Lockheed F-94 Starfire
| ||
Lockheed F-94C Starfire | ||
Dane podstawowe | ||
Państwo | Stany Zjednoczone | |
Producent | Lockheed Corporation | |
Typ | myśliwiec | |
Konstrukcja | metalowa | |
Załoga | 2 | |
Historia | ||
Data oblotu | 16 kwietnia 1949 | |
Wycofanie ze służby | lipiec 1959 | |
Egzemplarze | 855 | |
Dane techniczne | ||
Napęd | 1 x Silnik turboodrzutowy Pratt & Whitney J48-P-5 | |
Ciąg | 28,2 kN 38,9 kN z dopalaczem | |
Wymiary | ||
Rozpiętość | 12,9 m | |
Długość | 13,6 m | |
Wysokość | 4,55 m | |
Powierzchnia nośna | 21,63 m² | |
Masa | ||
Własna | 5 764 kg | |
Startowa | 10 970 kg | |
Zapas paliwa | 1385 l | |
Osiągi | ||
Prędkość maks. | 1 030 km/h | |
Prędkość przelotowa | 793 km/h (10973 m.) | |
Prędkość wznoszenia | 54,86 m/s | |
Pułap | 15 670 m | |
Zasięg | 2 050 km | |
Promień działania | 1 300 km | |
Dane operacyjne | ||
Uzbrojenie | ||
24/48 niekierowanych rakiet Mk 4/Mk 40 Folding-Fin Aerial Rocket | ||
Liczba miejsc | ||
2 | ||
Użytkownicy | ||
Stany Zjednoczone | ||
Rzuty | ||
Lockheed F-94 Starfire – pierwszy amerykański odrzutowy myśliwiec przechwytujący zaprojektowany do użycia w każdych warunkach atmosferycznych ("all-weather interceptor"), a więc także w nocy.
Spis treści
1 Historia
2 Służba
3 Wersje
4 Współcześnie istniejące F-94
5 Bibliografia
Historia |
Samolot został zaprojektowany w 1948 w celu zastąpienia szybko starzejących się w obliczu rozwoju technologii silników odrzutowych starszych, tłokowych samolotów myśliwskich Northrop P-61 Black Widow i North American P-82 Twin Mustang, podstawowym zadaniem nowego myśliwca miało być zmniejszenie zagrożenia jakie przedstawiały radzieckie bombowce Tu-4. F-94 bazował na wcześniejszym TF-80C (T-33 Shooting Star) – dwumiejscowej wersji treningowej F-80 Shooting Star z dodanym uzbrojeniem, radarem i systemem kierowania ogniem.
System kierowania ogniem, Hughes E-1, składał się z radaru AN/APG-33 oraz celownika Sperry A-1C. kadłub TF-80C został przedłużony aby zmieścił się w nim radar i dodatkowe urządzenia elektroniczne, modyfikacja istniejącego już samolotu była na tyle prosta, że kontrakt na nowy myśliwiec podpisano na początku 1949, a pierwszy lot F-94 odbył się już w 16 kwietnia tego roku.
Dodatkowa masa ekwipunku elektronicznego i uzbrojenia wymusiła użycie silnika o większej mocy, Allison J33 został zastąpiony Allison J33-A-33 z dopalaczem (F-94 był pierwszym amerykańskim produkcyjnym samolotem z dopalaczem), użycie większego silnika i zajęcie część kadłuba przez elektronikę zmniejszyło z kolei pojemność wewnętrznych zbiorników z paliwem co pociągnęło za sobą konieczność instalacji dodatkowych zbiorników na końcówkach skrzydeł.
Pierwszym modelem produkcyjnym był F-94A uzbrojony w cztery karabiny maszynowe Browning M2 12,7 mm zamontowane w kadłubie. Samolot mógł także przenosić podczepione pod skrzydłami dwie bomby 1000-funtowe (450 kg). Wyprodukowano 109 samolotów w tej wersji. Wersja F-94B weszła do służby w styczniu 1951, została wyposażona w bardziej niezawodną elektronikę i silnik, a także w nowy wówczas system ILS, zbudowano 356 samolotów w tej wersji.
Następny model, pierwszy oficjalnie noszący nazwę "Starfire", F-94C, różnił się od swoich poprzedników na tyle, że początkowo otrzymał on nawet oznaczenie F-97 ale ostatecznie zdecydowano traktować ten samolot jako tylko wersję rozwojową F-94. Początkowo Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych nie były w ogóle zainteresowane tym samolotem i jego rozwój był finansowany prywatnie przez Lockheeda. Aby poprawić osiągi samolotu użyto w nim nowego, znacznie cieńszego skrzydła, silnik J33 został zastąpiony znacznie potężniejszym Rolls-Royce Tay, a system kontroli ognia został zastąpiony nowym Hughes E-5 z radarem AN/APG-40 umieszczonym w znacznie powiększonym nosie samolotu. Zrezygnowano także z działek które zostały zastąpione rakietami FFAR o kalibrze 2,75 cala (70 mm) umieszczonymi w nosie samolotu wokół radaru,
Proponowano także budowę wersji myśliwsko-bombowej "Gwiezdnego ognia" F-94D i zbudowano jeden prototyp tego samolotu ale nie wszedł on do produkcji. Samolot ten został użyty do testów działka M61 Vulcan, w które w późniejszym czasie było uzbrojonych wiele amerykańskich samolotów.
Służba |
Pierwsza seria myśliwców została wysłana do Korei gdzie wzięły udział w wojnie koreańskiej zestrzeliwując łącznie cztery myśliwce nieprzyjaciela. W samoloty te został także wyposażony 59 Myśliwski Dywizjon Przechwytujący stacjonujący w Goose Bay. Jedna eskadra dywizjonu służyła w bazie w Thule jako dodatkowa linia obrony systemu DEW-Line (Distant Early warning – system wczesnego ostrzegania) znajdującego się na Grenlandii.
F-94B służyło w USAF do 1954 po czym zostały przeniesione do jednostek powietrznych Gwardii Narodowej (Air National Guard). W służbie ANG niektóre samoloty zostały wyposażone w dodatkowe 4 karabiny maszynowe - po dwa pod każdym skrzydłem.
Pierwsze F-94C zostały dostarczone do dywizjonów w czerwcu 1951, a do maja 1954 zbudowano 387 sztuk tego samolotu. Podstawową wadą tej konstrukcji były montowane w dziobie rakiety FFAR które w momencie oddawania strzału oślepiały na chwilę własną załogę. W służbie z reguły nie montowano w ogóle rakiet w nosie samolotu, ale używano podczepianych pod skrzydła wyrzutni zawierających pod 12 rakiet. F-94C zostały wycofane z dywizjonów USAF w 1959, a z jednostek ANG rok później.
Wersje |
- YF-94
Dwa T-33A zmodyfikowane jako prototypy YF-94.
- F-94A
Dwumiejscowy myśliwiec przechwytujący "all-weather interceptor"
- YF-94B
Prototyp drugiej serrii produkcyjnej
- F-94B
Druga seria produkcyjna.
- YF-94C
2 prototypy trzeciej serii produkcyjnej
- F-94C
Trzecia wersja produkcyjna
- F-94D
Prototyp wersji myśliwsko-bombowej.
Współcześnie istniejące F-94 |
- Pierwszym YF-94A (numer seryjny 48-35) znajduje się w muzeum w Edwards Air Force Base w Kalifornii
- F-94C znajduje się w muzeum New England Air Museum
Bibliografia |
1. Lockheed F-94 Starfire, "Lotnictwo" nr 1(2011) s.78-89 ISSN 1732-5323
|
|