Labry (heraldyka)







Ten artykuł dotyczy jednego z elementów herbu. Zobacz też: inne znaczenie tego słowa.



Tarcza

Pole

Trzymacze

Trzymacze

Zawołanie

Klejnot

Zawój lub korona

Labry

Hełm

Korona rangowa

Postument

Order

Figura

Godło

Dewiza

Elementy herbu.jpg

Elementy herbu



hełm z wczesną postacią labrów na pieczęci Haakona V, pocz.XIVw.




Herb Górnego Śląska ze złoto-niebieskimi labrami, hełmem heraldycznym, koroną rangową oraz klejnotem herbowym.


Labry – niem. labwerk (ornament roślinny), łac. lista, lusca, fascia – części zewnętrzne tarczy herbowej, mające kształt wielkich liści wyszczerbionych, wyrastających z boków hełmu, zwykle symetrycznie po obu stronach, często obejmujące jako ornament również całą tarczę herbową.




Spis treści






  • 1 Ewolucja labrów


  • 2 Funkcja


  • 3 Zasady przedstawiania


  • 4 Przypisy





Ewolucja labrów |


Mają one być symbolem płaszcza, albo peleryny, w których występowano na paradach turniejowych[1]. Jednakże Alfred Znamierowski pisze, że symbolizują one chusty, którymi rycerz przykrywał hełm, by chronić go przed przegrzaniem[2]. Najprawdopodobniej obie teorie są słuszne, bowiem chusty przykrywające hełm niekiedy rozrastały się do rozmiarów peleryny, tracąc swe pierwotne użytkowe znaczenie. Pochodzenie i ewolucję labrów pokazują dawne wizerunki herbów. Najwcześniejsze labry, stosowane przy hełmach garnczkowych mają postać zwykłej chusty, krótkiej pelerynki, z czasem z ozdobnie wycinanym brzegiem. Labry z XIV w. mają zwykle postać prostych wstęg, które w trakcie dalszej ewolucji stylistycznej przybierały coraz bardziej skomplikowany kształt, dochodząc w XV w. do znanej obecnie formy, zbliżonej do liści akantu. Już jednak w XIV wieku kolor labrów związany jest z kolorem tarczy i godła[3]. Niekiedy spotykana jest zasada, zobowiązująca heraldyka do przedstawiania labrów "rozwianych w szarży"[4]. Choć wiele wizerunków herbów odpowiada tej regule, to zdarzają się jednak przedstawienia, zwłaszcza z XII i XIII w. z labrami raczej statycznymi.
Najbogatsze i najbardziej wyrafinowane stylistycznie labry powstawały w późnym renesansie i na początku baroku. Niektóre style, jak klasycyzm, minimalizowały użycie labrów, często z nich wręcz rezygnując.


W heraldyce polskiej labry występują już od XIV w., stylistycznie zwykle zbliżone były do stylu heraldyki niemieckiej, choć bywały często wręcz pomijane.






  • wczesna postać labrów - pocz. XIV w.







  • labry w XV w.







  • labry w pocz. XVI w.







  • labry w końcu XVI w.






Funkcja |


Labry nie są nieodzownym elementem herbu, zgodnie z celem i intencją artysty mogą być pomijane, powinny jednak być zawsze stosowane przy pełnych przedstawieniach heraldycznych. W niektórych krajach zauważa się częstsze pomijanie labrów, lub ich minimalizowanie – np. w Hiszpanii, Portugalii czy Francji. Jedynie heraldyka napoleońska nadała labrom, zresztą specyficznie stylizowanym, specjalne znaczenie, przydzielając odpowiednim godnościom odpowiednio bogate rozczłonkowanie labrów.
Przywiązanie do stosowania labrów zauważa się głównie w krajach północnej i środkowej Europy.



Zasady przedstawiania |


Kształt labrów powinien być zgodny ze stylem reszty elementów herbu, zwłaszcza tarczy i hełmu.
Zasadniczą reguła heraldyczną dotyczącą labrów jest ich kolorystyka, zgodna z głównymi barwami herbu, przy czym zwykle kolor metaliczny lub futro są stosowane jako podbicie labrów. Inną postulowaną zasadą jest umieszczanie koloru godła na podbiciu a koloru tarczy na wierzchu labrów. W przypadku herbów złożonych, stosuje się różne kolory labrów po obu stronach tarczy.




przykład labrów o barwach klejnotu, nie samego herbu


Spotykane jest również, zwłaszcza w heraldyce zachodnioeuropejskiej, szczególnie niemieckiej, nadawanie labrom barw klejnotu[5]. Występuje to głównie w herbach w których łącznikiem między hełmem a klejnotem jest przepaska a nie korona, lub jest on usadowiony bezpośrednio na hełmie.
W bardzo tradycyjnej heraldyce brytyjskiej, do dziś dysponującej instytucjami heroldii (King of Arms, Court of Lord Lyon i in.} spotyka się stosowanie dwu kolorów na wierzchu, rzadziej, podbiciu labrów[6][7]. Częstsze niż w heraldyce kontynentalnej spotykane jest stosowanie w labrach futra, zwykle gronostaja.


W niektórych krajach obowiązują inne zasady barwienia labrów. I tak w Szkocji labry zawsze są czerwone, podbite gronostajem, a na Węgrzech srebrno-błekitne z jednej i złoto-czerwone z drugiej strony[3].


Sporadycznie spotyka się przedstawienia herbów z labrami ale bez hełmów. Zwykle takie przedstawienia mają charakter notatek heraldycznych, sporządzanych w trakcie lustracji przez heroldów. Stosowane to było również przez heraldykę napoleońską, spotykane jest również w heraldyce terytorialnej (np Herb Szydłowca).



Przypisy |




  1. ↑ S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna (1898), wydanie ilustrowane, 18 tomów, Warszawa, 1898-1904


  2. ↑ Alfred Znamierowski: Insygnia, symbole i herby polskie Kompendium, Wydawnictwo: Bertelsmann, 2003, ​ISBN 83-7311-601-X​


  3. ↑ ab Znamierowski, Alfred (1940- )., Heraldyka i weksylologia, Wydawnictwo Arkady, 2017, str. 228, ISBN 978-83-213-4972-5, OCLC 1010868551 [dostęp 2018-10-15] .


  4. ↑ Andrzej Sapkowski, Stanisław Bereś: Historia i fantastyka, wydawnictwo: SuperNowa, 2005
    ​ISBN 83-7054-178-X​


  5. ↑ labry w barwach klejnotu, The Royal Heraldry Society of Canada


  6. ↑ The Royal Heraldry Society of Canada


  7. ↑ The Royal Heraldry Society of Canada



































-

這個網誌中的熱門文章

12.7 cm/40 Type 89 naval gun

圖片
12.7 cm/40 Type 89 naval gun Type 89 gun mounted on Chitose Type Naval gun anti-aircraft gun Place of origin Japan Service history In service 1932–45 Used by Imperial Japanese Navy Wars World War II Production history Designed 1928–32 Produced 1932–45 No.  built ~1500 Variants Type 88 Specifications Mass 3,100 kilograms (6,834 lb) Barrel length 5,080 millimeters (16 ft 8 in) (bore length) Shell Fixed Shell weight 20.9–23.45 kilograms (46.1–51.7 lb) Caliber 12.7-centimeter (5.0 in) Breech horizontal breech block Elevation -8° to +90° [1] Rate of fire 8-14 rounds per minute Muzzle velocity 720–725 meters per second (2,360–2,380 ft/s) Maximum firing range 9,440 meters (30,970 ft) at 90° (AA ceiling) 14,800 meters (48,600 ft) at 45° The 12.7 cm/40 Type 89 naval gun was a Japanese anti-aircraft (AA) gun introduced before World War II. It was the Imperial Japanese Navy's standard heavy AA
閱讀完整內容

Shark

圖片
For other uses, see Shark (disambiguation). Sharks Temporal range: Ludfordian-Present, 425–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N [1] Clockwise from top left: spiny dogfish, Japanese sawshark, whale shark, great white shark, horn shark, frilled shark, scalloped hammerhead and Australian angelshark representing the orders Squaliformes, Pristiophoriformes, Orectolobiformes, Lamniformes, Heterodontiformes, Hexanchiformes, Carcharhiniformes and Squatiniformes respectively. Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Infraclass: Euselachii Superorder: Selachimorpha Orders Carcharhiniformes Heterodontiformes Hexanchiformes Lamniformes Orectolobiformes Pristiophoriformes Squaliformes Squatiniformes † Cladoselachiformes † Hybodontiformes † Symmoriida † Xenacanthida (Xenacantiformes) † Elegestolepis † = extinct Synonyms Pleurotremata Sharks
閱讀完整內容

Wiciokrzew

圖片
Wiciokrzew, suchodrzew Morfologia (wiciokrzew pospolity) Systematyka [1] Domena eukarionty Królestwo rośliny Klad rośliny naczyniowe Klad rośliny nasienne Klasa okrytonasienne Klad astrowe Rząd szczeciowce Rodzina przewiertniowate Rodzaj wiciokrzew Nazwa systematyczna Lonicera L. Sp. Pl. 173. 1 Mai 1753 Typ nomenklatoryczny Lonicera caprifolium L. [2] Multimedia w Wikimedia Commons Hasło w Wikisłowniku Kwiaty suchodrzewu pospolitego Owoce suchodrzewu pospolitego Kwiaty wiciokrzewu pomorskiego Kwiaty wiciokrzewu przewiercienia Wiciokrzew , suchodrzew ( Lonicera L.) – rodzaj roślin wieloletnich należący do rodziny przewiertniowatych ( Caprifoliaceae ). Rośliny zielne i pnące nazywane są wiciokrzewami, natomiast krzewy i niewielkie drzewa – suchodrzewami. Rodzaj liczy około 180 gatunków szeroko rozprzestrzenionych na całej półkuli północnej [3] [4]
閱讀完整內容