiecki
- Robert Raczyński
- Grzegorz Schetyna
- Władysław Stasiak
- Roman Żurek
Przypisy |
↑ Oferta edukacyjna IH UWr na rok akademicki 2009/10.
↑ Stan na 30.11.2008 r., – źródło BIP UWr.
↑ Informacja na stronie Zakładu Antropologii Historycznej UWr.
↑ Informacja na stronie Zakładu Dydaktyki Historii i WOS UWr.
↑ Informacja na stronie Zakładu Historii Gospodarczej, Demografii i Statystyki UWr.
↑ Informacja na stronie Zakładu Historii Kultury Materialnej.
↑ Informacja na stronie Zakładu Historii Śląska UWr.
↑ Informacja na stronie IH UWr.
↑ Dane na 1.10. 2009 r. – źródło Biblioteka IH UWr.
↑ Kalendarz Akademicki Uniwersytetu Wrocławskiego, Rok akademicki 2006/2007.
Linki zewnętrzne |
- Oficjalna strona Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego
- Biuletyn Informacji Publicznej UWr
- Informacje o instytucie na stronie „Nauka Polska
|