Egftnjytyk

Barack Obama, Joe Biden i Hillary Clinton obserwujący operację w Białym Domu

Budynek w Abbottabadzie, w którym ukrywał się Osama bin Laden

Szkic ufortyfikowanej rezydencji bin Ladena w Abbottabadzie

Operacja Trójząb Neptuna^[1] (ang. Operation Neptune Spear, dosł. „Operacja Włócznia Neptuna”^[a]) – operacja wojsk USA (oddział Navy SEALs – DEVGRU, Team Six^[1][2][3]) mająca na celu zabicie Osamy bin Ladena na terenie jego rezydencji w Abbottabadzie w Pakistanie.

Akcja została przeprowadzona 2 maja 2011 roku ok. 1:00 w nocy^[4] czasu pakistańskiego UTC+5:00 (22:00 1 maja czasu polskiego; 15:00 1 maja czasu waszyngtońskiego) i została potwierdzona na konferencji prasowej w Białym Domu przez prezydenta USA, Baracka Obamę.

Po 38-minutowej akcji ciało przywódcy Al-Kaidy zostało zabrane do Afganistanu w celach identyfikacyjnych, a następnie pochowane w Oceanie Indyjskim w ciągu 24 godzin od śmierci.

Przebieg operacji |

Po zapoznaniu się z danymi wywiadu i potwierdzeniu, że jest duże prawdopodobieństwo, że Osama bin Laden jest obecny w swojej, wybudowanej w ciągu ostatnich pięciu lat, twierdzy w Abbottabad w Pakistanie, po przeprowadzonym ostatecznym rozpoznaniu przez Centralną Agencją Wywiadowczą (CIA)^[5] i po naradzie ze Sztabem Generalnym, prezydent wydał polecenie przeprowadzenia akcji „Trójząb Neptuna”. Oddział 24 komandosów sił specjalnych Navy SEALs Team Six (ST6) dowodzony przez Williama McRavena został przerzucony z lotniskowca USS „Carl Vinson”^[6] na pokładach czterech helikopterów (dwa typu Sikorsky Tf-160 Stealth Hawk^[7][8]) przez granicę Pakistanu, bez powiadomienia rządu tego kraju, w celu przeprowadzenia ataku^[9].

Po przesłuchaniu świadków zamieszkujących rezydencję przedstawiciele władz Pakistanu potwierdzili, że akcja amerykańskich sił specjalnych w rezydencji, w której ukrywał się bin Laden, została przeprowadzona. Jej przebieg opisał w książce „Niełatwy dzień” jeden z członków Navy SEALs biorących udział w operacji, ukrywający się pod pseudonimem „Mark Owen”. Według jego relacji bin Laden został zabity dwoma strzałami w prawą część głowy. Odbyło się to na oczach jego dwóch żon i jego trzyletniego syna Husajna. Nie bronił się. Świadczy o tym fakt, że w jego pobliżu znaleziono dwa karabinki AK oraz pistolet Makarowa (nieustalony typ), do komór których nie były wprowadzone pociski. Tożsamość bin Ladena miały potwierdzić jedna z jego żon oraz dziewczynka, które znajdowały się w budynku. Oprócz tego zwłokom bin Ladena zrobiono serie zdjęć i pobrano próbki DNA z jego krwi i śliny. Następnie ciało zapakowano do plastikowego worka i przeniesiono do helikoptera. Po powrocie do bazy w Dżalalabadzie zwłoki bin Ladena zostały poddane badaniom przez CIA i FBI. Potem zostały one przetransportowane przez żołnierzy z 75. Pułk Rangersów do bazy Bagram, a stamtąd na lotniskowiec USS „Carl Vinson”.

„Owen” pisze też o dużej liczbie płyt CD, DVD, kart pamięci, pendrive’ów i komputerze zabranych przez żołnierzy z kryjówki bin Ladena. Ich liczba miała być tak duża, że komandosom skończyły się przygotowane do tego celu torby i musieli korzystać ze znalezionych w budynku toreb sportowych i nesesera^[10].

Według wersji oficjalnej, zgodnie z tradycją islamską, przed upływem 24 godzin od śmierci zwłoki zostały pochowane (zrzucone z pokładu lotniskowca USS „Carl Vinson”^[11][12]) w Oceanie Indyjskim. Miało to na celu uniemożliwienie uczynienia z przywódcy Al-Kaidy męczennika. Zgodnie z wykradzionymi przez Anonymous w lutym 2012 e-mailami cienia CIA, prywatnej agencji wywiadowczej Stratfor, ciało przetransportowano samolotem CIA do Dover w stanie Delaware, a następnie do Instytutu Patologii Sił Zbrojnych w Bethesda. Ośrodek zamknięto 4 miesiące po śmierci terrorysty^[13].

Konsekwencje operacji |

W czasie akcji zginęły trzy inne osoby: syn bin Ladena oraz jego prywatny kurier wraz ze swoją żoną. Jedna z żon bin Ladena, Amal Abdulfattah al-Sadah, została raniona w udo kulą po tym, kiedy Osama użył jej jako żywej tarczy. Prezydent Obama oświadczył, że test DNA potwierdził tożsamość terrorysty^[14][15].

W trakcie operacji z powodu awarii siły amerykańskie utraciły jeden z czterech (dwa Sikorsky Tf-160 Stealth Hawk / MH-60R^[16][17] i dwa MH-47 Chinook^[18]) helikopterów użytych w tej akcji. Uszkodzony helikopter komandosi wysadzili w powietrze, aby nie dostał się w obce ręce. Ogon helikoptera z rotorem i awioniką umieszczoną w ogonie nie został całkowicie zniszczony i stał się obiektem zainteresowania amerykańskich dziennikarzy. Operacja Trójząb Neptuna została przeprowadzona bez śmierci żadnego żołnierza^[14]. Po wykonaniu zadania oddział bezpiecznie ewakuował się pozostałymi trzema helikopterami^[19].

Koszt operacji Trójząb Neptuna wyniósł 10 mln dolarów plus wartość straconego helikoptera, szacowaną na około 60 mln dolarów. Sekretarz stanu Hillary Clinton wezwała rząd Pakistanu do natychmiastowego zwrotu wraku helikoptera rządowi amerykańskiemu. Odmowa mogła spowodować utratę 16,5 mld dolarów finansowej pomocy amerykańskiej dla Pakistanu. 24 maja 2011 roku pakistańskie siły zbrojne oddały stronie amerykańskiej wrak śmigłowca^[20].

W odpowiedzi na śmierć bin Ladena palestyńska organizacja terrorystyczna Hamas potępiła akcję amerykańskich sił specjalnych i nazwała lidera Al-Kaidy szahidem (świętym męczennikiem)^[21].

Operacja w kulturze masowej |

Operacja znalazła duży oddźwięk w kulturze masowej, pojawiając się w szeregu filmów i książek:

• 
  Polowanie na Bin Ladena (film dokumentalny, ang. Targeting Bin Laden; reżyseria: Bruce Goodison, scenariusz: Phil Craig, Bruce Goodison; Wielka Brytania 2011)


• „Operacja Geronimo” (książka, Chuck Pfarrer, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak 2012)^[22],


• „Niełatwy dzień” (książka, Mark Owen, Wydawnictwo Literackie 2013)^[23],


• „Wróg numer jeden” (film fabularny, ang. „Zero Dark Thirty”, reżyseria: Kathryn Bigelow, USA, 2012)^[24].

Uwagi |

Przypisy |

Linki zewnętrzne |

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Wiadomości w Wikinews

• Abbottabad 3D Ben laden’s house


• Przemówienie Obamy w Białym Domu


• Osama Bin Laden Operation Ended With Coded Message 'Geronimo-E KIA'


• 
  The Hunt for Osama bin Laden in 60 sec video


• Bin Laden: The team that killed him