Trzmielina pospolita
| ||
Systematyka[1] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Klad | rośliny naczyniowe | |
Klad | rośliny nasienne | |
Klasa | okrytonasienne | |
Klad | różowe | |
Rząd | dławiszowce | |
Rodzina | dławiszowate | |
Rodzaj | trzmielina | |
Gatunek | trzmielina pospolita | |
Nazwa systematyczna | ||
Euonymus europaeus L. Sp.Pl.1:197. 1753 | ||
Synonimy | ||
Euonymus europaea, Euonymus vulgaris Mill. |
Trzmielina pospolita, t. zwyczajna (Euonymus europaeus L.) – gatunek krzewu należący do rodziny dławiszowatych (Celastraceae). Występuje w Europie i Azji, w Polsce jest dość pospolity na całym obszarze.
Spis treści
1 Morfologia
2 Biologia i ekologia
3 Zastosowanie
4 Galeria
5 Przypisy
6 Bibliografia
Morfologia |
- Pokrój
- Rozłożysty krzew osiągający wysokość do 3 m.
- Łodyga
- Młode gałązki gładkie, oliwkowozielonawe, starsze czterokanciaste. Pączki z jasnymi dwubarwnymi łuskami, przylegające do pędów.
- Liście
- Eliptyczne, zaostrzone, o klinowatej podstawie, piłkowanych brzegach i długości 3-9 cm. Ogonek liściowy krótki (ok. 0,5-1 cm), na blaszce widoczne 5-6 nerwów bocznych. Jesienią liście przebarwiają się na czerwono.
- Kwiaty
- Drobne, bladozielonawe, przedprątne, zebrane w pozorne baldaszki na szczytach gałązek. Mają kielich i koronę czterodziałkowe, 4 pręciki i 1 słupek.
- Owoc
- Czterograniasta jaskraworóżowa torebka, zawierająca 4 białe nasiona w pomarańczowej osnówce. Utrzymują się na krzewie jeszcze długo po opadnięciu liści. Są trujące.
Biologia i ekologia |
Roślina wieloletnia, nanofanerofit. Kwitnie w maju, zapylana jest przez muchówki[2]. Siedlisko: Lasy i zarośla na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Querco-Fagetaea, Cl. Rhamno-Prunetea[3]. Roślina silnie trująca: wszystkie części rośliny, ale przede wszystkim owoce zawierają glikozydy: ewobiozyd, ewomonozyd i ewonozyd[4]. Zatrucie trzmieliną zwyczajną powoduje osłabienie, wymioty, biegunkę, dreszcze, konwulsje, zaburzenia w pracy serca, paraliż, a w końcu śmierć[5]. Za śmiertelną dla dorosłego człowieka dawkę uważa się 35 owoców[5]. Liczba chromosomów 2n= 64[6].
Zastosowanie |
- Czasami jest uprawiana jako roślina ozdobna
- Z korzeni otrzymuje się gutaperkę
Galeria |
Kwiaty
Diagram kwiatowy
Dojrzewające owoce
Dojrzałe owoce
Nasiona
Kora
Owoce
Larwy szkodnika: namiotówki trzmielinówki
Przypisy |
↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-12-19].
↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Jan Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982. ISBN 83-200-2415-3.
↑ ab Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. ISBN 978-83-11-11088-5.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Bibliografia |
- W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
|