Egftnjytyk

Convair B-36 Peacemaker
Convair B-36D
Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Convair
Typ	samolot bombowy dalekiego zasięgu
Konstrukcja	półskorupowa metalowa
Załoga	16 osób
Historia
Data oblotu	8 sierpnia 1946
Wycofanie ze służby	12 lutego 1959
Dane techniczne
Napęd	4 × General Electric J47 o ciągu 23 kN każdy, 6 × Pratt & Whitney R-4360-53 o mocy 2 500 kW każdy
Wymiary
Rozpiętość	70,1 m
Długość	49,4 m
Wysokość	14,3 m
Powierzchnia nośna	443,3 m²
Masa
Własna	72 051 kg
Użyteczna	120 700 kg
Startowa	190 000 kg
Uzbrojenia	Maksymalna masa bomb 39010 kg
Osiągi
Prędkość maks.	685 km/h
Prędkość przelotowa	380 km/h
Prędkość wznoszenia	9,75 m/s
Pułap	15000 m
Zasięg	10945 km z 4535 kg ładunku, zasięg maksymalny 16000 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
Wysuwane wieżyczki wyposażone w 2 × 20 mm (0.787) działko M24A1 każda.
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Convair B-36 Peacemaker – amerykański ciężki samolot bombowy dalekiego zasięgu, zdolny do przenoszenia bomb jądrowych.

Prototyp oblatano po raz pierwszy 8 sierpnia 1946 roku^[1]. Pierwsze seryjne egzemplarze trafiły do SAC (Strategic Air Command – Dowództwo Lotnictwa Strategicznego) w roku 1948^[2]. Początkowe problemy i olbrzymia jak na owe czasy cena (3,6 miliona USD) nie pozwoliły na wprowadzenie ich do służby przed rokiem 1951. Rola tych maszyn była dużo mniejsza niż pierwotnie zakładano. Wiązało się to z przyjętym układem napędowym (zasadniczy napęd stanowiły silniki gwiazdowe), co ograniczało osiągi prędkościowe i pułap bombowca, dlatego w późniejszych wersjach zamontowano dodatkowo 4 silniki turboodrzutowe mające wyeliminować te wady. Produkcja B-36 zakończyła się w 1954 roku – zmontowano ogółem 388 egzemplarzy. Do końca roku 1959 wszystkie B-36 zostały zastąpione przez nowocześniejszy odrzutowy bombowiec Boeing B-52 Stratofortress.

W B-36 zastosowano rozwiązania znane z B-29 takie jak np. sterowane elektrycznie wieżyczki z uzbrojeniem strzeleckim, ciśnieniowy kadłub umożliwiający lot na dużych pułapach bez masek tlenowych oraz tunel do przemieszczania się załogi w nieciśnieniowych częściach maszyny. Kadłub wersji bombowych podzielony był na 6 części: część dziobową (ciśnieniową, z miejscami dla pilota, drugiego pilota, dwóch inżynierów pokładowych, bombardiera/nawigatora oraz operatora radia), część zawierającą wieżyczki przednie (nieciśnieniową), komorę bombową (nieciśnieniową), część zawierająca wieżyczki tylne (nieciśnieniową), tylną część załogową (ciśnieniową, mieszczącą łóżka do odpoczynku dla załogi, strzelców/obserwatorów, operatora ogonowej wieżyczki, operatorów systemów zagłuszających radary oraz toaletę), część ogonową (nieciśnieniową). Wersje szpiegowskie miały dodatkowy ciśnieniowy przedział z aparatami fotograficznymi pomiędzy częścią zawierającą przednie wieżyczki a komorą bombową. Aby załoga mogła przemieszczać się pomiędzy nieciśnieniowymi częściami maszyny nie powodując dekompresji, zastosowano wąski tunel, w którym na desce przypominającej deskorolkę kładł się na plecach członek załogi, po czym używając poręczy umieszczonych w suficie tunelu odpychał się rękami, aby się przenieść. Rozwiązanie to wyeliminowało wadę powolnego czołgania się w tunelu tak jak w B-29. Przedni przedział ciśnieniowy był piętrowy, na górze z przodu siedzieli piloci (dowódca oraz drugi pilot), za nimi było stanowisko inżynierów pokładowych (siedzieli oni tyłem do kierunku lotu, mając dobry widok na silniki). Na dole z przodu były stanowiska bombardiera/nawigatora, a na dole z tyłu było stanowisko operatora radia. Wersja eksperymentalna z reaktorem na pokładzie (NB-35H) posiadała dodatkowo panele dla dwóch inżynierów nuklearnych.

Uzbrojenie obronne stanowiły wieżyczki (po 2 działka 20mm każda) które były chowane w kadłubie dla zmniejszenia oporów aerodynamicznych. Wieżyczki były zdalnie sterowane z ciśnieniowego wnętrza maszyny. Wieżyczka ogonowa również była zdalnie sterowana, a operator siedział w tylnym przedziale ciśnieniowym razem z resztą załogi (nie było osobnego przedziału dla strzelca tylnego jak w B-29). Operator tylnej wieżyczki miał osobną konsolę i do celowania wykorzystywał radar umieszczony na ogonie (był to osobny radar, nie ten, który wykorzystywał bombardier).

B-36 obok B-29

1 września 1952 większość samolotów 7. i 11. Skrzydła Bombowego zostało uszkodzonych przez tornado w bazie Carswell w Teksasie. 10 samolotów naprawiono w ciągu dwóch tygodni, dalsze 51 do początku października, a resztę – poza jednym skasowanym (nr 49-2051) – do maja 1953 roku^[3]. Jeden z uszkodzonych samolotów (51-5712) został przebudowany na doświadczalny samolot o napędzie atomowym NB-36H^[3].

Przypisy |

Bibliografia |

• 
  Jerzy Gruszczyński, Michał Fiszer. Convair B-36 Peacemaker. „Technika Wojskowa Historia”. Nr specjalny 5/2014, s. 30–43, 2014. Warszawa: Magnum-X Sp. z o.o.. 
  


• U.S. Air Force Convair B-36 Peacemaker Pilot’s Flight Operating Instructions.

Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem: Convair B-36 Peacemaker

p • d • e  Amerykańskie samoloty i śmigłowce wojskowe z okresu po 1945 roku Samoloty myśliwskie F-4 F-5 F-8 F-9 F-11 F-14 F-15 F-15E F-16 F/A-18 F/A-18E/F F-22 F-35 F-80 F-82 F-84 F-84F F-86 F-89 F-94 F-100 F-101 F-102 F-104 F-105 F-106 F-111 FH-1 FJ F2H F3D F3H F4D F6U F7U F8F F9F Samoloty bombowe B-1 B-2 B-36 B-45 B-47 B-50 B-52 B-57 B-58 B-66 F-117 P6M Samoloty szturmowe A-1 (AD) A-2 (AJ) A-3 A-4 A-5 A-6 A-7 A-10 A-26 A-37 AC-47 AC-119 AC-130 AM AV-8B Samoloty patrolowe i zwalczania okrętów podwodnych AF-2/3 P-2 P-3 P-8 P4M P5M S-2 S-3 Samoloty rozpoznawcze walki radioelektronicznej i dowodzenia E-1 E-2 E-3 E-4 E-6 EA-6B E-8 RF-61C EC-121 MC-12W SR-71 RC-135 U-2 Samoloty obserwacyjne O-1 O-2 OV-1 OV-10 Samoloty szkolno-treningowe TT T-6 T-28 T-33 T-34 T-37 T-38 T-43 Samoloty transportowe C-2 C-5 C-7 C-8 C-9 C-17 C-20A/B/C/D/E C-20F/G/H/J C-23 C-32 C-37B C-74 C-97 C-118 C-119 C-123 C-124 C-130 C-131 C-133 C-135 C-140 C-141 Śmigłowce i pionowzloty AH-1 AH-64 CH-34 CH-37 CH-46 CH-47 CH-53 CH-53E CH-54 HH-43 MH-6 MH-53 OH-6 OH-58 SH-2 SH-2G SH-3 SH-60 UH-1 UH-19 UH-60 V-22 Bezzałogowe AQM-91 BQM-74 D-21 FQM-151 Q-2 MQM-105 ScanEagle MQ-1/RQ-1 RQ-2 RQ-3 RQ-4 RQ-5 RQ-6 RQ-7 RQ-8A MQ-4C MQ-9 RQ-21 RQ-170 Konstrukcje doświadczalne i prototypy A-12 A2D AH-56 Avenger Compound Seasprite 533 Bird of Prey Charger CL-760 F5D F2Y F-20 F-107 Jet Mentor N-102 NH-3A RAH-66 S-67 S-92 S-97 S-71 S-72 Sioux Scout KingCobra Skyrocket Skystreak Tacit Blue T-46 X-21 X-49 XB-46 XB-48 XC-99 XB-51 XB-70 XCG-20 XC-120 XF10F XF-85 XF-87 XF-88 XF-90 XF-91 XF-92 XF-103 XF-108 XF-109 XH-51A Compound XH-59 XP-79 XT-30 YA-9 YAH-63 YAL-1 YB-35 YB-49 YC-125 YF-12 YF-17 YF-23 YF-93 YF-95 YF-96 VZ-2

p • d • e Amerykański system odstraszania nuklearnego Pociski balistyczne ICBM Atlas Titan I Titan II Minuteman I Minuteman II Minuteman III Peacekeeper Midgetman Minuteman IV SLBM Polaris A-1 Polaris A-2 Polaris A-3 Poseidon C-3 Trident I C-4 Trident II D-5 Trident E-6 MRBM Thor Jupiter Pershing II SRBM Redstone Lance Pershing I Okręty podwodne George Washington Ethan Allen Lafayette James Madison Benjamin Franklin Trident Samoloty bombowe B-36 Peacemaker B-47 Stratojet B-52 Stratofortress B-1 Lancer B-2 Spirit Pociski manewrujące Regulus ALCM TLAM-N Amerykańskie i radzieckie morskie systemy balistyczne