Zasady







Ten artykuł dotyczy związków chemicznych. Zobacz też: inne znaczenia słów zasada i zasady.

Zasady – jedna z podstawowych obok kwasów i soli grup związków chemicznych. Wodne roztwory silnych zasad nieorganicznych są nazywane ługami (np. ług sodowy). Istnieją trzy różne definicje tej grupy związków:




Spis treści






  • 1 Zasada Arrheniusa


  • 2 Zasada Brønsteda-Lowry'ego


  • 3 Zasada Lewisa


  • 4 Zobacz też





Zasada Arrheniusa |



 Osobny artykuł: Teoria Arrheniusa.

Według klasycznej, jonowej teorii Arrheniusa, zasada to związek chemiczny, który po wprowadzeniu do roztworu wodnego, na skutek dysocjacji z wydzieleniem anionów wodorotlenowych, zwiększa stężenie jonów OH- i zmniejsza stężenie jonów oksoniowych H3O+ (zwiększa pH roztworu). Zasadą w rozszerzonej teorii Arrheniusa jest też amoniak, mimo że nie zawiera w swoich cząsteczkach jonów wodorotlenowych. Wiąże on jednak atom wodoru z wody wiązaniem koordynacyjnym wolną parą elektronową atomu azotu, co prowadzi do wzrostu stężenia jonów OH-:


NH3 + H2O → NH4+ + OH-



Zasada Brønsteda-Lowry'ego |



 Osobny artykuł: Teoria kwasów i zasad Brønsteda.

Zasada według definicji Brønsteda-Lowry'ego to każdy związek chemiczny, który w warunkach danej reakcji jest akceptorem (czyli inaczej przyjmującym) kationu wodorowego (H+) czyli protonu.


Z drugiej strony kwas to każdy związek, który może być donorem, czyli inaczej dostarczycielem protonu (kationu wodorowego).


Np. w reakcji:


HA + B → A- + HB+

związek HA jest kwasem, a związek B - zasadą.


Związki chemiczne (z wyjątkiem niektórych bardzo mocnych zasad i kwasów) mogą w zależności od warunków pełnić rolę kwasu lub zasady – związki takie nazywa się związkami amfiprotycznymi.



Zasada Lewisa |



 Osobny artykuł: Teoria kwasów i zasad Lewisa.

Inną, bardziej ogólną definicję zasady podał Lewis: Zasada to związek, który jest donorem (dostarczycielem) w warunkach danej reakcji pary elektronowej (więc kwas jest akceptorem pary elektronowej).


W przypadku zasad definicja ta jest praktycznie jednoznaczna z definicją klasyczną, gdyż przyjęcie jonu wodorowego wiąże się z utworzeniem wiązania z atomem wodoru, przy czym oba elektrony tworzące to wiązanie muszą być dostarczone przez zasadę. Każda zasada będąca nią według definicji klasycznej musi być więc też zasadą według definicji Lewisa i vice versa.


Nie jest tak jednak w przypadku kwasów, gdyż definicja Lewisa obejmuje też związki, które zachowują się jak kwasy, bo mają silny deficyt elektronów, mimo że w ogóle nie posiadają w swojej strukturze atomu wodoru (np. chlorek glinu(III) AlCl3).


Jeszcze bardziej ogólnym od kwasów i zasad Lewisa podziałem związków chemicznych pod kątem nadmiaru lub deficytu elektronów są pojęcia: elektrofil i nukleofil.



Zobacz też |







  • moc zasady, skala pH









這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

Rikitea

University of Vienna