Inwałd
| ||
 Widok ogólny Inwałdu | ||
Państwo |  Polska | |
Województwo | małopolskie | |
Powiat | wadowicki | |
Gmina | Andrychów | |
Liczba ludności (2017) | 3364[1] | |
Strefa numeracyjna | (+48) 33 | |
Kod pocztowy | 34-120[2] | |
Tablice rejestracyjne | KWA | |
SIMC | 0045089 | |
Położenie na mapie gminy Andrychów   Inwałd | ||
Położenie na mapie powiatu wadowickiego  Inwałd | ||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Inwałd | ||
Położenie na mapie Polski  Inwałd | ||
 49°51′44,138″N 19°23′29,476″E/49,862261 19,391521 | ||
Inwałd – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Andrychów.
Integralne części wsi Inwałd: Bieńkówka, Bór, Cherpakówka, Czerwona Ziemia, Dół, Dwór, Folwark, Głębowiec, Góra, Korcza, Kuwik, Lewkówka, Lubernia, Magierówka, Opusta, Podgóry, Przy Gościńcu, Rakowa, Sachetnik, W Rzeczkach, Zarębki[3][4]
Znajduje się tutaj jedno ze stanowisk Skałek Andrychowskich.
Spis treści
1 Położenie
2 Prehistoria
3 Historia
4 Zabytki
5 Religia
6 Turystyka
7 Osoby związane z Inwałdem
8 Sport
9 Przypisy
10 Linki zewnętrzne
Położenie |
Wieś znajduje się na pograniczu Beskidu Andrychowskiego (wschodnia część Beskidu Małego) i Pogórza Śląskiego, u podnóża góry Ostry Wierch. Leży na wschód od miasta Andrychowa, przy drodze krajowej nr 52, w zlewni strumienia Stawki.
Prehistoria |
W okolicy miejscowości odkryto po raz pierwszy gatunek kopalnej rośliny z okresu dolnego dewonu z rodzaju Konioria, której nadano nazwę Konioria andrychoviensis, na cześć gminy Andrychów, do której przynależy również miejscowość Inwałd. Konioria andrychoviensis, klasyfikowana jest w botanice światowej w podgrupie zosterophyllophytina, obok roślin z rodzaju Zosterophyllum, Sciadophyton, oraz Sawdonia[5].
Historia |
Z 1318 roku pochodzą pierwsze historyczne wzmianki o osadzie. Mieszkańcy żyli z tkactwa (działała tu samodzielna filia andrychowskiego cechu). Około 1747 roku Franciszek Czerny-Szwarzenberg ufundował utrzymany w stylu późnego baroku kościół (zakończenie budowy: 1760 roku), wewnątrz którego znalazło się epitafium fundatora. Kościół zasłynął obrazem „Matki Bożej Inwałdzkiej z Dzieciątkiem”, któremu przypisywane były cuda.
W 1860 założono szkołę parafialną przeznaczając na nią 130 złr. z funduszów na organistę i gromadzkich.[6]
W 1939 roku wieś zajął Wermacht .12 grudnia 1940 roku nastąpiło pierwsze wysiedlenie miejscowej ludności, które objęło 50 rodzin. Na miejsce wysiedlonych sprowadzono osadników niemieckich ze wschodu,którzy stanowili podczas wojny 84% ludności Inwałdu. 27 stycznia 1945 roku do wsi wkroczyła Armia Czerwona.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.
Komunikację zapewnia PKS oraz busy.
Zabytki |
Kościół pw. Narodzenia NMP
Plac Św. Piotra w Parku Miniatur
późnobarokowy kościół parafialny z poł. XVIII wieku,
późnoklasycystyczny pałac z XIX wieku, wraz z zespołem parkowym.
Religia |
Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Narodzenia NMP)
Turystyka |
We wsi znajduje się Park Miniatur „Świat Marzeń” usytuowany na powierzchni 45 000 m² (uruchomiony 28 kwietnia 2007 – oficjalnie otwarty miesiąc później). Można w nim oglądać miniatury najsławniejszych cudów architektonicznych świata – między innymi Big Bena, Krzywą Wieżę w Pizie, Łuk Triumfalny, Statuę Wolności i Plac św. Piotra.
Na terenie Parku znajduje się wiele atrakcji lunaparkowych – Zielony Labirynt, Auto Scooter, Koło Młyńskie, Pirat, Egipt Horror Show, Kino 5D, Symulator.
Park Miniatur pełen jest imponującej architektury ogrodowej i przepięknych kompozycji kwiatowych, wśród których funkcjonują punkty gastronomiczne i pamiątkowe.
26 sierpnia 2009 roku obok „Parku Miniatur” został otwarty „DINOLAND Park Rozrywki”. W otoczeniu realistycznych replik dinozaurów można tam zagrać w mini golfa, w Petanque (gra w bule/boule, gra w kule, petanka) oraz spróbować swych sił w parku linowym, zjeżdżając i przechodząc wśród replik dinozaurów na wysokości około 7 metrów. Na terenie parku działa restauracja oraz sklepik, gdzie można kupić wszystko, co związane z dinozaurami.
Bazę noclegową stanowi Park Hotel Łysoń oraz gospodarstwa agroturystyczne.
W Inwałdzie mają początek następujące szlaki turystyczne:
„Małopolski Szlak Papieski” – z Inwałdu do Kleczy Górnej.
– z Inwałdu na Groń Jana Pawła II.
„Małopolski Szlak Papieski” – z Inwałdu do Kleczy Górnej.
– z Inwałdu na Groń Jana Pawła II.
Osoby związane z Inwałdem |
- Karol Adam Romer
- Franciszek Szwarcenberg-Czerny
- Maronka
Sport |
- W Inwałdzie działa Ludowy Klub Sportowy "Huragan" Inwałd występujący obecnie w wadowickiej B Klasie. Stan na sezon 2018/2019
Przypisy |
↑ Coraz mniej mieszkańców w gminie Andrychów. Mamy dokładne dane - mamNewsa.pl, www.mamnewsa.pl [dostęp 2018-03-29] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 18.11.2015].
↑ Paleobotany -the biology and evolution of fossil plants – zosterophyllophytina – Konioria Andrychoviensis.
↑ Czas 1860 nr 43 (22 luty)
Linki zewnętrzne |
Inwałd w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. III: Haag – Kępy. Warszawa 1882.- Park Hotel Łysoń ***
- Park Miniatur „Świat Marzeń”
- DINOLANDIA Park Rozrywki w Inwałdzie
- Mini ZOO w Inwałdzie
- Oficjalna Strona Zespołu Szkół Samorządowych W Inwałdzie
- Inicjatywy mieszkańców Inwałdu
- Działalność Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich
| ||||||||
